Movie Parodies: Όταν η έβδομη τέχνη αυτό-σαρκάζεται

του Νικόλα Γεωργιακώδη

Το να φτιάξεις μια ολόκληρη ταινία η οποία να βασίζεται εξ’ ολοκλήρου στην σάτιρα ενός συγκεκριμένου κινηματογραφικού είδους (επιστημονική φαντασία, θρίλερ, ταινία καταστροφής, περιπέτεια κτλ.) δεν είναι εύκολη υπόθεση. Ιδιαίτερα αν θέλεις η ταινία να έχει διάρκεια και να μην «σβήσει» ύστερα από ένα το πολύ δύο χρόνια. Για αυτόν ακριβώς τον λόγο, είναι από τις ελάχιστες φορές που «βγάζουμε το καπέλο» στον αμερικανικό κινηματογράφο- και δη σε συγκεκριμένους σκηνοθέτες- οι οποίοι κατάφεραν να δημιουργήσουν παρωδίες – διαμάντια, που στάθηκαν και ως ολοκληρωμένες κινηματογραφικές δημιουργίες, κατακτώντας άξια μια θέση στο Hall of Fame του συγκεκριμένου είδους. Χωρίς «τρύπιο» σενάριο, χωρίς χοντροκομμένα αστεία και ενίοτε με πολύ καλές ερμηνείες και σκηνοθετική προσέγγιση.

Οι κινηματογραφικές παρωδίες έκαναν τα πρώτα δειλά τους βήματα στην μεγάλη οθόνη κάπου στα τέλη της δεκαετίας του ’40, όταν το κωμικό δίδυμο Abbot και Costello ξεκίνησε να σατιρίζει «διάσημους» κινηματογραφικούς ήρωες της εποχής (Abbott and Costello Meet Frankenstein, Abbott and Costello Meet the Killer, Boris Karloff). Από την δεκαετία του ’60 και μετά, το είδος άρχισε να παίρνει τα πάνω του και πλέον έχουμε τις πρώτες πραγματικά αξιόλογες παραγωγές (Casino Royale, The Producers, Young Frankestein κτλ.), κυρίως χάρη στον μετρ του είδους Mel Brooks. Την δεκαετία του ’70 την σκυτάλη παίρνουν οι Βρετανοί Monty Python’s, αναγκάζοντάς μας να αναθεωρήσουμε ότι ξέραμε μέχρι τότε για τις ταινίες εποχής (Monty Python and the Holy Grail) και τις βιβλικές υπερπαραγωγές (Monty Python's Life of Brian).

Η δεκαετία του ’80 ανήκει... δικαιωματικά στους αδερφούς Zucker και τον Jim Abrahams, χάρη στους οποίους απολαμβάνουμε στην μεγάλη οθόνη τρεις κλασσικές παρωδίες που έγραψαν ιστορία (Airplane!, Top Secret! και The Naked Gun). Η δεκαετία του ’90 όμως, σηματοδοτεί την παρακμή του είδους και πλην ελαχίστων εξαιρέσεων (Hot Shots! 1 και 2, δύο συνέχειες του Naked Gun και το Mars Attacks!), οι περισσότερες παραγωγές κινούνται στο όριο της μετριότητας. Για να φτάσουμε στα 00’s, όπου ήρθαμε αντιμέτωποι κινηματογραφικά με πραγματικά κακές ταινίες (Scary Movie 1,2,3,4 και όλα τα αντίστοιχα «-Movie» που ακολούθησαν), που δεν θύμιζαν σε τίποτα φυσικά, τις αντίστοιχες παραγωγές των παλαιότερων δεκαετιών.

Από όλες τις παραπάνω ξεχωρίζουμε αυτές που μας έφτιαξαν... κοιλιακούς και τις τοποθετούμε εκεί που τους αξίζει. Στο δικό τους ξεχωριστό Hall of Fame. Αν θεωρείτε ότι η αγαπημένη σας ταινία δεν αναφέρεται στις παρακάτω, τότε δεν έχετε παρά να την συμπληρώσετε μόνοι σας στα σχόλια.

