Ιταλικά κανάλια: Κρουαζιέρα στα νερά της Αναγέννησης

Η αναφορά του Shakespeare στο Μιλάνο ως λιμάνι, σε έργα του όπως οι Δύο Άρχοντες της Βερόνα και η Τρικυμία, ερμηνεύθηκε από τους αναλυτές του ως παραδοχή –ίσως και υπογράμμιση– της άγνοιάς του σχετικά με τη γεωγραφία της αγαπημένης του Ιταλίας. Καθότι στην εποχή του τα ταξίδια δεν ήταν ο ιδιαίτερα διαδεδομένος τρόπος αναψυχής που είναι σήμερα, η προσέγγιση δε φάνηκε ιδιαίτερα αβάσιμη, οπότε λίγοι ήταν αυτοί που μπήκαν στη διαδικασία να την αμφισβητήσουν.

Ανάμεσά τους, κάποιος Alessandro Meinardi που είχε την τρελή ιδέα να στήσει μια εταιρεία η οποία θα επέβλεπε το project της επαναδιάνοιξης των υδάτινων δρόμων του 14ου αιώνα. Και το όνομα αυτής, Navigli Lombardi, Κανάλια της Λομβαρδίας. Παραδόξως, οι ιταλικές αρχές δεν είχαν αντίθετη άποψη.

Κάπως έτσι, η είδηση ότι μετά το καλοκαίρι του 2009 τα 140 χιλιόμετρα των καναλιών της Βόρειας Ιταλίας, από τη λίμνη Maggiore στα ιταλοελβετικά σύνορα μέχρι το Μιλάνο, θα βρίσκονται στη διάθεση των slow travelers που θα διαθέτουν την οικονομική και χρονική άνεση να ανακαλύψουν μια από τις ρομαντικότερες περιοχές της Ευρώπης μέσω των υδάτινων δρόμων της έκανε το γύρο του κόσμου.

Η διαδρομή θα περιλαμβάνει, εννοείται, τη Βενετία, και μερικές ακόμη μεσαιωνικές πόλεις του ιταλικού Βορρά, και θα συναντά στο τέλος της τον ποταμό Πο –τον μεγαλύτερο της Ιταλίας, και αυτόν που ο Ηρόδοτος αναφέρει ως Ηριδανό– που είναι ήδη πλεύσιμος.

Το ταξίδι μέσω των καναλιών θα καλύπτει το αντίστοιχο 500 χιλιομέτρων ξηράς, από το ελβετικό Lucerno μέχρι το Μιλάνο, και θα αποτελεί ουσιαστικά ένα άκρως ενδιαφέρον μάθημα Ιστορίας, περνώντας μέσα ή πλάι από πόλεις μουσεία μεσαιωνικής και αναγεννησιακής αρχιτεκτονικής.

Ξεκινώντας από το νοτιότερο σημείο της Λίμνης Maggiore, το Sesto Calende, ο υδάτινος δρόμος θα περνά από τη φημισμένη για τα κρασιά της Pavia, την ατμοσφαιρική Piacenza, την κτισμένη στις όχθες του Πο –και πανέμορφη– Cremona και την αναγεννησιακή Ferrara. Η υδάτινη αρτηρία που κάποτε χρησιμοποιήθηκε για να μεταφέρει μάρμαρα από τα λατομεία της Candoglia στο Μιλάνο, για την κατασκευή του περίφημου Duomo το 1386, θα δίνει τώρα την ευκαιρία στους ταξιδιώτες να περιπλεύσουν τα ιταλικά αναγεννησιακά τοπία.

Ο προϋπολογισμός του όλου έργου αγγίζει το ένα δισεκατομμύριο ευρώ, καθώς τα κανάλια εγκαταλείφθηκαν σταδιακά τη δεκαετία του ’30, εξαιτίας της ανάπτυξης των σιδηροδρομικών και οδικών μεταφορών, και κατέστησαν μη πλεύσιμα είτε λόγω εγκατάλειψης είτε εξαιτίας των φραγμάτων που κτίσθηκαν για την άρδευση των καλλιεργειών γύρω τους. Η επαναδιάνοιξή τους προβλέπει την τοποθέτηση ηλεκτρονικά ελεγχόμενων δεξαμενών ρύθμισης της στάθμης των νερών στα φράγματα.

Τα κανάλια του Μιλάνου διανοίχθηκαν τον 12ο αιώνα από βενεδικτίνους και κιστέρκιους μοναχούς, και αργότερα επεκτάθηκαν βάσει σχεδίων του Leonardo da Vinci, για να δώσουν στην πόλη την έξοδο στη θάλασσα που είχε ανάγκη για να αναπτύξει το εμπόριό της. Στα νερά κάποιων εξ αυτών, περιλαμβανομένου του παλαιότερου, Naviglio Grande, διοργανώνονται ήδη ατμοσφαιρικές κρουαζιέρες με μικρά πλοιάρια, ενώ στις όχθες του ξεφυτρώνουν σα μανιτάρια ατμοσφαιρικά café και boutique διάσημων και μη μιλανέζων σχεδιαστών. Η εφημερίδα La Stampa, μάλιστα, σχολίασε ότι τα κανάλια όλης της Ευρώπης απολαμβάνουν μια πρωτοφανή αναγέννηση, με τις τιμές των ακινήτων στις όχθες όσων εξ αυτών είναι πλεύσιμα να βρίσκονται σε αξιοσημείωτη άνοδο.

Κάπως έτσι, εκείνοι που προέβλεπαν το θάνατο του τουρισμού των υδάτων, καθώς οι κρουαζιέρες έχαναν μεγάλο μέρος της δημοτικότητάς τους τα τελευταία χρόνια, αναμένεται να διαψευστούν, καθώς ο όρος κρουαζιέρα θα περάσει σε άλλη διάσταση: αυτήν των υδάτινων αρτηριών με τις πάντα ορατές όχθες που διατρέχουν την ευρωπαϊκή ήπειρο και που, όπως και να το κάνουμε, θα παρουσιάζουν πολύ μεγαλύτερο ενδιαφέρον από το επαναλαμβανόμενο μοτίβο των κυμάτων της Μεσογείου, που διακόπτεται μόνο ανά δύο ημέρες, όταν το καράβι πιάνει λιμάνι.

Ηρώ Κουνάδη