Γρίπη: Μύθοι και Αλήθειες

του Νικόλα Γεωργιακώδη

"Μην βγεις έξω χωρίς σκούφο θα κρυώσεις", "Δεν είναι τίποτα, γριπούλα είναι θα περάσει", "Πάρε αντιβίωση για να γίνεις περδίκι", "Πάρε βιταμίνη C και εχινάκια και θα είσαι μια χαρούλα!". Σας θυμίζουν κάτι οι παραπάνω φράσεις; Οι μύθοι για την γρίπη έχουν καταλήξει να διαδίδονται γρηγορότερα και από την ίδια την αρρώστεια. Τους περισσότερους τους έχουμε σίγουρα ακούσει ή -ακόμα χειρότερα- τους έχουμε εφαρμόσει κιόλας. Σε τι οφείλεται η τόσο γρήγορη διάδοση τους; Η απάντηση είναι απλή: Στην αμάθεια και την ημιμάθεια αρκετών ανθρώπων που συνηθίζουν να αναπαράγουν και να εφαρμόζουν ό,τι ακούν από τους γύρω τους, χωρίς πρώτα να το ελέγχουν. Έτσι έχουμε φτάσει σε ένα σημείο να λαμβάνουμε σοβαρά υπόψη συμβουλές του "αέρα", που ουσιαστικά δεν είναι τίποτα παραπάνω από μύθοι.

Μύθος #1: "Η γρίπη είναι ενοχλητική αλλά αβλαβής"
Η γρίπη δεν πρέπει να συγχέεται με το κοινό κρυολόγημα, που λανθασμένα, αρκετές φορές, αποκαλούμε 'γρίπη'. Είναι πολύ πιο σοβαρή νόσος, με εντονότερα συμπτώματα.
Σε ορισμένους ανθρώπους, η γρίπη μπορεί να προκαλέσει επικίνδυνες επιπλοκές. Μερικές από αυτές είναι η πνευμονία από μικρόβια, κυρίως από πνευμονιόκοκκο, η αφυδάτωση, οι κρίσεις άσθματος στα άτομα που πάσχουν από βρογχικό άσθμα, η παρόξυνση της χρόνιας βρογχίτιδας, η επιδείνωση της καρδιακής ανεπάρκειας ή του διαβήτη. Τα παιδιά μπορεί επίσης να παρουσιάσουν ιγμορίτιδα και ωτίτιδα. Μεγαλύτερος κίνδυνος για επιπλοκές παρατηρείται στους ηλικιωμένους καθώς και στα άτομα που πάσχουν από χρόνια νοσήματα.

Μύθος#2: «Μην βγεις έξω χωρίς σκούφο, θα κρυώσεις»
Κλασσική συμβουλή που έχουμε ακούσει δεκάδες φορές από τους γονείς μας σε μικρή ηλικία. Το να βγείτε ελαφριά ντυμένοι έξω τον χειμώνα δεν αυξάνει σε καμία περίπτωση τον κίνδυνο να αρρωστήσετε από τον ιό της γρίπης. Μπορεί ο ιός τις γρίπης να είναι περισσότερο διαδεδομένος τους χειμερινούς μήνες, αλλά το κρύο αυτό καθεαυτό δεν σας αρρωσταίνει. Το γεγονός ότι τους κρύους μήνες τα κρούσματα της γρίπης είναι περισσότερα, οφείλεται στο γεγονός ότι συνηθίζουμε να συνωστιζόμαστε σε κλειστούς χώρους χωρίς τον απαραίτητο εξαερισμό και επομένως να γινόμαστε περισσότερο ευάλωτοι στον ιό.

Μύθος #3: "Τα αντιβιοτικά καταπολεμούν την γρίπη"
Μπορεί να ακούγεται απλό, αλλά δυστυχώς ο περισσότερος κόσμος αδυνατεί να το κατανοήσει. Οι κάθε λογής αντιβιώσεις είναι ανίσχυρες ενάντια σε οποιονδήποτε ιό, για τον απλούστατο λόγο ότι έχουν κατασκευαστεί για να καταπολεμούν αποκλειστικά και μόνο ΒΑΚΤΗΡΙΑ. Πολλοί είναι εκείνοι που παίρνουν αντιβίωση προληπτικά «για κάθε ενδεχόμενο». Κάτι τέτοιο αντενδείκνυται, μιας και λαμβάνοντας αντιβίωση χωρίς σοβαρό λόγο, τα εκάστοτε βακτήρια «συνηθίζουν» σε αυτήν, με αποτέλεσμα την επόμενη φορά να γίνονται περισσότερο ανθεκτικά. Σε ορισμένες περιπτώσεις πάντως, που παρατηρείται αδυναμία του ανοσοποιητικού συστήματος από τον ιό της γρίπης, υπάρχει μεγάλη πιθανότητα κάποιο βακτήριο να «αναλάβει δράση» παράλληλα με τον ιό. Σε αυτήν την περίπτωση ΚΑΙ ΜΟΝΟ κρίνεται απαραίτητη η λήψη αντιβίωσης από τον ασθενή.

