Γιατί πονάει η μέση μου;
Η μέση σας πονάει, όμως δεν ξέρετε το γιατί. Τα λιγότερο και περισσότερο συνηθισμένα αίτια και ο καταλυτικός ρόλος του άγχους.
του Νικόλα Γεωργιακώδη
Αποτελεί έναν από τους πιο… δημοφιλείς πόνους σήμερα και ταλαιπωρεί εκατοντάδες ανθρώπους, από αθλητές μέχρι υπάλληλους γραφείου. Τα αίτια για τον πόνο στη μέση είναι επίσης πολλά και καλύπτουν μια ευρεία γκάμα παθήσεων πέρα από το κλασσικό «τραυματίστηκα και πονάω».
Ποιες είναι αυτές;
Γιατί πονάει η μέση μου;
Σύμφωνα με τον κ. Σταύρο Αλευρογιάννη, Ορθοπεδικό Χειρούργο, τα αίτια για τον πόνο στη μέση οφείλονται τόσο σε παθήσεις οι οποίες έχουν άμεση σχέση με την περιοχή, αλλά και σε παθήσεις οι οποίες δίνουν αντανακλαστικό πόνο στην περιοχή και δεν είναι μυοσκελετικές.
Για την πρώτη κατηγορία, μερικές από τις πιο συχνές αιτίες πόνου στη μέση είναι οι εξής:
* Μια πτώση, ένας απότομος μυϊκός σπασμός ή μια ψύξη μπορεί να προκαλέσει πόνο στη μέση μας. Επίσης, πόνος στη μέση μπορεί να προκληθεί ύστερα από κάταγμα στους σπονδύλους ή λόγω οστεοπόρωσης. Η τελευταία μάλιστα συνδέεται με τη χρόνια οσφυαλγία.
* Εκφυλιστικές παθήσεις της σπονδυλικής στήλης όπως η αρθρίτιδα στους σπονδύλους ή στις σπονδυλικές διαρθρώσεις, οι οποίες κρατούν τη σπονδυλική μας στήλη ευθεία.
* Σε μικρές ηλικίες οι πόνοι στη μέση μπορεί να οφείλονται σε κατάγματα κοπώσεως. Είναι διαφορετικά από τα απλά κατάγματα, καθώς δεν απαιτούν τραυματισμό και προκαλούνται από την υπερκαταπόνηση των σπονδυλικών αρθρώσεων.
* Φλεγμονές των μεσοσπονδύλιων δίσκων, όπως η δισκίτιδα.
* Η σκολίωση, η οποία πέρα από τη δυσμορφία που προκαλεί στη σπονδυλική στήλη, καταπονεί επίσης τις αρθρώσεις όσο μεγαλώνουμε. Εν ολίγοις, οι σπόνδυλοι «πατάνε» λάθος και με την καθημερινότητα προκαλούνται τα γνωστά σε όλους αρθριτικά.
* Σε περιπτώσεις καταγμάτων είτε από υπερκαταπόνηση (κάταγμα κοπώσεως) είτε κανονικών, μπορεί να δημιουργηθεί μια πάθηση που ονομάζεται σπονδυλολίσθηση ή σπονδυλόλυση και η οποία προκαλεί πόνους στη μέση.
* Η σπονδυλική στένωση αποτελεί μια πάθηση της σπονδυλικής στήλης κατά την οποία στενεύει το «κανάλι» μέσα στο οποίο περνά ο νωτιαίος μυελός. Σε αυτές τις περιπτώσεις ο ασθενής δυσκολεύεται να περπατήσει για μεγάλες αποστάσεις, χωρίς να ξεκουραστεί για μερικά λεπτά για να συνεχίσει. Η σπονδυλική στένωση οφείλεται είτε σε μεγάλη κήλη δίσκου είτε σε άλατα τα οποία συνήθως συσσωρεύονται στην περιοχή στις μεγάλες ηλικίες.
* Παθήσεις συγγενούς αιτιολογίας όπως η συρριγομυελία, ευθύνονται για πόνους στη μέση.
* Παθήσεις στους δίσκους, στα «αμορτισέρ» δηλαδή της σπονδυλικής στήλης, όπως οι κοίλες.
* Κακοήθεις ή καλοήθεις όγκοι στη σπονδυλική στήλη.
Όσον αφορά τις παθήσεις που δεν σχετίζονται με την σπονδυλική στήλη, όμως προκαλούν πόνους στη μέση, μπορεί να είναι κάποιες από τις παρακάτω:
* Νοσήματα γυναικολογικά, όπως σαλπιγγίτιδες και κύστες στην ωοθήκη.
