Τι δεν πρέπει να λέμε στον εαυτό μας
«Θα το κάνω αύριο», «από Δευτέρα δίαιτα», «δεν μπορώ» και άλλα πέντε πράγματα που πρέπει να σταματήσετε να λέτε στον εαυτό σας.
Από την στιγμή που θέτουμε έναν στόχο μέχρι την επίτευξή του, απλώνονται μπροστά μας πολλά εμπόδια. Ένα από τα σημαντικότερα όμως, όσο κι αν δεν θέλουμε να το παραδεχθούμε, είναι ο εαυτός μας. Κι αυτό γιατί όλοι έχουμε αδυναμίες, που επιτρέπουν στο μυαλό μας συχνά να παίζει «παιχνίδια» ανασφάλειας και ενδοιασμών, βάζοντας φρένο στην αποφασιστικότητά μας.
Κι όλα τα αυτοεπιβαλλόμενα προβλήματα αρχίζουν με μια σκέψη που «βάζει το μικρόβιο» και μας παρασύρει. Παρακάτω συγκεντρώνουμε 8 τέτοιες σκέψεις, δηλαδή πράγματα που πρέπει να σταματήσουμε να λέμε στον εαυτό μας, ώστε να μην γινόμαστε οι ίδιοι εμπόδια στην πραγμάτωση των στόχων μας.
*«Μια μικρή παρασπονδία μόνο, δεν έγινε και τίποτα»
Κι όμως, έγινε: Γιατί για τους πιο αδύναμους εξ υμών η μικρή παρασπονδία οδηγεί σε «ένα μόνο μικρό κομματάκι σοκολάτας» και από εκεί στο «ακόμη λίγο, δεν έγινε και τίποτα» και η διατροφή που με κόπο είχατε βάλει σε μια «σειρά» διαταράσσεται. Κι αυτό γιατί η σοκολάτα για παράδειγμα είναι εθιστική και πιθανότατα θα την αναζητήσετε και πάλι σύντομα ή η ευκολία του delivery μια βραδιά που δεν προλάβατε να μαγειρέψετε θα γίνει καθημερινή συνήθεια, κι όλα αυτά θα έχουν ξεκινήσει από ένα «δεν έγινε και τίποτα».
*«Θα το κάνω αύριο…»
«Σήμερα έχω πολλές δουλειές. Αύριο θα έχω φιλοξενούμενους. Το σαββατοκύριακο θέλω να βάψω το σπίτι. Τον άλλο μήνα θα γίνεται χαμός…» Και κάπως έτσι, με απανωτές δικαιολογίες, δεν βρίσκετε ποτέ τον χρόνο να κάνετε κάτι που έχετε βάλει στόχο, είτε αυτό είναι τόσο απλό όσο ένας καφές με έναν παλιό φίλο είτε κάτι μεγαλύτερο, όπως το να ξεκινήσετε την δική σας επιχείρηση. Να σας πούμε ένα μυστικό; Ποτέ δεν θα είναι η κατάλληλη στιγμή για να ξεκινήσετε κάτι. Πάντα θα βρίσκετε μια αφορμή για να το αναβάλλετε, κι αυτό συμβαίνει για δύο λόγους: Είτε δεν το θέλετε πολύ, επομένως θα πρέπει να αναθεωρήσετε την απόφαση, ώστε να μην σας βαραίνει σαν υποχρέωση, είτε θέλετε πολύ αλλά φοβάστε, επομένως πρέπει να το κυνηγήσετε τώρα. Όχι αύριο, αλλά σήμερα.
*«Αυτός είναι εντελώς ηλίθιος»
Πρόκειται για ένα τυπικό λάθος που κάνουμε στην καθημερινή μας αλληλεπίδραση με άλλους ανθρώπους: Από μία πράξη τους, τους κρίνουμε συλλήβδην σαν ανθρώπους. Χαρακτηριστικό παράδειγμα: Αν έχετε πρόβλημα με έναν συνάδελφό σας, επειδή έκανε ένα φοβερό λάθος στη δουλειά, σπεύδετε να τον κατηγοριοποιήσετε στο μυαλό σας σαν «ανίκανο». Και από τη μία ταμπέλα, το μυαλό μας προχωρά στην επόμενη: Είναι ανίκανος, άρα και ανάξιος εμπιστοσύνης. Είναι ανάξιος εμπιστοσύνης, αρά δεν πρέπει να έχω ιδιαίτερες επαφές μαζί του. Κι έτσι, για ένα επαγγελματικό λάθος, μπορεί να χάνετε την ευκαιρία να γνωρίσετε καλύτερα έναν υπέροχο άνθρωπο. Στην πραγματικότητα, το μόνο που αρκεί να κάνετε για να λύσετε το πρόβλημα είναι όχι να πείτε στον συνάδελφό σας ότι είναι ανίκανος, αλλά πως πρέπει να λυθεί εκείνο το λάθος που έκανε.