1. Airplane! - Μία τρελή τρελή πτήση (1980)
Παλαβή σάτιρα των ταινιών καταστροφής που έκαναν θραύση την εποχή που βγήκε στις αίθουσες (1980) και ίσως η ταινία που άλλαξε τα δεδομένα στον χώρο. Δημιούργημα του- πρωτοεμφανιζόμενου τότε- team των Zacker και Abrahams και με τον Leslie Nielsen σε μία από τις πρώτες του εμφανίσεις στο συγκεκριμένο είδος, το Airplane! δεν σε άφηνε να πάρεις ανάσα από το γέλιο. Δεκάδες gags που για να τα δείτε όλα θα πρέπει να παρακολουθήσετε παραπάνω από δύο φορές την ταινία, πρωτότυπα σκηνοθετικά ευρήματα, φοβερές κωμικές ερμηνείες από την πλειοψηφία του καστ και ο Kareem Abdul-Jabbar σε ένα διπλό ρόλο, συνθέτουν εν μέρει τον χαρακτήρα της συγκεκριμένης ταινίας.

Highlights: Τα opening credits που παραπέμπουν στο Jaws, οι απίστευτες ατάκες του Leslie Nielsen, ο διοικητής του αεροδρομίου και οι προσπάθειές του να κόψει το τσιγάρο, το ποτό και την... κοκαΐνη και οι απορίες του πιλότου Peter Graves.



2. Young Frankenstein - Φράνκεστάιν Τζούνιορ (1974)
Για πολλούς κριτικούς μία από τις δέκα πιο αστείες ταινίες που γυρίστηκαν ποτέ. Η ασπρόμαυρη ταινία του πρωτοεμφανιζόμενου τότε Mel Brooks, αποτελεί έναν κωμικό φόρο τιμής στις ταινίες Frankenstein (1931) και Bride of Frankenstein (1935), τα ντεκόρ των οποίων χρησιμοποιήθηκαν αυτούσια από τον σκηνοθέτη. Ο Τζιν Γουάιλντερ είναι πολύ καλός στον ρόλο του Frederick Frankenstein, υιού του γνωστού δόκτορα, αλλά την παράσταση από όλο το καστ κλέβει με χαρακτηριστική άνεση ο γουρλομάτης Igor (σπαρταριστός στον ρόλο του, ο μακαρίτης βρετανός κωμικός Marty Feldman). Παρατηρήστε επίσης τον -αγνώριστο τότε- Jin Hackman στον ρόλο του τυφλού ιερέα που δέχεται το Τέρας στην καλύβα του.

Highlights: Η πρώτη εμφάνιση του Igor και όλες οι σκηνές στις οποίες συμμετέχει, η σκηνή με τον ιερέα στην καλύβα, η σκηνή με την πόρτα.




3. Naked Gun Trilogy - Τρελές Σφαίρες  (1988)
Όταν οι δημιουργοί του Airplane! και ο ασπρομάλλης ηθοποιός Leslie Nielsen επανήλθαν στην ενεργό δράση, τότε δημιουργήθηκε μία από τις πιο διασκεδαστικές αστυνομικές τριλογίες στην ιστορία του κινηματογράφου. Συνεχόμενα gangs, ασύλληπτα λογοπαίγνια (προϋποθέτουν καλή γνώση της αγγλικής γλώσσας), αναφορές σε πολλές ταινίες (Dirty Harry, Casablanca, Νονός, Αδιάφθοροι) και ένας Leslie Nielsen που... γεννήθηκε για να παίξει τον υπαστυνόμο Frank Drebin. Η πρώτη ταινία έφτασε τα 78 εκατομμύρια δολάρια στο αμερικάνικο box office, ενώ η δεύτερη και η τρίτη τα 86 και 51 εκατομμύρια αντίστοιχα. Η βασίλισσα Ελισάβετ, ο Πάπας, ο τότε πρόεδρος George Bush, ακόμα και η τελετή των Όσκαρ, αποτέλεσαν τη βάση για τα σενάρια των τριών ταινιών, οι οποίες σχεδόν είκοσι χρόνια μετά, «βγάζουν» το ίδιο γέλιο με τότε.

Highlights: Η τελική σκηνή στο γήπεδο του baseball και η ερωτική σκηνή από την πρώτη ταινία, η ερμηνεία του τραγουδιού “Besame Mucho” από τον μεταμφιεσμένο Nielsen, η σκηνή στο sex shop με τον αστυνόμο Ed Hocken από την δεύτερη ταινία και η... καταστροφική σκηνή στην τελετή των Όσκαρ από την τρίτη. Επίσης, η αισθησιακή παρουσία της κόρης του Έλβις, Πρισίλα και στις τρεις ταινίες.



