The Conspirator: Ο Λίνκολν, ο Ρέντφορντ και το... ιστορικό σινεμά

του Λουκά Τσουκνίδα
 
Το “The Conspirator” είναι η πρώτη ταινία μιας κινηματογραφικής εταιρείας παραγωγής (The American Film Company) που υπόσχεται να φέρει στη μεγάλη οθόνη πολλές ενδιαφέρουσες “αμερικάνικες” ιστορίες. Την πρώτη απ' αυτές σκηνοθετεί ο Ρόμπερτ Ρέντφορντ, με μια υπερβολικά προφανή διάθεση να μας νουθετήσει για το σήμερα μέσω του χτες. Είτε κανείς ανταποκριθεί σ' αυτό το μάθημα είτε όχι, το αποτέλεσμα είναι μια ταινία καλοφτιαγμένη και καλοπαιγμένη με μια κεντρική ιστορία σχετικά άγνωστη και αρκετά ενδιαφέρουσα για όποιον αρέσκεται να μαθαίνει περισσότερα παίρνοντας έναυσμα απ' το σινεμά.

Η υπόθεση

Ο πρόεδρος Λίνκολν δολοφονείται στο θέατρο, κι ενώ ο φυγάς Τζον Γουίλκς Μπουθ σκοτώνεται απ' τους διώκτες του, οκτώ πολίτες παραπέμπονται σε στρατοδικείο ως συνωμότες κατά του προέδρου. Ανάμεσά τους και η Μέρι Σάρατ, ιδιοκτήτρια της πανσιόν όπου ο φυγάς γιος της και ο Μπουθ συνωμοτούσαν με τους συνεργούς τους. Την υπεράσπισή της αναλαμβάνει, με πολλές επιφυλάξεις, ένας νεαρός Βόρειος, βετεράνος του εμφυλίου, ο Φρέντερικ Άικεν. Η καριέρα του θα τελειώσει απ' την πρώτη του υπόθεση, το αληθινό διακύβευμα, όμως, είναι πολύ μεγαλύτερο...



Η κριτική

Η αφήγηση μιας από τις πολλές ανθρώπινες ιστορίες που, ως περιφερειακές ενός μεγάλου ιστορικού γεγονότος, συχνά χάνονται στα βάθη του χρόνου, είναι εδώ το εργαλείο που ο Ρόμπερτ Ρέντφορντ και ο σεναριογράφος του Τζέιμς Σόλομον χρησιμοποιούν για να μιλήσουν για το σήμερα.

Η υπόθεση της Μέρι Σάρατ, καταδικασμένη να μείνει αμφιλεγόμενη στα βάθη των αιώνων, μοιάζει ως η τέλεια αναλογία για τη σημερινή πρακτική των κυβερνήσεων των ΗΠΑ απέναντι σε συνωμότες και τρομοκράτες, το κυνήγι των οποίων χτίζει ή συντηρεί καριέρες και χρησιμοποιείται ποικιλοτρόπως σε πολιτικοεπικοινωνιακό επίπεδο. Η Μέρι Σάρατ μπορεί και να ήταν στο κόλπο, ίσως απλώς να έκανε τα στραβά μάτια ή ακόμη και να αποφάσισε να θυσιαστεί εκείνη για να ξεχάσουν το γιο της. Το ζήτημα είναι ότι ποτέ δεν αποδείχτηκε ατράνταχτα η ενοχή της και ότι η μοίρα της ήταν προκαθορισμένη απ' τη στιγμή που κάθησε στο εδώλιο.

Οι δημιουργοί εστιάζουν σ' αυτήν και την υπόθεσή της, έξυπνα, μέσα απ' τα μάτια του αναπάντεχου συνηγόρου της, ενός άγνωστου αμερικανού πατριώτη που πίστευε στην ενοχή της όσο και οι άλλοι πριν δει ότι, το αν είναι ή όχι ένοχη, δεν είχε και μεγάλη σημασία όσο είχε ο τρόπος με τον οποίο αυτό θα διαπιστωνόταν. Η υπονόμευση του Συντάγματος για το οποίο πολέμησε και το πολιτικάντικο παιχνίδι του Υπουργού Πολέμου με τις έννοιες και τη σημασία τους γίνονται όλο και πιο εμφανή στα μάτια του, καθώς οι εθελοτυφλούντες ομόσταβλοί του τον απομακρύνουν διακριτικά απ' τους κύκλους τους. Όπως μαθαίνουμε στο τέλος, η δικηγορία δεν τον κράτησε στα σπλάχνα της κι έτσι κατέληξε δημοσιογράφος στην Washington Post. Ταιριαστό.

Το ιστορικό δικαστικό δράμα του Ρέντφορντ, σκηνοθετημένο λιτά κι ερμηνευμένο αντιστοίχως συγκρατημένα απ' τους εξαιρετικούς πρωταγωνιστές του, λειτουργεί τελικά ως παραβολή ενώ δεν παύει να διατηρεί κι ένα εγκυκλοπαιδικό ενδιαφέρον για την κατάληξη των ηρώων του.

Απλώς, πέρα από τα εξαιρετικά ψεύτικα μουστάκια κάποιων απ' τους χαρακτήρες, δε μας σερβίρει τίποτα απολύτως πιο διαφωτιστικό απ' οτιδήποτε σχετικό έχουμε δει γύρω απ' το θέμα της δικαιοσύνης και τη διαφύλαξη του ίδιου μέτρου κρίσης για μας όσο και για τον εχθρό μας. Ίσως δε, μια ταινία μυθοπλασίας να ήταν πιο απελευθερωμένη απ' τους περιορισμούς της ανάπλασης ενός πραγματικού ιστορικού γεγονότος και το μήνυμά της λιγότερο στρογγυλεμένο και περισσότερο διατρητικό. Απ' την άλλη, ενθυμούμενος το φιάσκο της διδακτικούρας του “Lions for Lambs”, καλύτερα αυτό.

Δείτε το “The Conspirator”, σουφρώστε τα χείλη και κουνήστε το κεφάλι με την κατάντια των θεματοφυλάκων του αμερικάνικου Συντάγματος ή, απλώς, απολαύστε τον Τζέιμς Μάκαβοϊ, την Ρόμπιν Ράιτ και τον πάντα χειμαρρώδη Τομ Γουίλκινσον να δίνουν ζωή σε μια προβλεπόμενη ταινία.

Βγαίνουν ακόμη:

- Το αθλητικό δράμα “ Moneyball ” με τον Μπραντ Πιτ γύρω από την αληθινή ιστορία του Μπίλι Μπιν, ενός μάνατζερ σε μια ομάδα μπέιζμπολ, ο οποίος επένδυσε σ' ένα αμφιλεγόμενο σύστημα και νίκησε τις πιθανότητες που της έδινε το υπερχαμηλό της μπάτζετ. Αρκετά καλό για όσους ενδιαφέρονται για το είδος, αν και κάπως μακρόσυρτο.
- Το συμπαθητικό νορβηγικό δράμα “King of Devil's Island”, η κακή ταινία επιστημονικής φαντασίας “In Time”, η κωμωδία “New Year's Eve”, το οικογενειακό δράμα “Another Happy Day”, το 3D σπλάτερ “Shark Night” και η χριστουγεννιάτικη παιδική ταινία “Arthur Christmas”.