Λίμπιντο: Δέκα εχθροί στο κρεβάτι σας

της Ηρώς Κουνάδη

Μία από τις πιο συχνότερες ερωτήσεις των Συχνότερων Ερωτήσεων του ένθετου Σεξ & Σχέσεις του in2life είναι αυτή που έχει να κάνει με τη μειωμένη σεξουαλική επιθυμία: τη δική μας, του συντρόφου μας, των φίλων μας που δε θα μας απασχολούσε αν δεν επηρέαζε αρνητικά και τη διάθεσή τους. Η ξαφνική –ή όχι και τόσο ξαφνική– πτώση της λίμπιντο είναι ένα πρόβλημα που απασχολεί τους πάντες, ανεξαρτήτως ηλικίας, φύλου και τρόπου ζωής, τουλάχιστον μία φορά στη ζωή τους.

Κι ενώ είναι εύκολο να υποθέσουμε ότι οι πτωτικές τάσεις της λίμπιντο εμφανίζονται σε μακροχρόνιες σχέσεις και περιόδους γενικότερης «σταθερότητας» –εκείνης του εκνευριστικού βαθμού, κατά προτίμηση– στην πραγματικότητα υπάρχουν πολλοί ακόμα, περισσότερο ή λιγότερο προφανείς λόγοι που μπορούν να τις προκαλέσουν, ακόμα και σε singles που μέχρι χθες απολάμβαναν τα one night stands τους.

Τα καλά νέα είναι ότι τα πάντα αντιμετωπίζονται. Το πρώτο –ίσως και δυσκολότερο– βήμα είναι να διαπιστώσετε τι ακριβώς φταίει για τη μειωμένη σας σεξουαλική επιθυμία. Είναι η σχέση, η δουλειά σας, η οικονομική κρίση ή το Μεσανατολικό; Μην το γελάτε καθόλου…

Η λάθος διατροφή
Αμέτρητες έρευνες επί του θέματος καταλήγουν, με μαθηματική ακρίβεια, στο ίδιο –γνωστό από αρχαιοτάτων χρόνων– συμπέρασμα: είμαστε ό,τι τρώμε. Κι αυτό που είμαστε, δηλαδή αυτά που τρώμε, επηρεάζουν, μαζί με όλους τους υπόλοιπους τομείς της ζωής μας, και τη λίμπιντο. Το junk food, η παράλειψη γευμάτων, η μη ισορροπημένη διατροφή επιφέρει, πολύ πιο βραχυπρόθεσμα απ’ όσο φαντάζεστε, καταστροφικά αποτελέσματα στη σεξουαλική μας ζωή.
Τι να κάνετε: Να υιοθετήσετε, από σήμερα, ένα μοντέλο ισορροπημένης διατροφής. Να μάθετε να αγαπάτε τα φρούτα και τα λαχανικά. Να εντάξετε στο καθημερινό σας διαιτολόγιο τροφές πλούσιες σε βιταμίνες του συμπλέγματος Β –όσπρια, ξηρούς καρπούς, αρακά, μαύρο ρύζι, μπανάνες, καρότα, αβοκάντο, αυγά, παντζάρια, χοιρινό κρέας, ξιφία, σολομό και γαρίδες–, μαγνήσιο –ψωμί και δημητριακά ολικής αλέσεως, κακάο, καλαμπόκι, σπανάκι– και σελήνιο –μαγιά και σπόροι ολικής άλεσης. Να εκτυπώσετε τη λίστα με τις δέκα τροφές που αυξάνουν τη λίμπιντο που θα βρείτε στη δεξιά στήλη, Σχετικά Άρθρα, και να την κολλήσετε στο ψυγείο.

