Πώς να διαχειριστείτε μια «αταίριαστη σχέση»
Ποια είναι τα υπέρ και τα κατά σε μια σχέση με διαφορά ηλικίας; Πόσο εύκολος είναι ο έρωτας με διαφορετική χώρα προέλευσης; Οι «αταίριαστες» σχέσεις στο μικροσκόπιο.
Κάθε φορά που θα χρησιμοποιούμε την λέξη «αταίριαστος», ως επιθετικό προορισμό του έρωτα, θα το κάνουμε, για λόγους ευκολίας, χωρίς την χρήση εισαγωγικών, παρ’ ότι θα έπρεπε. Και θα έπρεπε γιατί, σε τελική ανάλυση, ποιος μπορεί να πει αν ένας έρωτας είναι αταίριαστος; Ποιος μπορεί να αμφισβητήσει την δύναμη των ετερώνυμων ή την γενναιότητα δύο ανθρώπων που δεν βάζουν την διαφορά ηλικίας, κοινωνικού status ή εξωτερικής εμφάνισης πάνω από τα αισθήματά τους; Σε κάθε περίπτωση όμως, κάποιοι παράγοντες μπορούν να θέσουν εμπόδια σε αυτούς τους έρωτες, γι’ αυτό και συγκεντρώνουμε παρακάτω τα υπέρ, τα κατά, και τους τρόπους διαχείρισης των πιο χαρακτηριστικών εξ αυτών των «ασύμβατων» σχέσεων.
*Σχέση με διαφορά ηλικίας
Τα υπέρ: Οι διαφορετικές ηλικίες σε μια σχέση αποτελούν κατά κάποιον τρόπο ένα ωραιότατο σύστημα συγκοινωνούντων δοχείων. Ο μεγαλύτερος από τους δύο μεταφέρει την ωριμότητα και την εμπειρία του στον άλλον, ενώ ο νεότερος προσφέρει ανάσες φρεσκάδας και διατηρεί τον μεγαλύτερο σε εγρήγορση, σωματική και ψυχολογική, διατηρώντας τον στην ουσία νέο. Ίσως λοιπόν, με άλλα παιδικά cartoon να μεγάλωσε ο ένας και ο άλλος, αλλά αυτό μπορεί να αποτελέσει, όχι εμπόδιο, αλλά την πιπεράτη δόση διαφορετικότητας στην σχέση.
Τα κατά: Αναπόφευκτα, μια σχέση ανάμεσα σε δύο ανθρώπους με μεγάλη διαφορά ηλικίας, θα συναντήσει αρκετά σηκωμένα φρύδια στα πρόσωπα γνωστών, συγγενών και φίλων. Και μπορεί αυτά να τα αγνοήσει κανείς, αλλά υπάρχουν κι άλλοι παράγοντες που μπορούν να προκαλέσουν χάσμα σταδιακά στην σχέση. Όπως να συνειδητοποιήσουν οι δύο πλευρές ότι βρίσκονται σε διαφορετική φάση – αν για παράδειγμα η μία πλευρά ονειρεύεται καλοκαιρινά beach party με συμφοιτητές και η άλλη… γάμο και οικογένεια, σίγουρα κάποια στιγμή η σχέση θα βρεθεί σε αδιέξοδο ή θα αναγκάσει κάποιον από τους δύο να κάνει δυσανάλογες θυσίες και συμβιβασμούς. Επιπλέον, είναι εύκολο σε τέτοιες περιπτώσεις ο μεγαλύτερος εκ των δύο να εξελιχθεί σε πατρική/μητρική φιγούρα της σχέσης και να αναλάβει τον έλεγχό της, κάτι που ενδεχομένως να εμποδίσει την ανάπτυξη της προσωπικότητας του άλλου ή να τον καταπιέσει ως το «ανώριμο» μισό του ζευγαριού.
