Τα κρασιά της Άνοιξης

του Θόδωρου Λέλεκα

Δεν είναι μυστικό: Η Άνοιξη είναι η εποχή του χρόνου που έχει την πιο σημαντική επιρροή στη ζωή μας. Μετά από την μελαγχολία του Φθινοπώρου και το κρύο του Χειμώνα, ο καιρός ανοίγει, το πράσινο και τα λουλούδια ξαναμπαίνουν στην καθημερινότητά μας, και μαζί με όλα αυτά, αλλάζει (προς το καλύτερο) η διάθεσή μας.

Αυτές (και άλλες πολλές) αλλαγές στον τρόπο ζωής μας αποτελούν παράγοντες που επηρεάζουν και τις οινικές μας επιλογές κατά τους μήνες της Άνοιξης. Είτε το κάνουμε συνειδητά, είτε ασυνείδητα, το κρασί που θα διαλέξουμε σε μία χαρακτηριστική ανοιξιάτικη περίσταση θα ταιριάζει με τον χώρο στον οποίον θα το απολαύσουμε, και βέβαια και με τις γεύσεις με τις οποίες θα το συνδυάσουμε.

Ένα από τα (πιο) ευχάριστα χαρακτηριστικά της Άνοιξης είναι το γεγονός ότι, με το που αρχίζει να ζεσταίνει ο καιρός, βγαίνουμε -και τρώμε- περισσότερο έξω. Είτε πρόκειται για το μπαλκόνι, είτε για τον κήπο, είτε για τα «τραπεζάκια έξω» του αγαπημένου μας εστιατορίου, η Άνοιξη μας «σπρώχνει» στους ανοιχτούς χώρους με την πρώτη ευκαιρία, για να εκμεταλλευθούμε τις όμορφες λιακάδες της, αλλά και τα πρώτα γλυκά βράδια του χρόνου.

Αντίστοιχα οι γεύσεις της Άνοιξης ακολουθούν τόσο τη φύση, όσο και την διάθεσή μας. Τι σημαίνει αυτό; Μετά τα γεμάτα, πλούσια φαγητά του Χειμώνα με τις βαριές σάλτσες, τα κυνήγια και τις πολύπλοκες, λιπαρές συνταγές, σιγά-σιγά περνάμε στα πιο ελαφριά πιάτα που είναι πλούσια σε εποχιακά λαχανικά, φρέσκα μυρωδικά, θαλασσινά στο τηγάνι ή στη σχάρα, και βέβαια τα απαραίτητα μεζεδάκια... παντός καιρού και πάσης περιστάσεως.

Έχοντας πει όλα αυτά, πάμε να δούμε ποια είναι τα κρασιά που θα επιλέξουμε την όμορφη αυτή σεζόν:
Κατ’ αρχήν, όπως είναι ευνόητο, μαζί με την Άνοιξη μπαίνουν ακόμα πιο δυναμικά στην οινική μας καθημερινότητα τα λευκά κρασιά. Κι αυτό συμβαίνει όχι μόνο επειδή ταιριάζουν περισσότερο με τις γεύσεις που στολίζουν το ανοιξιάτικο τραπέζι μας, αλλά και επειδή από τον τρύγο, που έγινε γύρω στα τέλη του τελευταίου καλοκαιριού, μέχρι τις αρχές της Άνοιξης, τα περισσότερα φρέσκα λευκά κρασιά έχουν σταθεροποιηθεί, έχουν «δέσει» και πλέον αρχίζουν να μπαίνουν στην καλύτερή τους φάση. Αυτή θα κρατήσει μέχρι τις γιορτές περίπου, και κατά τη διάρκειά της, τα λευκά κρασιά της τελευταίας εσοδείας θα βρίσκονται στο απόγειο της φρεσκάδας και της εκφραστικότητάς τους.

