Καθόλου ψύχραιμο το φιλοθεάμον κοινό δεν φάνηκε μετά την προβολή του Don’t Look Up στο Netflix.
Παλαιότερο των 360 ημερών
Το Don’t Look Up είναι από τις λίγες ταινίες που έχει καταφέρει να προκαλέσει τέτοιο διχασμό στη σινεφίλ κοινότητα. Υπήρξαν διθυραμβικές κριτικές, γράφτηκαν όμως και κριτικές που το κατέταξαν σε κάτω του μετρίου ταινία.
Τι φάση όμως τελικά με το Don’t Look Up;
Η ταινία αφηγείται την επικείμενη καταστροφή του πλανήτη από έναν εξωπραγματικά τεράστιο αστεροειδή πλάτους ακτίνας ίσως 10 χιλιομέτρων. Ένας καθηγητής και μία υποψήφια διδακτόρισα εντοπίζουν αυτόν τον όγκο και με πρόχειρους υπολογισμούς διαπιστώνουν ότι σε λίγους μήνες το ανθρώπινο είδος θα εκλείψει. Όπως είναι φυσιολογικό, σπεύδουν να ενημερώσουν την κυβέρνηση, τη NASA και τα κανάλια, και σε εκείνο το σημείο ξεκινά ένα ρόλερ κόστερ παράνοιας, παραποίησης του προφανούς και απίστευτου σουρεαλισμού.
Αρχικά ας ξεκαθαρίσουμε ότι η ταινία δεν είναι κάποιου είδους αλληγορία για την πανδημία, όπως έχει ειπωθεί από πολλούς χρήστες των σόσιαλ μίντια. Όταν ο Άνταμ ΜακΚέι έγραφε το σενάριο, είχε σαν κεντρικό πυρήνα την κλιματική κρίση και ο ιός του κορωνοϊού τότε φώλιαζε ακόμη σε κάποια νυχτερίδα. Ωστόσο, αν σε κάτι συμφωνεί ο περισσότερος κόσμος, είναι ότι η Μέριλ Στριπ ενσαρκώνει τον θηλυκό Ντόναλντ Τραμπ, ο Τζόνα Χιλ ο οποίος υποδύεται τον γιο της, την Ιβάνκα Τραμπ, κι ο Μαρκ Ράιλανς ένα υβρίδιο του Έλον Μασκ με τον εκλιπόντα Στιβ Τζομπς. Όλο αυτό το παρεάκι μαζί, παίρνει τις αποφάσεις σχετικά με το πώς θα μεταδώσει την είδηση της επερχόμενης καταστροφής αλλά και τον τρόπο που αυτή θα αντιμετωπιστεί.
Σε εκείνο το σημείο ξεκινά το πρόβλημα της ταινίας ή έστω το πρόβλημα έτσι όπως το αντιλήφθηκαν οι επικριτές της. Ο Άνταμ ΜακΚέι είναι δημιουργός απίστευτων πολιτικών ταινιών (βλ. The Vice, The Big Short) και ταυτόχρονα ύμνων κωμωδίας όπως το The Anchorman και το Step Brothers. Προφανώς το κοινό του είχε τεράστιες προσδοκίες από μία ταινία η οποία φαινομενικά θα συνδύαζε τις δύο θεματικές στις οποίες κεντάει ο ΜακΚέι. Ωστόσο, ο σκηνοθέτης δεν τα κατάφερε, και το αποτέλεσμα για πολλούς χαρακτηρίστηκε ως κραυγαλέα κρητική, με μπούμερ ρητορική απέναντι στα τεκταινόμενα, κι όχι σαν μία κωμωδία η οποία υποδήλωνε διακριτικά τα «σημεία των καιρών μας».
Όπως όμως και στην ζωή, έτσι και στο σινεμά, οι μεγάλες προσδοκίες μόνο απογοήτευση μπορούν να φέρουν. Ίσως ο ΜακΚέι να ήθελε να κάνει μία ταινία απλώς για να περάσει καλά, χωρίς να προσπαθεί να κριτικάρει την πολιτική πραγματικότητα με βαθυστόχαστα μηνύματα ή χωρίς το κύριο του μέλημα να είναι να κάνει μια καθαρόαιμη κωμωδία βασισμένη στην πραγματικότητα. Ίσως αυτό που πραγματικά ήθελε να ήταν να δώσει έναν ακόμα πιο υπερρεαλιστικό τόνο στις υπάρχουσες συνθήκες όπως τις βιώνουμε σήμερα. Ίσως ήθελε να μιμηθεί τον ζωγράφο Ρενέ Μαγκρίτ και το έργο του «Αυτό δεν είναι μία πίπα» - αν σας θυμίζει κάτι αυτή η έκφραση, που μας θύμισε προσφάτως και ο κ. Κουτσούμπας. Είναι ξεκαρδιστικός ο πίνακας του Μαγκρίτ; Όχι, προκαλεί απλώς ένα χαμόγελο. Ίσως, ο σκηνοθέτης κάτι τέτοιο να είχε στο μυαλό του.
