Σκύλος και παιδί: Οδηγός... συμβίωσης

Πηγή: Iatronet.gr

Δεν είναι λίγες οι περιπτώσεις που αρκετοί γονείς ή νεαρά ζευγάρια μου τηλεφωνούν και μου λένε την ίδια ιστορία : "Έχουμε πρόβλημα με το σκύλο μας. Γρυλίζει ή γαβγίζει στο παιδί μας, το μωρό μας". Και πριν προλάβω καν να ρωτήσω κάτι συνεχίζουν πανικόβλητοι, οι περισσότεροι από αυτούς, "Να διώξουμε το σκύλο από το σπίτι"!

Φυσικά αν υπολογίσουμε και τις παρεμβάσεις από το οικογενειακό περιβάλλον, παππούδες γιαγιάδες κλπ, ο σκύλος είναι ήδη με τα τρία του πόδια έξω από το σπίτι. Όταν τους ρωτάω πως ήταν η συμπεριφορά του σκύλου πριν έρθει το μωρό όλοι έχουν την ίδια απάντηση: "Μια χαρά, τέλεια".

Τι συνέβη όμως και άλλαξε η συμπεριφορά του σκύλου;
Για το ζευγάρι,  το πιο ευχάριστο και χαρμόσυνο γεγονός είναι ο ερχομός του μωρού. Για το σκύλο όμως αυτή η νέα είσοδος στη ζωή του ίσως δεν είναι και ότι καλύτερο. Τα παιδιά δεν γεννιούνται γνωρίζοντας πώς πρέπει να φέρονται σ' ένα σκύλο. Τα παιδιά δεν γνωρίζουν τον τρόπο με τον οποίο πρέπει να πλησιάσουν τον σκύλο. Δεν μπορούν να καταλάβουν πότε είναι στρεσαρισμένος ή ταλαιπωρημένος και φυσικά δεν γνωρίζουν πότε πρέπει να τον αφήσουν να ξεκουραστεί.

Πολλά παιδιά πιστεύουν ότι οι μπαταρίες του σκύλου είναι ανεξάντλητες και μπορούν να παίζουν μαζί του για ώρες όπως ακριβώς κάνουν με τα ηλεκτρονικά τους παιχνίδια. Άλλες φορές πάλι οι μικροί μας φίλοι παίζουν τόσο άγαρμπα με τον σκύλο που πλέον το παιχνίδι γίνεται μαρτύριο και φτάνει τον σκύλο στα όρια της κατάρρευσης.

Θα με ρωτήσετε: "Φταίνε τα παιδιά;" και βέβαια όχι. "Μήπως φταίει ο σκύλος;" και πάλι όχι. Ποιος είναι όμως αυτός που πρέπει να βάλει τα πράγματα σε μια σωστή σειρά; Ποιος είναι αυτός που πρέπει να μάθει στο παιδί να σέβεται το σκύλο; Ποιος πρέπει να αναλάβει να διδάξει στο παιδί το πώς πρέπει να φέρεται στο σκύλο; Ποιος είναι αυτός που πρέπει να "διορθώσει" το παιδί του όταν αυτό τραβάει την ουρά ή τα αυτιά ή κλωτσάει το σκύλο; Ποιος είναι αυτός που πρέπει να μάθει στο παιδί του ότι δεν μπορεί να "ιππεύει" το σκύλο όπως το αλογάκι του ζωολογικού κήπου; Η απάντηση είναι μία. Εσείς οι γονείς.

Φυσικά, όπως πρέπει να διδάξετε στο παιδί σας όλα αυτά το ίδιο πρέπει να κάνετε και με το σκύλο σας. Θα πρέπει να του μάθετε να σέβεται το παιδί. Θα τον προετοιμάσετε για τον ερχομό του παιδιού αν ο σκύλος προϋπάρχει. Θα κάνετε όλες τις αλλαγές στην ζωή του σταδιακά και με τέτοιο τρόπο που να μην του δημιουργήσουν στρες και αρνητική εντύπωση για τον καινούργιο λιλιπούτειο συγκάτοικο. Εσείς είστε αυτοί που πρέπει να αναλάβετε αυτό το ρόλο.

Το πόσο καλές θα είναι οι σχέσεις του παιδιού με το σκύλο θα εξαρτηθεί από την δική σας σωστή επίβλεψη, στάση και χειρισμό όταν παιδί και σκύλος θα συνυπάρχουν. Επίσης, σημαντικό ρόλο στην καλύτερη συμβίωση θα παίξει η εκπαίδευση του σκύλου σας καθώς και η ύπαρξη αλληλοσεβασμού στην σχέση άνθρωπου-σκύλου.

