Ελεύθερο κάμπινγκ: Πού να… τη στήσετε

της Ηρώς Κουνάδη

Δεν θα σας ωθούσαμε στην παρανομία, αν δεν μπορούσαμε να ορκιστούμε πως η πρώτη πρωινή βουτιά, την ώρα που οι ακτίνες του ήλιου πέφτουν σχεδόν οριζόντια πάνω στα ακίνητα νερά, είναι ένα από τα καλύτερα πράγματα που μπορείτε να κάνετε σε αυτήν τη ζωή. Δεν θα προσπαθούσαμε να σας υποβάλλουμε στην ταλαιπωρία που μπορεί να προκύψει από μια ξαφνική μπόρα/ ένα τσίμπημα εντόμου/ ένα λάθος υπολογισμό στις προμήθειες νερού και φαγητού, αν δεν ήμασταν βέβαιοι πως το να αποκοιμιέσαι κάτω από τον έναστρο ουρανό –που μακριά από τα φώτα του πολιτισμού φαίνεται πολύ πιο μαγικός– ακούγοντας τα κύματα της θάλασσας αξίζει όλη την ταλαιπωρία του κόσμου. Και δεν θα αντιτιθόμασταν στην απαγόρευση του ελεύθερου κάμπινγκ, αν δεν ήμασταν βέβαιοι πως θα αφήσετε το μέρος όπου θα στήσετε τη σκηνή σας καθαρότερο απ’ ό,τι το βρήκατε.

Το γράμμα του νόμου

Παρά τις σχετικές διαμαρτυρίες, και την πρόσφατη ερώτηση στη βουλή, το ελεύθερο κάμπινγκ παραμένει, δυστυχώς, παράνομο. Η ισχύουσα νομοθεσία προβλέπει για τους παραβάτες αυτόφωρο, τρεις μήνες (εξαγοράσιμη) ποινή φυλάκισης ή/και χρηματική ποινή, καθώς και 150 ευρώ (για την ακρίβεια, 146,74 ευρώ) κατ’ άτομο για το πρόστιμο που εισπράττει επιτόπου ο δήμος ή η κοινότητα.

Η εφαρμογή όλων των παραπάνω εξαρτάται, βέβαια, από μια πλειάδα παραγόντων, που περιλαμβάνουν τις τοπικές αρχές, την τύχη, αλλά και την συμπεριφορά σας. Οι ελεύθεροι κατασκηνωτές στον Ρούκουνα της Ανάφης, που έκλεβαν τα περιβόλια των ντόπιων, ευθύνονται, προφανέστατα, για την απέχθεια που αναπτύχθηκε στον πάλαι ποτέ παράδεισο του ελεύθερου κάμπινγκ για τους «γκρούβαλους» –όπως τους λένε υποτιμητικά οι Ικαριώτες, που μάλλον έχουν αντίστοιχες εμπειρίες– και τις συλλήψεις που ακολούθησαν. Ομοίως, αν κάνετε φασαρία, δε μαζεύετε τα σκουπίδια ή εμποδίζετε την πρόσβαση σε κάποιο κομμάτι της παραλίας είναι πιθανότερο οι συμπαραθεριστές σας να διαμαρτυρηθούν στην αστυνομία ή τον δήμο.

Κάποιες φορές η αστυνομία κάνει απλώς συστάσεις, κάποιες εισπράττει μόνο το πρόστιμο, και κάποιες άλλες ακολουθείται κανονικά η διαδικασία του αυτόφωρου, με τη δίκη να ακολουθεί μετά από έναν περίπου χρόνο. Σε κάποιες περιπτώσεις οι τοπικές αρχές επιλέγουν να κάνουν τα στραβά μάτια, ή, σπανιότερα, να στηρίζουν το ελεύθερο κάμπινγκ, κατασκευάζοντας ντουζιέρες και τουαλέτες σε μη οργανωμένες παραλίες –συμβαίνει, μεταξύ άλλων, στην Έριστο της Τήλου. Έχουν αναφερθεί, επίσης, περιπτώσεις «κατηγορούμενων» που έχουν αθωωθεί στο δικαστήριο είτε γιατί δεν υπήρχε η σχετική ταμπέλα που να απαγορεύει την κατασκήνωση στην παραλία, είτε γιατί είχαν την υποστήριξη των αντίστοιχων δήμων ή κοινοτήτων.