Η λάθος εικόνα για το σώμα μας
Μπορεί να παχύνατε. Μπορεί μεγαλώνοντας να αποκτάτε λίγη κυτταρίτιδα, ή λίγες ραγάδες. Μπορεί να κουβαλάτε τη βαριά κληρονομιά των 90s και των ανορεξικών τους μοντέλων. Μπορεί απλά να είστε γνήσιο τέκνο της εποχής της glossy εικόνας, αυτής που δεν αφήνει κανέναν και καμία να αποδεχτεί –πόσο μάλλον να αγαπήσει– οτιδήποτε λιγότερο από την "φωτοσοπική" τελειότητα.
Τι να κάνετε: Κάψτε τις στοίβες των lifestyle περιοδικών που έχετε στο σπίτι. Αν δεν σας πάει η καρδιά, διαβάστε μερικές λεπτομέρειες για το πώς λειτουργεί η επεξεργασία φωτογραφιών και τι θαύματα μπορεί να κάνει για την κυτταρίτιδα. Φροντίστε να γυμνάζεστε συχνά. Αν βαριέστε το γυμναστήριο, περπατείστε, βγείτε δυο φορές την εβδομάδα για χορό, ή απλά κάντε περισσότερο σεξ. Ζητήστε από τον/ την σύντροφό σας να σας απαριθμήσει τα σημεία του σώματός σας που λατρεύει –θα εκπλαγείτε από το πόσο διαφορετική εικόνα έχετε.

Οι λάθος λόγοι άγχους
Η δουλειά. Το αφεντικό σας. Η οικονομική κρίση. Η αύξηση που θέλετε αλλά φοβάστε να ζητήσετε. Το Μεσανατολικό, που δε θα λυθεί ποτέ.
Τι να κάνετε: Όσο νωρίτερα συνειδητοποιήσετε ότι κανένα πρόβλημα δε θα λυθεί επειδή οι σφυγμοί σας ανεβαίνουν κάθε φορά που το σκέφτεστε, τόσο το καλύτερο. Αν πιστεύετε ότι δεν μπορείτε να αντιμετωπίσετε το άγχος σας, γιατί αυτό είναι εγγενές στοιχείο της προσωπικότητάς σας –δεν είναι– αντιμετωπίστε κάθε πρόβλημα στη ρίζα του. Αλλάξτε δουλειά. Ζητήστε αύξηση. Αν δεν την πάρετε, εφαρμόστε ένα σχέδιο οικονομίας. Κλείστε την τηλεόραση. Εφαρμόστε τη μέθοδο της άρνησης, κάθε φορά που σας έρχεται αρνητική σκέψη στο μυαλό: δεν υπάρχει οικονομική κρίση, δεν υπάρχει κυκλοφοριακό, δεν υπάρχουν προβλήματα στη δουλειά, δεν υπάρχει μεσανατολικό. Κι αν υπάρχουν, θα τα λύσετε αργότερα.

Η λάθος διάθεση
Σε άμεση συνάρτηση με τον αμέσως προηγούμενο, ο παράγοντας της διάθεσης είναι ίσως ο σημαντικότερος σε ό,τι αφορά τις διακυμάνσεις της λίμπιντο. Ακόμη κι αν δεν έχετε άγχος, η διάθεσή σας μπορεί να επηρεάζεται από αμέτρητους παράγοντες –από τους πλέον σοβαρούς μέχρι τους πιο γελοίους– κι αυτή με τη σειρά της να επηρεάζει τη σεξουαλική σας όρεξη. Το επικίνδυνο εδώ είναι ότι αυτό μπορεί να εξελιχθεί εύκολα σε φαύλο κύκλο: δεν κάνετε σεξ γιατί δεν έχετε καλή διάθεση, και δεν έχετε καλή διάθεση γιατί δεν κάνετε σεξ.
Τι να κάνετε: Οτιδήποτε σας φτιάχνει το κέφι. Από το να ταξιδέψετε ή να οργανώσετε ένα mini weekend σε κάποιο χωριό μέχρι το να διαβάσετε την αγαπημένη σας στήλη σε ένα περιοδικό ή να κλειστείτε ένα απόγευμα σπίτι και να δείτε σερί τέσσερις κωμωδίες ή μια ολόκληρη σαιζόν εκείνου του σίριαλ που μόνο εσάς κάνει να γελάτε. Επίσης, να σπάσετε το φαύλο κύκλο κάνοντας σεξ, ακόμα κι αν δεν έχετε πολλή όρεξη. Τρώγοντας θα έρθει.