Γιατί όμως τα σκυλιά δαγκώνουν τα παιδιά;
Υπάρχουν αρκετοί λόγοι για τους οποίους ένας σκύλος μπορεί να επιτεθεί ή δαγκώσει ένα παιδί. Πρώτα από όλα πρέπει να γνωρίζετε ότι ένα παιδί στις αισθήσεις (ακοή, όραση, όσφρηση) ενός σκύλου είναι κάτι αξιοπερίεργο. Η μυρωδιά του παιδιού δεν του θυμίζει την μυρωδιά ενός ενήλικα. Ο τρόπος έκφρασης και κίνησης ενός παιδιού είναι εντελώς διαφορετικός από τον δικό σας. Ίσως αυτά σας ακούγονται απλά για τον σκύλο όμως δεν είναι. Ζητάμε να ανταποκριθεί σε καταστάσεις τις οποίες όχι μόνο δεν τις έχει αντιμετωπίσει ποτέ ξανά αλλά και που δεν του μάθαμε πώς να τα βγάζει πέρα.

Πόσοι από εσάς θα προσπαθήσετε να τραβήξετε την ουρά ή τα αυτιά ενός σκύλου στην πρώτη σας επαφή μαζί του; Κανείς. Το παιδί όμως θα το κάνει. Πόσοι από εσάς θα τσιρίζετε και θα χοροπηδάτε μπροστά σε ένα σκύλο; Κανείς. Ένα παιδί όμως θα το κάνει. Πόσοι από εσάς θα ανεβείτε στην πλάτη ενός σκύλου; Κανείς. Ένα παιδί όμως θα το κάνει.

Όλα αυτά μπορούν πολύ εύκολα να παρεξηγηθούν από το σκύλο, να του προξενήσουν φόβο και να δείξει σημάδια άμυνας γρυλίζοντας και γαβγίζοντας. Αυτά που του συμβαίνουν δεν του θυμίζουν με τίποτα κάποιον που θέλει να γίνει "φίλος του".

Σίγουρα πέρα από αυτά υπάρχουν και άλλοι λόγοι για τους οποίους ο σκύλος μπορεί να επιτεθεί σε παιδί. Θα πρέπει όμως να σας τονίσω ότι, αν συμβεί κάτι τέτοιο δεν σημαίνει ούτε ότι ο σκύλος μισεί το παιδί σας, ούτε ότι το ζηλεύει γιατί απόκτησε τόσο γρήγορα προνόμια και ειδική μεταχείριση, ούτε ότι θέλει να του κάνει κακό. Ο σκύλος θα δαγκώσει ως έσχατη λύση ώστε να βγει από την δύσκολη κατάσταση στην οποία έχει έρθει. Και βέβαια θα φτάσει σε αυτήν την λύση όταν θα έχει εξαντλήσει όλα τα όρια αντοχής και ανοχής προς το παιδί. Απρόβλεπτα και αντικοινωνικά σκυλιά εξαιρούνται από αυτή την κατηγορία.

Υπάρχουν τρία σενάρια τα οποία μπορεί να συμβαίνουν όταν χάνεται η αρμονία στην σχέση παιδιού - σκύλου:
* Πρώτο σενάριο: Ο σκύλος να υπάρχει πριν έρθει το παιδί
* Δεύτερο σενάριο: Όταν το παιδί δεν σέβεται τον σκύλο
* Τρίτο σενάριο: Όταν τα παιχνίδια παιδιού και σκύλου δεν έχουν ούτε δομή ούτε όρια

Τι συμβαίνει στο πρώτο σενάριο: Είναι πολύ δύσκολο για το σκύλο να καταλάβει γιατί το πρόγραμμα της ζωής του ξαφνικά άλλαξε. Ο χρόνος που ασχολείστε μαζί του έχει μειωθεί, το παιχνίδι έχει γίνει είδος προς εξαφάνιση. Και σαν να μην έφταναν όλα αυτά πρέπει να βγαίνει έξω ή να περιορίζεται την ώρα που όλοι στο σπίτι ασχολούνται με το μικρό ανθρωπάκι. Κανείς πλέον δεν του δίνει σημασία και αν τελικά κάποιος του δώσει μάλλον για να τον μαλώσει θα είναι. Τότε είναι η στιγμή που συνδυάζει όλα αυτά τα παράξενα και άσχημα που του συμβαίνουν με το μωρό, τον νέο εισβολέα. Η αιτία του κακού για όλα τα δεινά! Κάπου εδώ συνήθως αρχίζουν τα πρώτα γρυλίσματα.

Τι συμβαίνει στο δεύτερο σενάριο: Το παιδί δεν σέβεται τα δικαιώματα του σκύλου στην ξεκούραση, ηρεμία, φαγητό, παιχνίδι. Πολλές φορές τα παιδιά δεν αφήνουν σε ησυχία το σκύλο. Τον πειράζουν όταν θέλει να κοιμηθεί ή να φαει ή να ηρεμήσει. Αυτό αν γίνεται συχνά καταντά βασανιστικό για το σκύλο και αργά ή γρήγορα θα αρχίζει να δοκιμάζει "άλλους τρόπους" για να βρει την ησυχία του.

