Καθόλου ψύχραιμο το φιλοθεάμον κοινό δεν φάνηκε μετά την προβολή του Don’t Look Up στο Netflix.
Παλαιότερο των 360 ημερών
Το Don’t Look Up είναι από τις λίγες ταινίες που έχει καταφέρει να προκαλέσει τέτοιο διχασμό στη σινεφίλ κοινότητα. Υπήρξαν διθυραμβικές κριτικές, γράφτηκαν όμως και κριτικές που το κατέταξαν σε κάτω του μετρίου ταινία.
Τι φάση όμως τελικά με το Don’t Look Up;
Η ταινία αφηγείται την επικείμενη καταστροφή του πλανήτη από έναν εξωπραγματικά τεράστιο αστεροειδή πλάτους ακτίνας ίσως 10 χιλιομέτρων. Ένας καθηγητής και μία υποψήφια διδακτόρισα εντοπίζουν αυτόν τον όγκο και με πρόχειρους υπολογισμούς διαπιστώνουν ότι σε λίγους μήνες το ανθρώπινο είδος θα εκλείψει. Όπως είναι φυσιολογικό, σπεύδουν να ενημερώσουν την κυβέρνηση, τη NASA και τα κανάλια, και σε εκείνο το σημείο ξεκινά ένα ρόλερ κόστερ παράνοιας, παραποίησης του προφανούς και απίστευτου σουρεαλισμού.
Αρχικά ας ξεκαθαρίσουμε ότι η ταινία δεν είναι κάποιου είδους αλληγορία για την πανδημία, όπως έχει ειπωθεί από πολλούς χρήστες των σόσιαλ μίντια. Όταν ο Άνταμ ΜακΚέι έγραφε το σενάριο, είχε σαν κεντρικό πυρήνα την κλιματική κρίση και ο ιός του κορωνοϊού τότε φώλιαζε ακόμη σε κάποια νυχτερίδα. Ωστόσο, αν σε κάτι συμφωνεί ο περισσότερος κόσμος, είναι ότι η Μέριλ Στριπ ενσαρκώνει τον θηλυκό Ντόναλντ Τραμπ, ο Τζόνα Χιλ ο οποίος υποδύεται τον γιο της, την Ιβάνκα Τραμπ, κι ο Μαρκ Ράιλανς ένα υβρίδιο του Έλον Μασκ με τον εκλιπόντα Στιβ Τζομπς. Όλο αυτό το παρεάκι μαζί, παίρνει τις αποφάσεις σχετικά με το πώς θα μεταδώσει την είδηση της επερχόμενης καταστροφής αλλά και τον τρόπο που αυτή θα αντιμετωπιστεί.
Σε εκείνο το σημείο ξεκινά το πρόβλημα της ταινίας ή έστω το πρόβλημα έτσι όπως το αντιλήφθηκαν οι επικριτές της. Ο Άνταμ ΜακΚέι είναι δημιουργός απίστευτων πολιτικών ταινιών (βλ. The Vice, The Big Short) και ταυτόχρονα ύμνων κωμωδίας όπως το The Anchorman και το Step Brothers. Προφανώς το κοινό του είχε τεράστιες προσδοκίες από μία ταινία η οποία φαινομενικά θα συνδύαζε τις δύο θεματικές στις οποίες κεντάει ο ΜακΚέι. Ωστόσο, ο σκηνοθέτης δεν τα κατάφερε, και το αποτέλεσμα για πολλούς χαρακτηρίστηκε ως κραυγαλέα κρητική, με μπούμερ ρητορική απέναντι στα τεκταινόμενα, κι όχι σαν μία κωμωδία η οποία υποδήλωνε διακριτικά τα «σημεία των καιρών μας».
