Γιατί δεν θέλει σεξ; Οι λόγοι της αποχής
Η κακή διατροφή, το αλκοόλ, το άγχος, τα ταμπού. Και άλλοι πέντε παράγοντες που επηρεάζουν την διάθεση για σεξ, μαζί με το… αντίδοτο του καθενός.
της Ηρώς Κουνάδη
Αποτελεί μία από τις δημοφιλέστερες ερωτήσεις στη στήλη μας στο ένθετο Σεξ & Σχέσεις του in2life και πιθανότατα μια από τις συνηθέστερες αιτίες καυγάδων –σε εξτρίμ περιπτώσεις και χωρισμών– μεταξύ ζευγαριών: Ένας από τους δύο δεν έχει διάθεση για σεξ. Κι επειδή η ανθρώπινη φύση είναι κατά βάση εγωκεντρική, αυτό στο μυαλό του… άλλου εκ των δύο μεταφράζεται σε «δεν έχει διάθεση για σεξ μαζί μου». Δεν είναι τυχαίο, άλλωστε, ότι η επίμαχη ερώτηση διατυπώνεται συχνότερα ως «γιατί δεν με θέλει πια;» και σπανιότερα «τι φταίει για τη μειωμένη σεξουαλική του/ της διάθεση;».
Τα καλά νέα εδώ είναι ότι υπάρχουν πολλά πράγματα που μπορούν να επηρεάσουν την σεξουαλική διάθεση του συντρόφου σας, πέρα από την νεοαποκτηθείσα κυτταρίτιδά σας, ή την πολυκαιρία της σχέσης που τον/ την κούρασε. Κανείς, βέβαια, δεν αρνείται ότι η ανθρώπινη φύση μας που είναι γενετικά προγραμματισμένη να τα παίρνει όλα προσωπικά, θα δυσκολευτεί να δεχτεί το παραπάνω αξίωμα. Εμείς αυτό που μπορούμε να κάνουμε είναι να συγκεντρώσουμε όλες τις πιθανές εξηγήσεις για την μειωμένη σεξουαλική διάθεση –του/ της συντρόφου σας, ή τη δική σας– και να σας παροτρύνουμε, αν όχι να τις πιστέψετε απόλυτα και ακράδαντα, τουλάχιστον να τις εξετάσετε ως πιθανά ενδεχόμενα.
Η κακή διατροφή
Έρευνες επί ερευνών καταλήγουν, χρόνια τώρα, στο γνωστό από αρχαιοτάτων χρόνων συμπέρασμα ότι η διατροφή μας επηρεάζει κάθε κομμάτι της καθημερινότητάς μας, της σεξουαλικής ζωής συμπεριλαμβανομένης. Το junk food, η παράλειψη γευμάτων, η μη ισορροπημένη διατροφή επιφέρουν, πολύ πιο βραχυπρόθεσμα απ’ όσο φαντάζεστε, καταστροφικά αποτελέσματα στη σεξουαλική μας ζωή. Αλλάξτε, λοιπόν, από σήμερα κιόλας τις διατροφικές σας συνήθειες –αν δεν είστε βέβαιοι πώς, ξεκινήστε ξεκοκαλίζοντας τη στήλη της Διατροφής και συνεχίστε αποστηθίζοντας τη λίστα με τις δέκα τροφές που αυξάνουν τη λίμπιντο.
Η εικόνα που έχετε για το σώμα σας
Ο μεγαλύτερος εχθρός του έρωτα είναι η ανασφάλεια. Αξίωμα. Μπορεί να παχύνατε ή μπορεί και όχι, μπορεί η ζωή σας να γίνεται λίγο πιο καθιστική με αποτέλεσμα να αποκτάτε λίγη κυτταρίτιδα καθώς μεγαλώνετε. Ή μπορεί απλώς να εκλαμβάνετε τις σπανιότερες (σε σχέση με τον πρώτο καιρό της σχέσης σας) εκδηλώσεις ενθουσιασμού εκ μέρους του συντρόφου σας ως ένδειξη μειωμένης επιθυμίας, κι αυτό να σας ρίχνει την αυτοπεποίθηση, πράγμα που οδηγεί στη (δική σας) μειωμένη επιθυμία για σεξ. Φαύλος κύκλος.