Ποια είναι όμως τα λευκά κρασιά που θα... ερωτοτροπήσουν με τα ποτήρια μας την Άνοιξη;
- Τα φρέσκα λευκά ήπιας αρωματικότητας. Πρόκειται για κρασιά από Ελληνικές ποικιλίες όπως το Σαββατιανό της Αττικής, το Ασύρτικο της Σαντορίνης, η Ρομπόλα της Κεφαλονιάς, το Αθήρι της Ρόδου, η Βηλάνα της Κρήτης, αλλά και διεθνείς ποικιλίες, όπως το Sauvignon Blanc και το Chardonnay. Τις συναντάμε είτε μόνες τους -σε μονοποικιλιακές ετικέτες- είτε σε «χαρμάνια». Διακρίνονται για την οξύτητα και τη φρεσκάδα τους, για τα διακριτικά αρώματα εσπεριδοειδών και καλοκαιρινών φρούτων, καθώς και για την δροσερή μεταλλικότητά τους. Συνοδεύουν ψάρια και θαλασσινά στο τηγάνι, στην κατσαρόλα ή στον ατμό, ελαφρά μαγειρευτά πιάτα, καθώς και ποικιλία μεζέδων της καθημερινής Ελληνικής κουζίνας.

- Τα φρέσκα λευκά υψηλής αρωματικότητας. Αυτά προκύπτουν από ιδιαίτερα αρωματικές λευκές ποικιλίες της Ελλάδας όπως το Μοσχοφίλερο από τη Μαντινεία, το Μοσχάτο από τη Λήμνο ή τη Σάμο και η Μαλαγουζιά, καθώς και η ξένη ποικιλία Gewurztraminer. Διακρίνονται για τα έντονα αρώματά τους που παραπέμπουν σε τριαντάφυλλο, μοσχομπίζελο, περγαμόντο ή εξωτικά φρούτα, και έχουν τονισμένη οξύτητα. Επειδή πρόκειται για ποικιλίες που συνήθως καλλιεργούνται σε περιοχές με δροσερό κλίμα ή μεγάλο υψόμετρο, σπάνια έχουν υψηλό αλκοολικό βαθμό. Έτσι, μπορεί κανείς να τα απολαύσει σκέτα, ως απεριτίφ, ή να τα συνδυάσει με διάφορα πιάτα πλούσια σε φρέσκα μυρωδικά (βασιλικό, άνιθο, δυόσμο, μάραθο, θυμάρι), τυριά με έντονη γεύση, καθώς και πιάτα κάποιας εξωτικής Ασιατικής κουζίνας.

- Τα βαρελάτα λευκά κρασιά. Πρόκειται για λευκά κρασιά από ποικιλίες όπως το Ασύρτικο, το Sauvignon Blanc και το Chardonnay, τα οποία πριν εμφιαλωθούν έχουν ωριμάσει για διάστημα (τουλάχιστον) μερικών μηνών σε δρύινο βαρέλι. Αυτό τους χαρίζει πιο πλούσιο σώμα, πιο εξελιγμένο χρώμα, καθώς και αρωματικό και γευστικό βάθος που παραπέμπει σε πικάντικα μπαχαρικά όπως η βανίλια και το πιπέρι. Τα κρασιά αυτά δεν συνιστώνται ως απεριτίφ, αλλά συνοδεύουν ψάρια, θαλασσινά και ελαφρά κρέατα που έχουν ψηθεί στα κάρβουνα, καθώς η πικάντικη αρωματικότητά τους συνδυάζεται αρμονικά με την «καπνίλα» που χαρίζει στο φαγητό το ψήσιμο στα κάρβουνα. Για τον ίδιο λόγο, τα λευκά βαρελάτα κρασιά προτείνονται επίσης για να συνοδεύουν καπνιστές γεύσεις, όπως ο καπνιστός σολωμός ή τυριά όπως το Μετσοβόνε και η Scamorza Affumicata.

- Τα αφρώδη κρασιά. Ένα καλό αφρώδες κρασί μας δροσίζει και μας ευχαριστεί, δίνοντας παράλληλα μία χαρούμενη νότα σε κάθε μας στιγμή. Τα αρώματά του είναι διακριτικά και ευχάριστα, ενώ οι φυσαλίδες του χαρίζουν στο στόμα μας απαράμιλλη φρεσκάδα. Ένα αφρώδες κρασί είναι ελαφρύ τόσο σε σώμα όσο και σε αλκοόλ, κι έτσι πίνεται άνετα μόνο του, ως απεριτίφ, άσχετα αν η περίσταση είναι εορταστική ή όχι. Ταυτόχρονα, μπορεί να συνοδεύσει ελαφριά «τσιμπητά» μεζεδάκια (finger food), ωμά θαλασσινά, καθώς και σούσι. Και βέβαια, αν η Σαμπάνια είναι κάπως απαγορευτική λόγω τιμής στους... χαλεπούς καιρούς που ζούμε, μπορούμε κάλλιστα να περάσουμε εξίσου όμορφα με ένα Prosecco από την Ιταλία, μία Cava από την Ισπανία, όπως φυσικά και με τα εκλεκτά ελληνικά αφρώδη κρασιά από τη Ρόδο, την Ήπειρο και το Αμύνταιο.

