Πώς θα ζήσουμε μέχρι τα... 120;

Το χάπι της μακροζωίας έρχεται στα επόμενα τρία χρόνια –μην βιαστείτε να το απορρίψετε λέγοντας «τα έχουμε ξανακούσει αυτά», γιατί είναι η πρώτη φορά που επιστήμονες δηλώνουν τόσο σίγουροι για την ανακάλυψή τους: ένα σούπερ χάπι που, σύμφωνα με το Ινστιτούτο Έρευνας της Γήρανσης του Κολεγίου Ιατρικής Άλμπερτ Αϊνστάιν, θα αυξήσει τις πιθανότητες του ανθρώπου να ξεπεράσει τα 100 χρόνια ζωής. Η σύσταση του χαπιού, λένε οι επιστήμονες, θα μιμείται την δράση τριών γονιδίων του DNA μας, τα οποία οδηγούν στην μακροζωία. Αυτά ανακαλύφθηκαν στο DNA πεντακοσίων Eβραίων της φυλής Ασκενάζι με μέσο όρο ηλικίας 100 χρόνια, και σχετίζονται με την παραγωγή της «καλής» χοληστερόλης και την πρόληψη του διαβήτη.

Σκοπός, λοιπόν, του χαπιού αυτού θα είναι να δημιουργήσει αντίγραφα αυτών των γονιδίων στο γενετικό μας υλικό, τα οποία θα μας προστατεύουν από τις θανατηφόρες συνέπειες του καπνίσματος, της ανθυγιεινής διατροφής, της παχυσαρκίας και της καθιστικής ζωής, ενώ θα μηδενίζουν τις πιθανότητες εμφάνισης Alzheimer. Αν οι επιστήμονες αυτοί έχουν δίκιο, αν δηλαδή ο μέσος όρος ζωής μας ξεπεράσει τα εκατό χρόνια, αυτό σημαίνει πως στα πενήντα μας θα έχουμε άλλη τόση ζωή μπροστά μας. Για τις -έτσι κι αλλιώς μακροβιότερες- γυναίκες, μάλιστα, τα νέα αυτά είναι ακόμα πιο ευχάριστα.

Δύο είναι όμως τα ερωτήματα που γεννώνται από εδώ και πέρα: Τι συνέπειες θα έχει στην ζωή μας το να ζούμε εκατό και πλέον χρόνια και τι μπορούμε να κάνουμε μέχρι να κυκλοφορήσει το χάπι του… μαθουσάλα;

Και αν ζήσουμε μέχρι τα 120;
Στο πρώτο ερώτημα απάντηση δίνει, μεταξύ άλλων, το πολύ ενδιαφέρον δημοσίευμα των London Times, σύμφωνα με το οποίο έχει υπολογιστεί ότι, αυτήν την στιγμή στην Μ. Βρετανία, μία στις έξι γυναίκες είναι συνταξιούχες -είναι, δηλαδή, άνω των 60- και, όπως λέει σύμβουλος της ασφαλιστικής Just Retirement, ο αριθμός αυτός σύντομα θα αυξηθεί σε μία στις τέσσερις, ενώ έως το τέλος της δεκαετίας θα φτάσει το μία στις τρεις. Αυτό στην πράξη σημαίνει, όπως υποστηρίζει ο σύμβουλος, ότι πολύ σύντομα οι εξηντάχρονες θα αποτελούν σημαντικό ενεργό μέρος του πληθυσμού, καθώς έχοντας μεγαλώσει και ζήσει διαφορετικά από τις γιαγιάδες μας δεν θα μένουν στο σπίτι πίνοντας τσάι αλλά θα κυκλοφορούν στους δρόμους, θα ψωνίζουν, θα επιδίδονται σε όποιες δραστηριότητες μπορούν.

Ως εκ τούτου, οι διαφημιστές, οι βιοτέχνες και οι βιομήχανοι ήδη δεν μπορούν να αγνοήσουν ήδη αυτό το γεγονός. Πρόκειται, άλλωστε, για μέρος του πληθυσμού με μεγαλύτερη οικονομική άνεση από τις πολύ νέες γυναίκες –αυτό, φυσικά, ισχύει και για τους άνδρες με την διαφορά ότι εκείνοι δεν καταναλώνουν όσο οι γυναίκες, οπότε ενδιαφέρουν -τους διαφημιστές τουλάχιστον- λιγότερο.

Επιπλέον, αν δεχτούμε ότι οι σημερινοί εξηντάρηδες μπορεί να έχουν ακόμα μπροστά τους άλλες τέσσερις ή πέντε δεκαετίες ζωής, δεν θα πρέπει να μας κάνει εντύπωση να τους βλέπουμε όλο και περισσότερο να γυμνάζονται, να προγραμματίζουν ταξίδια και να ψωνίζουν ακριβά ρούχα. Σύμφωνα με το ίδιο δημοσίευμα, το τελευταίο, μάλιστα, δείχνει να έχει ήδη επηρεάσει την βιομηχανία της μόδας: Η Carine Roitfeld, η θρυλική αρχισυντάκτρια της γαλλικής Vogue, αποτελεί στα 55 της μούσα για πολλά ακριβά καταστήματα ρούχων του Ηνωμένου Βασιλείου. Το ίδιο ισχύει και για την αμερικανίδα ομόλογή της Anna Wintour, ετών 60, και την σπουδαία «υπαρχηγό» της, Grace Coddington, ετών 67. Η ιδιοκτήτρια της γνωστής βρετανικής αλυσίδας Browns Fashion είναι 85 ετών και η ανιψιά της, η οποία διοικεί τώρα, στα 63 της, την εταιρία, δηλώνει πως τόσο εκείνη όσο και η μητέρα της, 85 ετών, μπορεί να φορέσουν ακόμα και Dolce & Gabbana στις κοινωνικές τους εξόδους.