Κι αν θέλουμε να προσεγγίσουμε την ταινία λίγο πιο φιλοσοφικά, όπως είπε και ο Βίτγκεσταιν στο Tractatus Logico Philosophicus, τα όρια του τι καταλαβαίνουμε, περιορίζονται από τα όρια της γλώσσας μας. Χωρίς να είναι απαραίτητο ότι ο ΜακΚέι είχε κάτι τέτοιο κατά νου όταν σκηνοθετούσε την ταινία, κάπως καταφέρνει, ηθελημένα ή μη, να αποτυπώσει το ρητό του αυστριακού φιλόσοφου -όπως εύστοχα παρατήρησε ο Claudio Valvidia του NATO. Το Don’t Look Up επί της ουσίας φαίνεται να μην προσπαθεί να αποδώσει τίποτα από αυτά που του έχουν προσάψει -είτε θετικά, είτε αρνητικά.
Η ταινία είναι ευχάριστη. Κατά βάση, δεν έχει βαθυστόχαστα νοήματα, δεν γεφυρώνει χάσματα, δεν προσεγγίζει υπαρξιακά ζητήματα. Πρόκειται για ένα σουρεάλ ντοκιμαντέρ, σαν το «Death to 2021», ένα φιλμ το οποίο βλέπεις και αναφωνείς «καλά, δεν απέχει και πολύ αυτό από την αλήθεια».
Όλες οι Ταινίες
100 χρόνια από τον Οδυσσέα
Ντοκιμαντέρ
24ο Φεστιβάλ Γαλλόφωνου Κινηματογράφου Ελλάδος
Κωμωδία
8ο Beyond Borders
Ντοκιμαντέρ
A.I. Τεχνιτή νοημοσύνη
Περιπέτεια
Allonsanfan
Δράμα
Animal
Δράμα
Baghead:Η μάγισσα των νεκρών
Τρόμου
Dune: Μέρος δεύτερο
Δράσης
Ennio - The maestro
Ντοκιμαντέρ
Kung Fu Panda 4 (με υπότιτλους)
Δράσης
Kung Fu Panda 4 (μεταγλωττισμένη)
Δράσης
Madame Web
Δράσης
Minore
Φαντασίας
Poor Things
Κωμωδία
Take a Trip
Ντοκιμαντέρ
The Fabelmans
-
Tranzit
Δράμα
Αγέλη προβάτων
Αστυνομική
Αγία Έμυ
Δράμα
Αγνωστοι μεταξύ μας
Φαντασίας
Αγώνας για τη δόξα
Δράμα
Αδέσποτα κορμιά
Ντοκιμαντέρ
Άκουσέ με
Δράμα
Ανατομία μιας πτώσης
Αστυνομική
Απόφαση φυγής
Αστυνομική
Αργοναύτες: Η οργή του Ποσειδώνα (μεταγλωττισμένη)
Περιπέτεια
Ασπιλη
Τρόμου
Βαγόνι αριθμός 6
Δράμα
Γάτες στο μουσείο (μεταγλωττισμένη)
Περιπέτεια
Γκοτζίλα x Κονγκ: Η νέα αυτοκρατορία
Δράσης
Διάκος, ο ηρωομάρτυρας
Ιστορική
Εγώ, καπετάνιος
Δράμα
Ενα ταξίδι για πάπιες (μεταγλωττισμένη)
Δράσης
Εξέλιξη
Κωμωδία
Ευχή (μεταγλωττισμένη)
Περιπέτεια
Ζώνη ενδιαφέροντος
Δράμα
Η αδελφότητα της καπνιστής σάουνας
Ντοκιμαντέρ
Η Αφρίν στον καιρό της πλημμύρας
Ντοκιμαντέρ
Η κρυφή γοητεία της μπουρζουαζίας
Κωμωδία
Η κυρία με το σκυλάκι
Δράμα
Η τελευταία παμπ
Δράμα
Η Χίμαιρα
Περιπέτεια
Κάποια μέρα θα πούμε τα πάντα ο ένας στον άλλο
Δράμα
Κούκλες της Δρέσδης
Δράμα
Λατρεύω να σε μισώ
Κωμωδία
Μάμα Γκλόρια
Δράμα
Ματωμένος δεσμός
Δράσης
Μαύρος κότσιφας-Μάυρο βατόμουρο
Δράμα
