Χοληστερίνη: Τρώγοντας έρχεται η μείωση

Ποιες τροφές ευθύνονται για την άνοδο της χοληστερίνης; Τι πρέπει να προσέχουμε στο μαγείρεμα; Τι τρώμε και τι δεν τρώμε, τελικά; Όσα θέλετε να ξέρετε για τη διατροφή που εγγυάται υγιή καρδιά.
Χοληστερίνη: Τρώγοντας έρχεται η μείωση
της Ηλιάνας Ηλιοπούλου (*)
Πηγή: Iatronet.gr

Πριν ξεκινήσουμε την ανάλυση των διατροφικών επιλογών και συνηθειών που ευθύνονται για τα αυξημένα επίπεδα της χοληστερόλης στο αίμα, να διευκρινίσουμε μια πολύ σημαντική παρερμήνευση που γίνεται συχνά. Πιστεύεται ότι η διαιτητική χοληστερόλη (π.χ. από τα θαλασσινά) αυξάνει τα επίπεδα της χοληστερόλης στο αίμα. Στην πραγματικότητα, η διαιτητική χοληστερόλη έχει μια μικρή επίδραση στα επίπεδα της χοληστερόλης στο αίμα. H αλήθεια είναι ότι τα κορεσμένα λίπη και τα trans λιπαρά οξέα είναι οι κύριοι «ένοχοι» για την αύξηση της χοληστερόλης στο αίμα και όχι η διαιτητική χοληστερόλη.

Τηγανητά φαγητά: Οποιαδήποτε τροφή και αν τηγανίσουμε αυτόματα μετατρέπεται σε ένα τρόφιμο πλούσιο σε κορεσμένα λιπαρά οξέα, τα οποία ανεβάζουν τα επίπεδα της χοληστερόλης στο αίμα. Παρότι στις γιορτές υπάρχουν αρκετά τηγανητά μεζεδάκια πάνω στο γιορτινό τραπέζι, καλό θα ήταν όσοι θέλουν να διατηρήσουν τα επίπεδα της χοληστερόλης τους χαμηλά, να τα αποφύγουν.

Όχι στο βούτυρο, ναι στο ελαιόλαδο: Το βούτυρο είναι κρυμμένο σε πολλά τρόφιμα. Μπισκότα, γλυκά, καθώς και φαγητά στα οποία οι νοικοκυρές έχουν προσθέσει βούτυρο για "νοστιμιά", όπως στον πουρέ, το ρύζι και τα μακαρόνια, τις ψητές πατάτες ακόμα και τη γαλοπούλα που συχνά αλείφεται με βούτυρο εξωτερικά, συντελούν στην αύξηση των επιπέδων της χοληστερόλης στο αίμα. Αντ' αυτού, προτείνεται η αντικατάσταση του με ελαιόλαδο, το οποίο έχει μηδενική περιεκτικότητα σε διαιτητική χοληστερόλη και αποτελεί πολύ καλύτερη επιλογή, χωρίς να στερείται νοστιμιάς.

Παχιά κρέατα και αλλαντικά: Αρκετά τρόφιμα ζωικής προέλευσης έχουν αυξημένη περιεκτικότητα σε κορεσμένα λιπαρά οξέα, και για το λόγο αυτό καλό είναι να περιορίζεται η κατανάλωση τους. Κρέατα όπως το αρνί, το χοιρινό και το μοσχάρι, μπορούν να αντικατασταθούν με γαλοπούλα, κοτόπουλο ή κουνέλι που η περιεκτικότητα τους σε λίπος είναι πολύ μικρότερη. Αν ωστόσο αυτό δεν είναι δυνατόν, τουλάχιστον πάντα να αφαιρείται η πέτσα και ό,τι ορατά λίπη υπάρχουν στα κρέατα αυτά και να προτιμώνται όσο γίνεται πιο άπαχα κομμάτια. Τα αλλαντικά, εκτός από το ότι είναι παρασκευασμένα από τις παραπάνω πηγές κρέατος που αναφέραμε, έχουν υποστεί και μια περαιτέρω επεξεργασία.