Κάπου εδώ, ωστόσο, έρχεται και η σειρά των ερευνητών να επισημάνουν ότι μπορεί η ζωή της σημερινής εξηντάχρονης να δείχνει πολύ καλύτερη από ό,τι τριάντα χρόνια πριν, αλλά αυτό μπορεί να ισχύει μόνο αν η εξηντάχρονη είναι υγιής και έχει χρήματα. Πρέπει να γνωρίζει, μάλιστα, ότι το πιθανότερο -βάσει στατιστικής- είναι ότι τελευταία χρόνια θα ζει μόνη της, οπότε θα πρέπει να έχει ήδη φροντίσει για την ζωή της ανάλογα.

Περιμένοντας το «χάπι του μαθουσάλα»
Εν αναμονή, λοιπόν, του ελιξιρίου της μακροζωίας, οι ιατρικοί ερευνητές ψάχνουν να βρουν τι είναι αυτό που κάνει τις γυναίκες να ζουν περισσότερο και πώς θα το συντηρήσουν –αλλά και θα το «διδάξουν», αν είναι αυτό εφικτό, στους άνδρες. Ο καθηγητής Thomas Kirkwood, διευθυντής του Institute for Ageing and Health at Newcastle University, εξηγεί, με απλά λόγια, ότι ο βασικός λόγος που οι γυναίκες ζουν περισσότερο είναι βιολογικός και σχετίζεται με την δυνατότητα του γυναικείου οργανισμού -ως αναπαραγωγικό μέσο- να «αυτοπροστατεύεται» από τις σοβαρές φθορές που αντιμετωπίζει ο ανδρικός οργανισμός. Αντίθετα, στον ανδρικό οργανισμό είναι η τεστοστερόνη που πιστεύεται πως ευθύνεται για θανατηφόρες ασθένειες, όπως π.χ. καρδιακά προβλήματα.

Δεν είναι, όμως, μόνο βιολογικοί οι λόγοι –εξωτερικοί παράγοντες σχετικά με τον τρόπο ζωής του κάθε φύλου μπορεί να παίξουν εξίσου σημαντικό ρόλο στην μακροζωία ενός ανθρώπου. Οι ειδικοί εξηγούν ότι οι γυναίκες είναι εκ φύσεως κοινωνικά όντα με έντονη την τάση να συνδέονται με άλλους ανθρώπους, κάτι που τις γεμίζει χαρά και θετική ενέργεια. Και οι άνδρες είναι κοινωνικά όντα, αλλά η κοινωνικότητά τους εκφράζεται συνήθως μέσα από την δουλειά τους. Όταν αυτή σταματήσει, συνήθως σταματά και η κοινωνική τους ζωή.

Παλαιότερες έρευνες, οι οποίες εξέτασαν τον τρόπο ζωής υπερηλίκων στη Μ. Βρετανία, επιμένουν στον σημαντικό ρόλο της διατροφής, της άσκησης και του στρες προκειμένου να ζήσει κανείς περισσότερα χρόνια. Πιο συγκεκριμένα, ο περιορισμός πρόσληψης τροφής και η υγιεινή, ταυτόχρονα, διατροφή επιβραδύνουν την διαδικασία γήρανσης. Η άσκηση συμβάλλει στην διατήρηση της ακμαιότητας του σώματος και του πνεύματος, ενώ -οι αγχώδεις πρέπει να γνωρίζουν πως- η ορμόνη του στρες κορτιζόλη επιβαρύνει το ανοσοποιητικό σύστημα. Οι ίδιες έρευνες τονίζουν και την σημασία της αισιοδοξίας καθώς και της εύρεσης κάποιου σκοπού στην ζωή που δίνει στον άνθρωπο ώθηση να σηκωθεί το πρωί από το κρεβάτι. (Δείτε αναλυτικά τις έρευνες αυτές στα Σχετικά Άρθρα)

Τέλος, οι επιστήμονες επισημαίνουν ότι μπορεί να έχουν βρει μεθόδους για να δείχνει ένας άνθρωπος νεώτερος, αλλά μακροζωία δεν σημαίνει και επιμήκυνση της γονιμότητας. Πρόσφατα διαβάσαμε νέα έρευνα που έκρουε τον κώδωνα του κινδύνου στις σαραντάρες που σκέφτονται να τεκνοποιήσουν, καθώς διατρέχουν αυξημένο κίνδυνο να αποκτήσουν ένα παιδί με αυτισμό. Ενώ η ίδια έρευνα υποστηρίζει ότι αντίστοιχο κίνδυνο διατρέχουν οι σαραντάρηδες που αποκτούν παιδί με γυναίκες κάτω των τριάντα (δείτε την έρευνα στα Σχετικά Άρθρα). Αποκτήστε, λοιπόν, παιδιά στα 30, λένε οι επιστήμονες, και ζήστε μέχρι τα 120 για να δείτε δισέγγονα.

Επιμέλεια: Έλενα Μπούλια