Εγνατία Οδός: Τόσο μακριά, τόσο κοντά

* Τελευταία ανανέωση 23/11/09
 
της Ηρώς Κουνάδη

Ηγουμενίτσα Έβρος σε 6 ώρες και 30 λεπτά. Αν η Εγνατία ήταν ταινία –με πολλά sequel– αυτό θα ήταν το tag line της. Και θα ήταν εξαιρετικά επιτυχημένο. Όχι μόνο γιατί ακούγεται σαν ψέμα –προς το παρόν είναι, τουλάχιστον μέχρι να ολοκληρωθούν και τα εναπομείναντα κομμάτια του δικτύου– αλλά και γιατί για όλους εμάς τους φτωχούς συγγενείς του Νότου ένα έργο που θα μας απάλλασσε από τον κόπο της 12ωρης οδήγησης, που προϋποθέτει και τουλάχιστον 6ήμερη άδεια, για να δούμε μία λίμνη, αποτελούσε, στην κυριολεξία, ευχής έργο. Και συνήθως οι ευχές δε γίνονται έργα –πόσο μάλλον δημόσια.

Οι ταξιδιώτες που δεν ασχολούνται ιδιαίτερα με τις τυμπανοκρουσίες των ειδήσεων την Εγνατία την ανακαλύπτουν τυχαία. Δεν είναι, άλλωστε, δύσκολο να την αναγνωρίσεις: το πλάτος της, το ολοκαίνουριο οδόστρωμα, η σήμανση, τα φώτα και τα όρια ταχύτητας στα 130 χιλιόμετρα αποτελούν ξεκάθαρες ενδείξεις ότι ο δρόμος επάνω στον οποίο οδηγείς δεν είναι πια η Εθνική. Κάπου εκεί το ερωτηματικό που θα είχες πάνω από το κεφάλι αν ήσουν χαρακτήρας κόμικ δίνει τη θέση του στο λαμπάκι: θυμάσαι ότι κάποια στιγμή είχες ακούσει για κάτι έργα που εγκαινίαζε ο Σουφλιάς στη Βόρεια Ελλάδα. Κοίτα να δεις.

Διόδια ακόμη δεν υπάρχουν, καταφθάνουν όμως οσονούπω –κι ελπίζουμε να μην αγγίζουν το δυσθεώρητο ύψος της περιώνυμης Γέφυρας. Κατά τα άλλα, ο δρόμος θυμίζει τη «δική μας» Αττική Οδό, σε πολύ μεγαλύτερο μήκος –ούτε λίγο ούτε πολύ, 680 χιλιόμετρα– με πολύ μεγαλύτερο ταξιδιωτικό ενδιαφέρον –θα το σκεφτόμαστε, πλέον, πολύ λιγότερο να «πεταχτούμε» για ένα long weekend στην Καστοριά ή το Νέστο– και με σημαντικές ιστορικές αναφορές: ο οδικός άξονας ακολουθεί τα χνάρια της παλιάς Εγνατίας Οδού, του μήκους 800 χιλιομέτρων έργου των Ρωμαίων που ξεκινούσε από το Δυρράχιο της σημερινής Αλβανίας για να καταλήξει, διασχίζοντας τη Μακεδονία και τη Θράκη, στο ευρωπαϊκό κομμάτι της Τουρκίας. Καθόλου άσχημα, για το 2ο αιώνα προ Χριστού.

Ο βασικότερος, βέβαια, λόγος για τον οποίο το μεγαλόπνοο έργο απασχολεί τη στήλη των Προορισμών του in2life δεν είναι ούτε τα αξιοθαύμαστο μήκος της, ούτε οι ιστορικές αναφορές της, ούτε τα δυσθεώρητα ύψη στα οποία έφτασε το κόστος της –3,2 δισεκατομμύρια ευρώ, αν αναρωτιέστε. Είναι, απλά, ότι η ολοκλήρωσή της φέρνει… κοντά μας μερικούς εκ των καλύτερων ελληνικών προορισμών, που μέχρι στιγμής «έχαναν» από το γεγονός ότι για τους διαμένοντες από τη Λαμία και κάτω είτε έπεφταν πολύ μακριά είτε προϋπέθεταν τόση οδήγηση σε στροφές και ανώμαλο οδόστρωμα που και ο Vatanen να ήσουν το σκεφτόσουν.