*Αν κάνω «αυτό», θα συμβεί «εκείνο»
Αν σκέφτεστε έτσι σε κάθε θέμα που σας απασχολεί, τότε μάλλον υπεραναλύετε τις καταστάσεις και αναλώνεστε σε νοητά διαγράμματα πιθανοτήτων που σας αποσπούν την προσοχή από το πραγματικό διακύβευμα: Όχι οι σκέψεις και οι αναλύσεις, αλλά η δράση. Άλλωστε, ποτέ κανείς δεν μπορεί να ξέρει από πριν την πορεία των γεγονότων και τις συνέπειες μιας πράξης. Γιατί αυτό να μας εμποδίσει να την δοκιμάσουμε;
*«Τι εννοούσε με αυτό;»
Θα πρέπει να σταματήσετε να το ρωτάτε στον εαυτό σας. Και να το ρωτήσετε στον άνθρωπο που πραγματικά αφορά η ερώτηση. Είτε είναι ο προϊστάμενός σας, είτε το πρόσωπο που σας ενδιαφέρει, είτε οποιοσδήποτε άλλος, το να φτιάχνετε δικά σας σενάρια που εξηγούν την συμπεριφορά τους ή μια συγκεκριμένη ενέργειά τους σας κάνει άτομα με πολλή φαντασία, αλλά με λίγη αποτελεσματικότητα. Προτιμήστε αν σας απασχολεί κάτι πολύ, να απευθυνθείτε στα πρόσωπα που εμπλέκονται και όχι… στον καθρέφτη ή το ταβάνι του δωματίου σας.
*«Από Δευτέρα δίαιτα»
Με κάτι τέτοια απέκτησε κακό όνομα η Δευτέρα. Επειδή αναθέτουμε όλες μας τις αποφάσεις σε αυτή και τελικά όταν ξημερώσει η νέα εβδομάδα αντιμετωπίζουμε ένα «βουνό» μπροστά μας. Η παραπάνω φράση είναι άλλος ένας τρόπος που έχουμε εφεύρει για να διασκεδάσουμε την αναβλητικότητά μας – ή έστω την τεμπελιά μας. Γι’ αυτό και για τη δίαιτα ή για οποιαδήποτε άλλη απόφασή μας, θεωρούμε πιο ταιριαστή την φράση «στη βράση κολλάει το σίδερο».
*«Δεν πρόκειται ποτέ να βρω δουλειά»
Με αυτό το σκεπτικό, όντως δεν πρόκειται. Όχι μόνο γιατί… το γρουσουζεύουμε, αλλά και επειδή όταν νιώθουμε εκ προοιμίου χαμένοι, δεν κάνουμε αρκετή προσπάθεια ώστε να φτάσουμε στη νίκη. Δεν σταματάμε καθόλου να στέλνουμε βιογραφικά, να τα εμπλουτίζουμε με νέες σπουδές, σεμινάρια και επιμορφώσεις ή να ψάχνουμε ευκαιρίες δουλειάς μέσω διαδικτύου, μέσω γνωστών, με οποιοδήποτε μέσο.
*«Δεν μπορώ»
Τελευταίο και πιο… διαδεδομένο, το «δεν μπορώ» θα θέλαμε να διαγραφεί αν είναι δυνατόν από το λεξιλόγιό μας. Ναι, το κλισέ «δεν υπάρχει “δεν μπορώ”, υπάρχει “δεν θέλω”» περιέχει τελικά σημαντική δόση αλήθειας, αφού στην πραγματικότητα μεταθέτουμε τις ευθύνες από την έλλειψη θέλησής μας στις άσχημες συνθήκες, τις μειωμένες ικανότητες ή απλώς… στον κακό μας τον καιρό. Αυτό που μπορείτε να κάνετε είναι να αντικαταστήσετε το «δεν μπορώ» με την ερώτηση «γιατί πιστεύω ότι δεν μπορώ;» Στην χειρότερη των περιπτώσεων, θα ανακαλύψετε ότι αυτό που θέλετε είναι εξαιρετικά δύσκολο. Από το «δύσκολο» μέχρι το «αδύνατο» όμως υπάρχει σημαντικό μεσοδιάστημα. Αυτό που καθιστά το «δεν μπορώ» άχρηστο σε οποιονδήποτε.