- Τα ροζέ κρασιά. Είναι δυνατόν να μπαίνει η Άνοιξη και να μην έχουμε ήδη «στοκάρει» όμορφα ροζέ κρασιά για τα ανοιξιάτικα τραπέζια που έρχονται; Στην αγορά πλέον βρίσκουμε (ευτυχώς) μία μεγάλη γκάμα από ροζέ ετικέτες κυρίως από την Ελλάδα, αλλά και από άλλες χώρες του παλαιού και του νέου οινικού κόσμου. Μάλιστα αυτά προκύπτουν τόσο από Ελληνικές ποικιλίες όπως το Ξινόμαυρο, το Αγιωργίτικο και το Μοσχοφίλερο, όσο και από διεθνείς όπως το Syrah, το Grenache Rouge, το Cabernet Sauvignon και το Merlot. Ένα καλό ροζέ κρασί είναι «ένα κι ένα» για να συνοδεύσει ανοιξιάτικες γεύσεις όπως μία μακαρονάδα ή ένα ριζότο με ελαφριά σάλτσα από φρέσκια ντομάτα, τα καλοκαιρινά μας λαδερά με κόκκινη σάλτσα (μπριαμ, μελιτζάνες ιμαμ), ποικιλίες αλλαντικών, ή ακόμα και μία πίτσα στο μπαλκόνι.

- Τα ερυθρά κρασιά. Ποιος είπε ότι επειδή ο καιρός ζεσταίνει το κόκκινο κρασί... αποσύρεται από την ενεργό δράση; Τι θα μας κρατήσει συντροφιά όταν θα ψήνουμε τα καλοκαιρινά μας... κοψίδια στο μπάρμπεκιου; Αυτό που απλά πρέπει να προσέξουμε είναι να επιλέξουμε ερυθρά κρασιά που είτε είναι παλαιωμένα για τουλάχιστον πέντε χρόνια από την εσοδεία τους, έτσι ώστε να είναι μαλακά, είτε να είναι εκ κατασκευής ευγενικά και «στρογγυλά», χωρίς υψηλό αλκοόλ ή μεγάλη τανικότητα. Ιδανικές για τέτοιες περιπτώσεις είναι αρκετές ετικέτες Αγιωργίτικου της Νεμέας, κρασιά από Pinot Noir με προέλευση την Βόρεια Ευρώπη, την Αυστραλία ή τη Νέα Ζηλανδία, καθώς και φρέσκα ερυθρά κρασιά, τα οποία δηλαδή δεν έχουν περάσει από βαρέλι και μπορούμε να τα πιούμε και ελαφρώς δροσερά.

Η Άνοιξη, λοιπόν, μας προσφέρει αμέτρητες ευκαιρίες να απολαύσουμε τα αγαπημένα μας κρασιά στην αγκαλιά της. Οι γεύσεις πολλές και όμορφες, η παρέα πάντα έτοιμη, και το τραπέζι μπορεί να στρωθεί ανά πάσα στιγμή, ακόμα και... στο χώμα. Το μόνο που πρέπει να προσέξουμε σε περίπτωση που αποφασίσουμε να πάρουμε το κρασί μας μαζί στην εκδρομή ή το πικ νικ, είναι να το προφυλάξουμε από τον ήλιο και την υψηλή θερμοκρασία, για να μπορέσουμε να το απολαύσουμε «στα καλύτερά του».

Βρείτε λοιπόν λίγο χρόνο να διαλέξετε τα κρασιά που σας ταιριάζουν, και τα οποία θα ομορφύνουν τις ανέμελες ανοιξιάτικες στιγμές σας. Κι αν, πάντα στο πνεύμα της Άνοιξης και περικυκλωμένοι από τους πεντανόστιμους μεζέδες της κουζίνας μας, ενδώσετε στον πειρασμό και πιείτε και μία παγωμένη μπυρίτσα ή ένα μυρωδάτο ουζάκι, να είστε σίγουροι ότι ακόμα και ο πιο σκληροπυρηνικός οινόφιλος δεν πρόκειται να σας κρατήσει κακία!...

Εις υγείαν!...