Μύθοι και αλήθειες: «Να φάω τον κρόκο;»

του Νικόλα Γεωργιακώδη

Οι μύθοι γύρω από την ανθρώπινη υγεία, με ό,τι αυτή συνεπάγεται (άσκηση, διατροφή, ύπνος) όχι μόνο δεν έχουν εξαλειφθεί με την πρόοδο της επιστήμης, αλλά συνεχίζουν να επηρεάζουν συστηματικά ολοένα και περισσότερο κόσμο. Ήδη από την μικρή μας ηλικία ερχόμασταν αντιμέτωποι με ρήσεις τύπου «Ένα μήλο την ημέρα τον γιατρό τον κάνει πέρα» και «Φάε σπανάκι για να δυναμώσεις σαν τον Ποπάϋ». Ρήσεις που είχαν μια δόση αλήθειας μέσα τους, αλλά ήταν απόλυτες και αντιεπιστημονικές. Κάπως έτσι θα καταλήξουν και οι παρακάτω.

Ο μύθος: Περιορίζοντας απλώς την πρόσληψη θερμίδων θα χάσετε λίπος

Η αλήθεια: Ο πρώτος μύθος που θα πρέπει να καταρρίψουμε είναι ότι αν βρίσκεστε σε δίαιτα περιορισμού των θερμίδων, θα κερδίσετε τον πόλεμο κατά του λίπους. Παρόλο που στην απώλεια βάρους παίζει πολύ σημαντικό ρόλο το πόσες θερμίδες λαμβάνετε, να θυμάστε ότι τα είδη τροφίμων που καταναλώνετε θα καθορίσουν το πώς αισθάνεστε καθώς χάνετε βάρος και τον τύπο του βάρους που χάνετε. Εάν ακολουθείτε χαμηλής ποιότητας διατροφή απλώς και μόνο επειδή μετράτε θερμίδες, είναι πιθανότερο να χάσετε μύες αντί για λίπος, κάτι που θα επιβραδύνει τον μεταβολισμό σας. Είναι ζωτικής σημασίας να μετράτε τις θερμίδες αλλά είναι εξίσου σημαντικό οι θερμίδες που καταναλώνετε να προέρχονται από υψηλής ποιότητας τρόφιμα.

Ο μύθος: Όλοι οι ενήλικοι πρέπει να κοιμούνται 7-8 ώρες κάθε βράδυ.

Η αλήθεια: Η ερώτηση «πόσες ώρες πρέπει να κοιμόμαστε;» δεν έχει μόνο μία απάντηση. Είναι αλήθεια ότι ο μέσος ενήλικας κοιμάται περίπου 7-8 ώρες. Ωστόσο, η απαραίτητη ποσότητα ύπνου εξαρτάται από την ηλικία, διαφοροποιείται από άτομο σε άτομο και ποικίλλει ανάλογα με τον τρόπο ζωής μας. Κάποιοι άνθρωποι δεν χρειάζονται παραπάνω από 4 ώρες, ενώ άλλοι ξεκουράζονται στο κρεβάτι τους έως και 10 ώρες. Δεν υπάρχει «φυσιολογική» ποσότητα ύπνου. Το κλειδί είναι να βρούμε τι είναι αυτό που χρειάζεται ο οργανισμός μας και όχι να σχηματίσουμε μια απατηλή ιδέα περί φυσιολογικού.


Ο μύθος: Θα πρέπει να στοχεύσετε στην εξάλειψη κάθε ίχνους αλατιού από τη διατροφή σας

Η αλήθεια: Το αλάτι είναι κάτι που πολλοί άνθρωποι αποφεύγουν, θεωρώντας ότι είναι μόνο βλαβερό για τον οργανισμό. Ωστόσο στην πραγματικότητα το αλάτι είναι απαραίτητο για μια σειρά από ζωτικές λειτουργίες του σώματος, επομένως δεν υπάρχει λόγος να το κόψετε εντελώς. Αν καταναλώνετε περισσότερο αλάτι σε τακτική βάση, βεβαιωθείτε ότι καταναλώνετε επίσης άφθονο κάλιο. Αυτό θα σας βοηθήσει να κρατήσετε τα επίπεδα νατρίου – καλίου στο σωστό επίπεδο, μειώνοντας έτσι τις επιβλαβείς επιπτώσεις που μπορεί να έχει το αλάτι. Ενώ θα πρέπει σίγουρα να αποφύγετε τροφές με υψηλή περιεκτικότητα αλατιού, όπως τα κατεψυγμένα τρόφιμα, τα fast food και τα κονσερβοποιημένα τρόφιμα, δεν υπάρχει κανένας λόγος να κόψετε εντελώς το αλάτι.