4. Hot Shots! - Στραβοί Πιλότοι σε F-16 
Όταν το Top Gun συνάντησε κινηματογραφικά το Airplane!, τότε δημιουργήθηκε το ξεκαρδιστικό Hot Shots! με τον Charlie Sheen στον ρόλο του... Tom Cruise. Στην καρέκλα του σκηνοθέτη βρίσκουμε τον «συνήθη ύποπτο» Jim Abrahams, ο οποίος αποτίει φόρο τιμής σε όλες τις ταινίες στρατιωτικού περιεχομένου. Και εδώ βρίσκουμε αμέτρητα gags, ξεκαρδιστικούς διαλόγους και έναν πολύ καλό Charlie Seen στον πρωταγωνιστικό ρόλο του Sean "Topper" Harley. Η ταινία έκανε περίπου 180 εκατομμύρια δολάρια παγκοσμίως, ενώ το σήκουελ στο οποίο κάνουν ένα σύντομο πέρασμα ο Rowan Atkinson και ο... Sadam, ήταν εξίσου πετυχημένο κάνοντας εισπράξεις 130 εκατομμύριων δολαρίων παγκοσμίως.

Highlights: Ο Loyd Bridges στον ρόλο του διοικητή του στρατοπέδου, η sexy Valeria Golino και η ερωτική σκηνή – παρωδία των 9 ½ Εβδομάδων ανάμεσα στους δύο πρωταγωνιστές.



5.The Life of Brian - Ένας προφήτης μα τι προφήτης
Όταν μια ομάδα όπως οι Monty Pythons καταπιάνεται με ένα «ευαίσθητο» θέμα όπως είναι η θρησκεία, τότε σίγουρα το αποτέλεσμα παρουσιάζει ενδιαφέρον. Η ιστορία ενός εβραίου προφήτη λοιπόν, ο οποίος έτυχε να γεννηθεί την ίδια εποχή και στον ίδιο τόπο με τον Ιησού, αποτελεί και την σεναριακή βάση της «βλάσφημης» αυτής κωμωδίας, στην οποία βρίσκουμε όλα τα χαρακτηριστικά των Pythons: μαύρο χιούμορ, χαρακτήρες καρικατούρες, ξεκαρδιστικά τραγούδια και σουρεαλιστικές καταστάσεις. Η ταινία προκάλεσε αντιδράσεις από φανατικές θρησκευτικές ομάδες όταν έκανε πρεμιέρα στις αίθουσες, ενώ σε αρκετές χώρες απαγορεύτηκε η προβολή της για πολλά χρόνια. Αυτό δεν την εμπόδισε από το να αποτελέσει επιτυχία στο βρετανικό box office και να θεωρηθεί ως η καλύτερη βρετανική κωμωδία όλων των εποχών.

Highlights: Ο λιθοβολισμός, ο Bigus Dickus, το “Fuck off” από τα χείλη του Eric Idle στην σκηνή της συζήτησης στο αμφιθέατρο και φυσικά το τραγούδι του τέλους από όλους τους εσταυρωμένους.

To Hall of Fame συμπληρώνουν:

* Η κιτς παρωδία κατασκοπικών ταινιών Αustin Powers, με τον χαμαιλέοντα Μάικ Μάγιερς σε πολλούς ρόλους.

* To "Ακρως Τρελό και Απόρρητο" (Top Secret!), με τον πρωτοεμφανιζόμενο Βαλ Κίλμερ στον ρόλο ενός ξανθού Έλβις και πολλές κωμικές αναφορές σε πολεμικές ταινίες, αλλά και στην Μελωδία της Ευτυχίας. 

* Το "Δράκουλας: Νεκρός και Μ'αρέσει" του Μελ Μπρούκς, με τον Leslie Nielsen στον ρόλο του Κόμη. Highlight η σκηνή με τις βρισιές στα... εβραϊκά ανάμεσα στον Δράκουλα και τον γιατρό Van Helsing.

* H παρωδία  ιστορικών ταινιών του Μελ Μπρούκς (ξανά) History of the World, Part 1.

* Οι Monty Pythons με το ξεκαρδιστικό "Ιππότες της Ελεεινής Τραπέζης". Highlights: Οι ιππότες που λένε "Νι", η μάχη - διαμελισμός του μαύρου ιππότη και ο Γάλλος... taunter.