Tip: Όταν ξεκινάτε μια σχέση και ο/η σύντροφός σας είναι αρκετά μεγαλύτερος ή μικρότερος από εσάς, προσέξτε να μην συντρέχουν συγκεκριμένοι λόγοι που ωθούμ εσάς ή το άλλο πρόσωπο σε μια τέτοια σχέση. Αν για παράδειγμα, πρόκειται για κάποιον ώριμο άνδρα που μόλις πήρε διαζύγιο, είναι πιθανό να βλέπει την σχέση με μικρότερη σύντροφο ως «εργαλείο» για να ξεφύγει από την προηγούμενη κατάσταση ή από την κρίση μέσης ηλικίας του, ή αντίστοιχα ένας μικρότερος/μια μικρότερη σύντροφος να αναζητά στο πρόσωπο του μεγαλύτερου συντρόφου μια οικονομική σταθερότητα, κάτι που ίσως ξεπερνά τα «αγνά» κίνητρα του κεραυνοβόλου έρωτα που δεν κοιτάζει ηλικίες.
*Σχέση με διαφορά εξωτερικής εμφάνισης
Πόσο μετρά τελικά η εξωτερική εμφάνιση στην επιλογή συντρόφου; Σίγουρα, σε μια εποχή που τα ζευγάρια λαμπερών celebrities γίνονται πρότυπα και το flirt πρωτοξεκινά από το χάζι στις profile pics κάποιου στο Facebook, η ομορφιά του υποψήφιου «άλλου μας μισού» δεν είναι αμελητέα, αλλά αξίζει να απορρίψει κανείς έναν ενδεχομένως ιδανικό σύντροφο, επειδή δεν έχει ωραίο σώμα ή χαρακτηριστικά; Τα «κατά» στην συγκεκριμένη περίπτωση δεν είναι κυρίως τα κακεντρεχή βλέμματα των άλλων, που βλέπουν ως αξιοπερίεργη μια τέτοια σχέση «όμορφου-άσχημου», αλλά ο κίνδυνος το «αδικημένο» μέλος της σχέσης να αναπτύξει σύμπλεγμα κατωτερότητας ή το «όμορφο» μέλος να επηρεαστεί από τις γνώμες των άλλων και να ντρέπεται για την επιλογή του. Για όσους έχουν αμφιβολίες, πάντως, απλώς παραθέτουμε επιστημονική μελέτη, που συμπεραίνει ότι τα ζευγάρια που «μοιάζουν» μεταξύ τους δεν είναι τα πιο ευτυχή.
Tip: Αν βρίσκεστε μπροστά στην προοπτική μιας τέτοιας σχέσης, προφανώς θα σας συμβουλεύσουμε να συνειδητοποιήσετε τις προτεραιότητές σας. Αν δηλαδή, προτεραιότητά σας και σκοπός της ερωτικής σας ζωής είναι να είστε μπροστά στους άλλους το «τέλειο ζευγάρι», μην επενδύσετε σε σχέση με διαφορά εξωτερικής εμφάνισης – θα είναι άδικο τουλάχιστον για τον έναν εκ των δύο. Αν το σημαντικότερο για εσάς, ωστόσο είναι η προσωπικότητα ή η χημεία, είμαστε σίγουροι πως κανένα εξωτερικό χαρακτηριστικό δεν θα σας σταματήσει.
*Σχέση με διαφορά κοινωνικού status
Πίσω από το κοινωνικό status μπορούν να «κρύβονται» πολλοί παράγοντες που ενδεχομένως επηρεάζουν την καθημερινότητα ή την ψυχολογία του ζευγαριού. Δεν είναι μόνο το δίπολο «εραστής δυτικών προαστίων vs γόνος αριστοκρατικής οικογένειας» που εμπίπτει στην κατηγορία αυτή, αλλά και όσα αυτή η αντίθεση συνεπάγεται, ήτοι διαφορά στην οικονομική άνεση, στις συνήθειες διασκέδασης, αλλά και στις ευκαιρίες εκπαίδευσης που έχουν δοθεί στον καθένα. Έτσι λοιπόν, τα διλήμματα στην καθημερινότητα μιας τέτοιας σχέσης μπορεί να είναι «Μέγαρο vs Χασαποταβέρνα», «ορθάδικο στο Μπουρνάζι ή executive cocktail bar στην Κηφισιά» και «λεωφορείο με 1,20€ ή BMW του ενός εκατομμυρίου», αλλά το βασικότερο πρόβλημα είναι οι ψυχολογικές προεκτάσεις που καλείται να διαχειριστεί το ζευγάρι.