Τι μπορείτε να κάνετε; Οτιδήποτε σας κάνει να αισθάνεστε σέξι: Γυμναστείτε, περπατείστε, βγείτε δυο φορές την εβδομάδα για χορό, ή απλά κάντε περισσότερο σεξ. Ζητήστε από τον/ την σύντροφό σας να σας απαριθμήσει τα σημεία του σώματός σας που του/ της αρέσουν περισσότερο –θα εκπλαγείτε από το πόσο διαφορετική εικόνα έχετε.
Το άγχος
Η κρίση, η δουλειά που έχετε ή δεν έχετε, το πού πάει αυτός ο κόσμος, το αν θα καταφέρετε να πάτε διακοπές, το πότε θα λυθεί το Μεσανατολικό… Οι λόγοι για τους οποίους αγχωνόμαστε είναι χιλιάδες, και διαφορετικοί για τον καθένα από εμάς. Το κοινό τους χαρακτηριστικό είναι η καταστροφική επίδραση που έχουν στη σεξουαλική μας διάθεση.
Τι μπορείτε να κάνετε; Όσο νωρίτερα συνειδητοποιήσετε ότι κανένα πρόβλημα δε θα λυθεί επειδή οι σφυγμοί σας ανεβαίνουν κάθε φορά που το σκέφτεστε, τόσο το καλύτερο. Αν πιστεύετε ότι δεν μπορείτε να αντιμετωπίσετε το άγχος σας, γιατί αυτό είναι εγγενές στοιχείο της προσωπικότητάς σας (έκπληξη: δεν είναι) αντιμετωπίστε κάθε πρόβλημα στη ρίζα του: Αλλάξτε δουλειά, κλείστε την τηλεόραση, κάντε γιόγκα, κάντε οικονομία. Εφαρμόστε τη μέθοδο της άρνησης, κάθε φορά που σας έρχεται αρνητική σκέψη στο μυαλό: δεν υπάρχει οικονομική κρίση, δεν υπάρχει κυκλοφοριακό, δεν υπάρχουν προβλήματα στη δουλειά, δεν υπάρχει μεσανατολικό. Κι αν υπάρχουν, θα τα λύσετε αργότερα.
Η κακή σας διάθεση
Μπορεί να μην είστε γενικώς αγχώδης χαρακτήρας, αλλά δεν είστε και αναίσθητος/η: Η διάθεσή σας επηρεάζεται καθημερινά από αμέτρητους παράγοντες –από τους πλέον σοβαρούς μέχρι τους πιο γελοίους– κι αυτή με τη σειρά της επηρεάζει τη σεξουαλική σας όρεξη. Το επικίνδυνο εδώ είναι ότι αυτό μπορεί να εξελιχθεί εύκολα σε φαύλο κύκλο: δεν κάνετε σεξ γιατί δεν έχετε καλή διάθεση, και δεν έχετε καλή διάθεση γιατί δεν κάνετε σεξ.
Πώς φτιάχνει τώρα αυτό; Πιέζοντας τον εαυτό σας να κάνετε κάτι που σας φτιάχνει το κέφι: Από το να κάνετε μια βόλτα στην αγαπημένη σας γειτονιά (αν δεν έχετε αγαπημένη γειτονιά, η Πλάκα πάντα πιάνει) μέχρι το να κλειστείτε ένα απόγευμα σπίτι και να δείτε σερί τέσσερις κωμωδίες ή μια ολόκληρη σαιζόν εκείνου του σίριαλ που μόνο εσάς κάνει να γελάτε.
Το αλκοόλ
Μπορεί ένα-δυο ποτηράκια ούζο να κάνουν θαύματα στη λίμπιντό σας, η υπερβολική κατανάλωση αλκοόλ, όμως, στις περισσότερες περιπτώσεις έχει τα αντίθετα αποτελέσματα. Από την πιο light περίπτωση να σας πάρει ο ύπνος το πρώτο πεντάλεπτο των προκαταρκτικών μέχρι τα προβλήματα στύσης που συχνά προκαλεί στους άνδρες, το αλκοόλ σε μεγάλες ποσότητες δεν ευνοεί τη σεξουαλική σας ζωή. Μετριάστε, λοιπόν, τις ποσότητες που καταναλώνετε, μέχρι το σημείο που είστε μεν κεφάτοι αλλά όχι μεθυσμένοι –το σημείο αυτό είναι συνήθως τα 2-3 ποτήρια, εξαρτάται όμως από το είδος του αλκοόλ, αλλά και τις αντοχές, το φύλο, το στομάχι και την εξοικείωση με το αλκοόλ του καθενός.
