Οι μεγαλύτεροι λαϊκοί έλληνες συνθέτες

Το ελληνικό τραγούδι του 20ου αιώνα δεν ξεκινά και δεν τελειώνει στο δίδυμο Χατζιδάκις-Θεοδωράκης. Από το ρεμπέτικο του Βαμβακάρη μέχρι το μπουζούκι του Ζαμπέτα, και από το Ουζερί Τσιτσάνης» μέχρι τα κοσμικά κέντρα του Χιώτη και τα κινηματογραφικά κομμάτια του Πλέσσα, κάνουμε μια αναδρομή στο ελληνικό τραγούδι που μίλησε κατευθείαν στην καρδιά του ελληνικού λαού, μέσα από το έργο έξι σημαντικών συνθετών του πενταγράμμου.

Βασίλης Τσιτσάνης

Όταν ένας νέος μουσικός εμφανίστηκε για πρώτη φορά στο κέντρο με το όνομα «Μπιζέλια», κανείς δεν φανταζόταν την πορεία που θα προδιέγραφε στο ελληνικό λαϊκό και ρεμπέτικο τραγούδι, που του χρωστούν πολλά. Από τα Μπιζέλια στο περίφημο «Ουζερί Τσιτσάνης» της Θεσσαλονίκης και από εκεί στην Αθήνα, ο Τσιτσάνης έκανε σημαντικά δομικά βήματα, δίνοντας έμφαση στο ρεφρέν, τις αρμονίες και στην ενορχήστρωση, δίνοντας νέα πνοή στο λαϊκό τραγούδι τα μεταπολεμικά χρόνια.
Έζησε: 1915-1984
Αγαπημένα τραγούδια: Συννεφιασμένη Κυριακή, Το βαπόρι απ’ την Περσία, Τα καβουράκια, Σερσέ λα φαμ, Ακρογιαλιές δειλινά, Της γερακίνας γιος, Με παρέσυρε το ρέμα, Τι σήμερα τι αύριο τι τώρα, Χωρίσαμε ένα δειλινό, Απόψε στις ακρογιαλιές, Αλάνια, Ζαΐρα, Νύχτες μαγικές, Εγώ πληρώνω τα μάτια που αγαπώ, Όμορφη Θεσσαλονίκη

Μανώλης Χιώτης

Είναι ο «πατέρας» του λεγόμενου αρχοντορεμπέτικου που χαρακτήρισε την δεκαετία του 1950, και έφερε το λαϊκό τραγούδι όχι μόνο στα φτωχά στρώματα, αλλά και στα «σαλόνια». Μάλιστα, εκείνος ήταν που καθιέρωσε την έννοια του «κοσμικού κέντρου» που έγινε η νέα αγαπημένη διασκέδαση του μέσου Έλληνα. Η τετράχορδη παραλλαγή στο μπουζούκι, τα λατινοαμερικάνικα στοιχεία και η άκρατη παραγωγικότητά του (υπολογίζεται ότι συνέθεσε περί τα 1.500 τραγούδια) τον έκαναν εξαιρετικά αγαπητό στην Ελλάδα αλλά και το εξωτερικό. Δυστυχώς, έζησε μόλις 49 χρόνια.
Έζησε: 1921-1970
Αγαπημένα τραγούδια: Περασμένες μου αγάπες, Ηλιοβασιλέματα, Πασατέμπος, Απόψε φίλα με, Θεσσαλονίκη μου μεγάλη φτωχομάνα, Εσύ είσαι η αιτία που υποφέρω

Γιώργος Ζαμπέτας

Μεγάλωσε στο Μεταξουργείο και έκανε τα πρώτα του βήματα την δεκαετία του ’40, μαζί με ένα συγκρότημα που έκανε… καντάδες σε κοπέλες στους δρόμους της Αθήνας. Μετά τις ρεμπέτικες αναζητήσεις του την επόμενη δεκαετία, γίνεται ευρέως γνωστός και εξελίσσεται σε μέγα άνθρωπο του νυχτερινού θεάματος στα ‘60s. Αυτοσχεδιασμοί στο μπουζούκι, μουσική σάτιρα, συμμετοχή σε δεκάδες ταινίες του παλιού κινηματογράφου και η βαριά, μάγικη φωνή έγιναν τα «εμβλήματα» της μουσικής του ευφυΐας, στην οποία υποκλίθηκαν όλα τα άλλα είδη.
Έζησε: 1925-1992
Αγαπημένα τραγούδια: Ο πιο καλός ο μαθητής, Ο πενηντάρης, Πού’σαι Θανάση, Μάλιστα Κύριε, Σήκω χόρεψε συρτάκι, Χίλια περιστέρια, Ρωμιός αγάπησε Ρωμιά, Τι να φταίει