Μην περιμένετε και πολλά από το τέλος του κόσμου
Κωμωδία
Μυστήριο στη φάρμα των ζώων (μεταγλωττισμένη)
Κιν. σχέδια
Ξερά χόρτα
Δράμα
Ο άγνωστος
Αστυνομική
Ο Διάβολος δεν υπάρχει
Δράμα
Ο Λένιν το 1918
Δράμα
Ο μάγειρας, ο κλέφτης, η γυναίκα του και ο εραστής της
Αστυνομική
Ο μικρός Νικόλας: Τι περιμένουμε για να είμαστε ευτυχισμένοι; (μεταγλωττισμένη)
Κωμωδία
Ο χειρότερος άνθρωπος στον κόσμο
Κωμωδία
Οι άποικοι
Αστυνομική
Οι ευχούληδες 3:Μαζί για μπάντα (μεταγλωττισμένη)
Περιπέτεια
Οι οργανοποιοί των Εξαρχείων
Ντοκιμαντέρ
Οι περιπέτειες του επιθεωρητή Σαν (μεταγλωττισμένη)
Κωμωδία
Οπενχάιμερ
Δράμα
Περασμένες ζωές
Δράμα
Πεσμένα φύλλα
Κωμωδία
Σκύλος & Γάτα: μια τρελή καταδίωξη (μεταγλωττισμένη)
Περιπέτεια
Στη φωτιά
Δράμα
Στο γραφείο καθηγητών
Δράμα
Στο ποταμόπλοιο
Ντοκιμαντέρ
Συνάδελφοι ηρωικοί οικοδόμοι
Ντοκιμαντέρ
Τα παιδιά του χειμώνα
Κωμωδία
Το αγόρι και ο ερωδιός
Περιπέτεια
Το αγόρι του Θεού
Δράμα
Το αλάνι
Κωμωδία
Το γεγονός
Δράμα
Το κουρδιστό πορτοκάλι
Επ. Φαντασίας
Το μπλε καφτάνι
Δράμα
Το νέο αγόρι
Φαντασίας
Το χρέος του εκτελεστή
Θρίλερ
Τρία τραγούδια για τον Λένιν
Ντοκιμαντέρ
Υπέροχες μέρες
Δράμα
Χόμπιτ: Η ερημιά του Νοσφιστή
Περιπέτεια
100 Years of Ulysses
Ντοκιμαντέρ
24th Greek French Film Festival
Κωμωδία
8ο Beyond Borders
Ντοκιμαντέρ
A Clockwork Orange
Επ. Φαντασίας
A Mystery on the Cattle Hill Express (dubbed)
Κιν. σχέδια
A.I. Artificial Intelligence
Περιπέτεια
About Dry Grasses
Δράμα
All of Us Strangers
Φαντασίας
Allonsanfan
Δράμα
Ama Gloria
Δράμα
Anatomy of a Fall
Αστυνομική
Animal
Δράμα
Anyone But You
Κωμωδία
Baghead
Τρόμου
Blackbird Blackbird Blackberry
Δράμα
Cats in the Museum (dubbed)
Περιπέτεια
Chien et chat (dubbed)
Περιπέτεια
Compartment Number 6
Δράμα
Decision to Leave
Αστυνομική
Diakos, the hero-martyr
Ιστορική
Do Not Expect Too Much from the End of the World
Κωμωδία
Dolls of Dresden
Δράμα
Dune: Part Two
Δράσης
Ennio
Ντοκιμαντέρ
Evil Does Not Exist
Δράμα
Fallen Leaves
Κωμωδία
Fellow heroic builders
Ντοκιμαντέρ
Godzilla x Kong: The New Empire
Δράσης
Holy Emy
Δράμα
Immaculate
Τρόμου
Inspector Sun & The Curse Of The Black Widow (dubbed)
Κωμωδία
Io Capitano
Δράμα
Knox Goes Away
Θρίλερ
Kung Fu Panda 4 (Dubbed)
Δράσης
Kung Fu Panda 4 (subbed)
Δράσης
L' evenement
Δράμα
La Chimera
Περιπέτεια
Le petit Nicolas: Qu'est-ce qu'on attend pour etre heureux? (dubbed)