Σε κάθε περίπτωση, αν δεν υπάρχει σκηνή δεν υπάρχει έγκλημα. Αυτό, πρακτικά, σημαίνει πως αν κοιμάστε με ένα sleeping bag στην παραλία, κανείς δεν μπορεί να σας κατηγορήσει ότι παρανομείτε. Από την άλλη, βέβαια, η συγκεκριμένη πρακτική σας αφήνει εκτεθειμένους στους εκάστοτε κατοίκους της παραλίας –ερπετά, κουνουπάκια και άλλα συμπαθή– που ίσως θέλουν να μοιραστούν τη ζεστασιά του sleeping bag σας. Η απόφαση είναι δική σας.

Μα πού να πάω;

Παρά την απόλυτη παράνοια του νόμου, και τις αναφορές συλλήψεων που πληθαίνουν από καλοκαίρι σε καλοκαίρι, καβάντζες εξακολουθούν να υπάρχουν και να διαδίδονται από στόμα σε στόμα και από forum σε forum. Αν κάνετε ελεύθερο κάμπινγκ για πρώτη φορά, καλό είναι να θυμάστε ότι οι «θρυλικοί» προορισμοί (βλέπε Ρούκουνας στην Ανάφη και Νας στην Ικαρία) κουβαλούν την κατάρα των θρύλων: να τους γνωρίζουν οι πάντες, της αστυνομίας περιλαμβανομένης.

Αναζητήστε ήσυχες παραλίες, ει δυνατόν σχετικά κρυμμένες, χωρίς:
- Παρακείμενα ενοικιαζόμενα δωμάτια. Θα εκνευρίσετε τους ιδιοκτήτες τους, που θα σας θεωρήσουν υπαίτιους για τα άδεια δωμάτιά τους (ναι, εσάς, και όχι τις παράλογα υψηλές τιμές τους) και θα καλέσουν την αστυνομία.
- Λουόμενες κυρίες στα πρόθυρα κλιμακτηρίου με πλαστικό σκουφάκι στα μαλλιά και ταπεράκια (για τον «Γιαννάααακη! Έλα να φαααας!») ανά χείρας. Θα τους θυμίσετε πόσο καλά δεν περνούν, θα εκνευριστούν και θα καλέσουν την αστυνομία, στην οποία θα πουν ότι η σκηνή σας ενοχλεί και αισθητικά –με την έμφαση στο και. Αληθινή ιστορία.
- Περιβόλια σε μικρή απόσταση. Θα υποψιάσετε τους ντόπιους, ότι μπορεί να τα κλέψετε, όπως κάναν’ πέρυσι «κάτι σαν και του λόγου σας» και θα σας κοιτούν στραβά μέχρι να φύγετε ή να καλέσουν την αστυνομία.

Μερικές «τσεκαρισμένες» ιδέες

Κάλαμος: Ο περισσότερος κόσμος αγνοεί ακόμη και την ύπαρξή του –κι αυτό ακριβώς τον κάνει ιδανικό για ελεύθερο κάμπινγκ. Είναι ένα λιλιπούτειο νησάκι, με υπέροχα, ιόνια νερά, βοτσαλωτές παραλίες και πεύκα που φτάνουν μέχρι το κύμα. Αν ο χάρτης σας είναι αρκετά ενημερωμένος, θα το βρείτε νότια της Λευκάδας. Θα έρθετε με βαρκάκι από τον Μύτικα (κοντά στο Αγρίνιο) στον οποίο θα αφήσετε το αυτοκίνητο, διότι στο νησί δεν κυκλοφορούν οχήματα –πέρα από το αγροτικό της κοινότητας, το οποίο αν είστε τυχεροί και πετύχετε θα σας μεταφέρει στις παραλίες. Θα είστε εσείς, η φύση και μια πεντακοσαριά φιλόξενοι ντόπιοι. Παράδεισος (τσέπης). Το κλειδί για να τον ανοίξετε, εδώ.

