Frances Ha: Ένα όμορφο ταξίδι προς τη χειραφέτηση

του Λουκά Τσουκνίδα 

Μετά το ιδιόρρυθμο “Greenberg”, ο Νόα Μπάουμπαχ επιστρέφει στις “νουβελβαγκικές” του εμμονές με το ασπρόμαυρο “Frances Ha”. Αυτή τη φορά, δουλεύει παρέα με την υπέροχη Γκρέτα Γκέρβιγκ, την ανερχόμενη αντιστάρ που έκλεψε την παράσταση απ' τον Μπεν Στίλερ στο προηγούμενό του φιλμ, η οποία συνυπογράφει το σενάριο και ερμηνεύει τον κεντρικό ρόλο. Το αποτέλεσμα είναι άψογο - μια όμορφη, αισιόδοξη ιστορία αργοπορημένης ενηλικίωσης, κομμένη και ραμμένη στην κοψιά και το ταλέντο της πρωταγωνίστριάς της.

Η υπόθεση

Η αυθόρμητη και ονειροπόλα Φράνσις είναι 27 ετών και φιλοδοξεί να γίνει κανονικό μέλος του χοροθεάτρου στο οποίο εργάζεται ως βοηθητική. Ζει στη Νέα Υόρκη μαζί με την καλύτερή της φίλη, την τακτική και προσγειωμένη Σόφι, η οποία έχει ξεκινήσει την καριέρα της στον κόσμο των εκδόσεων. Οι δυο τους δε θα μπορούσαν να είναι πιο διαφορετικές, αλλά όταν είναι μαζί μοιάζουν να ταιριάζουν απόλυτα. Μια μέρα, η Σόφι θα νιώσει έτοιμη να προχωρήσει στη ζωή της. Η απόφασή της θα επηρεάσει και τη Φράνσις, η οποία κάθε άλλο παρά έτοιμη μοιάζει για κάτι τέτοιο...



Η κριτική

Πάνε αρκετά χρόνια από τότε που το Χόλιγουντ και το κινηματογραφικό μέινστριμ ακολούθησαν τα ίχνη του ανεξάρτητου σινεμά για να ανακαλύψουν ότι, στη Δύση τουλάχιστον, οι νέοι αργούν πλέον να χειραφετηθούν κι αυτή η αδρανής περίοδος της παρατεταμένης εφηβείας, η φαινομενικά δημιουργική αλλά συχνά το εντελώς αντίθετο, αποτελεί μια καλή δεξαμενή ιστοριών με τις οποίες ένα μεγάλο κοινό, με πολύ ελεύθερο χρόνο και χαρτζιλίκι για ξόδεμα, μπορεί να ταυτιστεί. Από τότε, πολλοί έχουν σκιαγραφήσει τέτοιους χαρακτήρες είτε μέσα από κωμικό είτε από δραματικό πρίσμα, όχι πάντα με αξιομνημόνευτη κατάληξη. Μπορεί φυσικά κανείς ν' αντιληφθείότι, τις περισσότερες φορές, οι ιστορίες αυτές αφορούν άντρες.

Το “Frances Ha” είναι μια ταινία που ξεχωρίζει εύκολα απ' ότι αντίστοιχο έχουμε δει μέχρι σήμερα. Όχι μόνο επειδή η πρωταγωνίστρια είναι γυναίκα κι οι γυναίκες σε παρόμοιες ιστορίες συμπεριφέρονται υπεύθυνα, σκέφτονται μακροπρόθεσμα και νουθετούν με μητρική αυστηρότητα και τρυφερότητα, παίζοντας το ρόλο του καταλύτη για την ενηλικίωση του κεντρικού ήρωα. Ξεχωρίζει επειδή ξεπερνά αυτό το πατροναριστικό στάδιο, παρουσιάζει τους αντρικούς χαρακτήρες ως γοητευτικούς, χαρτζιλικοδίαιτους κολλητούς, συμβιβασμένους με την αποτυχία και την ανατροφοδοτούμενη ματαιοδοξία τους κι εν τέλει κυνικούς γλεντζέδες και τους χρησιμοποιεί σαν τα αντιπαραδείγματα για τη Φράνσις.

Εκείνη τους θαυμάζει γιατί συνεχίζουν να κάνουν εκείνο που θα ήθελε κι εκείνη να κάνει με τη Σόφι, αλλά ασυναίσθητα —και όντας ουσιαστικά “βοηθητικό” μέλος της νέας της παρέας— αντιλαμβάνεται ότι κάτι δεν πάει καλά με το ότι μοιάζουν διατεθειμένοι να το κάνουν για πάντα. Ο Λεβ κι ο Μπέντζι, άλλωστε, έχουν την οικονομική άνεση, ενώ εκείνη πρέπει να βρει επειγόντως μια σταθερή δουλειά για να πληρώνει το νοίκι της, πριν κυνηγήσει τα όνειρά της στον κόσμο του μοντέρνου χορού. Και χωρίς τη Σόφι καθημερινά δίπλα της πια, πρέπει να βρει και τον τρόπο να κοινωνικοποιείται έξω από οικεία πλαίσια, να βρει εκείνους τους ανθρώπους που περνά καλά μαζί τους χωρίς να συμπιέζει την προσωπικότητά της.

Αυτό το σύντομο ταξίδι της Φράνσις προς μια ανώδυνη και εξαιρετικά φυσική χειραφέτηση κατά τη διάρκεια του 27ου έτους της ζωής της, μας αφηγείται με τρόπο εξαιρετικό ο Νόα Μπάουμπαχ, με μια υπέροχη ασπρόμαυρη φωτογραφία, εξαιρετικά επιλεγμένη μουσική και πολλές σινεφίλ αναφορές στο πρωτοποριακό γαλλικό σινεμά παλιότερων δεκαετιών. Αναμφισβήτητα όμως, η Γκρέτα Γκέρβιγκ είναι εκείνη που, ως σεναριογράφος και πρωταγωνίστρια, δίνει ζωή στις εικόνες του σκηνοθέτη της και τις δόσεις τρυφερότητας και αισιοδοξίας που ίσως έλειπαν από παλιότερες ταινίες του —κάτι που, βεβαίως, δεν μειώνει καθόλου την αξία τους.

Το “Frances Ha” είναι μια πολύ καλή ταινία, γοητευτική όσο και ουσιαστική, μια τέλεια σύμπραξη δύο εξαιρετικά ταλαντούχων ανθρώπων.

Βγαίνουν ακόμη:

Το προβοκατόρικο και για λίγους “Paradise: Faith” του Ούλριχ Ζάιντλ, το συμπαθητικό Wadjda” από την πρώτη γυναίκα σκηνοθέτη της Σαουδικής Αραβίας και με μια εξαρετική μικρή πρωταγωνίστρια, το γαλλοκαναδικό δράμα “Inch`Allah”, η κομεντί “I Give It a Year” και η ταινία τρόμου “The Conjuring”.