Μια δύσκολη περίοδος
Με τον όρο «δύσκολη περίοδος» δεν εννοούμε «ακεφιές» –γι’ αυτές δείτε μερικές παραγράφους παραπάνω. Μπορεί να περνάτε μια περίοδο έντονου στρες, μεγάλης στεναχώριας ή «αποθεραπείας», ήτοι μετάβασης από ένα πρόβλημα υγείας, έναν τραυματισμό, ή μια εγκυμοσύνη πίσω στη φυσιολογική σας ζωή. Δε θυμάστε καν πόσος καιρός έχει περάσει από την τελευταία φορά που το σεξ πέρασε από το μυαλό σας έστω και σαν αόριστη ιδέα, κι αυτό σας ανησυχεί.
Τι να κάνετε; Βασικά, υπομονή. Θα περάσει. Αν θέλετε να το επισπεύσετε, δοκιμάστε να έρθετε πιο κοντά με τον/ τη σύντροφό σας, βρίσκοντας χρόνο αποκλειστικά για τους δυο σας, ή (στην περίπτωση της μεγάλης στεναχώριας που δεν καταφέρνετε να ξεπεράσετε) να το συζητήσετε με κάποιον ειδικό ψυχολόγο.
Οι ορμονικές διαταραχές
Παρά την ιδιαίτερα διαδεδομένη παρανόηση, δεν πρόκειται για παράγοντα που επηρεάζει μόνο τη γυναικεία λίμπιντο – η οποία παρουσιάζει ούτως ή άλλως μεγάλες διακυμάνσεις από μέρα σε μέρα, ανάλογα με τη φάση του εμμηνορροϊκού κύκλου. Ορμονικές διαταραχές παρουσιάζουν και οι άνδρες, συνήθως οφειλόμενες σε συγκεκριμένες ασθένειες. Ένα καθιερωμένο αλλά εξονυχιστικό check up θα σας σώσει. Οι γυναίκες, πάντως, σημειώστε ότι τα αντισυλληπτικά χάπια, ιδίως αυτά της νέας γενιάς που περιέχουν λιγότερες ορμόνες, συγκαταλέγονται στους συνήθεις υπόπτους για την ξαφνική αλλαγή στη λίμπιντο. Αν μέχρι να τα ξεκινήσετε η σεξουαλική σας ζωή ήταν φυσιολογικότατη, μιλήστε με τον γιατρό σας για να αλλάξετε μάρκα αντισυλληπτικών ή μέθοδο αντισύλληψης.
Η λάθος αντίληψη που έχετε για τον σεξουαλικό σας προσανατολισμό
Για να το θέσουμε απλά, αν κάνετε σχέσεις με άτομα του αντίθετου φύλου αλλά οι φαντασιώσεις σας περιλαμβάνουν άτομα του ιδίου, η μειωμένη σεξουαλική σας διάθεση πιθανότατα αποτελεί ένδειξη ότι πρέπει να το ψάξετε. Να πειραματιστείτε, δηλαδή, χωρίς ταμπού και κοινωνικά παγιωμένες αντιλήψεις περί σωστού και λάθους. Μπορεί στην αρχή να είναι δύσκολο. Εξίσου δύσκολη, όμως, θα είναι μια ζωή με μειωμένη λίμπιντο.
(Ε ναι, θα το πούμε): Η σχέση σας
Πιο μακροχρόνια, πιο προβληματική, πιο προβλέψιμη ή πιο στάσιμη απ’ όσο θα θέλατε. Ειδικά για τις γυναίκες, αλλά όχι μόνο για εκείνες, το σεξ μέσα στη σχέση βρίσκεται πάντα σε άμεση συνάρτηση με τη φάση που περνά η σχέση αυτή.
Τι να κάνετε: Με τα σοφά λόγια του Γούντι Άλεν, whatever works: Να συζητήσετε με το σύντροφό σας για να λύσετε τα προβλήματα και να διορθώσετε ό,τι δε σας αρέσει. Να κανονίσετε ένα ταξίδι για να ξεφύγετε. Να αναλύσετε κάθε σημαντικό κι ασήμαντο πρόβλημα με φίλους και γνωστούς. Να πειραματιστείτε με sex toys και φαντασιώσεις για να ανανεώσετε τη σεξουαλική σας ζωή –η σχέση θα ακολουθήσει. Να το πάρετε απόφαση, πως δε φταίει η σχέση σας που δε διορθώνεται, αλλά εσείς που δεν θέλετε πια να τη σώσετε. Και, αν χρειαστεί, να χωρίσετε.