Tip: Το πρόβλημα προκύπτει όχι εξαιτίας της «κοινωνικής τάξης» του άλλου, αλλά όταν εσείς οι ίδιοι υπερτονίζετε την δική σας (σε όποια πλευρά του «φάσματος» κι αν βρίσκεται). Ευτυχώς, άλλωστε, πάνε πολλά χρόνια από τα βάσανα της Jane Austen ή του Νίκου Ξανθόπουλου: Η κοινωνική προέλευση δεν εγείρει πλέον ζητήματα «προικοθηρίας» ή κοινωνικής κατακραυγής - τουλάχιστον όχι όσο σε παλαιότερες εποχές. Η επιτυχής συμβίωση είναι περισσότερο θέμα συμβατών lifestyle, τα οποία, σήμερα, έχουν συγκλίνει σε σημαντικό βαθμό για κάθε κοινωνική ομάδα – το internet και η παγκοσμιοποίηση να είναι καλά.
*Σχέση με διαφορά κουλτούρας
Interracial ειδύλλια, σχέσεις μεταξύ ανθρώπων διαφορετικής θρησκείας, έρωτες που δεν μιλούν την ίδια μητρική γλώσσα, ζευγάρια που θα μπορούσαν να αποτελούν τα πρωταγωνιστικά δίδυμα σε σειρές του Μανουσάκη… Πόσο εύκολο είναι να στεριώσουν και να επιβιώσουν;
Τα υπέρ: Προφανώς, η γνωριμία με εκπροσώπους άλλων πολιτισμών, πόσο μάλλον σε καθημερινή και ιδιαίτερα «στενή» βάση, προσφέρει πολλά στους ορίζοντες και των δύο. Το κορυφαίο, ίσως όλων, όμως, είναι η συνειδητοποίηση ότι όλα τα επίκτητα ή κληρονομημένα χαρακτηριστικά μας – η γλώσσα που μιλάμε, η θρησκεία, το χρώμα του δέρματος – δεν αποτελούν εμπόδιο για τα πραγματικά αισθήματα, κι ίσως αυτό να είναι το εχέγγυο ενός αληθινού έρωτα.
Τα κατά: Υπάρχει πάντα η πιθανότητα ένας εκ των δύο να βλέπει την σχέση ως μια «εξωτική νότα» και να την διαχειρίζεται ως άλλη μια εμπειρία που θα έχει να διηγείται, αγνοώντας τις δυσκολίες στην καθημερινή συνεννόηση ή συμβίωση που θα κληθεί να αντιμετωπίσει. Αλλά πέρα από πρακτικά εμπόδια, ήτοι… σε ποια χώρα θα ζήσετε, πώς θα παντρευτείτε αν το αποφασίσετε, πώς να μην χαθούν πολλά στη μετάφραση, υπάρχει και άλλο ένα αγκάθι: Ο κόσμος μας, ακόμη και σήμερα, είναι γεμάτος στερεότυπα, προκαταλήψεις και ρατσιστικές ιδεολογίες. Και είναι ιδιαίτερα στενάχωρο αφενός ο ένας σύντροφος να βλέπει τον άλλον να πέφτει θύμα τους, και αφετέρου ο πρώτος να μπει στην αγχογόνα διαδικασία να κρύψει μια τέτοια σχέση, ακριβώς γιατί είναι ευαίσθητη στην ύπαρξη των παραπάνω φαινομένων.
*Σχέση με διαφορά χαρακτήρων
Γνωρίζετε τον φαινομενικά «τέλειο» σύντροφο: Είναι στην ηλικία σας, εξίσου όμορφος με εσάς, της ίδιας κοινωνικής και οικονομικής επιφάνειας, από την ίδια χώρα ή και πόλη από εσάς. Ποιος εγγυάται ότι η σχέση θα είναι ιδανική; Κανείς, κι αυτό γιατί σε τελική ανάλυση το πόσο αταίριαστος είναι ο έρωτας ορίζεται από τον χαρακτήρα του καθενός.