Επιλέξαμε και παρουσιάζουμε οκτώ από αυτούς, για να διασχίσετε πρώτοι τους ανισόπεδους κόμβους, τις σκοτεινές σήραγγες και τα χιλιόμετρα επί χιλιομέτρων ανοιχτού ορίζοντα και να ανακαλύψετε προορισμούς που μέχρι πρότινος συζητιόνταν ως τέτοιοι «μόνο με αεροπλάνο».

Στα δυτικά...
Καστοριά: Ένας από τους σημαντικότερους υδροβιότοπους της χώρας. Μια λίμνη που μοιάζει μαγεμένη. Μια πόλη όλο χρώμα που την αγκαλιάζει. Δεν υπάρχουν πολλά μέρη στην Ελλάδα σαν την Καστοριά. Περπατάς στις όχθες της λίμνης, τον παράδεισο των απανταχού birdwatchers, και εν συνεχεία στα σοκάκια της πόλης, θαυμάζοντας την τοπική αρχιτεκτονική, τους παραδοσιακούς οικισμούς της και τα ιστορικά αξιοθέατα όπως το Βυζαντινό και Λαογραφικό Μουσείο, το Μουσείο Μακεδονικού Αγώνα και τις 75 βυζαντινές εκκλησίες της, και νιώθεις την ονειρική γαλήνη, τη μαγευτική ατμόσφαιρα, την ιστορική συνέχεια και την αδιάσειστη σχέση της με τη φύση να σε πλημμυρίζουν. Γεύεσαι την τοπική κουζίνα σε μεζεδοπωλεία και εστιατόρια με θέα στα ακίνητα, γαλάζια νερά, παραγγέλνεις ελληνικό καθώς φωτογραφίζεις αργυροπελεκάνους να πετάνε προς τις καλαμιές από την πολυθρόνα σου σε κάποιο από τα παραλίμνια café, που μεταμορφώνονται σε ατμοσφαιρικά μπαράκια καθώς νυχτώνει. Κι εσύ χαζεύεις τα φώτα της πόλης να αντανακλώνται στη λίμνη κι αναρωτιέσαι κατά πόσο θα ήταν εφικτό να μετακομίσεις εδώ.
Διαμονή: Στο παραδοσιακό Αρχοντικό της Βενετούλας στην παραδοσιακή συνοικία Ντολτσό (80 ευρώ το δίκλινο με πρωινό) ή στο ατμοσφαιρικό Αρχοντικό Αλεξίου Βέργουλα (από 88 ευρώ το δίκλινο με πρωινό).

Γρεβενά: Στην καρδιά της Πίνδου, με κάδρο τις καταπράσινες βουνοπλαγιές, τον Εθνικό Δρυμό της Βάλια Κάλντα, το χιονοδρομικό της Βασιλίτσας, τα κρυστάλλινα ποτάμια και τα πέτρινα, τοξωτά γεφυράκια, η πόλη των Γρεβενών και τα χωριά γύρω της είναι ήδη ο επόμενος “hot” χειμερινός προορισμός. Πρόσφατα ανακηρυγμένα «Πόλη του Μανιταριού», τα Γρεβενά μπορούν να υπερηφανεύονται, πέραν όλων των άλλων, και για τη μοναδική ταβέρνα Αυλαίς, που σερβίρει 80 διαφορετικά είδη άγριου μανιταριού –όσοι πιστοί… προσέλθετε, δραστηριότητες συλλογής μανιταριών διοργανώνονται τακτικότατα, ιδιαίτερα αυτήν την εποχή. Ski και snowboard στη Βασιλίτσα, rafting και kayak στο Βενέτικο, παραπόταμο του Αλιάκμονα, και βέβαια… sightseeing στα χωριά της περιοχής –αν έχετε χρόνο για ένα και μοναδικό, επιλέξτε τη Σπηλιά–, στα τοξωτά γεφύρια –μη χάσετε το μεγαλύτερο των Βαλκανίων γεφύρι του Αζίζ Αγά– και στο Πολιτιστικό Κέντρο που λειτουργεί και ως μουσείο στη Μηλιά με τα πρόσφατα ανακαλυφθέντα οστά μαμούθ είναι μερικές από τις δραστηριότητες που θα γεμίσουν το χρόνο σας εδώ. Αν μπορείτε να περιμένετε μέχρι τις Απόκριες, τα Ανακατωσάρια, το ιδιαίτερο, τοπικό έθιμο, θα σας αποζημιώσουν.
Διαμονή: Στο ατμοσφαιρικό, όσο και πολυτελές, Pindos Resort στο χωριό Κρανιά (από 130 ευρώ η βίλα των τεσσάρων ατόμων τις καθημερινές και 150 ευρώ τα σαββατοκύριακα) ή στο παραδοσιακό Αμαδρυάδες στην Αλατόπετρα (από 120 ευρώ για μία σουίτα μαζί με πρωινό).