Ολόπαχα τυριά και γαλακτοκομικά: Το τυρί και γενικότερα όλα τα γαλακτοκομικά που θα επιλέγονται από άτομα που θέλουν να διατηρήσουν τα επίπεδα της χοληστερόλης τους σε χαμηλές τιμές, πρέπει να είναι με λιγότερα λιπαρά. Πολλά τρόφιμα, πίττες και γλυκά περιέχουν γάλα και τυρί, και για το λόγο αυτό, για να περιορίσουμε την πρόσληψη κορεσμένων λιπαρών οξέων στην διατροφή μας, καλό θα ήταν να τα αντικαταστήσουμε από την ποικιλία αντίστοιχων ειδών με χαμηλά λιπαρά που υπάρχουν στο εμπόριο σήμερα και μπορούμε να προμηθευτούμε.

Ντρέσινγκ μαγιονέζας στις σαλάτες: Πολλές φορές τις γιορτινές μέρες, αρκετοί οργανώνουμε τη διατροφική μας συμπεριφορά, προτού φτάσουμε στο εορταστικό τραπέζι. Έτσι, σκεφτόμαστε ότι θα γεμίσουμε το πιάτο μας με σαλάτα για να αποφύγουμε την μεγάλη πρόσληψη λίπους και θερμίδων στην διατροφή μας. Αυτό που κάποιοι ξεχνούν είναι το dressing στην σαλάτα. Αν αυτό στηρίζεται στην μαγιονέζα, όπως οι περισσότερες σάλτσες, τότε αποτελεί μια πηγή λιπαρών οξέων που ανεβάζουν αρκετά τα επίπεδα της χοληστερόλης μας στο αίμα. Προτιμήστε σάλτσες και σαλάτες που περιέχουν ελαιόλαδο ή γιαούρτι αντί της μαγιονέζας. Δεν στερούνται γεύσης και μπορείτε άφοβα να καταναλώσετε αρκετή ποσότητα σε κάθε σας γεύμα.

Κρέμα γάλακτος στα φαγητά: Η κρέμα αυτή περιλαμβάνει συνήθως πολύ μεγάλα ποσοστά λίπους ζωικής προέλευσης και συνίσταται να αποφεύγεται η συχνή της κατανάλωση. Η αντικατάσταση της με γάλα χαμηλό σε λιπαρά, μπορεί να δίνει πιο ελαφριά γεύση στο φαγητό, αλλά παράλληλα μας γεμίζει με λιγότερες ενοχές για το τι πρόκειται να καταναλώσουμε, προστατεύοντας παράλληλα και την υγεία της καρδιάς μας.

Έτοιμα και τυποποιημένα σνακ: Πολλές φορές θεωρούμε ότι επειδή δεν είναι εμφανή τα λιπαρά στα τρόφιμα, απλά δεν υπάρχουν και έτσι δυσκολευόμαστε να καταλάβουμε τις λανθασμένες μας επιλογές. Έτσι έτοιμα σνακ όπως μπισκότα, γλυκίσματα, σφολιάτες, γαριδάκια, πατατάκια και άλλα αντίστοιχα σνακ, είναι τρόφιμα πλούσια σε trans λιπαρά οξέα, λόγω της ειδικής επεξεργασίας που έχουν υποστεί, με αποτέλεσμα όχι μόνο να ανεβάζουν τα επίπεδα της χοληστερόλης στο αίμα, αλλά να μειώνουν και τα αντίστοιχα επίπεδα της καλής χοληστερόλης.

Γλυκά: Τα γλυκά θέλουν μεγάλη προσοχή, καθώς αποτελούν πηγή πλούσια σε λίπος, με αποτέλεσμα να ανεβάζουν τα επίπεδα της χοληστερόλης στο αίμα. Οι κουραμπιέδες περιέχουν διπλάσια ποσότητα λίπους από τα μελομακάρονα και μάλιστα ζωικής προέλευσης, αφού το βούτυρο που χρησιμοποιείται για την παρασκευή τους δεν συγκρίνεται σε ποιότητα με το ελαιόλαδο που περιέχεται στα μελομακάρονα. Αυτό καθιστά τα μελομακάρονα αυτόματα καλύτερη διατροφικά επιλογή. Επίσης, η βασιλόπιτα θέλει προσοχή, καθώς αντίστοιχα το κέικ έχει διπλάσιο ποσοστό λίπους από μια βασιλόπιτα τσουρεκιού.