Κι όλα τα αυτοεπιβαλλόμενα προβλήματα αρχίζουν με μια σκέψη που «βάζει το μικρόβιο» και μας παρασύρει. Παρακάτω συγκεντρώνουμε 8 τέτοιες σκέψεις, δηλαδή πράγματα που πρέπει να σταματήσουμε να λέμε στον εαυτό μας, ώστε να μην γινόμαστε οι ίδιοι εμπόδια στην πραγμάτωση των στόχων μας.
*«Μια μικρή παρασπονδία μόνο, δεν έγινε και τίποτα» Κι όμως, έγινε: Γιατί για τους πιο αδύναμους εξ υμών η μικρή παρασπονδία οδηγεί σε «ένα μόνο μικρό κομματάκι σοκολάτας» και από εκεί στο «ακόμη λίγο, δεν έγινε και τίποτα» και η διατροφή που με κόπο είχατε βάλει σε μια «σειρά» διαταράσσεται. Κι αυτό γιατί η σοκολάτα για παράδειγμα είναι εθιστική και πιθανότατα θα την αναζητήσετε και πάλι σύντομα ή η ευκολία του delivery μια βραδιά που δεν προλάβατε να μαγειρέψετε θα γίνει καθημερινή συνήθεια, κι όλα αυτά θα έχουν ξεκινήσει από ένα «δεν έγινε και τίποτα».
*«Θα το κάνω αύριο…»
«Σήμερα έχω πολλές δουλειές. Αύριο θα έχω φιλοξενούμενους. Το σαββατοκύριακο θέλω να βάψω το σπίτι. Τον άλλο μήνα θα γίνεται χαμός…» Και κάπως έτσι, με απανωτές δικαιολογίες, δεν βρίσκετε ποτέ τον χρόνο να κάνετε κάτι που έχετε βάλει στόχο, είτε αυτό είναι τόσο απλό όσο ένας καφές με έναν παλιό φίλο είτε κάτι μεγαλύτερο, όπως το να ξεκινήσετε την δική σας επιχείρηση. Να σας πούμε ένα μυστικό; Ποτέ δεν θα είναι η κατάλληλη στιγμή για να ξεκινήσετε κάτι. Πάντα θα βρίσκετε μια αφορμή για να το αναβάλλετε, κι αυτό συμβαίνει για δύο λόγους: Είτε δεν το θέλετε πολύ, επομένως θα πρέπει να αναθεωρήσετε την απόφαση, ώστε να μην σας βαραίνει σαν υποχρέωση, είτε θέλετε πολύ αλλά φοβάστε, επομένως πρέπει να το κυνηγήσετε τώρα. Όχι αύριο, αλλά σήμερα.
*«Αυτός είναι εντελώς ηλίθιος» Πρόκειται για ένα τυπικό λάθος που κάνουμε στην καθημερινή μας αλληλεπίδραση με άλλους ανθρώπους: Από μία πράξη τους, τους κρίνουμε συλλήβδην σαν ανθρώπους. Χαρακτηριστικό παράδειγμα: Αν έχετε πρόβλημα με έναν συνάδελφό σας, επειδή έκανε ένα φοβερό λάθος στη δουλειά, σπεύδετε να τον κατηγοριοποιήσετε στο μυαλό σας σαν «ανίκανο». Και από τη μία ταμπέλα, το μυαλό μας προχωρά στην επόμενη: Είναι ανίκανος, άρα και ανάξιος εμπιστοσύνης. Είναι ανάξιος εμπιστοσύνης, αρά δεν πρέπει να έχω ιδιαίτερες επαφές μαζί του. Κι έτσι, για ένα επαγγελματικό λάθος, μπορεί να χάνετε την ευκαιρία να γνωρίσετε καλύτερα έναν υπέροχο άνθρωπο. Στην πραγματικότητα, το μόνο που αρκεί να κάνετε για να λύσετε το πρόβλημα είναι όχι να πείτε στον συνάδελφό σας ότι είναι ανίκανος, αλλά πως πρέπει να λυθεί εκείνο το λάθος που έκανε.