Εδώ δεν θα μιλήσουμε για υπέρ και κατά. Κι αυτό γιατί η ιδιοσυγκρασία και η ισορροπία μιας σχέσης εξαρτάται από τον εκάστοτε συνδυασμό προσωπικοτήτων. Θέλει θέατρο κι εσείς σινεμά. Θέλει βουνό κι εσείς θάλασσα. Θέλει καριέρα κι εσείς οικογένεια. Θέλει άσπρο κι εσείς μαύρο. Τα ετερώνυμα πάντα θα χαρακτηρίζονται από αντίθετα φορτία. Κι όμως, τα βλέπουμε συχνά να έλκονται. Το ζήτημα είναι αν θα μπορέσουν να συνεχίσουν μαζί όταν… τελειώσει η πρώτη μπαταρία που δίνει ενέργεια στη σχέση, και θα αναγκαστούν να αντικρίσουν την διαφορά στα φορτία τους. Ο μόνος τρόπος να το μάθετε είναι… να το δοκιμάσετε.
*Σχέση με διαφορά ηλικίας
Τα υπέρ: Οι διαφορετικές ηλικίες σε μια σχέση αποτελούν κατά κάποιον τρόπο ένα ωραιότατο σύστημα συγκοινωνούντων δοχείων. Ο μεγαλύτερος από τους δύο μεταφέρει την ωριμότητα και την εμπειρία του στον άλλον, ενώ ο νεότερος προσφέρει ανάσες φρεσκάδας και διατηρεί τον μεγαλύτερο σε εγρήγορση, σωματική και ψυχολογική, διατηρώντας τον στην ουσία νέο. Ίσως λοιπόν, με άλλα παιδικά cartoon να μεγάλωσε ο ένας και ο άλλος, αλλά αυτό μπορεί να αποτελέσει, όχι εμπόδιο, αλλά την πιπεράτη δόση διαφορετικότητας στην σχέση.
Τα κατά: Αναπόφευκτα, μια σχέση ανάμεσα σε δύο ανθρώπους με μεγάλη διαφορά ηλικίας, θα συναντήσει αρκετά σηκωμένα φρύδια στα πρόσωπα γνωστών, συγγενών και φίλων. Και μπορεί αυτά να τα αγνοήσει κανείς, αλλά υπάρχουν κι άλλοι παράγοντες που μπορούν να προκαλέσουν χάσμα σταδιακά στην σχέση. Όπως να συνειδητοποιήσουν οι δύο πλευρές ότι βρίσκονται σε διαφορετική φάση – αν για παράδειγμα η μία πλευρά ονειρεύεται καλοκαιρινά beach party με συμφοιτητές και η άλλη… γάμο και οικογένεια, σίγουρα κάποια στιγμή η σχέση θα βρεθεί σε αδιέξοδο ή θα αναγκάσει κάποιον από τους δύο να κάνει δυσανάλογες θυσίες και συμβιβασμούς. Επιπλέον, είναι εύκολο σε τέτοιες περιπτώσεις ο μεγαλύτερος εκ των δύο να εξελιχθεί σε πατρική/μητρική φιγούρα της σχέσης και να αναλάβει τον έλεγχό της, κάτι που ενδεχομένως να εμποδίσει την ανάπτυξη της προσωπικότητας του άλλου ή να τον καταπιέσει ως το «ανώριμο» μισό του ζευγαριού.
Tip: Όταν ξεκινάτε μια σχέση και ο/η σύντροφός σας είναι αρκετά μεγαλύτερος ή μικρότερος από εσάς, προσέξτε να μην συντρέχουν συγκεκριμένοι λόγοι που ωθούμ εσάς ή το άλλο πρόσωπο σε μια τέτοια σχέση. Αν για παράδειγμα, πρόκειται για κάποιον ώριμο άνδρα που μόλις πήρε διαζύγιο, είναι πιθανό να βλέπει την σχέση με μικρότερη σύντροφο ως «εργαλείο» για να ξεφύγει από την προηγούμενη κατάσταση ή από την κρίση μέσης ηλικίας του, ή αντίστοιχα ένας μικρότερος/μια μικρότερη σύντροφος να αναζητά στο πρόσωπο του μεγαλύτερου συντρόφου μια οικονομική σταθερότητα, κάτι που ίσως ξεπερνά τα «αγνά» κίνητρα του κεραυνοβόλου έρωτα που δεν κοιτάζει ηλικίες.
