Κτήμα Παπαγιαννάκου: Στην καρδιά του αττικού αμπελώνα

του Θόδωρου Λέλεκα

Τα Μεσόγεια είναι η κατ’ εξοχήν κοιτίδα της οινοποιίας στην Αττική, καθώς μετρούν παράδοση πολλών γενεών στο κρασί. Ως πατρίδα της Ρετσίνας, ο Αμπελώνας των Μεσογείων μπορεί να βάλλεται ασταμάτητα από μεγάλα έργα όπως η Αττική Οδός και το Διεθνές μας Αεροδρόμιο, αλλά και από τη συνεχή οικιστική ανάπτυξη της ευρύτερης περιοχής, δε λέει, ωστόσο, να το βάλει κάτω.

Τα οινοποιεία της Ανατολικής Αττικής βρίσκονται κυριολεκτικά μια ανάσα από τα περισσότερα σημεία της Αθήνας. Γιατί όμως, επιμένουμε να τα περιφρονούμε; Είναι μήπως επειδή ακριβώς βρίσκονται «μέσα στα πόδια μας», ενώ αποζητούμε την πρόκληση της εκδρομής σε πιο μακρινές γωνιές του Ελληνικού αμπελώνα; Ή μήπως επειδή μας φέρνει στο μυαλό εικόνες από παραδοσιακά πατητήρια, ρετσίνα, μικρά οικογενειακά οινοποιεία και άλλες τέτοιες «ρουστίκ» εικόνες που αδυνατούν πια να αποτελέσουν το κίνητρο που θα ξεσηκώσει τον μοντέρνο Έλληνα οινόφιλο;

Αν όντως ισχύει το τελευταίο, πείτε αντίο σε οποιαδήποτε εικόνα του παρελθόντος είχατε στο μυαλό σας και δώστε ραντεβού στο οινοποιείο του Κτήματος Παπαγιαννάκου, ένα βιοκλιματικό θαύμα της αρχιτεκτονικής και της τεχνολογίας στην καρδιά της παραδοσιακής αμπελο-οινικής ζώνης του Μαρκόπουλου.

Κτήμα Παπαγιαννάκου – Το Οινοποιείο
Η δημιουργία ενός υπερσύγχρονου οινοποιείου αποτελούσε για τον Βασίλη Παπαγιαννάκο όνειρο ζωής. Ο ίδιος είναι 3η γενιά στο κρασί, παρότι επέλεξε να σπουδάσει marketing στην Ελλάδα και να κάνει το μεταπτυχιακό του στην Αγγλία, για να αποκτήσει τις γνώσεις που χρειάζονται για να «τρέξει» το οινοποιείο από την επιχειρηματική του πλευρά. Η οικογένεια Παπαγιαννάκου κατάγεται από το Μαρκόπουλο και έχει ιστορία στον αμπελώνα της περιοχής που πάει πολύ πίσω. Η απόφαση της δημιουργίας του νέου οινοποιείου ήταν ιδιαίτερα τολμηρή και απαίτησε (και εξακολουθεί να απαιτεί) μεγάλη επένδυση σε χρήμα, χρόνο και κόπο.

Από την πρώτη ματιά, ωστόσο, ο επισκέπτης λέει «χαλάλι»! Το νέο οινοποιείο είναι, χωρίς υπερβολή, ένα κόσμημα, τόσο για την περιοχή, όσο και για το Ελληνικό κρασί γενικότερα. Είναι βιοκλιματικό, το οποίο σημαίνει ότι έχει δημιουργηθεί με τέτοιο τρόπο ώστε να δένει αρμονικά με το περιβάλλον, από αρχιτεκτονικής πλευράς, ενώ ταυτόχρονα χρησιμοποιεί υπερσύγχρονη τεχνολογία με στόχο να εξοικονομεί ενέργεια και να μην επιβαρύνει το οικοσύστημα που το περιβάλλει. Ταυτόχρονα όμως είναι και ιδιαίτερα καλαίσθητο στο μάτι, αξιοποιώντας τέλεια το ταίριασμα υλικών όπως η πέτρα, το ξύλο και το γυαλί, μέσα από μία σύγχρονη και λειτουργική σχεδιαστική προσέγγιση. Το οινοποιείο του Κτήματος Παπαγιαννάκου άρχισε να χτίζεται το 2003 και ολοκληρώθηκε μόλις πέρυσι, το 2007.