Ψιλή Άμμος, Αμοργός: Θα την βρείτε ακολουθώντας το μονοπάτι από την Λεβρωσσό, για περίπου δέκα λεπτά. Θα την αναγνωρίσετε, από την φανταστική ψιλή, χρυσαφένια άμμο και τις ελάχιστες σκηνές στην άκρη της –είναι η μοναδική παραλία του νησιού για ελεύθερο κάμπινγκ. Οι τεμπέληδες εξ ημών, πηγαινοέρχονται με το καραβάκι που συνδέει την Αιγιάλη με τις κοντινές παραλίες της, σταματώντας και στην Ψιλή Άμμο.


Αγκίστρι: Είναι δίπλα –μόλις μιάμιση ώρα από την Αθήνα– είναι μικρούλι και ομορφούλι, και διαθέτει μια υπέροχα σκιερή και ήσυχη γειτονιά «σκηνιτών», στο πευκοδάσος ανάμεσα στις παραλίες της Σκληρής και της Χαλικιάδας. Θα το βρείτε αν περπατήσετε περί τα δέκα λεπτά από την Σκάλα, όπου σας αφήνει το ferry boat, προς την Χαλικιάδα. Θα στήσετε ανάμεσα στα πεύκα, θα κουτρουβαλάτε κάθε πρωί την πλαγιά για μια πρώτη βουτιά στη Σκληρή (στην οποία περπατώντας φτάνετε σε πέντε λεπτά) και θα παραγγέλνετε αχνιστό καφέ και βούτυρο-μέλι με φρέσκο ψωμί για πρωινό στην Αλκυόνη, ακριβώς πάνω από την παραλία. Περισσότερες λεπτομέρειες για βόλτες και βουτιές εδώ.

Ανάληψη και Παρίσαινα, Πήλιο: Οι τελευταίες παραλίες του Πηλίου που έχουν καταφέρει να μείνουν κρυμμένες από τα φώτα της δημοσιότητας, είναι βοτσαλωτές και καταπράσινες, με πεντακάθαρα νερά και ελάχιστο κόσμο. Θα τις βρείτε –με λίγη βοήθεια από τους ντόπιους– κατηφορίζοντας το μονοπάτι από τη Ζαγορά. Το ταβερνάκι λίγο πριν την παραλία της Ανάληψης εγγυάται ότι δε θα σας λείψει ποτέ κρύο νερό, καφές, πρωινό (βούτυρο-μέλι και χωριάτικο ψωμί) και σπιτικό φαγητό.

Έριστος, Τήλος: Η τοπική κοινότητα στηρίζει, εκτός από την gay κοινότητα, και τους free campers, πράγμα που αποδεικνύει έμπρακτα, φροντίζοντας για την συντήρηση των ντους, των τουαλετών και των κάδων σκουπιδιών που τοποθέτησε πριν από μερικά χρόνια στην αγαπημένη τους παραλία, την Έριστο. Κατά τα λοιπά, χρυσαφένια άμμος, βαθυγάλαζα νερά, παραδοσιακά ταβερνάκια και μίνι μάρκετ για να μη σας λείψει τίποτα.


Χιλιαδού, Εύβοια: Ποτάμι ή θάλασσα; Δάσος με υπέροχη σκιά, ή βουτιά στα δύο βήματα από τη σκηνή; Η Χιλιαδού τα έχει και τα δύο: ένα καταπράσινο, σκιερό δάσος πλάι σε ένα μικρό ποταμάκι, και μια μικρή χρυσαφένια αμμουδιά κρυμμένη πίσω από τα βράχια (ανάμεσα στα οποία περνά μονοπάτι) στην άκρη της μεγάλης, δημοφιλούς παραλίας. Τον Αύγουστο η παραλία είναι μάλλον κακή ιδέα: αφενός μαζεύει τόσο πολύ κόσμο που μοιάζει περισσότερο με οργανωμένο κάμπινγκ, αφετέρου έχουν αναφερθεί περιστατικά συλλήψεων.