* Ουρολογικά νοσήματα, όπως υπερτροφία προστάτη, ψαμίαση (άμμος) στα νεφρά, κύστη στα νεφρά ή ακόμα και όγκος.
* Ένας όγκος στην κοιλιά μπορεί να πιέζει το πίσω μέρος του σώματος και να προκαλεί οσφυαλγία.
* Μεταστατικοί όγκοι, οι οποίοι «χτυπούν» τη σπονδυλική στήλη.
«Το πιο σημαντικό στοιχείο που θα πρέπει να επισημάνουμε είναι πως ο πόνος στη μέση δεν είναι πάθηση, είναι σύμπτωμα. Όπως ακριβώς συμβαίνει και με τον πυρετό. Μπορεί να οφείλεται σε δέκα διαφορετικές αιτίες, έτσι και η οσφυαλγία είναι ένα σύμπτωμα. Επομένως μια πλήρης διάγνωση είναι απαραίτητη. Για παράδειγμα οσφυαλγία λόγω καταπόνησης ή οσφυαλγία λόγω κοίλης δίσκου», επισημαίνει ο κ. Αλευρογιάννης.
Ο καταλυτικός ρόλος του άγχους
Πέρα από τα παραπάνω αίτια, ολοένα και αυξανόμενος αριθμός ερευνών (1,2,3) συνδέει τον πόνο στη μέση με το υπερευεραίσθητο νευρικό σύστημα. Όταν δηλαδή το νευρικό μας σύστημα… ευαισθητοποιείται υπερβολικά, τότε είτε αντιδρά υπερβολικά σε μικρούς στρεσογόνους παράγοντες που δεν θα έπρεπε να είναι επώδυνοι είτε δημιουργεί την αίσθηση του πόνου, ακόμα και αν το σώμα δεν έχει πάθει «ζημιά».
Μάλιστα κάτι τέτοιο είναι πολύ πιθανό να συμβεί και μετά από έναν πραγματικό τραυματισμό, ο οποίος μπορεί να επουλώθηκε μέσα σε μερικές εβδομάδες, όμως ο πόνος παραμένει ή χειροτερεύει. Η ψυχική και συναισθηματική κατάσταση του ασθενή λοιπόν, μπορεί να επηρεάσει σημαντικά τον πόνο που αυτός βιώνει στη συγκεκριμένη περιοχή και δεν είναι λίγες οι φορές που η συνειδητοποίηση ότι ο πόνος οφείλεται στο υπερβολικό του άγχος μπορεί να βοηθήσει σημαντικά στην ελάφρυνσή του.
Αποτελεί έναν από τους πιο… δημοφιλείς πόνους σήμερα και ταλαιπωρεί εκατοντάδες ανθρώπους, από αθλητές μέχρι υπάλληλους γραφείου. Τα αίτια για τον πόνο στη μέση είναι επίσης πολλά και καλύπτουν μια ευρεία γκάμα παθήσεων πέρα από το κλασσικό «τραυματίστηκα και πονάω».
Ποιες είναι αυτές;
Γιατί πονάει η μέση μου; Σύμφωνα με τον κ. Σταύρο Αλευρογιάννη, Ορθοπεδικό Χειρούργο, τα αίτια για τον πόνο στη μέση οφείλονται τόσο σε παθήσεις οι οποίες έχουν άμεση σχέση με την περιοχή, αλλά και σε παθήσεις οι οποίες δίνουν αντανακλαστικό πόνο στην περιοχή και δεν είναι μυοσκελετικές.
Για την πρώτη κατηγορία, μερικές από τις πιο συχνές αιτίες πόνου στη μέση είναι οι εξής:
* Μια πτώση, ένας απότομος μυϊκός σπασμός ή μια ψύξη μπορεί να προκαλέσει πόνο στη μέση μας. Επίσης, πόνος στη μέση μπορεί να προκληθεί ύστερα από κάταγμα στους σπονδύλους ή λόγω οστεοπόρωσης. Η τελευταία μάλιστα συνδέεται με τη χρόνια οσφυαλγία.
* Εκφυλιστικές παθήσεις της σπονδυλικής στήλης όπως η αρθρίτιδα στους σπονδύλους ή στις σπονδυλικές διαρθρώσεις, οι οποίες κρατούν τη σπονδυλική μας στήλη ευθεία.
* Σε μικρές ηλικίες οι πόνοι στη μέση μπορεί να οφείλονται σε κατάγματα κοπώσεως. Είναι διαφορετικά από τα απλά κατάγματα, καθώς δεν απαιτούν τραυματισμό και προκαλούνται από την υπερκαταπόνηση των σπονδυλικών αρθρώσεων.
* Φλεγμονές των μεσοσπονδύλιων δίσκων, όπως η δισκίτιδα.
