Γυαλιά ηλίου: Μόδες και τάσεις ανά δεκαετία

του Γιώργου Κόκουβα

Ο Νέρωνας κάθεται αναπαυτικά στο θεωρείο της αρένας και απολαμβάνει μονομαχίες με λιοντάρια. Ο ήλιος, όμως, τον εμποδίζει, γι’ αυτό και σκέφτεται να παραγγείλει να του φέρουν μικρά κομμάτια διάφανων πετραδιών, τα οποία τα τοποθετεί μπροστά στα μάτια μου, για να μπορεί να δει ανενόχλητος. Το ημερολόγιο (αν υπήρχε) θα έγραφε 60μ.Χ. και θα σηματοδοτούσε την γέννηση της ιδέας των γυαλιών ηλίου.

Έκτοτε, πολύ νερό κύλησε στην Ιστορία των οπτικών, και πολλοί πολιτισμοί ενσωμάτωσαν στην κουλτούρα τους τα γυαλιά ηλίου για τους αυτονόητους χρηστικούς λόγους. Μέχρι που έφτασε ο 20ος αιώνας, και άλλος ένας αυτονόητος λόγος γεννήθηκε: Η μόδα. Η απόκτηση γυαλιών ηλίου σε κάθε δεκαετία, από τα μέσα του περασμένου αιώνα και μετά, συνδέθηκε με τάσεις, προτάσεις οίκων, λανσάριμα στιλ και φυσικά την αποθέωση ορισμένων fashion icons που έκαναν τα γυαλιά φετίχ.

Παρακάτω, ακολουθούμε φωτογραφικά την πορεία των τάσεων στα γυαλιά ηλίου και διαπιστώνουμε, πέρα από το ότι η μόδα κάνει κύκλους, πως τα γυαλιά τελικά… καθόρισαν ολόκληρες εποχές. Δεν μας πιστεύετε; Ρίξτε μια ματιά:

*‘50s

Η απόλυτη τάση της δεκαετίας του στιλ και του καταναλωτισμού ήταν για τις γυναίκες το περίφημο “cat-eye”. Τα «γατίσια» γυαλιά ηλίου με τις στιλάτες γραμμές που ενώνονταν τριγωνικά στις άκρες προσέδιδαν αρκετό glamour ώστε να σπεύσουν να τα καθιερώσουν προσωπικότητες όπως η Marilyn Monroe και η Audrey Hepburn. Στο σύγχρονο στερέωμα της μόδας, τα cat-eye επιστρέφουν ως ρετρό επιλογή. Η αντίστοιχη ανδρική μόδα ήταν τα γυαλιά «browline», αυτά δηλαδή οι φακοί των οποίων ενώνονται με μια μεταλλική γραμμή ή και περιβάλλονται από μεταλλικό σκελετό, όπως αυτό που φορούσε ο James Dean ως «Επαναστάτης χωρίς αιτία».

*’60s

Η δεκαετία της υπερβολής χτύπησε την πόρτα των γυναικών και τα τεράστια γυαλιά σε σχήμα «εντόμου», καθώς και σε έντονα χρώματα που τα καθιστούσαν ρετρό, έγιναν η απόλυτη τάση. Πρωθιέρεια αυτής της τάσης, η Τζάκι Κένεντι Ωνάση έφερε στο προσκήνιο το στιλ «Jackie O», και ακολούθησαν stars όπως η Brigitte Bardot. Για τους άνδρες, η μόδα επίτασσε τα περίφημα wayfarers, όπως δηλαδή αυτά που βλέπετε στην φωτογραφία να φορά ο Andy Warhol. Στα τέλη της δεκαετίας, επίσης, εμφανίστηκαν τα teashades, ή αλλιώς, τα ολοστρόγγυλα γυαλιά αλά John Lennon, που προτιμήθηκαν εκτός από το Σκαθάρι και από άλλους καλλιτέχνες, όπως ο Mick Jagger, ο Boy George και ο Ozzy Osbourne.

*’70s

Το μέγεθος… συνεχίζει να μετράει στην δεκαετία του ’70, αλλά αυτή τη φορά η δουλειά του είναι να αντισταθμίσει τις ατυχείς κομμώσεις. Τα πλαστικά γυαλιά ηλίου έρχονται επίσης στο προσκήνιο, ενώ αρχίζουν δειλά-δειλά να εμφανίζεται και ποικιλία στις αποχρώσεις των φακών – ιδιαίτερα οι φακοί που ξεκινούν διάφανοι και σκουραίνουν βαθμηδόν, όπως αυτοί της Diane Keaton. Η εκκεντρικότητα της εποχής αποτυπώνεται στο άλλο φύλο στα μάτια του φετιχιστή Elton John, που επιλέγει για εκείνη την περίοδο ιδιαίτερες αποχρώσεις πλαστικών ή μεταλλικών σκελετών.

*’80s

Τα θεματικά πάρτι της φανταχτερής δεκαετίας, η κιτς εκκεντρικότητα και τα «διαστημικά» αξεσουάρ επηρέασαν αναμενόμενα και τον χώρο των γυαλιών ηλίου – ήτοι πολύ χρώμα, πολύ πλαστικό, και σκελετοί που με κάποιο τρόπο εξέχουν ή ξεχωρίζουν από το πρόσωπο. Οι άνδρες από την άλλη, επέλεγαν κατά κόρον τα γυαλιά «ασπίδες», όπως αυτά που είχε λανσάρει ο Michael Jackson εκείνη την δεκαετία και τα πασίγνωστα γυαλιά αεροπόρου, που επέστρεψαν στην μόδα. Μεγάλο μέρος του hype τους το οφείλουν στον Tom Cruise, που τα φόρεσε στην ταινία «Top Gun» - 40% άνοδο στις πωλήσεις αυτού του είδους των γυαλιών είδε ξαφνικά η Ray-Ban.

*’90s

Στην τελευταία δεκαετία του προηγούμενου αιώνα, ήδη η μόδα είχε αρχίσει να κάνει κύκλους και ο όρος «ρετρό» απέκτησε νόημα, αφού τάσεις περασμένων δεκαετιών επέστρεφαν δριμύτερες για να μας… προστατεύσουν από τον ήλιο. Τα μεταλλικά ολοστρόγγυλα γυαλιά με τους λεπτούς σκελετούς έγιναν «νόμος». Οι άνδρες, όπως μπορείτε να κρίνετε από την φωτογραφία, κινήθηκαν σε πιο «σπορτίφ» επίπεδα, με γυαλιά αθλητικού τύπου και «αεροδυναμικού» σχήματος.