Barbecue στο σπίτι: Ψηθείτε!
«Ψηθήκατε» για barbecue στο σπίτι; Μην κάνετε ότι σας... καπνίσει. Tips, αγορές και αξεσουάρ για να γίνετε ο καλύτερος ψήστης της γειτονιάς.
του Νικόλα Γεωργιακώδη
Μεράκι, χώρος και χρήμα. Το τρίπτυχο του ιδανικού barbecue μπορεί να μας τα «χαλάει» στον οικονομικό τομέα – ιδιαίτερα αν επιλέξετε να το χτίσετε- αλλά πρόκειται πιθανότατα για μια επένδυση που θα σας ανταμείψει σε βάθος χρόνου, πόσο μάλλον τώρα που το καλοκαίρι πλησιάζει.
Οικογενειακές και φιλικές συγκεντρώσεις, τραπέζια και πάρτι μπορούν να στηριχθούν εξολοκλήρου στο ψήσιμο και στο όλο «τζέρτζελο» που το συνοδεύει. Οι – γευστικές- επιλογές που έχετε είναι δεκάδες: μπριζόλες, κόκκινα κρέατα, μπιφτέκια, λουκάνικα, πουλερικά, λαχανικά, θαλασσινά αποκτούν ξεχωριστή γεύση στην ψησταριά, αφήνοντάς σας ελεύθερους να αυτοσχεδιάσετε, να βγάλετε τον gourmet ψήστη που πάντα κρύβατε μέσα σας και να ανταγωνιστείτε στα ίσια το κοντινότερο ψητοπωλείο.
Ξεκινώντας...
Αρχικά θα πρέπει να προσδιορίσετε αν ο χώρος που διαθέτετε μπορεί να «φιλοξενήσει» μια ψησταριά. Ένας μεγάλος κήπος ή ταράτσα για παράδειγμα, θα ήταν ιδανική τοποθεσία για να στήσετε το barbecue σας, χωρίς αυτό να αποκλείει μέρη όπως το μπαλκόνι ή η τη βεράντα σας. Εν ολίγοις, κάθε εξωτερικός χώρος μπορεί να «μεταμορφωθεί» σε barbecue, αρκεί να έχετε διάθεση και μεράκι.
Επιλογή ψησταριάς: Γκάζι vs. Κάρβουνο
Εδώ οι επιλογές που έχετε είναι ουσιαστικά τρεις. Η ψησταριά κάρβουνου ενδείκνυται για παραδοσιακό ψήσιμο άπαχων κρεάτων και ψαριών και χρησιμοποιείται μόνο σε εξωτερικούς χώρους. Η ψησταριά υγραερίου ανάβει ευκολότερα, διατηρεί την θερμότητα σταθερή και παράλληλα σας παρέχει την δυνατότητα να ελέγξετε την θερμοκρασία, χωρίς να «καπνίζει» ιδιαίτερα τα τρόφιμα. Τέλος, υπάρχουν και οι ηλεκτρικές ψησταριές, οι οποίες χρησιμοποιούνται ως επί το πλείστον για ψήσιμο σε εσωτερικούς χώρους. Για εύκολο και γρήγορο ψήσιμο οι ψησταριές υγραερίου είναι ιδανικές, αλλά αν σας αρέσει η «καπνιστή» γεύση στο φαγητό, τότε οι ψησταριές με κάρβουνο είναι μονόδρομος.
Έχετε υπ’ όψιν σας πάντως ότι κατά το ψήσιμο στα κάρβουνα τα τρόφιμα εκτίθενται σε πολύ υψηλές θερμοκρασίες και υπεροξειδώνονται, με αποτέλεσμα να καταστραφούν αρκετά από τα θρεπτικά συστατικά τους. Επίσης, το «στάξιμο» του λίπους και ο καπνός της φωτιάς δημιουργεί ορισμένες χημικές ενώσεις, οι οποίες σε αρκετές περιπτώσεις μπορεί να είναι καρκινογόνες. Μέρος των ενώσεων αυτών μπορεί να προσκολληθεί στα τρόφιμα. (Tip: Για να περιορίσετε την ποσότητα του λίπους που καίγεται, μπορείτε να ρίξετε πάνω από τα κάρβουνα μερικά φύλλα δάφνης).