Όπως όμως και στην ζωή, έτσι και στο σινεμά, οι μεγάλες προσδοκίες μόνο απογοήτευση μπορούν να φέρουν. Ίσως ο ΜακΚέι να ήθελε να κάνει μία ταινία απλώς για να περάσει καλά, χωρίς να προσπαθεί να κριτικάρει την πολιτική πραγματικότητα με βαθυστόχαστα μηνύματα ή χωρίς το κύριο του μέλημα να είναι να κάνει μια καθαρόαιμη κωμωδία βασισμένη στην πραγματικότητα. Ίσως αυτό που πραγματικά ήθελε να ήταν να δώσει έναν ακόμα πιο υπερρεαλιστικό τόνο στις υπάρχουσες συνθήκες όπως τις βιώνουμε σήμερα. Ίσως ήθελε να μιμηθεί τον ζωγράφο Ρενέ Μαγκρίτ και το έργο του «Αυτό δεν είναι μία πίπα» - αν σας θυμίζει κάτι αυτή η έκφραση, που μας θύμισε προσφάτως και ο κ. Κουτσούμπας. Είναι ξεκαρδιστικός ο πίνακας του Μαγκρίτ; Όχι, προκαλεί απλώς ένα χαμόγελο. Ίσως, ο σκηνοθέτης κάτι τέτοιο να είχε στο μυαλό του.
Κι αν θέλουμε να προσεγγίσουμε την ταινία λίγο πιο φιλοσοφικά, όπως είπε και ο Βίτγκεσταιν στο Tractatus Logico Philosophicus, τα όρια του τι καταλαβαίνουμε, περιορίζονται από τα όρια της γλώσσας μας. Χωρίς να είναι απαραίτητο ότι ο ΜακΚέι είχε κάτι τέτοιο κατά νου όταν σκηνοθετούσε την ταινία, κάπως καταφέρνει, ηθελημένα ή μη, να αποτυπώσει το ρητό του αυστριακού φιλόσοφου -όπως εύστοχα παρατήρησε ο Claudio Valvidia του NATO. Το Don’t Look Up επί της ουσίας φαίνεται να μην προσπαθεί να αποδώσει τίποτα από αυτά που του έχουν προσάψει -είτε θετικά, είτε αρνητικά.
Η ταινία είναι ευχάριστη. Κατά βάση, δεν έχει βαθυστόχαστα νοήματα, δεν γεφυρώνει χάσματα, δεν προσεγγίζει υπαρξιακά ζητήματα. Πρόκειται για ένα σουρεάλ ντοκιμαντέρ, σαν το «Death to 2021», ένα φιλμ το οποίο βλέπεις και αναφωνείς «καλά, δεν απέχει και πολύ αυτό από την αλήθεια».
Όλες οι Ταινίες
100 χρόνια από τον Οδυσσέα
Ντοκιμαντέρ
26ο Φεστιβάλ Ντοκιμαντέρ Θεσσαλονίκης
Ντοκιμαντέρ
Animal
Δράμα
Barbie
Περιπέτεια
Bob Marley: One Love
Δράμα
Dune: Μέρος δεύτερο
Δράσης
Ferrari
Δράμα
Madame Web
Δράσης
Operation Star
Δράσης
Poor Things
Κωμωδία
Spider-Man: Ακροβατώντας στο αραχνο-σύμπαν (μεταγλωττισμένη)
Δράσης
Stop making sense
Ντοκιμαντέρ
Take a Trip
Ντοκιμαντέρ
Tranzit
Δράμα
Αγνωστοι μεταξύ μας
Φαντασίας
Αγρια φύση
Θρίλερ
Ανατομία μιας πτώσης
Αστυνομική
Αποστολή στην Ελλάδα
Δράσης
Γάτες στο μουσείο (μεταγλωττισμένη)
Περιπέτεια
Γουόνκα (μεταγλωττισμένη)
Περιπέτεια
Εγώ, καπετάνιος
Δράμα
Εκεί που το κακό παραμονεύει
Τρόμου
Ενα για τον δρόμο
Κωμωδία
Ενα ταξίδι για πάπιες (μεταγλωττισμένη)
Δράσης
Ενας φανταστικός φίλος
Θρίλερ
Εξέλιξη
Κωμωδία
Ευτυχισμένοι μαζί
Δράμα
Ευχή (μεταγλωττισμένη)
Περιπέτεια
Ζώνη ενδιαφέροντος
Δράμα
Η Αβυσσος
Περιπέτεια
Η αδελφότητα της καπνιστής σάουνας