Πρέσπες: Από τις πλέον… ξακουστές, αλλά και τις ομορφότερες, λίμνες επί ελληνικού εδάφους, η Μικρή και η Μεγάλη Πρέσπα, στα σύνορα με την Αλβανία και την ΠΓΔΜ, συναποτελούν τον Εθνικό Δρυμό Πρεσπών: μια προστατευόμενη περιοχή σπάνιας φυσικής ομορφιάς, σπίτι για αμέτρητα είδη ζώων, πουλιών και ψαριών. Δεκαεπτά παραδοσιακοί οικισμοί γύρω τους προσφέρουν ιδανικό καταφύγιο τις ώρες που η ομορφιά των λιμνών παύει να είναι ορατή –αν δε σκοτείνιαζε, το πιθανότερο είναι ότι δε θα θέλατε να φύγετε από τις όχθες τους. Ο Άγιος Αχίλλειος, το κατοικημένη νησάκι της Μικρής Πρέσπας, φιλοξενεί τα ερείπια της ομώνυμης βασιλικής του 10ου αιώνα και αξίζει όσο από το χρόνο σας μπορείτε να του αφιερώσετε, για να θαυμάσετε τη λίμνη από μία εντελώς διαφορετική οπτική… εκ των έσω.
Διαμονή: Στον παραδοσιακό ξενώνα Άγιος Γερμανός στον ομώνυμο οικισμό (από 75 ευρώ το δίκλινο με τζάκι και πρωινό για δύο διανυκτερεύσεις και 85 ευρώ για μία) ή για ακόμη περισσότερη… εγγύτητα στο υδάτινο στοιχείο, στον ξενώνα Αριάδνη στο Λαιμό Πρεσπών (από 70 ευρώ το δίκλινο)

Κοζάνη: Η μεγαλύτερη πόλη της Δυτικής Μακεδονίας προσφέρεται για περπάτημα: παραδοσιακή αρχιτεκτονική, άκρως ενδιαφέροντα αξιοθέατα –μεταξύ των οποίων η Κοβεντάρειος Δημοτική Βιβλιοθήκη, η δεύτερη μεγαλύτερη της Ελλάδας, και τρία μουσεία, λαογραφικό, αρχαιολογικό και σύγχρονης τοπικής ιστορίας– και τρία πανέμορφα πάρκα είναι μερικά μόνο από τα highlights της. Πέρα, όμως, από το city break, η περιοχή προσφέρεται κυρίως και πρωτίστως για φυσιολατρικές εξορμήσεις. Η πανέμορφη Σιάτιστα, 28 χιλιόμετρα από την Κοζάνη, αμφιθεατρικά κτισμένη σε υψόμετρο που αγγίζει τα 942 μέτρα, η αραιοκατοικημένη το χειμώνα Βλάστη, αφετηρία για διαδρομές στο Μουρίκι, το σπίτι της καφέ αρκούδας και ο αρχοντικός Βελβεντός στα Πιέρια Όρη, απ’ όπου θα ξεκινήσετε –αν καταφέρετε ποτέ να ξεκολλήσετε– για trekking και ορειβασία, είναι μερικές από τις καλύτερες προτάσεις της περιοχής. Αξίζει, τέλος, να σημειωθεί ότι αν δεν έχετε κάνει το great drive επάνω στη γέφυρα της λίμνης Αλιάκμονα, στα Σέρβια, δεν έχετε δει ακόμα τίποτα.
Διαμονή: Στο πανέμορφο Καστανόδασος στο Εμπόριο (από 70 ευρώ το δίκλινο την χαμηλή περίοδο και 100 ευρώ την χειμερινή) ή στο κουκλίστικο, παραδοσιακό Σιατιστινό Αρχονταρίκι στη Σιάτιστα (από 60 ευρώ το δίλινο με πρωινό)