Μύθος #4: "Παίρνοντας μεγάλες ποσότητες βιταμίνης C και εχινάκια θα προλάβω τον ιό"
Ακόμα ένας ευρέως διαδεδομένος μύθος σχετικά με την πρόληψη αυτήν την φορά της γρίπης έχει να κάνει με την γνωστή σε όλους μας βιταμίνη C και το βότανο Echinacea. Αν και τα παραπάνω σύμφωνα με μελέτες βοηθούν τον οργανισμό να αντιμετωπίσει τον ιό της γρίπης όταν προσβληθούμε, δεν βοηθούν στο να γλιτώσουμε από τον ιό. Πρόκειται για ένα καλοστημένο κόλπο των μεγάλων εταιρειών συμπληρωμάτων διατροφής που πασχίζουν να μας πείσουν για την αποτελεσματικότητα των προϊόντων τους.

Μύθος #5: "Τα εμβόλια κατά της εποχικής γρίπης είναι μόνο για τους ηλικιωμένους"
Τα εμβόλια κατά της  γρίπης είναι κατάλληλα για όποιονδήποτε θέλει να μειώσει τις πιθανότητες να προσβληθεί από αυτήν. Εκτός από τους ηλικιωμένους, οι περισσότερες χώρες συστήνουν τον εμβολιασμό και για ανθρώπους κάθε ηλικίας που έχουν χρόνιες ασθένειες (όπως άσθμα και διαβήτης) και για ανθρώπους με προβλήματα του ανοσοποιητικού τους συστήματος. Οποιοσδήποτε μπορεί να προσβληθεί από τον ιό και επομένως όλοι οφείλουμε να λάβουμε τα απαραίτητα μέτρα.

Μύθος #6 : "Έχω αρρωστήσει ήδη από τον ιό, οποτε δεν χρειάζεται να ξαναεμβολιαστώ φέτος"
Οι ιοί της γρίπης αλλάζουν συνεχώς. Μεταλλάσονται με τέτοια ταχύτητα που ουσιαστικά μιλάμε για παραπάνω από 100 είδη ιών. Γενικά, σε κάθε περίοδο γρίπης κυκλοφορούν στελέχη του ιού που έχουν μικρές διαφορές από αυτά της προηγούμενης περιόδου. Για αυτό το λόγο η σύνθεση του εμβολίου αλλάζει κάθε χρόνο. Αλλά ακόμη και στην περίπτωση που η σύνθεση του εμβολίου είναι η ίδια με αυτή της προηγούμενης περιόδου, ο εμβολιασμός πρέπει να επαναλαμβάνεται γιατί η ανοσία που δίνει το εμβόλιο εξασθενεί μετά από 6 μήνες περίπου και επομένως δεν υπάρχει προστασία εναντίον της γρίπης την επόμενη περίοδο. Για να μην αρρωστήσετε εις διπλούν λοιπόν, φροντίστε να λάβετε τα απαραίτητα μέτρα. Το δις εξαμαρτείν...

Μύθος #7: Δεν υπάρχει θεραπεία για την γρίπη
Εάν μπορέσετε να επισκεφτείτε τον γιατρό σε σύντομο χρονικό διάστημα -εντός 48 ωρών αφού αρρωστήσετε- υπάρχουν ορισμένα αντιικά φάρμακα που μπορούν να βοηθήσουν όπως το Tamiflu και το Relenza. Μπορεί να μην θεραπεύουν την γρίπη, αλλά σίγουρα θα μειώσουν τη διάρκεια της ασθένειας και τη σοβαρότητα των συμπτωμάτων, αν ληφθούν εγκαίρως.

Μύθος #8: Πίνε ζεστά και ξεκουράσου. Έτσι θα γίνεις καλά"
Η ξεκούραση και τα κάθε λογής γιατροσόφια της γιαγιάς ναι μεν αποτελούν τον μεγαλύτερο μύθο σχετικά με την γρίπη. Η ξεκούραση, οι σούπες και τα ζεστά αφεψήματα ή ποτά ανακουφίζουν μεν από τα συμπτώματα της γρίπης, αλλά δεν έχουν καμία σχεση με θεραπεία. Ο εμβολιασμός είναι το βασικό μέτρο για την πρόληψη της γρίπης και τη μείωση των επιπτώσεων επιδημιών.