Radio Bubble: Ραδιόφωνο, όπως παλιά

της Ηρώς Κουνάδη
Φωτογραφίες: Βαγγέλης Αποστολάκης 

Ήταν μόνο θέμα χρόνου. Με το Web 2.0 να κερδίζει σταθερά έδαφος ως αναγνωρίσιμος όρος στα ελληνικά πράγματα και το περιεχόμενο του παγκόσμιου ιστού να διαμορφώνεται ως επί το πλείστον από τους χρήστες του, τα διεθνή διαδικτυακά ραδιόφωνα άρχισαν να πολλαπλασιάζονται και να διαδίδονται με ταχύτητες που πλέον μετρούνταν σε mega bps. Ενσωματώνοντας αρχικά ένα παλιό μέσο μέσα σε ένα νέο, παντρεύοντας τις κουλτούρες των δύο στη συνέχεια, και αποκτώντας μιαν εντελώς δική τους υπόσταση και φιλοσοφία τελικά. Για τα ελληνικά δεδομένα, η επιτυχία ήταν κάτι παραπάνω από αναμενόμενη.

«Υπάρχει μια κουλτούρα στην Ελλάδα σε σχέση με το ραδιόφωνο. Δεν έχει αφανιστεί ακόμα ο ραδιοφωνικός παραγωγός ως άτομο με προσωπικότητα, που έχει κάτι να πει κι έχει κάποιο λόγο που παίζει τα τραγούδια που παίζει. Εμείς είμαστε μετεξέλιξη αυτής της κουλτούρας» μου λέει ο Αποστόλης Καπαρουδάκης για το Radio Bubble, που εκπέμπει, όπως λέει και το μανιφέστο του, από τη ζούγκλα των Αθηνών… προς τα σύννεφα του διαδικτύου, εδώ κι αρκετούς μήνες. «Και πάει καλά. Κι εμείς οι ίδιοι εντυπωσιαστήκαμε στην αρχή, από πιτσιρικάδες που ανέβαζαν εκπομπές –καλές εκπομπές».

Ξεκινώντας από την αρχή που λέει ότι μουσική είναι μία, η καλή μουσική, και με δεδομένο ότι δεν υπάρχει πια καλό ραδιόφωνο, ο Αποστόλης και οι συνεργάτες του δημιούργησαν, μέσα σε ελάχιστο χρονικό διάστημα, ένα ραδιόφωνο με άποψη, για την ακρίβεια με πολλές διαφορετικές απόψεις, που θα ξεχώριζε μέσα στην πολυφωνία των παραδοσιακών και νεότερων μέσων, ακριβώς επειδή είχε πράγματα να πει. Συσπειρώνοντας μια ομάδα έμπειρων «ραδιοφωνατζήδων», γνωστών ελλήνων bloggers και χρηστών που ήθελαν να «κάνουν ραδιόφωνο», δημιούργησαν ένα πρόγραμμα ετερόκλητο, με μουσικές που εκτείνονται από την jazz και τη reggae μέχρι την κλασσική και το mainstream και εκπομπές που τα έχουν όλα: από διάλογο, ενημέρωση, ψυχαγωγία, εκπαιδευτικά προγράμματα… μέχρι και συνταγές μαγειρικής.

«Το δύσκολο ήταν να δέσουν όλοι αυτοί μεταξύ τους» μου λέει γελώντας ο Αποστόλης. Η Greek Gay Lolita, ο Oneiros, ή για τους παλιούς Αστέρης Μασούρας, ο οποίος παρουσιάζει μαζί με τον Κώστα Μπουκουβάλα την εκπομπή «η φωνή του πιγκουίνου» σχετικά με τα δικαιώματα του πολίτη στην ψηφιακή εποχή, ο Ματθαίος Τσιμιτάκης, που παρουσιάζει στην εκπομπή του μια σειρά μαθημάτων ανοιχτού λογισμικού, ο Άνεμος, η Ροδιά, η Αλεπού, η ομάδα του arxediaMedia και άλλα αστέρια της ελληνικής μπλογκόσφαιρας, ο Περικλής Κοροβέσσης, ο Κανέλλος Τερζής, ο Σωκράτης Παπαχατζής, ο Γιάννης Λώλος, ο Γιώργος Αυγερόπουλος και ο Γιώργος Κεσίσογλου, μεταξύ άλλων, συναποτελούν την ομάδα που εκπέμπει από ένα αυτοσχέδιο, πολύχρωμο ραδιοφωνικό στούντιο στα διαγαλαξιακά κύματα.