...Και στα ανατολικά
Δέλτα & Στενά Νέστου: Το γεγονός και μόνο ότι προστατεύεται από κάθε οικο-συνθήκη που μπορείτε να σκεφθείτε (Ramsar, Natura 2000, τμήμα του Εθνικού Πάρκου Ανατολικής Μακεδονίας κλπ) δίνει μια εύγλωττη ιδέα για τη φυσική ομορφιά του τοπίου –η οποία, όμως, και πάλι είναι λίγη μπροστά στην πραγματικότητα. Πεντακόσιες χιλιάδες στρέμματα με λιμνοθάλασσες, υγρά λιβάδια, καλαμιώνες, κατοικημένα από νεροβούβαλους και πλαισιωμένα από το παραποτάμιο δάσος Κοτζά-Ορμάν συνθέτουν ένα τοπίο στο οποίο αν οδηγόσασταν με κλειστά μάτια, δύσκολα θα μαντεύατε ότι ανήκει στην Ελλάδα. Η περιοχή προσφέρεται ιδιαίτερα για trekking, rafting, ποδηλατάδες και λοιπές φυσιολατρικές δραστηριότητες. Όμορφα χωριά για να κατευθυνθείτε μετά τη δύση του ήλιου είναι η Νέα Καρβάλη, οι Τοξότες και η Τόπειρος. Το σημείο στο οποίο η Εγνατία συναντά το Νέστο, η Σταυρούπολη, είναι και το σημείο έναρξης των περίφημων «στενών του Νέστου», μιας διαδρομής 22 χιλιομέτρων με συνεχείς μαιάνδρους ανάμεσα στις παρυφές των ορεινών όγκων της Ροδόπης την ομορφιά της οποίας θα θαυμάσετε είτε πεζή, είτε αφήνοντας το αυτοκίνητο για λίγο στην άκρη και επιβιβαζόμενοι σε ένα από τα τραίνα που εκτελούν το δρομολόγιο Θεσσαλονίκη Αλεξανδρούπολη, ακολουθώντας τα αλλεπάλληλα ζιγκ ζαγκ του ποταμού
Διαμονή: Στο Filoxenia στους Τοξότες (από 65 ευρώ το δίκλινο με πρωινό και 50 ευρώ χωρίς πρωινό), στο παραδοσιακό Καμάρα Πιπίνα (από 40 ευρώ το δίκλινο χωρίς πρωινό και 45 ευρώ με πρωινό) στα Άβδηρα ή στο Αρχοντικό στη Σταυρούπολη (70 ευρώ με πρωινό για ένα δίκλινο και 60 ευρώ χωρίς πρωινό).

