Η Ανταρκτική… αποκαλύπτεται!

Μόλις το 1% του εδάφους της Ανταρκτικής ξεπροβάλλει από τους απέραντους πάγους που την καλύπτουν. Έχετε αναρωτηθεί ποτέ τι κρύβεται κάτω από αυτό το «λευκό σεντόνι»; Οι επιστήμονες, μετά από δεκαετίες ερευνητικών αποστολών και δεδομένων που έφτασαν στα χέρια τους από πλοία, αεροπλάνα, δορυφόρους και έλκηθρα, είναι πλέον σε θέση να έχουν την πληρέστερη μέχρι σήμερα εικόνα για την μακρινή «παγωμένη γη» και την αποτυπώνουν χαρτογραφώντας την.

BEDMAP είναι η επίσημη ονομασία της θέας που μας προσφέρουν οι ερευνητές, συστήνοντάς μας το εκπληκτικό τοπίο κάτω από τον πάγο – για παράδειγμα στην παραπάνω φωτογραφία τα υψηλότερα σημεία σηματοδοτούνται με σκούρο χρώμα, ενώ με γαλάζιο οριοθετείται η έκταση της ηπείρου.

Ο χάρτης ωστόσο προσφέρει πολύ περισσότερα από μία ωραία εικόνα: Το BEDMAP αντιπροσωπεύει την γνώση που αποκτήθηκε στην προσπάθεια να κατανοηθεί πώς θα «αντιδρούσε» η Ανταρκτική στην αύξηση της θερμοκρασίας του πλανήτη. Οι επιστήμονες έχουν εντοπίσει σημαντικές μεταβολές στα «εδαφικά» όρια της ηπείρου, με όλο και μεγαλύτερα τμήματα πάγου να καταλήγουν στον ωκεανό, ανεβάζοντας την στάθμη των νερών. Τα στοιχεία που ενσωματώνονται στην χαρτογράφηση θα βοηθήσουν τους ερευνητές να προβλέψουν τον ρυθμό των κλιματικών εξελίξεων.

«Πρόκειται για πληροφορίες που ξεπερνούν τα μοντέλα πάνω στα οποία συνηθίζαμε ως σήμερα να δουλεύουμε ώστε να μελετάμε την πορεία του πάγου στην ήπειρο», εξήγησε ο Hamish Pritchard εκ μέρους της British Antarctic Survey. Ο χάρτης του BEDMAP είναι στην ουσία η δεύτερη εκδοχή του ίδιου project, που επιχειρήθηκε το 2001, καταγράφοντας στοιχεία από 1,9 εκατομμύρια σημεία μέτρησης. Ο σημερινός χάρτης δεν είναι απλά βελτιωμένος: Περιλαμβάνει στοιχεία από 27 εκατομμύρια σημεία της Ανταρκτικής.

«Σε πολλά σημεία του χάρτη μπορούμε πλέον να δούμε τις αυλακώσεις, τις κοιλάδες και τα βουνά σαν να κοιτάζουμε ένα μέρος της Γης, όπως έχουμε συνηθίσει να την βλέπουμε, εκτεθειμένη στον αέρα», δήλωσε ο ερευνητής στο BBC. Όπως επεσήμανε, οι έρευνες στην Ανταρκτική έχουν την εξής ιδιαιτερότητα: ο πάγος είναι «αόρατος» για τα radar, επομένως χρειάστηκε να εξαπολυθούν μικροκύματα που διαπερνούν την παγωμένη επιφάνεια και να μετρηθούν οι αντανακλάσεις του ήχου που επέστρεψαν από το βραχώδες έδαφος της ηπείρου. Μια καλύτερη εικόνα του τοπίου της Ανταρκτικής μπορείτε να πάρετε από την animated εκδοχή του στο παρακάτω video.