Blue Jasmine: Η θριαμβευτική επιστροφή του Γούντι Άλεν

του Λουκά Τσουκνίδα
 
Στην καθιερωμένη, κάτι λιγότερο από ετήσια εμφάνισή του στις αίθουσές μας, ο Γούντι Άλεν μας προσφέρει ένα μείγμα της κωμωδίας που τον χαρακτηρίζει και των υπερβολικά δραματικών χαρακτήρων που συχνά αρέσκεται να τοποθετεί στο κέντρο των ιστοριών του. Το “Blue Jasmine” είναι μια ιστορία στερεοτυπική, την οποία μετατρέπει σε ενδιαφέρουσα η πένα κι η αφήγηση του Άλεν, όσο και η εξαιρετική ερμηνεία της πρωταγωνίστριας Κέιτ Μπλάνσετ.

Η υπόθεση

Η Τζάσμιν, σύζυγος πετυχημένου κερδοσκόπου των αγορών και μέλος της υψηλής νεοϋορκέζικης κοινωνίας, βρίσκεται στον αέρα όταν ο Χαλ μπαίνει στη φυλακή, όπου αυτοκτονεί, κι ο γιος τους αφήνει το Χάρβαρντ από ντροπή κι εξαφανίζεται για ν' αρχίσει μια νέα ζωή. Άφραγκη, ταπεινωμένη και ψυχολογικό ράκος, μετακομίζει στο Σαν Φρανσίσκο, για να μείνει με την ετεροθαλή αδερφή της, την προσγειωμένη Τζίντζερ, μέχρι να ξαναβρεί το δρόμο της, κάτι καθόλου εύκολο τελικά...



Η κριτική

Υπακούοντας για ακόμη μια φορά στις τάσεις φυγής του απ' την αγαπημένη του Νέα Υόρκη, ο Γούντι Άλεν μας μεταφέρει στο ηλιόλουστο και χαλαρό Σαν Φρανσίσκο, όπου μια νέα αρχή ίσως να είναι εφικτή για την μπουχτισμένη απ' τον νεοϋορκέζικο μύθο ηρωίδα του, μια γυναίκα που όσο περισσότερο καταρρέει και ταπεινώνεται, τόσο πιο πεισματικά κρατιέται στην ταυτότητα που κατασκεύασε για 'κείνη η οικονομική επιτυχία του άντρα της. Μια επιτυχία καθόλου φευγαλέα, μια απάτη που, όπως διαπιστώσαμε όλοι με το σκάσιμο της φούσκας, κράτησε για καιρό και έφτιαξε πραγματικότητες σαν κι αυτή που η Τζασμίν είναι αδύνατο να αποδεχθεί τη διάλυσή της κι είναι σα να στέκεται όρθια ανάμεσα σε συντρίμια φορώντας τα ρούχα και τα κοσμήματα που έκαναν την ψευδαίσθηση να μοιάζει πιο αληθινή.

Παρακολουθούμε λοιπόν, την ηρωίδα, ενώ προσπαθεί να ταιριάξει στην πραγματικότητα γύρω της, προδίδοντας όσο γίνεται λιγότερες απ' τις γιαλαντζί αξίες που κάποτε θεωρούσε ίδιον της τάξης στην οποία βρέθηκε εν μία νυκτί κι οι οποίες την ξεχωρίζουν απ' την πλέμπα. Παράλληλα, μαθαίνουμε με σύντομα φλας-μπακ τι συνέβη πραγματικά λίγο πριν και λίγο μετά την κατάρρευση της χάρτινης αυτοκρατορίας του άντρα της, ενός ανθρώπου που δεν της έδωσε τίποτε αληθινό παρά μόνο λαμπερά δώρα και μια ψευδή αίσθηση ανωτερότητας. Το σκηνοθετικό αυτό πήγαιν' έλα, παρ' ότι δεν ακολουθεί κάποιο συγκεκριμένο μοτίβο, δουλεύει μια χαρά χωρίς να κουράζει και να φλυαρεί, σα να μας μιλάει κάποιος και μόλις θυμηθεί κάτι σημαντικό για την κατανόηση της ιστορίας, πηδάει στο χρόνο για να μας το αφηγηθεί.

Πολύ αρμονικά δουλεύει και το υβριδικό μοντέλο στο ύφος της ταινίας, η εναλλαγή χιούμορ και δράματος, με τρόπο που αποφορτίζει συχνά μια αρκετά φορτισμένη συναισθηματικά αφήγηση, κυρίως λόγω των έντονων μεταπτώσεων στη διάθεση και την ψυχολογική κατάσταση του κεντρικού χαρακτήρα, της ταλαιπωρημένης, αλλά και εξαιρετικά δύστροπης Τζασμίν που δυσκολεύει τη ζωή τη δική της και των γύρω της, ειδικά της καλόβολης και φιλόξενης Τζίντζερ και του συντρόφου της Τσίλι. Οι δυο τους πρόκειται να παντρευτούν, αλλά η Τζασμίν δεν τον θεωρεί αντάξιο της αδελφής της, όπως δε θεωρεί τη νέα της δουλειά, ως γραμματέας οδοντιάτρου, αντάξια της ίδιας. Ο Άλεν δεν αφήνει την ηρωίδα του να ορθοποδήσει, τονίζοντας ότι δεν υπάρχει καταστροφή που να μην αφήνει πίσω της ζωντανά ράκη και συχνά η επιστροφή σε μια κανονικότητα άλλου τύπου δεν είναι εφικτή για τα εκάστοτε “θύματα”.

Την ταινία, αυτό το κωμικό μελόδραμα που περιγράφει την χιλιοειπωμένη πορεία από τα αλώνια στα σαλόνια και πίσω, απογειώνουν οι ηθοποιοί της, καθώς όλο το καστ είναι επιλεγμένο εξαιρετικά από τον δημιουργό και λειτουργεί άψογα σαν σύνολο. Η Κέιτ Μπλάνσετ είναι μοναδική στην ερμηνεία της και καταφέρνει να κάνει τη Τζασμίν μια φιγούρα συμπαθή και συγχρόνως εντελώς αντιπαθή, να προκαλεί τον οίκτο, αλλά και την περιφρόνηση για την παντελή αδυναμία της να σκεφτεί τους γύρω της πριν απ' τον εαυτό της. Από το πρώτο μέχρι το τελευταίο λεπτό κρατά το ενδιαφέρον μας αμείωτο και μας προξενεί την επιθυμία να δούμε την ηρωίδα να βγαίνει από το λούκι που σκάβει για τον εαυτό της. Η Σάλι Χόκινς, ο Μπόμπι Καναβάλε κι ο “αναπάντεχος” Άντριου Ντάις Κλέι είναι όλοι τους φανταστικοί, ενώ ο Άλεκ Μπάλντουιν μοιάζει να μπαίνει στο ρόλο του Χαλ εντελώς φυσικά, σαν σωστός βετεράνος και παλιός νεοϋορκέζος.

Το “Blue Jasmine” είναι σίγουρα μία απ' τις καλύτερες ταινίες του Γούντι Άλεν τα τελευταία χρόνια.

Βγαίνουν ακόμη:
Η ταινία τρόμου “Painless”, η περιπέτεια φαντασίας “The Mortal Instruments: City of Bones” και το ντοκιμαντέρ “One Direction: This Is Us”.