Βιστονίδα: Το… θέμα των ημερών συζητιέται τόσο πολύ που κοντεύουμε να ξεχάσουμε ότι εκτός από σκάνδαλο και τίτλος ειδήσεων είναι και ένας πανέμορφος ταξιδιωτικός προορισμός. Μέρος κι αυτή του Εθνικού Πάρκου Ανατολικής Μακεδονίας, η λίμνη Βιστονίδα με τα 42.000 στρέμματά της αποτελεί πραγματικό παράδεισο για birdwatching, καθώς φιλοξενεί ένα πλήθος ενδημικών και μεταναστευτικών πουλιών. Στο κέντρο της δεσπόζει το εκκλησάκι του Αγίου Νικολάου που, μαζί με το ξύλινο γεφυράκι του, χαρίζει στη λίμνη ένα μέρος της φωτογένειάς της, ενώ στο σημείο όπου η λίμνη συναντά το Θρακικό Πέλαγος, ένα γραφικό ψαροχώρι, το Πόρτο Λάγος, προσφέρεται για παράκτιες βόλτες και ακατάσχετη… ψαροφαγία στα ταβερνάκια του.
Διαμονή: Στο Le Chalet στα Πηγάδια (από 90 ευρώ το δίκλινο με πρωινό)

Δέλτα Έβρου: Ο αδιαφιλονίκητος απόλυτος φυσιολατρικός προορισμός της Ελλάδας, το Δέλτα του δεύτερου μεγαλύτερου ποταμού της Ανατολικής Ευρώπης – φυσικού συνόρου της χώρας εκτείνεται σε 188 τετραγωνικά χιλιόμετρα που φιλοξενούν έναν ασύλληπτο πληθυσμό ψαριών, ερπετών και πουλιών. Εικόνες μοναδικής φυσικής ομορφιάς, τοπία βγαλμένα από τη χώρα των ξωτικών του Τόλκιν, ονειρική, σχεδόν απόκοσμη ησυχία κι εκείνο το γνώριμο συναίσθημα ότι, όσες πανέμορφες πόλεις και αν χτίσουμε, η φύση πάντα θα μας ξεπερνά σε ομορφιά συνθέτουν ένα ταξίδι εμπειρία ζωής που πρέπει να ζήσετε τουλάχιστον μία φορά. Μεταφορά, περιήγηση και ξενάγηση στο Δέλτα μπορεί να σας κανονίσουν η Δημοτική Επιχείρηση Τουριστικής Ανάπτυξης Φερών (Πλ. Ελευθερίας 1, Φερές, τηλ.: 25550 88188) ή το Τουριστικό Κέντρο Φερών (τηλ.:  25550 24310) καθότι η διαδρομή με δικό σας όχημα δεν είναι καθόλου εύκολο εγχείρημα.
Διαμονή: Στον Αργυρορρύτη (60 ευρώ το δίκλινο χωρίς πρωινό) και το Δέλτα και τα δύο στις Φέρες και με υπέροχη θέα στο Δέλτα (από 50 ευρώ το δίκλινο χωρίς πρωινό).

Φαλακρό: Πρόκειται, αδιαμφισβήτητα, για το βουνό – χιονοδρομικό κέντρο star της Μακεδονίας. Η έλλειψη δέντρων που το χαρακτηρίζει, σε συνδυασμό με τα ποσοστά χιονόπτωσης που «πιάνει» κάθε χρόνο, του δίνουν πολλούς βαθμούς απέναντι στο δύσκολο ανταγωνισμό των υπολοίπων, κοντινότερων προ Εγνατίας, χιονοδρομικών της χώρας. Με τέσσερις συρόμενους αναβατήρες, είκοσι και πλέον πίστες συνολικού μήκους 22 χιλιομέτρων για τουριστική και αθλητική χιονοδρομία, πίστες δρόμου αντοχής, μονοπάτια πορείας και ορειβασίας και αρκετό χιόνι για να ανοίξουν οι πίστες ήδη από τις αρχές Νοεμβρίου, δεν συνιστά έκπληξη το ότι αποτελεί ένα από τα δημοφιλέστερα χιονοδρομικά της Βορείου Ελλάδας. Η ημερήσια κάρτα εισόδου τις καθημερινές θα σας κοστίσει 10 ευρώ, ενώ τα Σαββατοκύριακα 20.
Διαμονή: Στο Πέταλο Resort Center στο Βώλακα (από 150 ευρώ η κατοικία για δύο άτομα μαζί με το πρωινό).