* Η σκολίωση, η οποία πέρα από τη δυσμορφία που προκαλεί στη σπονδυλική στήλη, καταπονεί επίσης τις αρθρώσεις όσο μεγαλώνουμε. Εν ολίγοις, οι σπόνδυλοι «πατάνε» λάθος και με την καθημερινότητα προκαλούνται τα γνωστά σε όλους αρθριτικά.
* Σε περιπτώσεις καταγμάτων είτε από υπερκαταπόνηση (κάταγμα κοπώσεως) είτε κανονικών, μπορεί να δημιουργηθεί μια πάθηση που ονομάζεται σπονδυλολίσθηση ή σπονδυλόλυση και η οποία προκαλεί πόνους στη μέση.
* Η σπονδυλική στένωση αποτελεί μια πάθηση της σπονδυλικής στήλης κατά την οποία στενεύει το «κανάλι» μέσα στο οποίο περνά ο νωτιαίος μυελός. Σε αυτές τις περιπτώσεις ο ασθενής δυσκολεύεται να περπατήσει για μεγάλες αποστάσεις, χωρίς να ξεκουραστεί για μερικά λεπτά για να συνεχίσει. Η σπονδυλική στένωση οφείλεται είτε σε μεγάλη κήλη δίσκου είτε σε άλατα τα οποία συνήθως συσσωρεύονται στην περιοχή στις μεγάλες ηλικίες.
* Παθήσεις συγγενούς αιτιολογίας όπως η συρριγομυελία, ευθύνονται για πόνους στη μέση.
* Παθήσεις στους δίσκους, στα «αμορτισέρ» δηλαδή της σπονδυλικής στήλης, όπως οι κοίλες.
* Κακοήθεις ή καλοήθεις όγκοι στη σπονδυλική στήλη.
Όσον αφορά τις παθήσεις που δεν σχετίζονται με την σπονδυλική στήλη, όμως προκαλούν πόνους στη μέση, μπορεί να είναι κάποιες από τις παρακάτω: * Νοσήματα γυναικολογικά, όπως σαλπιγγίτιδες και κύστες στην ωοθήκη.
* Ουρολογικά νοσήματα, όπως υπερτροφία προστάτη, ψαμίαση (άμμος) στα νεφρά, κύστη στα νεφρά ή ακόμα και όγκος.
* Ένας όγκος στην κοιλιά μπορεί να πιέζει το πίσω μέρος του σώματος και να προκαλεί οσφυαλγία.
* Μεταστατικοί όγκοι, οι οποίοι «χτυπούν» τη σπονδυλική στήλη.
«Το πιο σημαντικό στοιχείο που θα πρέπει να επισημάνουμε είναι πως ο πόνος στη μέση δεν είναι πάθηση, είναι σύμπτωμα. Όπως ακριβώς συμβαίνει και με τον πυρετό. Μπορεί να οφείλεται σε δέκα διαφορετικές αιτίες, έτσι και η οσφυαλγία είναι ένα σύμπτωμα. Επομένως μια πλήρης διάγνωση είναι απαραίτητη. Για παράδειγμα οσφυαλγία λόγω καταπόνησης ή οσφυαλγία λόγω κοίλης δίσκου», επισημαίνει ο κ. Αλευρογιάννης.
Ο καταλυτικός ρόλος του άγχους
Πέρα από τα παραπάνω αίτια, ολοένα και αυξανόμενος αριθμός ερευνών (1,2,3) συνδέει τον πόνο στη μέση με το υπερευεραίσθητο νευρικό σύστημα. Όταν δηλαδή το νευρικό μας σύστημα… ευαισθητοποιείται υπερβολικά, τότε είτε αντιδρά υπερβολικά σε μικρούς στρεσογόνους παράγοντες που δεν θα έπρεπε να είναι επώδυνοι είτε δημιουργεί την αίσθηση του πόνου, ακόμα και αν το σώμα δεν έχει πάθει «ζημιά».
Μάλιστα κάτι τέτοιο είναι πολύ πιθανό να συμβεί και μετά από έναν πραγματικό τραυματισμό, ο οποίος μπορεί να επουλώθηκε μέσα σε μερικές εβδομάδες, όμως ο πόνος παραμένει ή χειροτερεύει. Η ψυχική και συναισθηματική κατάσταση του ασθενή λοιπόν, μπορεί να επηρεάσει σημαντικά τον πόνο που αυτός βιώνει στη συγκεκριμένη περιοχή και δεν είναι λίγες οι φορές που η συνειδητοποίηση ότι ο πόνος οφείλεται στο υπερβολικό του άγχος μπορεί να βοηθήσει σημαντικά στην ελάφρυνσή του.