Η λάθος σχέση
Πιο μακροχρόνια, πιο προβληματική, πιο προβλέψιμη ή πιο στάσιμη απ’ όσο θα θέλατε. Ειδικά για τις γυναίκες, αλλά όχι μόνο για εκείνες, το σεξ μέσα στη σχέση βρίσκεται πάντα σε άμεση συνάρτηση με τη φάση που περνά η σχέση αυτή.
Τι να κάνετε: Όπως θα έλεγε και ο Γούντι Άλεν, whatever works. Να συζητήσετε με το σύντροφό σας για να λύσετε τα προβλήματα και να διορθώσετε ό,τι δε σας αρέσει. Να κανονίσετε ένα ταξίδι για να ξεφύγετε. Να αναλύσετε κάθε σημαντικό κι ασήμαντο πρόβλημα με φίλους και γνωστούς. Να πειραματιστείτε με sex toys και φαντασιώσεις για να ανανεώσετε τη σεξουαλική σας ζωή –η σχέση θα ακολουθήσει. Να το πάρετε απόφαση, πως δε φταίει η σχέση σας που δε διορθώνεται, αλλά εσείς που δεν θέλετε πια να τη σώσετε, και να χωρίσετε.

Η λάθος σχέση με το αλκοόλ
Μπορεί η μέτρια κατανάλωση αλκοόλ να έχει σε γενικές γραμμές θετικές –κάποιες φορές έως και εντυπωσιακές– επιπτώσεις στη λίμπιντο, η κατάχρηση, όμως, τις περισσότερες φορές αποβαίνει καταστροφική. Από την απλούστερη περίπτωση να σας πάρει ο ύπνος το πρώτο πεντάλεπτο των προκαταρκτικών μέχρι τα προβλήματα στύσης που συχνά προκαλεί στους άνδρες, το αλκοόλ σε μεγάλες ποσότητες δεν ευνοεί τη σεξουαλική σας ζωή.
Τι να κάνετε: Μετριάστε τις ποσότητες που καταναλώνετε, μέχρι το σημείο που είστε μεν κεφάτοι αλλά όχι μεθυσμένοι –το σημείο αυτό είναι συνήθως τα 2-3 ποτήρια, εξαρτάται όμως από τις αντοχές, το φύλο, το στομάχι και την εξοικείωση με το αλκοόλ του καθενός. Φάτε καλά πριν βγείτε, μην μπερδεύετε τα ποτά, πιείτε πολύ νερό ανάμεσα σε κάθε ποτήρι αλκοόλ κι εφαρμόστε τα «κόλπα» μας για να μη μεθύσετε.

Η λάθος περίοδος
Μπορεί να περνάτε μια περίοδο έντονου στρες, μεγάλης στεναχώριας –αν δεν είναι σοβαρή, δείτε λίγες παραγράφους παραπάνω, τους «λάθος λόγους άγχους» για το τι θα κάνετε– ή «αποθεραπείας», ήτοι μετάβασης από ένα πρόβλημα υγείας, έναν τραυματισμό, ή μια εγκυμοσύνη πίσω στη φυσιολογική σας ζωή. Δε θυμάστε καν πόσος καιρός έχει περάσει από την τελευταία φορά που το σεξ πέρασε από το μυαλό σας έστω και σαν αόριστη ιδέα, κι αυτό σας ανησυχεί.
Τι να κάνετε: Βασικά, υπομονή. Θα περάσει. Αν θέλετε να το επισπεύσετε, δοκιμάστε να έρθετε πιο κοντά με τον/ τη σύντροφό σας, να επιδιώξετε περισσότερη σωματική –όχι απαραίτητα σεξουαλική– επαφή, να βρείτε χρόνο αποκλειστικά για τους δυο σας, να θυμηθείτε τους λόγους για τους οποίους είστε ερωτευμένοι. Η λίμπιντο θα επανέλθει σιγά σιγά, μαζί με τον έρωτά σας.