*Σχέση με διαφορά εξωτερικής εμφάνισης
Πόσο μετρά τελικά η εξωτερική εμφάνιση στην επιλογή συντρόφου; Σίγουρα, σε μια εποχή που τα ζευγάρια λαμπερών celebrities γίνονται πρότυπα και το flirt πρωτοξεκινά από το χάζι στις profile pics κάποιου στο Facebook, η ομορφιά του υποψήφιου «άλλου μας μισού» δεν είναι αμελητέα, αλλά αξίζει να απορρίψει κανείς έναν ενδεχομένως ιδανικό σύντροφο, επειδή δεν έχει ωραίο σώμα ή χαρακτηριστικά; Τα «κατά» στην συγκεκριμένη περίπτωση δεν είναι κυρίως τα κακεντρεχή βλέμματα των άλλων, που βλέπουν ως αξιοπερίεργη μια τέτοια σχέση «όμορφου-άσχημου», αλλά ο κίνδυνος το «αδικημένο» μέλος της σχέσης να αναπτύξει σύμπλεγμα κατωτερότητας ή το «όμορφο» μέλος να επηρεαστεί από τις γνώμες των άλλων και να ντρέπεται για την επιλογή του. Για όσους έχουν αμφιβολίες, πάντως, απλώς παραθέτουμε επιστημονική μελέτη, που συμπεραίνει ότι τα ζευγάρια που «μοιάζουν» μεταξύ τους δεν είναι τα πιο ευτυχή.
Tip: Αν βρίσκεστε μπροστά στην προοπτική μιας τέτοιας σχέσης, προφανώς θα σας συμβουλεύσουμε να συνειδητοποιήσετε τις προτεραιότητές σας. Αν δηλαδή, προτεραιότητά σας και σκοπός της ερωτικής σας ζωής είναι να είστε μπροστά στους άλλους το «τέλειο ζευγάρι», μην επενδύσετε σε σχέση με διαφορά εξωτερικής εμφάνισης – θα είναι άδικο τουλάχιστον για τον έναν εκ των δύο. Αν το σημαντικότερο για εσάς, ωστόσο είναι η προσωπικότητα ή η χημεία, είμαστε σίγουροι πως κανένα εξωτερικό χαρακτηριστικό δεν θα σας σταματήσει.
*Σχέση με διαφορά κοινωνικού status
Πίσω από το κοινωνικό status μπορούν να «κρύβονται» πολλοί παράγοντες που ενδεχομένως επηρεάζουν την καθημερινότητα ή την ψυχολογία του ζευγαριού. Δεν είναι μόνο το δίπολο «εραστής δυτικών προαστίων vs γόνος αριστοκρατικής οικογένειας» που εμπίπτει στην κατηγορία αυτή, αλλά και όσα αυτή η αντίθεση συνεπάγεται, ήτοι διαφορά στην οικονομική άνεση, στις συνήθειες διασκέδασης, αλλά και στις ευκαιρίες εκπαίδευσης που έχουν δοθεί στον καθένα. Έτσι λοιπόν, τα διλήμματα στην καθημερινότητα μιας τέτοιας σχέσης μπορεί να είναι «Μέγαρο vs Χασαποταβέρνα», «ορθάδικο στο Μπουρνάζι ή executive cocktail bar στην Κηφισιά» και «λεωφορείο με 1,20€ ή BMW του ενός εκατομμυρίου», αλλά το βασικότερο πρόβλημα είναι οι ψυχολογικές προεκτάσεις που καλείται να διαχειριστεί το ζευγάρι.
Tip: Το πρόβλημα προκύπτει όχι εξαιτίας της «κοινωνικής τάξης» του άλλου, αλλά όταν εσείς οι ίδιοι υπερτονίζετε την δική σας (σε όποια πλευρά του «φάσματος» κι αν βρίσκεται). Ευτυχώς, άλλωστε, πάνε πολλά χρόνια από τα βάσανα της Jane Austen ή του Νίκου Ξανθόπουλου: Η κοινωνική προέλευση δεν εγείρει πλέον ζητήματα «προικοθηρίας» ή κοινωνικής κατακραυγής - τουλάχιστον όχι όσο σε παλαιότερες εποχές. Η επιτυχής συμβίωση είναι περισσότερο θέμα συμβατών lifestyle, τα οποία, σήμερα, έχουν συγκλίνει σε σημαντικό βαθμό για κάθε κοινωνική ομάδα – το internet και η παγκοσμιοποίηση να είναι καλά.