Τι συμβαίνει στο τρίτο σενάριο: Το παιχνίδι μεταξύ παιδιού και σκύλου τις περισσότερες φορές δεν έχει αρχή, μέση και τέλος, δεν έχει κάποια δομή, δεν έχει αν θέλετε κάποια εκπαιδευτική αξία. Παίζοντας το παιδί με άναρχο και προκλητικό τρόπο το σκύλο του ξυπνά γενετικά ένστικτα, όπως του κυνηγού ή της εργασίας. Φαντασθείτε σε τι ψυχολογική κατάσταση βρίσκεται ένας σκύλος όταν ένα παιδάκι τσιρίζει και τρέχει ανεμίζοντας μια πετσέτα στο χέρι. Φαντασθείτε την αναστάτωση και την σύγχυση του σκύλου όταν πιάνοντας την πετσέτα το παιδί θα τον αρπάξει θα τον ξαπλώσει στο πάτωμα και θα προσπαθεί να του την ξαναπάρει. Καταλαβαίνετε ότι όλα αυτά τα παιχνίδια οδηγούν το σκύλο στα όρια αντοχής του. Πολύ συχνά λοιπόν η μορφή του παιχνιδιού "βγάζει" στον σκύλο επιθετικότητα που μπορεί να εκδηλωθεί ακόμα και με δάγκωμα.

Πώς να αποφύγετε τα προβλήματα στην σχέση παιδιού - σκύλου
Αν είστε νέο ζευγάρι και σκοπεύετε να γίνετε γονείς αποκτήστε το σκύλο αφού έχετε προσαρμόσει τη ζωή σας στα καινούργια δεδομένα. Έτσι αν αποκτήσετε το σκύλο μετά τον ερχομό του μωρού θα μπορείτε να μοιράσετε σωστά το χρόνο σας. Εάν ο σκύλος προηγείται του μωρού μπορείτε μερικούς μήνες πριν να αγοράσετε μια κούκλα που να κάνει ήχους, ( κλάμα γέλιο κ.τ.λ.). Παρουσία του σκύλου φερθείτε σαν να είναι αληθινό, δώστε του την ευκαιρία να το πλησιάσει, να το μυρίσει. Χαϊδέψτε τον και επιβραβεύστε τον με λιχουδιές για την καλή συμπεριφορά του.

Σε περίπτωση που οι αντιδράσεις και τα μηνύματα δεν είναι και τόσο καλά μην απογοητευτείτε. Δώστε τον απαιτούμενο χρόνο, κάντε την ίδια διαδικασία 3-4 φορές την ημέρα με το "μωρό" αγκαλιά και ταΐζοντας τον με μεζεδάκια ( μικρά κομματάκια από ζαμπόν,ή τυρί ). Έτσι θα συνδυάσει την ύπαρξη του "μωρού" με κάτι καλό για εκείνον. Αν γρυλίσει ή γαβγίσει μην αντιδράσετε, μην του φωνάξετε, μην το μαλώσετε, μην απομακρυνθείτε εκείνη τη στιγμή από το χώρο. Στην περίπτωση που αντιδράσετε τα πράγματα θα γίνουν χειρότερα γιατί η ύπαρξη του "μωρού" θα συνδυαστεί με κάτι κακό, την τιμωρία.

Στην περίπτωση που φύγετε από το χώρο επειδή γάβγισε θα πάρει λάθος μήνυμα: "Γαβγίζω και αυτό που με κάνει να νιώθω άβολα φεύγει". Δεν νομίζω ότι στην πραγματικότητα θα μπορούσατε να αντέξετε μια κατάσταση όπου ένα σκυλί κρεμασμένο πάνω σας θα γαβγίζει και ένα μωρό στην αγκαλιά σας τρομαγμένο θα κλαίει. Σε περίπτωση που δεν βλέπετε κάποια βελτίωση στην συμπεριφορά του σκύλου απέναντι στο "μωρό" ζητήστε την συμβουλή θετικού εκπαιδευτή.

Αν η συμπεριφορά του σκύλου είναι η επιθυμητή τότε συνεχίστε χωρίς να παραμελείτε τις ανάγκες του, βόλτες, παιχνίδι, εκπαίδευση. Προσαρμόστε το χρόνο πραγματοποίησης αυτών των αναγκών σταδιακά στα καινούργια δεδομένα. Αν κάποιες καταστάσεις απαιτούν να περιοριστεί ο σκύλος αυτό να γίνει σταδιακά, για μικρά διαστήματα στην αρχή. Όλες αυτές οι αλλαγές βέβαια θα γίνουν πολύ πριν τον ερχομού του μωρού. Διαμορφώστε το χώρο όπου θα κοιμάται και θα τρωει ο σκύλος σε απόσταση από το δωμάτιο του μωρού.

Μάθετε τα παιδιά πώς να παίζουν με το σκύλο. Αποτρέψτε τα από τα σκληρά και βιαία παιγνίδια μαζί του. Διδάξτε τα να σέβονται το σκύλο και να αναγνωρίζουν το τρόπο επικοινωνίας του σκύλου και τα μηνύματα κούρασης, στρες κ.τ.λ. Μάθετε τα παιδιά ότι αυτό που μπορεί να τους προσφέρει ο σκύλος είναι χαρά, αφοσίωση, πίστη. Αφήστε τα συμβιώνοντας με το καλύτερο φίλο του ανθρώπου να διδαχθούν, να πάρουν μαθήματα, γνώσεις και εμπειρίες πολύτιμες για την ζωή τους.

Πηγή: Iatronet.gr