Να ανεβάζω τις φωτογραφίες των παιδιών μου στο Facebook;

Θα έχετε παρατηρήσει φίλους σας που έγιναν γονείς να ανεβάζουν αρκετές φωτογραφίες των παιδιών του στα social media με κάθε αφορμή: «η πρώτη μας βουτιά», «οι πρώτες μας διακοπές», «η μικρή μου τρώει» και άλλα τέτοια ωραία.

Θα έχετε επίσης παρατηρήσει ότι ενίοτε το προσωπάκι του παιδιού είναι καλυμμένο. Άλλες φορές όχι. Μπορεί επίσης να ακούσατε για διάφορα περιστατικά – κατά κύριο λόγο στο εξωτερικό – όπου παιδιά… μήνυσαν τους γονείς τους επειδή είχαν αναρτήσει σε μικρότερη ηλικία φωτογραφίες τους στο Facebook.

Τι βάση έχει λοιπόν η θεωρία που λέει πως καλό είναι να μην ανεβάζουμε φωτογραφίες των παιδιών μας στα social media;

«Το ζήτημα αφορά το κομμάτι της ιδιωτικότητας. Βλέποντας και τον νέο κανονισμό για την προστασία των δεδομένων, είναι πολύ σημαντικό να κατανοήσουμε ότι η ιδιωτικότητα είναι και για τα παιδιά σημαντική», αναφέρει η Δρ. Βερόνικα Σαμαρά, διεθνής σύμβουλος σε θέματα ψηφιακού αλφαβητισμού και διαδικτυακής ασφάλειας, επικεφαλής της Δράσης Saferinternet.gr.

Όντας ανήλικα τα παιδιά δεν έχουν τη δυνατότητα συναίνεσης αφού δεν έχουν τη νομική ισχύ, όμως έχουν δικαίωμα στην ιδιωτικότητα και μπορεί τα ίδια να μην ήθελαν να ανεβάσουμε κάποια φωτογραφία τους. Το ίδιο φυσικά ισχύει και με φίλους ή γνωστούς μας: δεν θα πρέπει να ανεβάζουμε φωτογραφίες τους χωρίς οι ίδιοι να συναινούν.

«Προσωπικά θεωρώ σωστό να κρύβονται τα πρόσωπα των παιδιών στις φωτογραφίες, από τη στιγμή που δεν τα ρωτάμε. Με αυτόν τον τρόπο τα προστατεύουμε από το να βρεθούν οι φωτογραφίες τους στο Internet, να μπουν σε μηχανές αναζήτησης ή να χρησιμοποιηθούν σε άλλες σελίδες» τονίζει η κ. Σαμαρά επισημαίνοντας πως ό,τι ανεβαίνει στο Internet μπορεί να «μείνει» εκεί για πάντα, ακόμα και αν σβηστεί.

Το άλλο ζήτημα που θα πρέπει να εξετάσουμε σοβαρά πριν ανεβάσουμε φωτογραφίες του παιδιού μας είναι το γεγονός ότι «φωτογραφίζουμε» το μέρος όπου βρίσκεται το παιδί, την τοποθεσία του. «Αν το προφίλ μας είναι ανοιχτό ο οποιοσδήποτε μπορεί να βρει διεύθυνση ή περιοχή και να στοχοποιήσει το παιδί στον φυσικό κόσμο. Μπορεί να είναι κάποιος επιτήδειος ή κάποιος διεστραμμένος, ο οποίος θα μαζέψει τις πληροφορίες που χρειάζεται για να φτιάξει ένα ‘προφίλ’ του παιδιού και να το βρει στον φυσικό κόσμο», λέει χαρακτηριστικά η κ. Σαμαρά.

Πράγματι, στην Ελλάδα υπάρχουν περιπτώσεις τέτοιων στοχοποιήσεων παιδιών, τα οποία προσεγγίστηκαν από αγνώστους, είτε στο σχολείο είτε έξω από το σπίτι.

«Το πρώτο πράγμα που μαθαίνουμε στα παιδιά μας είναι να μην παίρνουν πράγματα από αγνώστους, ούτε ‘καραμέλες’. Πώς είναι λοιπόν δυνατόν να αναρτούμε εμείς οι ίδιοι πληροφορίες των παιδιών μας στο Internet δίνοντας στους επιτήδειους όλες τις πληροφορίες που θα ήθελαν να μάθουν από το παιδί μας μέσω της ‘καραμέλας’;», αναρωτιέται.

Τα παραπάνω ισχύουν κατά κύριο λόγο σε περιπτώσεις όπου το προφίλ στο οποίο ανεβάζουμε τις φωτογραφίες είναι «ανοιχτό» ήτοι public και οι φωτογραφίες το ίδιο. Όμως ακόμα και σε περιπτώσεις «κλειστού» προφίλ, στο οποίο δηλαδή οι φωτογραφίες είναι ορατές μόνο από τους «φίλους» του χρήστη, υπάρχει κίνδυνος σύμφωνα με την κ. Σαμαρά.

«Μπορούμε να ξέρουμε ποιοι είναι ‘φίλοι’ μας; Ένα προφίλ με 500 επαφές είναι δυνατόν να δίνει στον ιδιοκτήτη του πλήρη επίγνωση του ποιες είναι οι επαφές αυτές; Είναι δυνατόν να γνωρίζουμε όλους αυτούς τους ‘φίλους’ προσωπικά;», αναρωτιέται και προσθέτει:

«Ακόμα και κλειστό προφίλ να έχουμε λοιπόν, τη στιγμή που ανεβάζουμε μια φωτογραφία δίνουμε κάποιες προσωπικές μας πληροφορίες σε γνωστούς… αγνώστους, γι’ αυτό πρέπει να προσέχουμε ιδιαίτερα και να καταλάβουμε πως το Internet είναι μια τεράστια πλατεία, όπου οποιοσδήποτε μπορεί να μας δει και να μας ακούσει. Δεν μπορούμε να ξέρουμε ποιος είναι αυτός που κάθεται δίπλα μας ή απέναντί μας.

»Βάσει των όρων χρήσης του Facebook οι φωτογραφίες παύουν να ανήκουν στον χρήστη από τη στιγμή που τις ανεβάζει, ανήκουν στο Facebook. Άρα ως γονείς θα πρέπει να σκεφτούμε αν θα ήθελε το παιδί μας όταν μεγαλώσει να υπάρχει φωτογραφία του εκεί έξω ως ανήλικο, χωρίς να το έχουμε ρωτήσει. Από εκεί και πέρα βέβαια ο κάθε γονιός πράττει όπως νομίζει. Αυτά που προτείνουμε εμείς στους γονείς, μέσω του saferinternet.gr είναι με βάση τη χάρτα των δικαιωμάτων του παιδιού, αλλά και την ασφάλεια των παιδιών».

Σύμφωνα με την κ. Σαμαρά, κάποια πράγματα μπορεί να μας φαίνονται περίεργα και λίγο μακρινά. Θα πρέπει όλοι οι ως γονείς να καταλάβουμε πως το πιο σημαντικό για εμάς που αγαπάμε τα παιδιά μας είναι η ασφάλειά τους και όχι μια φωτογραφία online.

Αν θέλουμε να δείξουμε μια φωτογραφία τους μπορούμε να το κάνουμε από κοντά, όπως γινόταν παλαιότερα, δεν χρειάζεται να την αναρτήσουμε σε ένα μέσο στο οποίο ό,τι και να γίνει, ακόμα και «κλειστό» να είναι, δεν μπορούμε ποτέ να ξέρουμε ποιος μπορεί να τη χρησιμοποιήσει και μ