*Σχέση με διαφορά κουλτούρας
Interracial ειδύλλια, σχέσεις μεταξύ ανθρώπων διαφορετικής θρησκείας, έρωτες που δεν μιλούν την ίδια μητρική γλώσσα, ζευγάρια που θα μπορούσαν να αποτελούν τα πρωταγωνιστικά δίδυμα σε σειρές του Μανουσάκη… Πόσο εύκολο είναι να στεριώσουν και να επιβιώσουν;
Τα υπέρ: Προφανώς, η γνωριμία με εκπροσώπους άλλων πολιτισμών, πόσο μάλλον σε καθημερινή και ιδιαίτερα «στενή» βάση, προσφέρει πολλά στους ορίζοντες και των δύο. Το κορυφαίο, ίσως όλων, όμως, είναι η συνειδητοποίηση ότι όλα τα επίκτητα ή κληρονομημένα χαρακτηριστικά μας – η γλώσσα που μιλάμε, η θρησκεία, το χρώμα του δέρματος – δεν αποτελούν εμπόδιο για τα πραγματικά αισθήματα, κι ίσως αυτό να είναι το εχέγγυο ενός αληθινού έρωτα.
Τα κατά: Υπάρχει πάντα η πιθανότητα ένας εκ των δύο να βλέπει την σχέση ως μια «εξωτική νότα» και να την διαχειρίζεται ως άλλη μια εμπειρία που θα έχει να διηγείται, αγνοώντας τις δυσκολίες στην καθημερινή συνεννόηση ή συμβίωση που θα κληθεί να αντιμετωπίσει. Αλλά πέρα από πρακτικά εμπόδια, ήτοι… σε ποια χώρα θα ζήσετε, πώς θα παντρευτείτε αν το αποφασίσετε, πώς να μην χαθούν πολλά στη μετάφραση, υπάρχει και άλλο ένα αγκάθι: Ο κόσμος μας, ακόμη και σήμερα, είναι γεμάτος στερεότυπα, προκαταλήψεις και ρατσιστικές ιδεολογίες. Και είναι ιδιαίτερα στενάχωρο αφενός ο ένας σύντροφος να βλέπει τον άλλον να πέφτει θύμα τους, και αφετέρου ο πρώτος να μπει στην αγχογόνα διαδικασία να κρύψει μια τέτοια σχέση, ακριβώς γιατί είναι ευαίσθητη στην ύπαρξη των παραπάνω φαινομένων.
*Σχέση με διαφορά χαρακτήρων
Γνωρίζετε τον φαινομενικά «τέλειο» σύντροφο: Είναι στην ηλικία σας, εξίσου όμορφος με εσάς, της ίδιας κοινωνικής και οικονομικής επιφάνειας, από την ίδια χώρα ή και πόλη από εσάς. Ποιος εγγυάται ότι η σχέση θα είναι ιδανική; Κανείς, κι αυτό γιατί σε τελική ανάλυση το πόσο αταίριαστος είναι ο έρωτας ορίζεται από τον χαρακτήρα του καθενός.
Εδώ δεν θα μιλήσουμε για υπέρ και κατά. Κι αυτό γιατί η ιδιοσυγκρασία και η ισορροπία μιας σχέσης εξαρτάται από τον εκάστοτε συνδυασμό προσωπικοτήτων. Θέλει θέατρο κι εσείς σινεμά. Θέλει βουνό κι εσείς θάλασσα. Θέλει καριέρα κι εσείς οικογένεια. Θέλει άσπρο κι εσείς μαύρο. Τα ετερώνυμα πάντα θα χαρακτηρίζονται από αντίθετα φορτία. Κι όμως, τα βλέπουμε συχνά να έλκονται. Το ζήτημα είναι αν θα μπορέσουν να συνεχίσουν μαζί όταν… τελειώσει η πρώτη μπαταρία που δίνει ενέργεια στη σχέση, και θα αναγκαστούν να αντικρίσουν την διαφορά στα φορτία τους. Ο μόνος τρόπος να το μάθετε είναι… να το δοκιμάσετε.