Αποτελεί μία από τις δημοφιλέστερες ερωτήσεις στη στήλη μας στο ένθετο Σεξ & Σχέσεις του in2life και πιθανότατα μια από τις συνηθέστερες αιτίες καυγάδων –σε εξτρίμ περιπτώσεις και χωρισμών– μεταξύ ζευγαριών: Ένας από τους δύο δεν έχει διάθεση για σεξ. Κι επειδή η ανθρώπινη φύση είναι κατά βάση εγωκεντρική, αυτό στο μυαλό του… άλλου εκ των δύο μεταφράζεται σε «δεν έχει διάθεση για σεξ μαζί μου». Δεν είναι τυχαίο, άλλωστε, ότι η επίμαχη ερώτηση διατυπώνεται συχνότερα ως «γιατί δεν με θέλει πια;» και σπανιότερα «τι φταίει για τη μειωμένη σεξουαλική του/ της διάθεση;».
Τα καλά νέα εδώ είναι ότι υπάρχουν πολλά πράγματα που μπορούν να επηρεάσουν την σεξουαλική διάθεση του συντρόφου σας, πέρα από την νεοαποκτηθείσα κυτταρίτιδά σας, ή την πολυκαιρία της σχέσης που τον/ την κούρασε. Κανείς, βέβαια, δεν αρνείται ότι η ανθρώπινη φύση μας που είναι γενετικά προγραμματισμένη να τα παίρνει όλα προσωπικά, θα δυσκολευτεί να δεχτεί το παραπάνω αξίωμα. Εμείς αυτό που μπορούμε να κάνουμε είναι να συγκεντρώσουμε όλες τις πιθανές εξηγήσεις για την μειωμένη σεξουαλική διάθεση –του/ της συντρόφου σας, ή τη δική σας– και να σας παροτρύνουμε, αν όχι να τις πιστέψετε απόλυτα και ακράδαντα, τουλάχιστον να τις εξετάσετε ως πιθανά ενδεχόμενα.
Η κακή διατροφή
Έρευνες επί ερευνών καταλήγουν, χρόνια τώρα, στο γνωστό από αρχαιοτάτων χρόνων συμπέρασμα ότι η διατροφή μας επηρεάζει κάθε κομμάτι της καθημερινότητάς μας, της σεξουαλικής ζωής συμπεριλαμβανομένης. Το junk food, η παράλειψη γευμάτων, η μη ισορροπημένη διατροφή επιφέρουν, πολύ πιο βραχυπρόθεσμα απ’ όσο φαντάζεστε, καταστροφικά αποτελέσματα στη σεξουαλική μας ζωή. Αλλάξτε, λοιπόν, από σήμερα κιόλας τις διατροφικές σας συνήθειες –αν δεν είστε βέβαιοι πώς, ξεκινήστε ξεκοκαλίζοντας τη στήλη της Διατροφής και συνεχίστε αποστηθίζοντας τη λίστα με τις δέκα τροφές που αυξάνουν τη λίμπιντο.
Η εικόνα που έχετε για το σώμα σας
Ο μεγαλύτερος εχθρός του έρωτα είναι η ανασφάλεια. Αξίωμα. Μπορεί να παχύνατε ή μπορεί και όχι, μπορεί η ζωή σας να γίνεται λίγο πιο καθιστική με αποτέλεσμα να αποκτάτε λίγη κυτταρίτιδα καθώς μεγαλώνετε. Ή μπορεί απλώς να εκλαμβάνετε τις σπανιότερες (σε σχέση με τον πρώτο καιρό της σχέσης σας) εκδηλώσεις ενθουσιασμού εκ μέρους του συντρόφου σας ως ένδειξη μειωμένης επιθυμίας, κι αυτό να σας ρίχνει την αυτοπεποίθηση, πράγμα που οδηγεί στη (δική σας) μειωμένη επιθυμία για σεξ. Φαύλος κύκλος.
Τι μπορείτε να κάνετε; Οτιδήποτε σας κάνει να αισθάνεστε σέξι: Γυμναστείτε, περπατείστε, βγείτε δυο φορές την εβδομάδα για χορό, ή απλά κάντε περισσότερο σεξ. Ζητήστε από τον/ την σύντροφό σας να σας απαριθμήσει τα σημεία του σώματός σας που του/ της αρέσουν περισσότερο –θα εκπλαγείτε από το πόσο διαφορετική εικόνα έχετε.