*Αν κάνω «αυτό», θα συμβεί «εκείνο»
Αν σκέφτεστε έτσι σε κάθε θέμα που σας απασχολεί, τότε μάλλον υπεραναλύετε τις καταστάσεις και αναλώνεστε σε νοητά διαγράμματα πιθανοτήτων που σας αποσπούν την προσοχή από το πραγματικό διακύβευμα: Όχι οι σκέψεις και οι αναλύσεις, αλλά η δράση. Άλλωστε, ποτέ κανείς δεν μπορεί να ξέρει από πριν την πορεία των γεγονότων και τις συνέπειες μιας πράξης. Γιατί αυτό να μας εμποδίσει να την δοκιμάσουμε;
*«Τι εννοούσε με αυτό;» Θα πρέπει να σταματήσετε να το ρωτάτε στον εαυτό σας. Και να το ρωτήσετε στον άνθρωπο που πραγματικά αφορά η ερώτηση. Είτε είναι ο προϊστάμενός σας, είτε το πρόσωπο που σας ενδιαφέρει, είτε οποιοσδήποτε άλλος, το να φτιάχνετε δικά σας σενάρια που εξηγούν την συμπεριφορά τους ή μια συγκεκριμένη ενέργειά τους σας κάνει άτομα με πολλή φαντασία, αλλά με λίγη αποτελεσματικότητα. Προτιμήστε αν σας απασχολεί κάτι πολύ, να απευθυνθείτε στα πρόσωπα που εμπλέκονται και όχι… στον καθρέφτη ή το ταβάνι του δωματίου σας.
*«Από Δευτέρα δίαιτα»
Με κάτι τέτοια απέκτησε κακό όνομα η Δευτέρα. Επειδή αναθέτουμε όλες μας τις αποφάσεις σε αυτή και τελικά όταν ξημερώσει η νέα εβδομάδα αντιμετωπίζουμε ένα «βουνό» μπροστά μας. Η παραπάνω φράση είναι άλλος ένας τρόπος που έχουμε εφεύρει για να διασκεδάσουμε την αναβλητικότητά μας – ή έστω την τεμπελιά μας. Γι’ αυτό και για τη δίαιτα ή για οποιαδήποτε άλλη απόφασή μας, θεωρούμε πιο ταιριαστή την φράση «στη βράση κολλάει το σίδερο».
*«Δεν πρόκειται ποτέ να βρω δουλειά» Με αυτό το σκεπτικό, όντως δεν πρόκειται. Όχι μόνο γιατί… το γρουσουζεύουμε, αλλά και επειδή όταν νιώθουμε εκ προοιμίου χαμένοι, δεν κάνουμε αρκετή προσπάθεια ώστε να φτάσουμε στη νίκη. Δεν σταματάμε καθόλου να στέλνουμε βιογραφικά, να τα εμπλουτίζουμε με νέες σπουδές, σεμινάρια και επιμορφώσεις ή να ψάχνουμε ευκαιρίες δουλειάς μέσω διαδικτύου, μέσω γνωστών, με οποιοδήποτε μέσο.
*«Δεν μπορώ»
Τελευταίο και πιο… διαδεδομένο, το «δεν μπορώ» θα θέλαμε να διαγραφεί αν είναι δυνατόν από το λεξιλόγιό μας. Ναι, το κλισέ «δεν υπάρχει “δεν μπορώ”, υπάρχει “δεν θέλω”» περιέχει τελικά σημαντική δόση αλήθειας, αφού στην πραγματικότητα μεταθέτουμε τις ευθύνες από την έλλειψη θέλησής μας στις άσχημες συνθήκες, τις μειωμένες ικανότητες ή απλώς… στον κακό μας τον καιρό. Αυτό που μπορείτε να κάνετε είναι να αντικαταστήσετε το «δεν μπορώ» με την ερώτηση «γιατί πιστεύω ότι δεν μπορώ;» Στην χειρότερη των περιπτώσεων, θα ανακαλύψετε ότι αυτό που θέλετε είναι εξαιρετικά δύσκολο. Από το «δύσκολο» μέχρι το «αδύνατο» όμως υπάρχει σημαντικό μεσοδιάστημα. Αυτό που καθιστά το «δεν μπορώ» άχρηστο σε οποιονδήποτε.