Παράλληλα με το χώρο της παραγωγής, υπάρχει και μεγάλος (εσωτερικός και εξωτερικός) χώρος εστίασης, σχεδιασμένος για κοινωνικές και εταιρικές εκδηλώσεις, δεξιώσεις, πάρτυ, κλπ. Ειδικός φωτισμός, σύγχρονος τεχνολογικός εξοπλισμός και άνετοι χώροι εξασφαλίζουν την επιτυχία μίας εκδήλωσης, πάντα όμως μέσα σε οινικό κλίμα.
Κάθε γωνιά του οινοποιείου είναι φτιαγμένη με γνώμονα την επισκεψιμότητα, ενώ η διαδρομή του επισκέπτη είναι σχεδιασμένη έτσι ώστε να τον φέρνει κοντά στην παραγωγή του κρασιού, χωρίς όμως να εμποδίζει την παραγωγική διαδικασία. Διαθέτει χώρο γευσιγνωσίας, bar και πρατήριο, ενώ είναι προσβάσιμο και από άτομα με αναπηρία.

Κτήμα Παπαγιαννάκου – Το Κρασί
Η περιοχή των Μεσογείων είναι γνωστή, κατά κύριο λόγο, για τα λευκά της κρασιά. Όπως έχουμε ξαναπεί, βασική ποικιλία της είναι το Σαββατιανό, που χρησιμοποιείται για την παραγωγή της Ρετσίνας, αλλά όχι μόνο. Στο Κτήμα Παπαγιαννάκου καλλιεργούνται, εκτός του Σαββατιανού, Ασύρτικο και Μαλαγουζιά, καθώς και Cabernet Sauvignon και Merlot. Το Αγιωργίτικο που χρησιμοποιείται στο Ερυθρό του Κτήματος προέρχεται από επιλεγμένους παραγωγούς στη Νεμέα. Ως τώρα, η έμφαση ήταν στα λευκά, όπου οι προσπάθειες του Βασίλη Παπαγιαννάκου έχουν στεφθεί με επιτυχία, τόσο στην Ελλάδα όσο και (ή μάλλον, περισσότερο) στο εξωτερικό. Σε μεσοπρόθεσμο χρονικό ορίζοντα η μεγάλη πρόκληση είναι η παραγωγή ερυθρού κρασιού αξιώσεων από το terroir του Μαρκόπουλου. Η ομάδα έχει δώσει μία πενταετία maximum για να το επιτύχει – θα έχει ενδιαφέρον να παρακολουθήσουμε τις προσπάθειές τους.

Το Κτήμα Παπαγιαννάκου παράγει 90 χιλιάδες φιάλες κρασί ετησίως. Το 40% της παραγωγής εξάγεται στο εξωτερικό (ΗΠΑ, Βέλγιο, Γερμανία, Ιαπωνία, Καναδάς, Ολλανδία). Είναι σημαντικό το γεγονός ότι τα κρασιά του δεν διατίθενται αποκλειστικά σε σημεία που εξυπηρετούν την Ελληνική ομογένεια στο εξωτερικό, αλλά έχουν βρει τη θέση τους και σε ποιοτικά σημεία λιανικής πώλησης αλλά και σε σημαντικές λίστες καλών non-ethnic εστιατορίων σε μεγάλες πόλεις.

Αν ο Βασίλης Παπαγιαννάκος έχει αναλάβει μία προσωπική «σταυροφορία», αυτή είναι η απενοχοποίηση και η ανάδειξη του Σαββατιανού ως ποιοτική λευκή ποικιλία. Και επειδή η σχέση της ποικιλίας με τη Ρετσίνα αποτελεί σοβαρή… ρετσινιά εντός των συνόρων, τα αποτελέσματα ήρθαν και συνεχίζουν να έρχονται από το εξωτερικό. Εκτός από τα βραβεία και τις διακρίσεις σε διεθνείς διαγωνισμούς, το βιβλίο με τα αποκόμματα των άρθρων ξένων περιοδικών που αναφέρουν το Σαββατιανό Παπαγιαννάκου είναι πλούσιο και περιεκτικό. Υψηλές βαθμολογίες από το Wine Spectator, αστέρια και κολακευτικά σχόλια από τα Wine Enthusiast και Wine & Spirits, καθώς και μία θέση σε επιλεγμένα λευκά κρασιά από όλο τον κόσμο σε ειδικό τεύχος του Βρετανικού Decanter, ανάμεσα σε γνωστές Σαμπάνιες, φημισμένα Αλσατικά Riesling και εκλεκτά πολυποικιλιακά λευκά από την Καλιφόρνια, είναι κάποια από τα πιο τρανταχτά δείγματα διεθνούς αποδοχής και επιβράβευσης των προσπαθειών για τη δικαίωση μίας παρεξηγημένης ποικιλίας. Στην Ελλάδα, πέρα από τα βραβεία σε διαγωνισμούς όπως αυτός της Θεσσαλονίκης, το βασικό «χτύπημα στην πλάτη» έρχεται από τον κόσμο που προτιμάει το κρασί και επισκέπτεται το οινοποιείο για να το δει στο φυσικό του περιβάλλον.