Το άγχος
Η κρίση, η δουλειά που έχετε ή δεν έχετε, το πού πάει αυτός ο κόσμος, το αν θα καταφέρετε να πάτε διακοπές, το πότε θα λυθεί το Μεσανατολικό… Οι λόγοι για τους οποίους αγχωνόμαστε είναι χιλιάδες, και διαφορετικοί για τον καθένα από εμάς. Το κοινό τους χαρακτηριστικό είναι η καταστροφική επίδραση που έχουν στη σεξουαλική μας διάθεση.
Τι μπορείτε να κάνετε; Όσο νωρίτερα συνειδητοποιήσετε ότι κανένα πρόβλημα δε θα λυθεί επειδή οι σφυγμοί σας ανεβαίνουν κάθε φορά που το σκέφτεστε, τόσο το καλύτερο. Αν πιστεύετε ότι δεν μπορείτε να αντιμετωπίσετε το άγχος σας, γιατί αυτό είναι εγγενές στοιχείο της προσωπικότητάς σας (έκπληξη: δεν είναι) αντιμετωπίστε κάθε πρόβλημα στη ρίζα του: Αλλάξτε δουλειά, κλείστε την τηλεόραση, κάντε γιόγκα, κάντε οικονομία. Εφαρμόστε τη μέθοδο της άρνησης, κάθε φορά που σας έρχεται αρνητική σκέψη στο μυαλό: δεν υπάρχει οικονομική κρίση, δεν υπάρχει κυκλοφοριακό, δεν υπάρχουν προβλήματα στη δουλειά, δεν υπάρχει μεσανατολικό. Κι αν υπάρχουν, θα τα λύσετε αργότερα.
Η κακή σας διάθεση
Μπορεί να μην είστε γενικώς αγχώδης χαρακτήρας, αλλά δεν είστε και αναίσθητος/η: Η διάθεσή σας επηρεάζεται καθημερινά από αμέτρητους παράγοντες –από τους πλέον σοβαρούς μέχρι τους πιο γελοίους– κι αυτή με τη σειρά της επηρεάζει τη σεξουαλική σας όρεξη. Το επικίνδυνο εδώ είναι ότι αυτό μπορεί να εξελιχθεί εύκολα σε φαύλο κύκλο: δεν κάνετε σεξ γιατί δεν έχετε καλή διάθεση, και δεν έχετε καλή διάθεση γιατί δεν κάνετε σεξ.
Πώς φτιάχνει τώρα αυτό; Πιέζοντας τον εαυτό σας να κάνετε κάτι που σας φτιάχνει το κέφι: Από το να κάνετε μια βόλτα στην αγαπημένη σας γειτονιά (αν δεν έχετε αγαπημένη γειτονιά, η Πλάκα πάντα πιάνει) μέχρι το να κλειστείτε ένα απόγευμα σπίτι και να δείτε σερί τέσσερις κωμωδίες ή μια ολόκληρη σαιζόν εκείνου του σίριαλ που μόνο εσάς κάνει να γελάτε.
Το αλκοόλ
Μπορεί ένα-δυο ποτηράκια ούζο να κάνουν θαύματα στη λίμπιντό σας, η υπερβολική κατανάλωση αλκοόλ, όμως, στις περισσότερες περιπτώσεις έχει τα αντίθετα αποτελέσματα. Από την πιο light περίπτωση να σας πάρει ο ύπνος το πρώτο πεντάλεπτο των προκαταρκτικών μέχρι τα προβλήματα στύσης που συχνά προκαλεί στους άνδρες, το αλκοόλ σε μεγάλες ποσότητες δεν ευνοεί τη σεξουαλική σας ζωή. Μετριάστε, λοιπόν, τις ποσότητες που καταναλώνετε, μέχρι το σημείο που είστε μεν κεφάτοι αλλά όχι μεθυσμένοι –το σημείο αυτό είναι συνήθως τα 2-3 ποτήρια, εξαρτάται όμως από το είδος του αλκοόλ, αλλά και τις αντοχές, το φύλο, το στομάχι και την εξοικείωση με το αλκοόλ του καθενός.
