Blue Valentine: Η δραματική ταινία της χρονιάς

του Λουκά Τσουκνίδα 

Το “Blue Valentine” του Ντέρεκ Σιανφράνς δεν είναι υποψήφιο για Όσκαρ καλύτερης ταινίας κι ο ίδιος δεν έχει προταθεί για Όσκαρ καλύτερης σκηνοθεσίας. Έχω όμως την εντύπωση ότι αυτό το εξαιρετικά καλογραμμένο οικογενειακό κι αισθηματικό δράμα είναι ό,τι καλύτερο έχω δει στο είδος του, με δύο απίθανες ερμηνείες που σε τραβούν στην ψυχή των χαρακτήρων και μια σκηνοθεσία που δε σου αφήνει κανένα περιθώριο να μην καταλάβεις ποιος ακριβώς είναι ο καθένας τους και να μην αναρωτηθείς από μέσα σου γιατί ο γάμος τους πηγαίνει κατά διαόλου. Νομίζω ότι είδα την καλύτερη δραματική ταινία του 2010 και είναι πολυ πιθανό να την ξαναδώ.

Το ζευγάρι που παρακολουθούμε είναι ο Ντιν (Ράιαν Γκόσλινκ) και η Σίντι (Μισέλ Γουίλιαμς). Γνωρίστηκαν και οι δύο πολύ νέοι, εκείνος είχε παρατήσει το σχολείο και δούλευε σε μια μεταφορική εταιρεία κι εκείνη προετοιμαζόταν για σπουδές στην ιατρική και περνούσε πολύ χρόνο με την κατάκοιτη γιαγιά της στο γηροκομείο. Εκείνος παιδί διαλυμένης οικογένειας, εκείνη παιδί οικογένειας που έμεινε μαζί από συνήθεια. Εκείνος την είδε και κατάλαβε ότι είναι η γυναίκα της ζωής του, εκείνη ενέδωσε μετά από αρκετό καιρό στο φλερτ του, στον απόηχο ενός έντονου χωρισμού με τον γκόμενό της. Εκείνος είναι ρομαντικός κι εκείνη ρεαλίστρια...

Σήμερα είναι παντρεμένοι μ' ένα παιδί, εκείνος δουλεύει ως ελαιοχρωματιστής κι εκείνη ως νοσοκόμα. Η σχέση τους δε φαίνεται να πηγαίνει καλά, εκείνος είναι μελαγχολικός και προβληματισμένος, εκείνη απόμακρη κι εμμονική με τις δουλειές της. Εκείνος μοιάζει να πιστεύει ότι είναι μια φάση, εκείνη μοιάζει να έχει δει το τέλος να 'ρχεται. Εκείνος θα κάνει μια τελευταία προσπάθεια να γυρίσει το χρόνο πίσω...
 
[Το trailer της ταινίας]


Ο Σιανφράνς αφηγείται παράλληλα τις δύο περιόδους της σχέσης του Ντιν με τη Σίντι, το υπέροχο, ελπιδοφόρο ξεκίνημα και τη σημερινή, αδιέξοδη παρακμή. Ξεκινά όμως λίγο πριν απ' το φλερτ τους, αφήνοντάς μας χρόνο να γνωρίσουμε τους δύο έξω απ' τη σχέση τους και να εκτιμήσουμε τι τους έφερε κοντά εξ' αρχής. Η αφήγηση δουλεύει άψογα, οι δύο καταστάσεις δε μοιάζουν καθόλου παράταιρες κι η εξέλιξη των χαρακτήρων απ' το Α στο Β φαίνεται αρκετά συνεπής παρά την παράλειψη των ενδιάμεσων σταδίων. Τα στοιχεία που έκαναν τον καθένα ν' αγαπήσει τον άλλον είναι παρόντα, μόνο που δε λειτουργούν πια ως πόλοι έλξης και δεν αρκούν για να σώσουν τη σχέση που πνίγεται σε μια κουταλιά από απωθημένα, φόβους, παρεξηγήσεις και κρυφές προσδοκίες που έμειναν ανεκπλήρωτες.

Η φωτογραφία, το μοντάζ και το σάουντρακ είναι συνδυασμένα στην εντέλεια, δημιουργούν μια ατμόσφαιρα που πότε μοιάζει παρακμιακή πότε απλώς μικροαστική, χωρίς όμως αυτό να χαρακτηρίζει τη ζωή των δύο σκληρά εργαζόμενων και πιστών στην οικογένειά τους χαρακτήρων, ενώ δε θυμίζει σε τίποτα τη Νέα Υόρκη που μάθαμε απ' το σινεμά. Το σενάριο είναι ταγμένο στο ν' αποφεύγει τα κλισέ που έρχονται κατά πάνω του κι όταν δεν μπορεί, να τα χρησιμοποιεί ως μέρη της οπτικής των χαρακτήρων παρά ως ευκαιριακά σεναριακά εργαλεία. Το αποτέλεσμα είναι να βλέπουμε μια ταινία που δεν έχει σκοπό να καταλήξει κάπου ή να μας βγάλει απ' την αγωνία για το τι θα γίνει με τους δυο τους, αλλά να οπτικοποιήσει το χάσμα που δημιουργήθηκε και να μας βάλει στη διαδικασία να το εξηγήσουμε.

Σ' αυτό, βέβαια, είναι τεράστια η συμβολή των δύο ηθοποιών που ερμηνεύουν το ζευγάρι, του -εξαιρετικού σε ό,τι κάνει- Ράιαν Γκόσλινκ και της επίσης σταθερής αξίας που λέγεται Μισέλ Γουίλιαμς. Παίρνουν τους χαρακτήρες τους και τους μετατρέπουν σε πραγματικούς ανθρώπους, οι οποίοι (με τη βοήθεια του σεναρίου φυσικά) δεν είναι κάποιοι γνώριμοι τύποι βγαλμένοι απ' τις τόσες δραματικές ταινίες που έχουμε δει, αλλά κάποιοι που περιμένεις να γνωρίσεις πριν τους κρίνεις. Και που, κάπου-κάπου, σε εκπλήσσουν κιόλας.

Το “Blue Valentine” είναι ένα εξαιρετικό δράμα με αξιομνημόνευτες ερμηνείες, που καταφέρνει να κάνει ενδιαφέρουσα και καθηλωτική μια, καθ' όλα συνηθισμένη, ιστορία ενός διαγραφόμενου διαζυγίου. Μην το χάσετε.

Βγαίνουν ακόμη:
- Το “127 Hours” του Ντάνι Μπόιλ, η αληθινή ιστορία του τύπου που βρέθηκε παγιδευμένος για έξι μέρες σε μια χαράδρα στο πουθενά της αμερικάνικης υπαίθρου, ώσπου αναγκάστηκε να ξεπεράσει τ' ανθρώπινα όρια για να σωθεί. Βιντεοκλιπίστικη, αλλά απολαυστική προσέγγιση, με μαύρο χιούμορ και μια τέλεια ερμηνεία απ' τον Τζέιμς Φράνκο.
- Το αδιάφορο δράμα εποχής “Cheri” του Στίβεν Φρίαρς, η “Υπογραφή” του Στέλιου Χαραλαμπόπουλου και “Το Έτερον Ήμισυ” του Βαγγέλη Σεΐτανίδη.