Κτήμα Παπαγιαννάκου – Οι ετικέτες
Στο εμπόριο κυκλοφορούν 8 ετικέτες του Κτήματος Παπαγιαννάκου, κάθε μία από τις οποίες έχει το δικό της εικαστικό στυλ. Πιο χαρακτηριστικό στοιχείο όλων είναι το «κοκοράκι» που κοσμεί τα λευκά κρασιά του Κτήματος, και το οποίο επιλέχτηκε επειδή ο κόκορας είναι εκείνος που σε κάθε κτήμα έχει αναλάβει την αποστολή να ξυπνήσει όλους για να πιάσουν δουλειά.

Οι τρεις ερυθρές ετικέτες του Κτήματος είναι ένα μονοποικιλιακό Cabernet Sauvignon, ένα Merlot, καθώς και ένα ερυθρό χαρμάνι Cabernet Sauvignon και Αγιωργίτικο. Ακολουθεί το Ροζέ Παπαγιαννάκου, μία ενδιαφέρουσα ερυθρωπή ξηρή οινοποίηση Μοσχάτου, ιδανική για να συνοδεύει καλοκαιρινά φρούτα και μυρωδάτα τυριά.

Το portfolio των λευκών ξεκινάει με την Ρετσίνα Παπαγιαννάκου, η οποία είναι ιδιαίτερα προσεγμένη και είναι ιδιαίτερα δημοφιλής στην Ελλάδα αλλά και στο εξωτερικό. Η ετικέτα Privé είναι χαρμάνι Σαββατιανού με Ασύρτικο, που χαρίζει δυνατές οξύτητες, νεύρο και σπιρτάδα. Το Σαββατιανό Παπαγιαννάκου είναι ένα φοβερά φρέσκο και δροσιστικό λευκό κρασί, με φίνα λεμονάτα αρώματα, όμορφη οξύτητα και καλή διάρκεια στο στόμα. Αποτελεί περίτρανη απόδειξη των δυνατοτήτων του «ταπεινού» Σαββατιανού όταν ο παραγωγός το αντιμετωπίζει με αγάπη και σεβασμό από το αμπέλι ως το μπουκάλι. Το Σαββατιανό Παπαγιαννάκου έχει αλκοολικό τίτλο 12% abv, ενώ η ενδεικτική λιανική τιμή του είναι 6 Ευρώ.

Το ομώνυμο κρασί Κτήμα Παπαγιαννάκου είναι ένα λευκό κρασί με έντονο στυλ και χαρακτήρα, που προέρχεται επίσης από Σαββατιανό, αλλά αυτή τη φορά από συγκεκριμένο αμπέλι του Κτήματος. Το σταφύλι τρυγείται πρώιμα και οινοποιείται με τη μέθοδο “Skin Contact”, γεγονός που εξηγεί την έντονη αρωματικότητά του σε μύτη και στόμα, που αναδύει όμορφα αρώματα γλυκών εσπεριδοειδών. Είναι ένα ιδιαίτερα ευχάριστο λευκό κρασί με τολμηρή οξύτητα. Ο αλκοολικός του τίτλος είναι επίσης 12% abv και η ενδεικτική λιανική τιμή του είναι 7.50 Ευρώ.

Κτήμα Παπαγιαννάκου – Info
Το Κτήμα Παπαγιαννάκου βρίσκεται στο Μαρκόπουλο, σε απόσταση 10 χιλιομέτρων από το Αεροδρόμιο Ελευθέριος Βενιζέλος και λίγο παραπάνω από το «δαχτυλίδι» της εξόδου της Λεωφόρου Κηφισίας για την Αττική Οδό. Η ακριβής του διεύθυνση είναι: Θέση Πούσι Καλογέρι, Μαρκόπουλο Μεσογείων, ενώ το τηλέφωνο επικοινωνίας είναι το +3022990-25206.

Το Οινοποιείο είναι επισκέψιμο καθημερινά από τις 8.30 το πρωί ως τις 4 το απόγευμα, και το Σάββατο από τις 9 το πρωί ως τις 3 το μεσημέρι. Αξίζει να το επισκεφτείτε, όχι μόνο γιατί είναι καινούριο, όμορφο και υπερσύγχρονο, αλλά γιατί από την πρώτη επίσκεψη θα σας πείσει για την αξία και την ομορφιά των οινο-τουριστικών εκδρομών εντός Αττικής.

Εις υγείαν και Καλό Πάσχα!