Shadow Work: Το ψυχολογικό trend που έγινε TikTok challenge

Αν ασχολείσαι έστω και λίγο με το TikTok, σίγουρα έχεις πετύχει videos όπου κάποιοι «βουτάνε στο σκοτάδι» του εαυτού τους μιλώντας παράλληλα για το περίφημο shadow work. Κάποτε ήταν μια θεραπευτική πρακτική που χρησιμοποιούσαν ψυχολόγοι και αναλυτές ενώ τώρα έχει εξελιχθεί σε trend, challenge, ακόμη και σε καθημερινή ρουτίνα αυτοβελτίωσης για πολλούς χρήστες των social media. Kάπου εδώ προλαβαίνουμε τις ερωτήσεις σου σχετικά με το τι ακριβώς είναι και, κυρίως, αν έχει νόημα να το δοκιμάσεις και σου παρουσιάζουμε όλα όσα πρέπει να γνωρίζεις για το shadow work.

Το shadow work βασίζεται στη θεωρία του Καρλ Γιουνγκ, ο οποίος πίστευε πως ο ψυχικός μας κόσμος έχει μια «σκιώδη» πλευρά. Σε αυτήν λοιπόν αποθηκεύονται σκέψεις, φόβοι, επιθυμίες και αντιδράσεις που δεν ταιριάζουν με την εικόνα που θέλουμε να παρουσιάζουμε στον κόσμο. Δεν είναι κάτι απαραίτητα αρνητικό, είναι ωστόσο κάτι που συνήθως αρνούμαστε να παραδεχτούμε στον εαυτό μας. Για αυτόν τον λόγο, όταν έρχεται η ώρα να το αντιμετωπίσουμε, μας προκαλεί άγχος, θυμό ή ντροπή.

Στο TikTok, το shadow work έγινε δημοφιλές γιατί υπόσχεται γρήγορη και άμεση πρόσβαση σε σκληρές αλήθειες που κρύβονται συνήθως στα μύχια της ψυχής. Creators μοιράζονται λίστες με shadow work prompts όπως «Πότε ένιωσες ότι δεν ήσουν αρκετός;» ή «Τι σε θυμώνει υπερβολικά και γιατί;» κατακλύζοντας την αρχική σελίδα του feed σου. Η λογική είναι ότι γράφοντας αυθόρμητα τις απαντήσεις σου, μπορείς να ανασύρεις από το υποσυνείδητό σου αιτίες αλλά και σκοτεινά ψυχολογικά μοτίβα που επηρεάζουν τη ζωή σου μέχρι σήμερα.

Παρόλα αυτά το shadow work δεν είναι απλώς ένα journaling challenge. Αν το πάρεις σοβαρά, απαιτεί σταθερή διάθεση για αυτοπαρατήρηση και προσοχή στο πώς διαχειρίζεσαι τα συναισθήματά σου. Μπορεί να φέρει στην επιφάνεια εμπειρίες που σε πλήγωσαν, επιλογές που κόστισαν ή ακόμα ενοχλητικές συνήθειες που επαναλαμβάνεις χωρίς να καταλαβαίνεις γιατί. Αυτή η διαδικασία μπορεί να γίνει τοξική εφόσον την κάνεις βιαστικά ή χωρίς την κατάλληλη υποστήριξη, ειδικά αν υπάρχει ιστορικό τραύματος.

Κι όμως, αν το προσεγγίσεις με υγιή τρόπο, μπορεί πραγματικά να σε βοηθήσει. Μπορεί να σε μάθει να είσαι πιο ειλικρινής με τον εαυτό σου, να εντοπίζεις patterns στις σχέσεις σου, να ελέγχεις τις αντιδράσεις σου απέναντι σε συγκεκριμένα ερεθίσματα. Το σημαντικότερο όλων είναι ότι μπορεί να σε οδηγήσει σε μια βαθύτερη κατανόηση των λόγων που αντιδράς έτσι όπως αντιδράς.

Αν σκέφτεσαι να δοκιμάσεις κι εσύ με τη σειρά σου το shadow work, σε συμβουλεύουμε να ξεκινήσεις σιγά, σιγά. Διάλεξε δύο ή τρεις ερωτήσεις που σου φαίνονται βατές και αφιέρωσε δέκα λεπτά την ημέρα για να γράψεις χωρίς περιορισμούς. Φρόντισε να μένεις παρών, να αναπνέεις συνειδητά και να σταματάς στην περίπτωση που νιώσεις ότι σε κατακλύζουν δύσκολα συναισθήματα. Είναι επίσης χρήσιμο να συνδυάζεις την πρακτική με mindfulness ή με ήπιες τεχνικές grounding, για να παραμένεις γειωμένος.

Το πιο σημαντικό είναι να θυμάσαι πως το shadow work δεν χρειάζεται να γίνει ένα ακόμη trend στο TikTok μέσα από challenges που επιζητούν μονάχα views και likesperformance. Δεν χρειάζεται να το μοιραστείς δημόσια, ούτε να το μετατρέψεις σε «social media έκθεμα» για να έχει αποτέλεσμα. Αντιθέτως, λειτουργεί καλύτερα όταν το κρατάς προσωπικό, αυθεντικό και προσαρμοσμένο στις ανάγκες σου. Άκου τον εαυτό σου, τιμάς τα όριά σου και προσέγγισε τα ενδόμυχά σου σαν έναν χώρο εξερεύνησης κι όχι σαν εχθρό που πρέπει να νικήσεις.

Το shadow work στο τέλος της ημέρας είναι μια πρόσκληση να γνωρίσεις καλύτερα τον εαυτό σου. Αν την αποδεχτείς με φροντίδα και ξεκάθαρες προθέσεις, μπορεί να γίνει μια από τις πιο ουσιαστικές διαδικασίες προσωπικής ανάπτυξης που έχεις δοκιμάσει.