Εκτενέστατη –και καθοριστική για τη φιλοσοφία του Radio Bubble– είναι και η συμμετοχή των χρηστών, που ανεβάζουν εκπομπές από το σπίτι. «Δημιουργήσαμε ένα πλαίσιο που είναι σοβαρό, οπότε προκαλείται ο άλλος από αυτό το πλαίσιο. Ακούει καλές μουσικές, καινούριες, παρατηρεί ότι δεν υπάρχει κάποιο κόμπλεξ με κάποιο είδος μουσικής, ότι αυτό ή εκείνο δεν το παίζουμε, αλλά προκαλείται και από την ανάγκη. Τα συμβατικά ραδιόφωνα αφανίζουν τους ανθρώπους» λέει ο Αποστόλης.

Το πρόγραμμα είναι χωρισμένο σε ζώνες, και είναι κατά το μεγαλύτερο μέρος του ζωντανό, ενώ τα μεσημέρια είναι αφιερωμένα στις εκπομπές των χρηστών. «Η πολυτέλεια του συμβατικού ραδιοφώνου που χάνεται, το να μπορείς να ακούσεις μια εκπομπή στο αυτοκίνητό σου καθώς πηγαίνεις στο γραφείο π.χ., ανταλλάσσεται με μια νέα πολυτέλεια: το ότι μπορείς να ακούσεις μια εκπομπή όποτε θέλεις» μου εξηγεί ο Αποστόλης.

«Πολλές εκπομπές από το ζωντανό πρόγραμμα ανεβαίνουν εν συνεχεία στο site κι αυτό λειτουργεί προσθετικά. Μπορείς να ακούσεις μια εκπομπή μετά από ένα μήνα ή μετά από ένα χρόνο, οπότε μπορεί να υπάρχει σειρά εκπομπών. Δημιουργούνται, έτσι, πράγματα πιο σύνθετα ή άλλα που έχουν ξεχαστεί, π.χ. θέατρο στο ραδιόφωνο, αλλά και εκπομπές που μπορεί να χρειάζονται ώρες δουλειάς για να βγουν μια ώρα στον αέρα». Δημιουργείται, επίσης, μια πλατφόρμα επικοινωνίας: «απαντά ο ένας με την εκπομπή του στην εκπομπή του άλλου. Δεν υπάρχει πιο interactive φόρμα του ραδιοφώνου. Δεν είναι απλά κάνω ένα τηλεφώνημα και λέω μπράβο, ωραία η εκπομπή σου, παίξε αυτό το τραγούδι, λέω ασ’ το, θα παίξω εγώ δύο τραγούδια. Πράγμα που είναι ενδιαφέρον, διασκεδαστικό και σε μεγάλο βαθμό δημιουργικό».

Και με τα έσοδα τι γίνεται; Δεν μπορώ να μην αναρωτηθώ. «Προς το παρόν, περιμένουμε. Διαφημίζουμε κάποιους δίσκους που μας αρέσουν, χωρίς να παίρνουμε χρήματα. Δε θέλουμε να πάρουμε από τον καθένα διαφήμιση» μου λέει ο Αποστόλης. «Τα παλιά χρόνια φτιάχνονταν τα μέσα επικοινωνίας για να επικοινωνήσουν οι άνθρωποι. Τώρα φτιάχνονται για να μαζέψουν οι επιχειρηματίες διαφήμιση. Εμείς το φτιάξαμε για τον πρώτο λόγο. Θέλουμε να βγάλουμε τα έξοδά μας από τη διαφήμιση, αλλά δε θέλουμε να αλλάξει αυτό το χαρακτήρα μας. Ένα περιεχόμενο που έχει αξία από μόνο του είναι μια ιδιαίτερη ισορροπία, δεν μπορεί να το τσαλαπατήσει η διαφήμιση. Αλλιώς δε θα ίσχυε το περιεχόμενο, δε θα ήταν βολικό το περιβάλλον για τους ίδιους μας τους χρήστες για να κάνουν σοβαρές εκπομπές. Θέλουμε διαφήμιση, αλλά θέλουμε να εκφέρεται με ευγένεια».

Φεύγω ακούγοντας μια εκπομπή μαγειρικής. Φανουρόπιτα με Nick Cave. Και σκέφτομαι ότι για εγχειρήματα σαν το Radio Bubble, αισθητικά και πολιτιστικά προσδιορισμένα, που διαμορφώνουν περιεχόμενο παίρνοντας γραμμή από την καλή έννοια των συμβατικών μέσων και πηγαίνοντάς την ένα βήμα παραπέρα, ενώ παράλληλα καταφέρνουν να αποφεύγουν την α λα You Tube φιλοσοφία του «ό,τι να’ ναι», αξίζει ακόμα να εναποθέτουμε τις ελπίδες μας για την ποιοτική εξέλιξη της σύγχρονης επικοινωνίας στο Web 2.0.