Οι λάθος ορμόνες
Ο παράγοντας αυτός συνήθως ευθύνεται για τις διακυμάνσεις της γυναικείας λίμπιντο, η οποία παρουσιάζει ούτως ή άλλως μεγάλες διακυμάνσεις από μέρα σε μέρα, ανάλογα με τη φάση του εμμηνορροϊκού κύκλου. Δεν είναι σπάνιες, όμως, οι φορές που μπορεί να επηρεάσει και την ανδρική λίμπιντο –κυρίως στην περίπτωση σπάνιων ασθενειών που προκαλούν διαταραχές των ορμονών. Τα αντισυλληπτικά χάπια, ιδίως αυτά της νέας γενιάς που περιέχουν λιγότερες ορμόνες, συγκαταλέγονται επίσης στους συνήθεις υπόπτους για την ξαφνική αλλαγή στη γυναικεία λίμπιντο.
Τι να κάνετε: Κατ’ αρχάς, όλες τις απαραίτητες εξετάσεις για να διαπιστώσετε ότι όντως το πρόβλημα εντοπίζεται σε διακυμάνσεις του επιπέδου ορμονών. Εν συνεχεία, να αλλάξετε, πάντα σε συνεννόηση με το γιατρό σας, μάρκα αντισυλληπτικών ή μέθοδο αντισύλληψης, ή –αν το πρόβλημα δεν είναι τα χάπια– να ακολουθήσετε τη θεραπεία που θα σας συστήσει.

Ο λάθος σεξουαλικός προσανατολισμός
Για την ακρίβεια, η λάθος αντίληψη που έχετε για τον σεξουαλικό σας προσανατολισμό –γιατί «λάθος σεξουαλικός προσανατολισμός» δεν υπάρχει. Αν πιστεύετε ότι υπάρχει, το λάθος σας μπορεί να εντοπίζεται στο ότι καταπιέσατε τον δικό σας, πιστεύοντας ακριβώς αυτό: ότι είναι λάθος. Με άλλα λόγια, αν κάνετε σχέσεις με άτομα του αντίθετου φύλου αλλά οι φαντασιώσεις σας περιλαμβάνουν άτομα του ιδίου, η μειωμένη λίμπιντο μπορεί να αποτελεί ένδειξη ότι πρέπει να το ψάξετε.
Τι να κάνετε: Να το ψάξετε. Να πειραματιστείτε, δηλαδή, χωρίς ταμπού και κοινωνικά παγιωμένες αντιλήψεις περί σωστού και λάθους. Μπορεί στην αρχή, ιδιαίτερα αν ανήκετε σε εκείνους που πιστεύουν ότι υπάρχει λάθος σεξουαλικός προσανατολισμός, να είναι δύσκολο. Εξίσου δύσκολη, όμως, θα είναι μια ζωή με μειωμένη λίμπιντο.

Οι λάθος εμπειρίες
Μια –πρόσφατη ή μη– τραυματική εμπειρία που σχετίζεται έστω και έμμεσα με το σεξ είναι αρκετή για να ρίξει τη λίμπιντό σας στα τάρταρα. Είτε μιλάμε για σοβαρή σεξουαλική παρενόχληση, είτε για μια απλή κακή εμπειρία από εκείνες με τις οποίες γελάτε όταν τις διηγείστε στους φίλους σας αλλά τρομάζετε στη σκέψη ότι θα ξανασυμβούν, το αποτέλεσμα στη σεξουαλική σας διάθεση είναι το ίδιο καταστροφικό.
Τι να κάνετε: Εξαρτάται από τη σοβαρότητα της εμπειρίας. Αν μιλάμε για παιδικό τραύμα από σεξουαλική παρενόχληση ενήλικα, το καλύτερο θα ήταν να απευθυνθείτε σε κάποιον ειδικό ψυχολόγο. Αν πρόκειται απλά για μια αποτυχημένη βραδιά, επιστρατεύστε όλη σας την αισιοδοξία –ή τους πιο αισιόδοξους φίλους σας– για να πείσετε τον εαυτό σας ότι οι πιθανότητες να επαναληφθεί είναι ελάχιστες. Όσο συντομότερα δώσει τη θέση της ως τελευταία σεξουαλική εμπειρία σε μία επιτυχημένη βραδιά, τόσο πιο γρήγορα θα την ξεχάσετε. Επιδιώξτε το.