Παράξενες φοβίες που είναι στην πραγματικότητα πολύ συνηθισμένες

της Ηρώς Κουνάδη

Πριν την εφεύρεση του ίντερνετ, ένας άνθρωπος με τρυποφοβία θα έπρεπε να πάει σε ψυχολόγο για να ακούσει για πρώτη φορά στη ζωή του πως αυτό από το οποίο υποφέρει είναι μάλλον σύνηθες, το έχουν κι άλλοι άνθρωποι, δεν χρειάζεται να ανησυχεί –άλλωστε, όλες οι φοβίες θεραπεύονται.

Κι αυτό είναι ένα από τα καλά που έφερε το ίντερνετ στις ζωές μας: Απέδειξε περίτρανα πως ό,τι μπορείς να σκεφτείς, μα ό,τι μπορείς να σκεφτείς, κάποιος κάπου το ζει/ το κάνει/ το έχει. Να, σαν τις παρακάτω φοβίες ας πούμε.

Κουμποφοβία

Τυχαία νομίζεις ότι σε πολλά σκοτεινά παραμύθια οι ήρωες έχουν κουμπιά για μάτια; Ένα από τα πιο πρόσφατα παραδείγματα που μας έρχεται στο μυαλό είναι η Coralline, του Neil Gaiman. Η φοβία για τα κουμπιά είναι εξαιρετικά συνήθης. Υπέφερε, μάλιστα, από αυτήν και ο Στιβ Τζομπς –και κάπως έτσι αποκτήσαμε κάποια στιγμή κινητά χωρίς κουμπιά. Στα αγγλικά λέγεται Koumpounophobia και αναλύεται διεξοδικά σε διάφορα ενδιαφέροντα άρθρα όπως αυτό.

Τρυποφοβία

Κοίτα τώρα να δεις κάτι πολύ ενδιαφέρον: Η εξαιρετικά συνηθισμένη αυτή φοβία, που γίνεται συχνά αντικείμενο χλευασμού στα ίντερνετς, μπορεί –σύμφωνα με μια έρευνα του 2017– να είναι εξελικτική αντίδραση του οργανισμού που αντιλαμβάνεται μια εικόνα σαν αυτήν ως ένδειξη για την παρουσία παρασίτων ή άλλων μολυσματικών ασθενειών. Εδώ που τα λέμε, τώρα, αν μας πεις ότι αισθάνεσαι σούπερ άνετα κοιτώντας την παραπάνω εικόνα, θα δυσκολευτούμε κάπως να σε πιστέψουμε.

Nomophobia (Ατηλεφοβία)

Να μας συμπαθάς για την μάλλον ατυχή μετάφραση, ο όρος είναι πολύ καινούριος και δεν έχει ακόμα αποδοθεί στα ελληνικά. Δοκιμάσαμε και το Ακινητοφοβία, αλλά παραπέμπει σε ακίνητο, με το οποίο ουδεμία σχέση έχει. Η αγγλική λέξη προέρχεται από το No Mo(bile) και σημαίνει τον φόβο του να βρεθείς χωρίς το κινητό σου τηλέφωνο. Περιλαμβάνει τον πανικό που σε πιάνει όταν νομίζεις πως το έχασες και ψάχνεις φρενιασμένα την τσάντα σου, αλλά δεν περιορίζεται εκεί. Είναι και το στερητικό σύνδρομο που νιώθεις όταν δεν μπορείς να τσεκάρεις το κινητό σου για μερικές ώρες –μέσα στα αεροπλάνα, για παράδειγμα. Αν ετοιμαζόσουν να καγχάσεις, ρίξε μια ματιά στα στατιστικά εδώ και μείνε με ανοιχτό το στόμα μπροστά στις εκτιμήσεις που λένε ότι ένα 66% του πληθυσμού πάσχει από την συγκεκριμένη φοβία –σε σχέση με το 53% μόλις τέσσερα χρόνια πριν.

Φαγοφοβία

Έχει στα αγγλικά το περίεργο όνομα phagophobia (γιατί σχεδόν όλες οι φοβίες έχουν ελληνικά ονόματα) και… δεν είναι αυτό που νομίζεις. Δηλαδή, ναι, σε κάποιες περιπτώσεις συνδέεται με τις διατροφικές διαταραχές, αλλά δεν είναι ο φόβος να μην παχύνεις από το φαγητό. Είναι ο φόβος να μην πνιγείς, πράγμα που σε δυσκολεύει να καταπιείς. Οι άνθρωποι που υποφέρουν από φαγοφοβία καταλήγουν να αποφεύγουν φαγητά με συγκεκριμένες υφές, να μασούν υπερβολικά πολλή ώρα την τροφή τους, να κόβουν πολύ μικρές μπουκιές, να πίνουν πολύ νερό με το φαγητό τους, και να δυσκολεύονται να πάρουν χάπια. Εδώ μια ενδιαφέρουσα ανάλυση για τα συμπτώματα, τα αίτια και την αντιμετώπιση της φαγοφοβίας, κι εδώ μια σύντομη εξήγηση στα ελληνικά.