Τι είναι άραγε μια σινεφίλ ταινία;

Τι κάνει μια ταινία «σινεφίλ»; Υπάρχει άραγε ορισμός;

Η αλήθεια είναι πως όχι, αν και υπάρχει για τον σινεφίλ, τον άνθρωπο δηλαδή που αγαπάει τον κινηματογράφο και του αρέσει να βλέπει πολλές και καλές ταινίες ή ταινίες πιο «ψαγμένες» και με ιδιαίτερα και ξεχωριστά χαρακτηριστικά. 

Για τις ταινίες, ο όρος είναι κάπως ασαφής και ο κάθε ειδήμων θα σ’ τον εξηγήσει διαφορετικά. Σε κάθε περίπτωση, υπάρχουν κάποια χαρακτηριστικά για να «ενταχθεί» η ταινία σε αυτήν την κατηγορία.

Μια σινεφίλ ταινία, λοιπόν μπορεί να…

…Έχει το μοναδικό στιλ του δημιουργού της. Για παράδειγμα, οι ταινίες του Αλμοδόβαρ είναι συνήθως «πολύχρωμες», με σουρεάλ χιούμορ, θηλυκότητες σε κρίση αλλά και βαθιά αυτοαναφορικά στοιχεία, το σινεμά του Φελίνι είναι ονειρικό και λυρικό, δεν λέει μια ιστορία αλλά περιγράφει συναισθήματα, βιώματα με επίσης έντονο το στοιχείο της αυτοαναφορικότητας.

…Είναι δύσκολη στην ερμηνεία της και να απαιτεί κάποιου είδους νοητική «προεργασία» του θεατή, όπως οι ταινίες του Λυντς, οι οποίες απευθύνονται κατ’ εξοχή στο υποσυνείδητο, ή το ποιητικό σύμπαν του Ταρκόφσκι, το οποίο με εικόνες προσπαθεί να σκαλίσει βαθιά στον ψυχισμό του θεατή.

…Έχει διαφορετικό ρυθμό αφήγησης από τα συνήθη πρότυπα του Χόλιγουντ και των μοντέρνων σειρών, βλέπε το «αργό» αλλά γεμάτο νόημα και σύμβολα σινεμά του Θόδωρου Αγγελόπουλου και το ευρωπαϊκό σινεμά των auteurs, όπως αυτό του Ζαν Λυκ Γκοντάρ.

…Είναι λιγότερο «γνωστή» ανάμεσα σε πιο επιτυχημένες ενός σκηνοθέτη, σε περίπτωση που αυτός αποφάσισε κάποια στιγμή αν ακολουθήσει τον εμπορικό δρόμο. Και συνήθως είναι αυτή που εκτιμούν περισσότερο οι… πρωτοταινιάκηδες σινεφίλ, όπως για παράδειγμα η πρώτη ταινία του Νόλαν, το εξαιρετικό Following.

…Είναι χαρακτηριστική μιας άλλης σινεματικής «σφαίρας» που μέσω αυτών των ταινιών γνωρίσαμε, όπως οι ταινίες των Κουροσάβα και Οζού από την Ιαπωνία, ή το greek weird wave που καθιέρωσε ο Λάνθιμος και ακολούθησαν και άλλοι.

…Παίζει με τα είδη και να κάνει αναφορές στο ίδιο το σινεμά, όπως οι ταινίες του Ταραντίνο, ο οποίος με κάθε αφορμή αποτίει φόρο τιμής στα σπαγγέτι γουέστερν, στις pulp ταινίες και στο ασιατικό σινεμά.

…Επηρέασε την Τέχνη και τα ρεύματα του σινεμά, όπως οι παραγωγές των Αϊζενστάιν, Τρυφό, Γκοντάρ και Ρενουάρ, ενδεικτικά, που εισήγαγαν διαφορετικό μοντάζ και τρόπο γυρίσματος για πρώτη φορά στην ιστορία της μεγάλης οθόνης.

…Ήταν παραγνωρισμένη την εποχή της κυκλοφορίας της, αλλά ανέβηκε στην εκτίμηση του κοινού ετεροχρονισμένα, βλέπε τα Φτηνά Τσιγάρα τα οποία στην εποχή τους πήγαν «άπατα» ή ο Δράκος του Κούνδουρου, ο οποίος παίχτηκε μόλις για μια εβδομάδα σε δύο αίθουσες στην Αθήνα.

…Έχει «χαρακτήρα». Μια πολιτική θέση ας πούμε ή μια έντονη κριτική στο σύστημα, ή πολλούς συμβολισμούς, κάτι που συνήθως αποτελεί αφορμή για βαθιές συζητήσεις μετά τη θέασή της.

…Δοκιμάζει πιο δύσκολες τεχνικές και καινοτομίες, όπως η αριστουργηματική Θηλιά του Χίτσκοκ που είναι μονόπλανο ή οι 12 Ένορκοι του Σ. Λιούμετ που διαδραματίζεται εξ ολοκλήρου σε μια αίθουσα δικαστηρίου.

…Επιδέχεται πολλά επίπεδα ερμηνειών, όντας αλληγορία για την Ιστορία, τη Θρησκεία, το πολιτικό σύστημα της χώρας όπου γυρίστηκε κ.α. (Αγγελόπουλος, Ζβιαγκίντσεφ, Μουνγκίου, Ταρκόφσκι κ.α.)