Ο μύθος: Η έγκυος δεν μπορεί να ταξιδέψει με αεροπλάνο το πρώτο και το τελευταίο τρίμηνο

Η αλήθεια: Τα αεροπορικά ταξίδια είναι εξίσου ασφαλή για τις εγκύους όσο και για όλους τους υπόλοιπους. Σε κάποιες εταιρείες, δεν επιτρέπεται το ταξίδι σε γυναίκες που βρίσκονται στο τελευταίο τρίμηνο της εγκυμοσύνης. Αυτό, όμως, οφείλεται περισσότερο στον φόβο για ενδεχόμενο τοκετό εν πτήσει.

Ο μύθος: Το «κρακ» των αρθρώσεων προκαλεί αρθρίτιδα

Η αλήθεια: Ένας άλλος μεγάλος μύθος είναι ότι αν κάνετε «κρακ» στα δάχτυλα και τις άλλες αρθρώσεις σας θα σας παρουσιαστεί αργότερα αρθρίτιδα. Αυτή η εικασία είναι εντελώς εσφαλμένη. Δεν υπάρχει καμία απόδειξη ότι κάτι τέτοιο οδηγεί σε αρθρίτιδα και συχνά ο ήχος «κρακ» είναι απλώς μια φουσκάλα που σκάει ή τένοντες ή σύνδεσμοι που περνούν πάνω από τα οστά.


Ο μύθος: Μετά την αιμοδοσία, χυμός πορτοκάλι

Η αλήθεια: Μια από τις μεγαλύτερες παρανοήσεις είναι η συνήθεια να πίνει κάποιος πορτοκαλάδα, αφού έχει δώσει αίμα. Ο περισσότερος κόσμος πιστεύει ότι η πορτοκαλάδα ανεβάζει τον αιματοκρίτη και βοηθά στην αποκατάσταση του όγκου του αίματος που έφυγε από τον οργανισμό μας. Η αλήθεια είναι ότι το ίδιο θα συνέβαινε αν πίναμε απλά… νεράκι. Στην πραγματικότητα, τα κύτταρα και τα στοιχεία που βρίσκονται διαλυμένα στο αίμα αποκαθίστανται περίπου σε 3-4 εβδομάδες μετά την αιμοδοσία. Η παρανόηση γίνεται επειδή στον δότη προσφέρεται πορτοκαλάδα, κάτι που έχει να κάνει περισσότερο με ψυχολογικούς (η πορτοκαλάδα ενισχύει τον οργανισμό μας, περιέχει βιταμίνη C κ.α) παρά με ουσιαστικούς λόγους.


Ο μύθος: Όποιος ασκείται μπορεί να τρώει τα πάντα χωρίς να ανησυχεί για την αύξηση του λίπους.

Η αλήθεια: Δεν μπορείτε να αντισταθμίσετε με την άσκηση μια κακή διατροφή. Όσοι το προσπαθούν θα καταλήξουν πιθανότατα να υπερπροπονούνται, να «καούν» και να αυξήσουν τα επίπεδα κορτιζόλης, καθώς το σώμα τους θα προσπαθεί να ανταπεξέλθει στην υπερβολική άσκηση.

Η υψηλή κορτιζόλη συνδέεται με την αύξηση των αποθεμάτων λίπους στην κοιλιά. Επομένως δεν είναι ιδιαίτερα έξυπνο να προσπαθήσετε να επανορθώσετε για μια κακή διατροφή, με αυστηρή άσκηση.

Ο μύθος: Η σοκολάτα προκαλεί ακμή

Η αλήθεια: Ενώ η σοκολάτα μπορεί να προκαλέσει αύξηση του λίπους στον οργανισμό, δεν υπάρχει καμία άμεση συσχέτιση μεταξύ σοκολάτας και εμφάνισης ακμής. Αυτό που μπορεί να οδηγήσει σε ακμή είναι τα επεξεργασμένα τρόφιμα, με υψηλή περιεκτικότητα ζάχαρης, καθώς κάτι τέτοιο προσθέτει άγχος στο σύστημά σας και οδηγεί σε ακμή. Η σοκολάτα από μόνη της, ωστόσο, δεν αποτελεί αιτία ακμής.

Ο μύθος: Το ασπράδι του αυγού είναι πάντα μια πιο έξυπνη επιλογή από ολόκληρο το αυγό

Η αλήθεια: Ο τελευταίος μύθος που καταρρίπτεται είναι ότι πρέπει να τρώτε μόνο το ασπράδι του αυγού. Πολλοί άνδρες πιστεύουν ότι τα αυγά έχουν πολύ μεγάλη περιεκτικότητα χοληστερόλης για να αποτελούν μέρος της διατροφής τους.

Λάθος. Στην πραγματικότητα, ο κρόκος του αυγού είναι ένα ολόκληρο… εργοστάσιο θρεπτικών συστατικών, επομένως παραλείποντάς τον χάνετε μια σειρά από σημαντικές βιταμίνες, συν το ότι περιέχει και τη μισή ποσότητα πρωτεΐνης του αυγού. Εφ 'όσον λοιπόν δεν αντιμετωπίζετε προβλήματα χοληστερόλης, είναι απολύτως σωστό να συμπεριλαμβάνετε ένα ή δύο αυγά στην καθημερινή σας διατροφή.