του Λουκά Τσουκνίδα
Η πρώτη μεταφεστιβαλική Πέμπτη είναι σίγουρα καυτή: ”Black Dahlia”, ”Thank you for Smoking”, ”The Road to Guantanamo”.
Όσοι πρόλαβαν και είδαν τις δύο πρώτες στις ”Νύχτες Πρεμιέρας”, μπορούνε άνετα να σκοπεύσουν την τρίτη. Οι υπόλοιποι ας αφήσουν γι’ αργότερα το χλιαρό νουάρ του Ντε Πάλμα και ας αφεθούν στην απίθανη σάτιρα του υιού Ράιτμαν για την παράνοια και τα κίνητρα κάθε είδους ”αντί”-εκστρατείας.
Ο Νικ Νέιλορ είναι πετυχημένος λομπίστας (κάτι σαν δημοσιοσχετίστας) για τις μεγάλες εταιρείες καπνού. Είναι επίσης χωρισμένος γονιός με ένα γιο που θέλει να μάθει περισσότερα για τον πατέρα του και να νιώσει υπερήφανος γι’ αυτόν. Πάνω στην ακμή της επιτυχίας του ο Νικ αποκτά υπερβολική αυτοπεποίθηση και γίνεται απρόσεκτος. Μια δημοσιογράφος κι ένας ”αντικαπνιστής” πολιτικός τον περιμένουν στη γωνία βγάζοντας τον από το παιχνίδι. Κάποιος όμως με το μυαλό του Νικ, πάντα βρίσκει τρόπο να ξανασηκωθεί και να ”παίξει μπάλα”. Ιδίως όταν έχει κερδίσει την εμπιστοσύνη του γιού του…
Η ταινία βασίζεται στο ομώνυμο επιτυχημένο βιβλίο του Κρίστοφερ Μπάκλεϊ που καταφέρεται εναντίον του παρανοϊκού πολέμου κατά του τσιγάρου με το επιχείρημα της ανάγκης για διατήρηση μιας στοιχειώδους ελευθερίας βούλησης κι επιλογής.
Ο Ράιτμαν παίζει με αυτή την ιδέα σε όλη την ταινία αλλά μόνο στο τέλος τη χρησιμοποιεί ως επιχείρημα και είναι όντως αφοπλιστικός. Το σενάριο είναι εκτός από εύστοχο και πολύ αστείο, με έξυπνους διαλόγους και σατιρικές αιχμές διάσπαρτες εδώ κι εκεί. Όταν ο Νέιλορ λέει την ιδέα του για προώθηση του καπνίσματος μέσω των ταινιών υπενθυμίζει στο κοινό του ότι μόνον οι ”κακοί” και οι Ευρωπαίοι καπνίζουν πλέον στις ταινίες.
Επίκαιρο, αφού όπως επισήμανε κάποιος για την ταινία ”Fly Boys”, πως είναι δυνατόν να βρισκόμαστε στον πρώτο παγκόσμιο και να μην καπνίζει κανένας, ούτε καν ο Γάλλος.
Το πιο σημαντικό όμως για μένα και ο λόγος που ενθουσιάστηκα τόσο, είναι οι ρόλοι του γερουσιαστή και της δημοσιογράφου. Επιτέλους κάποιος μας υπενθυμίζει χωρίς μυθοπλαστικές υπερβολές ότι η ανηθικότητα δεν είναι προνόμιο του φαινομενικά ”κακού” αλλά βρίσκεται στη διάθεση όλων των συμμετεχόντων, με τους ”καλούς” μάλιστα να έχουν κι επιπλέον ιδεολογική κάλυψη. Η χρήση των ανήθικων μεθόδων ή όχι είναι θέμα, πολύ σωστά, προσωπικής επιλογής. Ατράνταχτο επιχείρημα κύριοι κύριοι δικαστές.
Εκπληκτικός ο Άαρον Έκχαρτ, ξεπερνάει κατά πολύ την εμφάνισή του στη ”Μαύρη Ντάλια” και άψογο το υπόλοιπο καστ. Γροθιά στο προσωπείο που ονομάζεται πολιτική ορθότητα.
Οι υπόλοιπες
Η ”Μαύρη Ντάλια” είναι η μεταφορά στη μεγάλη οθόνη του εκπληκτικού μυθιστορήματος του μαιτρ Τζέιμς Ελρόι από τον Μπράιαν Ντε Πάλμα. Δεν πρόκειται να συγχωρήσω ποτέ τον Ντε Πάλμα για το ”Femme Fatale” αλλά αν επιμείνει να πέφτει σε παγίδες όπως η μεταφορά του δαιδαλώδους ύφους του Ελρόι στο σινεμά θ’ αρχίσω να τον λυπάμαι. Όσο και να συμπαθώ τους πρωταγωνιστές δεν μπορώ ν’ αντιληφθώ πως γίνεται να παίζουν όλοι σαν πρωτάρηδες. Γι’ αυτό συνήθως, φταίει ο σκηνοθέτης. Έτσι κι αλλιώς, δεν πιστεύω ότι μια καλή ιστορία πρέπει να λέγεται με πολλούς τρόπους. Το βιβλίο μου αρκεί.
Το δραματοποιημένο ντοκιμαντέρ του Μάικλ Γουιντερμπότομ και του Ματ Γουάιτκρος, ”Ο δρόμος για το Γκουαντανάμο”, εξιστορεί την αληθινή περιπέτεια τριών βρετανοπακιστανών από το Μπέρμπινχαμ που ξεκίνησαν για να παντρέψουν τον έναν στην πατρίδα και βρέθηκαν στις διαβόητες φυλακές για τρομοκράτες. Συγκλονιστικό αν μη τι άλλο, με εξαιρετικές απεικονίσεις των συνθηκών και ενδιάμεσες σφήνες από ειδήσεις και συνεντεύξεις των πραγματικών παθόντων.
Πολύ καλό και το αυστριακό αστυνομικό θριλεράκι ”Silentium” του Βόλφγκανγκ Μουρνμπέργκερ. Μυστήριο, χιούμορ και ένας πολύ καλός πρωταγωνιστής στο ρόλο του ιδιωτικού ντετέκτιβ που μπλέκεται σε ένα τοπικό μυστικό.
Βγαίνουν επίσης, η τραβηγμένη κωμική περιπέτεια ”Crank” με τον Τζέισον Στάθαμ του ”Transporter”, η κωμωδία ”The Last Time”, η ταινία κινουμένων σχεδίων ”Over the Hedge” και το νοσταλγικό ελληνικό ντοκιμαντέρ ”Ζωντανοί στο Κύτταρο: Σκηνές Ροκ”.