Μάρκος Βαμβακάρης

Ο «πατριάρχης» του ρεμπέτικου έκανε πασίγνωστο ένα παρεξηγημένο ως τα χρόνια της τεράστιας επιτυχίας του είδος. Ο συνθέτης από τη Σύρο έβαλε σκοπό του να γίνει μάστορας στο μπουζούκι και τον μπαγλαμά, και κατάφερε να ξεχωρίσει προπολεμικά, αλλά και μετά τον Β’ Παγκόσμιο Πόλεμο, με μια νέα αρχή χάρη στη συνεργασία του με νέες μεγάλες φωνές, όπως η Καίτη Γκρέι και ο Γρηγόρης Μπιθικώτσης.
Έζησε: 1905-1972
Αγαπημένα τραγούδια: Φραγκοσυριανή, Τα ματόκλαδά σου λάμπουν, Αντιλαλούν οι φυλακές, Μια μικροπαντρεμένη, Ο Αντώνης ο βαρκάρης ο σερέτης, Μάγκας βγήκε για σεργιάνι

Άκης Πάνου

«Ο δίσκος του πρέπει να μοιράζεται στους τουρίστες δωρεάν ως δείγμα πολιτισμού» είχε πει για το έργο του «Άκης Πάνου 100% Πρόβα» ο Μανώλης Ρασούλης. Και δεν ήταν μόνο για την πρωτοτυπία του Πάνου να ηχογραφήσει πρόβες όπου ερμήνευε και έπαιζε όργανα που κατασκεύασε μόνος του. Ήδη, είχε χαρίσει στο ελληνικό πεντάγραμμο εκατοντάδες αγαπημένες μελωδίες, με φωνές όπως της Καίτης Γκρέι, της Δούκισσας, του Μητσιά, του Κόκκοτα και του Διονυσίου. Μεγαλωμένος με ποντιακούς κεμετζέδες και ρεμπέτικες αναφορές, ο Άκης Πάνου ξεκίνησε από την ταβέρνα του Σιλβάνη στο Κουκάκι, με μοναδική αμοιβή τα όποια φιλοδωρήματα, και κατέληξε ένα από τα μεγαλύτερα ονόματα σε σκηνές πλάι στην Σωτηρία Μπέλλου και τον Μανώλη Αγγελόπουλο.
Έζησε: 1933-2000
Αγαπημένα Τραγούδια: Είδα τα μάτια σου κλαμένα, Πες μου Παππού, Φαρμάκι, Η πιο μεγάλη ώρα, Το Κομπολόι, Δεν κλαίω για τώρα

Μίμης Πλέσσας

Ο μόνος εν ζωή από τους συνθέτες αυτού του αφιερώματος, ο Μίμης Πλέσσας δημιουργεί μελωδίες που αγγίζουν την καρδιά του ελληνικού κοινού εδώ και μισό αιώνα. Παρά τις κλασικές του σπουδές και τις θέσεις του ως πιανίστας και μαέστρος, άφησε το στίγμα του στο λαϊκό τραγούδι του ’60 και του ’70, χάρη κυρίως στη συμμετοχή του σε ταινίες του κινηματογράφου που άφησαν εποχή με το ελαφρύ, ευχάριστο και εμβληματικό soundtrack τους. Τα τραγούδια του ερμήνευσαν φωνές όπως η Ρένα Κουμιώτη, η Μαρινέλλα, ο Γιάννης Πουλόπουλος, ο Στράτος Διονυσίου, η Νάνα Μούσχουρη, η Μαίρη Χρονοπούλου, Πόλυ Πάνου, Τζένη Βάνου κ.α.
Αγαπημένα τραγούδια: Καινούριο μου φεγγάρι, Οι χάντρες, Του αγοριού απέναντι, Τι σου’κανα και πίνεις, Είμαι γυναίκα του γλεντιού, Σε βλέπω στο ποτήρι μου, Θα πιω απόψε το φεγγάρι, Το άγαλμα, Άνοιξε πέτρα, Σταμάτησε του ρολογιού τους δείκτες, Καμαρούλα, Βρέχει φωτιά στη στράτα μου, Μην του μιλάτε του παιδιού