Κάτω Κουφονήσι: Χωρίς ηλεκτρισμό, χωρίς μόνιμους κατοίκους, αλλά με νερά να τα πιεις στο ποτήρι, με freestyle ατμόσφαιρα που δεν αλώθηκε από τις ορδές των ‘00s όπως ο «από πάνω» γείτονάς του, κι ένα ταβερνάκι που θα σας προμηθεύει με τα απαραίτητα σε νερό, εξαίσια παϊδάκια και μιλφέιγ-έκπληξη.

Παχιά Άμμος, Νίσυρος: Η απόσταση από οποιαδήποτε κατοικημένη περιοχή εγγυάται ότι δε θα σας ενοχλήσει κανείς. Περιστατικά συλλήψεων δεν έχουν αναφερθεί ποτέ, η παραλία είναι πανέμορφη, και το ταβερνάκι «Όασις» (στα δέκα λεπτά περπάτημα) σερβίρει τοπικές σπεσιαλιτέ και σπιτική κουζίνα σε πολύ καλές τιμές. Στα αρνητικά, σημειώστε την έλλειψη σκιάς και την σχετικά δύσκολη πρόσβαση: η παραλία απέχει περίπου δέκα χιλιόμετρα από το Μανδράκι, ο δρόμος είναι μέχρι ένα σημείο ασφαλτοστρωμένος, εν συνεχεία χωματόδρομος και στο τέλος –μετά το πάρκινγκ όπου θα αφήσετε το αυτοκίνητο– μονοπάτι, το οποίο θα διασχίσετε σε περίπου δέκα λεπτά.

Αγαθονήσι και Μαράθι: Το πρώτο βρίσκεται ανάμεσα στη Σάμο και την Πάτμο, το δεύτερο κοντά στους Λειψούς. Και τα δύο διαθέτουν πανέμορφες, απάτητες παραλίες με κρυστάλλινα, πεντακάθαρα νερά, ταβερνάκια για τα απαραίτητα σε… πολεμοφόδια –τρόφιμα και νερό– και καταπληκτικούς, φιλόξενους κατοίκους. Στο Μαράθι δεν υπάρχουν δρόμοι, αυτοκίνητα και λοιπή τεχνολογική «πρόοδος» –κι αυτός είναι ένας λόγος παραπάνω για να το αγαπήσεις.

Δυτικές Ακτές Πελοποννήσου: Η Ελιά στην Ηλεία, το Βασιλίτσι και οι μικροί κολπίσκοι γύρω από το Πετροχώρι στην Μεσσηνία είναι τρία hot spots στα ονόματα των οποίων ορκίζονται οι οπαδοί του ελεύθερου κάμπινγκ. Η πρώτη αποτελεί κομμάτι της 50 χιλιομέτρων παραλίας της Ηλείας –αυτής που οι περισσότεροι Αθηναίοι αποκαλούν, χάριν συντομίας, Καϊάφα– και κερδίζει στα σημεία τις άλλες δύο, για την τεράστια αμμουδιά της, τα τιρκουάζ νερά, τα πεύκα που παρέχουν άφθονη σκιά και τα παραδοσιακά ταβερνάκια γύρω της.

Διαβάστε, στο περσινό δημοσίευμα του in2life όλα όσα πρέπει να ξέρετε για τον εξοπλισμό και τους «ηθικούς κανόνες» του ελεύθερου κάμπινγκ, και υποσχεθείτε μας πως θα αφήσετε την… αυλή του σπιτιού σας –ήτοι, τον χώρο γύρω από τη σκηνή σας– καθαρότερο απ’ ό,τι τον βρήκατε.