Αλκοόλ: Το αλκοόλ θέλει προσοχή, ειδικά αν δεν πρόκειται για το κρασί το οποίο είναι πλούσιο σε αντιοξειδωτικές ουσίες. Μην ξεχνάμε ότι το κάθε ποτήρι μπορεί να μας αποδώσει περίπου 100 θερμίδες. Και η αύξηση της πρόσληψης θερμίδων που συνοδεύεται με αύξηση του σωματικού βάρους, δεν αποτελεί σύσταση για την φυσιολογική διατήρηση των επιπέδων της χοληστερόλης στο αίμα στα επιθυμητά επίπεδα.

Έλλειψη άσκησης: Η άσκηση αποτελεί το "κλειδί" γα την ρύθμιση πολλών προβλημάτων υγείας, έτσι δεν θα μπορούσε να μην διαδραματίζει σημαντικό ρόλο και στην υγεία της καρδιάς. Η άσκηση βοηθάει στην μείωση των επιπέδων της χοληστερόλης στο αίμα, με παράλληλη αύξηση των επιπέδων της "καλής" χοληστερόλης" η οποία είναι προστατευτική για την υγεία της καρδιάς. Παράλληλα, η άσκηση βοηθάει στην διατήρηση ενός υγιούς βάρους, που αποτελεί επίσης σύσταση για την πρόληψη των καρδιαγγειακών νοσημάτων.

Προσοχή στο μαγείρεμα: Για όσους έχουν στόχο να διατηρούν τα επίπεδα της χοληστερόλης στο αίμα σε υγιή επίπεδα, το μαγείρεμα δεν είναι αμελητέος παράγοντας. Προτιμήστε να ετοιμάζετε το φαγητό σας στον ατμό, στο φούρνο ή στη σχάρα. Ωστόσο αρκετοί συνεχίζουν να τηγανίζουν και μάλιστα πολλές φορές να σοτάρουν τα υλικά που χρησιμοποιούν χρησιμοποιώντας βούτυρο, αλλά παράλληλα να απορούν γιατί τα επίπεδα της χοληστερόλης τους επιμένουν να είναι υψηλά. Το λάθος μαγείρεμα των τροφίμων μπορεί να μετατρέψει ένα τρόφιμο ευεργετικό για την καρδιά (όπως τα ψάρια) σε ένα τρόφιμο πλούσιο σε κορεσμένο λίπος, μετά από το τηγάνισμα του. Γι' αυτό χρειάζεται προσοχή η παρασκευή του φαγητού μας ώστε να διατηρεί την ωφελιμότητα της η πρώτη ύλη που χρησιμοποιούμε.

Διατήρηση υγιούς βάρους: Η παχυσαρκία συνδέεται με τα υψηλά επίπεδα χοληστερόλης στο αίμα, για το λόγο αυτό η διατήρηση φυσιολογικού βάρους αποτελεί σημαντικό στόχο για όσους προσπαθούν να ρυθμίσουν τα επίπεδα της χοληστερόλης τους στο αίμα. Επιπλέον κιλά και πόσο μάλλον κιλά λίπους τα οποία έχουν την τάση να συσσωρεύονται γύρω από τα σπλαχνικά όργανα αποτελούν πιθανότητα καρδιαγγειακού κινδύνου μακροπρόθεσμα και παράλληλα κινδύνου συσσώρευσης λίπους στο συκώτι. Ήπια απώλεια βάρους συνίσταται, η οποία συνοδεύεται με παράλληλη μείωση της χοληστερόλης στο αίμα για κάθε κιλό που χάνει το άτομο, αν δεν συνυπάρχουν κληρονομικοί παράγοντες στους οποίους να οφείλεται η αυξημένη χοληστερόλη στο αίμα.

(*) Η κ. Ηλιοπούλου είναι κλινικός διαιτολόγος.

Πηγή: Iatronet.gr

Μπείτε στη συζήτηση

σχόλια

v