Μια δύσκολη περίοδος
Με τον όρο «δύσκολη περίοδος» δεν εννοούμε «ακεφιές» –γι’ αυτές δείτε μερικές παραγράφους παραπάνω. Μπορεί να περνάτε μια περίοδο έντονου στρες, μεγάλης στεναχώριας ή «αποθεραπείας», ήτοι μετάβασης από ένα πρόβλημα υγείας, έναν τραυματισμό, ή μια εγκυμοσύνη πίσω στη φυσιολογική σας ζωή. Δε θυμάστε καν πόσος καιρός έχει περάσει από την τελευταία φορά που το σεξ πέρασε από το μυαλό σας έστω και σαν αόριστη ιδέα, κι αυτό σας ανησυχεί.
Τι να κάνετε; Βασικά, υπομονή. Θα περάσει. Αν θέλετε να το επισπεύσετε, δοκιμάστε να έρθετε πιο κοντά με τον/ τη σύντροφό σας, βρίσκοντας χρόνο αποκλειστικά για τους δυο σας, ή (στην περίπτωση της μεγάλης στεναχώριας που δεν καταφέρνετε να ξεπεράσετε) να το συζητήσετε με κάποιον ειδικό ψυχολόγο.
Οι ορμονικές διαταραχές
Παρά την ιδιαίτερα διαδεδομένη παρανόηση, δεν πρόκειται για παράγοντα που επηρεάζει μόνο τη γυναικεία λίμπιντο – η οποία παρουσιάζει ούτως ή άλλως μεγάλες διακυμάνσεις από μέρα σε μέρα, ανάλογα με τη φάση του εμμηνορροϊκού κύκλου. Ορμονικές διαταραχές παρουσιάζουν και οι άνδρες, συνήθως οφειλόμενες σε συγκεκριμένες ασθένειες. Ένα καθιερωμένο αλλά εξονυχιστικό check up θα σας σώσει. Οι γυναίκες, πάντως, σημειώστε ότι τα αντισυλληπτικά χάπια, ιδίως αυτά της νέας γενιάς που περιέχουν λιγότερες ορμόνες, συγκαταλέγονται στους συνήθεις υπόπτους για την ξαφνική αλλαγή στη λίμπιντο. Αν μέχρι να τα ξεκινήσετε η σεξουαλική σας ζωή ήταν φυσιολογικότατη, μιλήστε με τον γιατρό σας για να αλλάξετε μάρκα αντισυλληπτικών ή μέθοδο αντισύλληψης.
Η λάθος αντίληψη που έχετε για τον σεξουαλικό σας προσανατολισμό
Για να το θέσουμε απλά, αν κάνετε σχέσεις με άτομα του αντίθετου φύλου αλλά οι φαντασιώσεις σας περιλαμβάνουν άτομα του ιδίου, η μειωμένη σεξουαλική σας διάθεση πιθανότατα αποτελεί ένδειξη ότι πρέπει να το ψάξετε. Να πειραματιστείτε, δηλαδή, χωρίς ταμπού και κοινωνικά παγιωμένες αντιλήψεις περί σωστού και λάθους. Μπορεί στην αρχή να είναι δύσκολο. Εξίσου δύσκολη, όμως, θα είναι μια ζωή με μειωμένη λίμπιντο.
(Ε ναι, θα το πούμε): Η σχέση σας
Πιο μακροχρόνια, πιο προβληματική, πιο προβλέψιμη ή πιο στάσιμη απ’ όσο θα θέλατε. Ειδικά για τις γυναίκες, αλλά όχι μόνο για εκείνες, το σεξ μέσα στη σχέση βρίσκεται πάντα σε άμεση συνάρτηση με τη φάση που περνά η σχέση αυτή.
Τι να κάνετε: Με τα σοφά λόγια του Γούντι Άλεν, whatever works: Να συζητήσετε με το σύντροφό σας για να λύσετε τα προβλήματα και να διορθώσετε ό,τι δε σας αρέσει. Να κανονίσετε ένα ταξίδι για να ξεφύγετε. Να αναλύσετε κάθε σημαντικό κι ασήμαντο πρόβλημα με φίλους και γνωστούς. Να πειραματιστείτε με sex toys και φαντασιώσεις για να ανανεώσετε τη σεξουαλική σας ζωή –η σχέση θα ακολουθήσει. Να το πάρετε απόφαση, πως δε φταίει η σχέση σας που δε διορθώνεται, αλλά εσείς που δεν θέλετε πια να τη σώσετε. Και, αν χρειαστεί, να χωρίσετε.