Ντοκιμαντέρ
Η Αφρίν στον καιρό της πλημμύρας
Ντοκιμαντέρ
Η κυρία με το σκυλάκι
Δράμα
Η Περιφρόνηση
Δράμα
Η τελευταία νύχτα του Φράνκο Αμόρε
Θρίλερ
Η τελευταία παμπ
Δράμα
Θαυμάσιος Βοκάκιος
Κωμωδία
Κάποια μέρα θα πούμε τα πάντα ο ένας στον άλλο
Δράμα
Λατρεύω να σε μισώ
Κωμωδία
Λεονόρα αντίο
Δράμα
Μάγια η μέλισσα: Η χρυσή σφαίρα (μεταγλωττισμένη)
Περιπέτεια
Μάμα Γκλόρια
Δράμα
Ματωμένος δεσμός
Δράσης
Μια προσωπική ιστορία
Δράμα
Μυστήριο στη φάρμα των ζώων (μεταγλωττισμένη)
Κιν. σχέδια
Ο Διάβολος δεν υπάρχει
Δράμα
Ο μελισσοκόμος
Δράσης
Ο μικρός Νικόλας: Τι περιμένουμε για να είμαστε ευτυχισμένοι; (μεταγλωττισμένη)
Κωμωδία
Ο τελευταίος αυτοκράτορας
Δράμα
Οι αχώριστοι (μεταγλωττισμένη)
Κιν. σχέδια
Οι ευχούληδες 3:Μαζί για μπάντα (μεταγλωττισμένη)
Περιπέτεια
Οι περιπέτειες του επιθεωρητή Σαν (μεταγλωττισμένη)
Κωμωδία
Οπενχάιμερ
Δράμα
Περάσματα
-
Περασμένες ζωές
Δράμα
Πεσμένα φύλλα
Κωμωδία
Σκύλος & Γάτα: μια τρελή καταδίωξη (μεταγλωττισμένη)
Περιπέτεια
Στο γραφείο καθηγητών
Δράμα
Στο ποταμόπλοιο
Ντοκιμαντέρ
Τα παιδιά του χειμώνα
Κωμωδία
Το αγόρι και ο ερωδιός
Περιπέτεια
Το άλλο με τον Τοτό το ξέρεις? (μεταγλωττισμένη)
Κωμωδία
Το κορίτσι με τα μαύρα
Δράμα
Το μπλε καφτάνι
Δράμα
Υπέροχες μέρες
Δράμα
Φόνισσα
Δράμα
100 Years of Ulysses
Ντοκιμαντέρ
26th Thessaloniki Documentary Festival
Ντοκιμαντέρ
A girl in black
Δράμα
A Mystery on the Cattle Hill Express (dubbed)
Κιν. σχέδια
All of Us Strangers
Φαντασίας
Ama Gloria
Δράμα
Anatomy of a Fall
Αστυνομική
Animal
Δράμα
Anyone But You
Κωμωδία
Barbie
Περιπέτεια
Bob Marley: One Love
Δράμα
Cats in the Museum (dubbed)
Περιπέτεια
Chien et chat (dubbed)
Περιπέτεια
Dune: Part Two
Δράσης
Evil Does Not Exist
Δράμα
Fallen Leaves
Κωμωδία
Ferrari
Δράμα
Force of Nature: The Dry 2
Θρίλερ
Happy Together
Δράμα
Imaginary
Θρίλερ
Inspector Sun & The Curse Of The Black Widow (dubbed)
Κωμωδία
Io Capitano
Δράμα
Last Night of Amore
Θρίλερ
Le mepris
Δράμα
Le petit Nicolas: Qu'est-ce qu'on attend pour etre heureux? (dubbed)
Κωμωδία
Leonora addio
Δράμα
Les blagues de Toto (Dubbed)
Κωμωδία
Love Lies Bleeding
Δράσης
Madame Web
Δράσης
Maya the Bee 3: The Golden Orb (dubbed)
Περιπέτεια
Mighty Afrin: in the time of floods
Ντοκιμαντέρ
Migration (dubbed)
Δράσης
Murderess
Δράμα
On the Adamant
Ντοκιμαντέρ
One for the Road
Κωμωδία
Operation Star
Δράσης
Oppenheimer
Δράμα
Passages
-
Past Lives
Δράμα
Perfect Days
Δράμα
Poor Things
Κωμωδία
Smoke Sauna Sisterhood
Ντοκιμαντέρ
Someday We'll Tell Each Other Everything
Δράμα
Spider-Man: Across the Spider-Verse (dubbed)Spider-Man: Ακροβατώντας στο αραχνο-σύμπαν