Πώς θα αποφύγετε το Αλτσχάιμερ

της Έλενας Μπούλια

Όταν ξεχνάς τι έφαγες χθες, όταν μπερδεύεις το τηλέφωνο του κολλητού σου, όταν δεν θυμάσαι πού έχεις παρκάρει και όλα τα παραπάνω συνέβαιναν στη μαμά σου, την γιαγιά και την πρόγιαγιά σου χρόνια πριν αρχίσουν να παίρνουν φάρμακα για τη μνήμη, πιθανώς ο «κύριος Άλτσι» να σου χτυπά διακριτικά την πόρτα. Πριν του ανοίξεις, μάθε με ποιους τρόπους μπορείς να προλάβεις την επιδημία του 21ου αιώνα, η οποία εμφανίζεται γύρω στα 40 και η οποία προβλέπεται πως θα τριπλασιαστεί -φτάνοντας τα 106 εκατομμύρια- μέχρι το 2050.

Τι -άλλο- φταίει;
Οι αιτίες του Αλτσχάιμερ σε μεγάλο βαθμό παραμένουν άγνωστες: Η κληρονομικότητα παίζει σίγουρα κάποιον ρόλο, αν και βασικοί υπαίτιοι θεωρούνται γεννητικοί παράγοντες –π.χ. κάποιες χρωμοσωματικές ανωμαλίες. Καθώς οι θεραπευτικές προσπάθειες μέχρι σήμερα κρίνονται ανεπαρκείς, οι ειδικοί ρίχνουν όλο το βάρος στην πρόληψη, υποστηρίζοντας, μάλιστα, πως μισές από τις περιπτώσεις Αλτσχάιμερ παγκοσμίως θα μπορούσαν να αποτραπούν μέσω αλλαγών στον τρόπο ζωής μας αλλά και θεραπεύοντας χρόνιες παθήσεις, όπως ο διαβήτης, η παχυσαρκία, η υψηλή αρτηριακή πίεση κ.α.

Κάνουν, λοιπόν, λόγο για επτά παράγοντες που σύμφωνα με μελέτες συνδέονται με τουλάχιστον τις μισές περιπτώσεις της νόσου και, ως εκ τούτου, προτείνουν επτά αλλαγές που επιβάλλεται να κάνουμε στον τρόπο ζωής μας αν θέλουμε να αποφύγουμε το Αλτσχάιμερ:

1. Χαμηλή μόρφωση: Για την ακρίβεια το να μην έχει τελειώσει κανείς το σχολείο, φαίνεται να συνδέεται περισσότερο από οποιονδήποτε άλλον παράγοντα με το Αλτσχάιμερ. Φυσικά, οι νευρολόγοι δεν συμβουλεύουν τους εβδομηντάχρονους να επιστρέψουν στα θρανία –αν και κάποιοι το κάνουν. Τους προτείνουν, όμως, να «προκαλούν» καθημερινά το μυαλό τους με σταυρόλεξα και διάφορα άλλα πνευματικά παιχνίδια (π.χ. μπριτζ και σκάκι).

2. Κάπνισμα: Οι ειδικοί τονίζουν πως το να διακόψει κανείς το κάπνισμα όταν πλέον θα έχει διαγνωστεί με Αλτσχάιμερ δεν θα έχει σε καμία περίπτωση τα οφέλη που θα είχε αν ο ασθενής δεν είχε καπνίσει ποτέ.

3. Φυσική κατάσταση: Ποτέ δεν είναι αργά για εκείνο το καθημερινό μισάωρο περπάτημα που βροντοφωνάζουν όλοι, ανεξαιρέτως, οι γιατροί.

4. Κατάθλιψη: Πρόκειται για πάθηση που έτσι κι αλλιώς «ρίχνει» τον οργανισμό, σωματικά και πνευματικά, καθώς μειώνει την όρεξη οποιασδήποτε ασχολίας. Αντιμετωπίστε την εγκαίρως, καθώς μπορεί να σας οδηγήσει στο πολύ σοβαρότερο Αλτσχάιμερ.

5. Υπέρταση στη μέση ηλικία: Για την ακρίβεια, ο συνδυασμός υπέρτασης και υψηλής χοληστερόλης πιθανότατα συνδέεται με προβλήματα μνήμης στη μέση ηλικία. Ωστόσο, από μόνη της η υπέρταση μειώνει τη ροή του αίματος στον εγκέφαλο των ανθρώπων με προδιάθεση για Αλτσχάιμερ. Η άσκηση, η ισορροπημένη διατροφή, και η φαρμακευτική αγωγή, είναι κάποιες μόνο από τις αλλαγές που θα συμβουλευτεί να κάνει ο υπερτασικός στον τρόπο ζωής του.

6. Διαβήτης: Δεν έχει ακόμα κατανοηθεί πλήρως γιατί ο διαβήτης αυξάνει τον κίνδυνο προσβολής από Αλτσχάιμερ, ωστόσο οι ειδικοί συμβουλεύουν να λαμβάνει κανείς μέτρα πρόληψης του ζαχαρώδη διαβήτη τύπου 2 (μείωση βάρους και λίπους στην διατροφή, αύξηση κατανάλωσης φυτικών ινών και αύξηση σωματικής άσκησης). Αν κανείς έχει ήδη διαβήτη, μπορεί να απομακρύνει τον κίνδυνο του Αλτσχάιμερ ακολουθώντας με συνέπεια την θεραπευτική του αγωγή.

7. Παχυσαρκία: Οι τρόποι αποφυγής και αντιμετώπισης της παχυσαρκίας είναι γνωστοί (έχουμε αναφερθεί και σε παλαιότερο άρθρο του In2life). Αυτό που πιθανώς δεν γνωρίζετε είναι ότι πρόσφατη αμερικανική μελέτη συνδέει την Μεσογειακή διατροφή «με μικρότερο κίνδυνο ήπιας γνωστικής εξασθένισης» -ένα στάδιο ανάμεσα στη φυσιολογική γήρανση και την άνοια ή το Αλτσχάιμερ.