Φορητές ψησταριές: Να μείνω ή να φύγω;
Αρκετά πρακτικές για μικρούς χώρους, συνήθως έχουν ροδάκια και μπορείτε να τις μετακινήσετε οπουδήποτε. Οι τιμές για φορητές ψησταριές με κάρβουνα ξεκινούν από 40€ και μπορούν να φτάσουν μέχρι και τα 500€ ανάλογα με το μέγεθος και τα εξαρτήματά τους. Για παράδειγμα μια μικρή ψησταριά από σμαλτωμένο χάλυβα με σχάρα για την χόβολη, καλάθι για τα μπαχαρικά, ξύλινους πάγκους και διαστάσεις 71x53x88 κοστίζει 60€ (perfect shop) , ενώ μια ψησταριά διαστάσεων 100x56,5 εκατοστών με θήκη προετοιμασίας κάρβουνου, σύστημα αερισμού και συρτάρι για την στάχτη κοστίζει 279€ (Perfect shop)
Tip: Για φορητή ψησταριά με όλη τη σημασία της λέξης, ανακαλύψαμε την ψησταριά... χαρτοφύλακα από το Gadget Life, με διαστάσεις 45.7εκ x 40.6εκ x 29.2εκ. Ανοίγετε, ψήνετε, διπλώνετε, φεύγετε. (42€)
Οι τιμές για ψησταριά υγραερίου είναι αρκετά υψηλότερες και ξεκινάνε από 120€ περίπου, φτάνοντας ακόμα και τα 2.000€. Για παράδειγμα, μια ψησταριά με τροχήλατη βάση στήριξης, έναν καυστήρα αλουμινίου με διαχυτή θερμότητας και διαστάσεις 40x115x101 εκατοστά κοστίζει 155€ (Bigstore) και μια ψησταριά διαστάσεων 177x74x112 με τρεις σχάρες από μαντέμι και πέντε καυστήρες κοστίζει 1570€ (Bigstore).
Οι τιμές για τις ηλεκτρικές ψησταριές είναι σαφώς πιο οικονομικές και πολύ πιο μικρές σε μέγεθος, ιδανικές για... indoor barbecue. Βρήκαμε επιτραπέζια ψησταριά με θερμομόνωση και μεταλλικό συλλέκτη για τα λίπη με 28€, barbecue grill διαστάσεων 37x23 εκατοστά με δίσκο νερού και καπνού με 61€ και ηλεκτρικό barbecue με αποσπώμενο ανοξείδωτο ταψί, πλάκες διπλής όψης και ρυθμιζόμενο θερμοστάτη με 100€.
Σταθερές ψησταριές: Εδώ να μείνεις
Ένα μόνιμο barbecue, συνήθως χτιστό, θα σας κοστίσει αρκετά περισσότερο, αλλά αν έχετε μεγάλο κήπο ή αυλή, τότε σίγουρα αξίζει την επένδυση. Συνήθως κατασκευάζονται με πυρότουβλα και μπορείτε είτε να αναθέσετε σε κάποιον ειδικό χτίστη να σας το φτιάξει «πετραδάκι- πετραδάκι», είτε να επιλέξετε κάποιο έτοιμο – προκάτ. Η δεύτερη επιλογή είναι συνήθως και η πιο οικονομική, μιας και η ψησταριά έρχεται ουσιαστικά έτοιμη πάνω σε παλέτα και η τοποθέτησή της γίνεται άμεσα. Και στις δύο περιπτώσεις αν το μήκος της ψησταριάς είναι αρκετά μεγάλο, θα σας έρθει σε δύο κομμάτια, τα οποία ο χτίστης θα «ενώσει» κατά την τοποθέτησή της.
Μια οικονομική πρόταση για έτοιμη ψησταριά εξωτερικού μήκους 113 εκατοστών, με βάθος εστίας 51 εκατοστά και ύψος δύο μέτρα είναι για 450€, χωρίς σούβλες και σχάρα. Οι σχάρες, το μοτέρ και η σούβλα τοποθετούνται επιπλέον και κοστίζουν περίπου 250-300€.
Αν έχετε κήπο, φροντίστε ο προσανατολισμός της ψησταριάς και η καμινάδα της να μην είναι προς την μεριά που πιθανώς να υπάρχουν ξερά χόρτα ή δέντρα. Σημαντικό επίσης είναι, η ψησταριά να «τραβάει» καλά τον καπνό. Αυτό μπορεί να γίνει είτε με την τοποθέτηση ενός ειδικού μοτέρ που λειτουργεί σαν απορροφητήρας, είτε με τους παραδοσιακούς «κόκορες» (οι τιμές ξεκινούν από 30€), είτε με τα στρογγυλά περιστρεφόμενα «καπέλα» (στον «Αλαμάρα» βρήκαμε με 35€) . Αν η ψησταριά σας είναι σχετικά κοντή, τότε συστήνεται να τοποθετήσετε μια χοντρή αλυσίδα, η οποία κρέμεται κατά μήκος της καμινάδας και θερμαινόμενη δημιουργεί ανοδικό ρεύμα αέρα, το οποίο «τραβάει» τον καπνό προς τα πάνω.
Αξεσουάρ: Οι λεπτομέρειες που κάνουν την διαφορά
Τα «εργαλεία» του ψήστη περιλαμβάνουν κυρίως πιρούνες, τσιμπίδες, σπάτουλες, καθαριστικά σπρέι και συρματόβουρτσες για τον καθαρισμό της σχάρας. Οι τιμές για τις πιρούνες ξεκινάνε από 7€ περίπου – αν και δεν συστήνεται να «τρυπάτε» το κρέας αφού έτσι χάνονται όλα τα γευστικά υγρά του – οι σπάτουλες κοστίζουν περίπου 10€, ενώ για ένα ολοκληρωμένο σετ ψησίματος θα πληρώσετε περίπου 20€. Μερικά τέτοια αξεσουάρ μπορείτε να βρείτε εδώ, εδώ και εδώ.
Tips για επίδοξους ψήστες....
* Η σχάρα θα πρέπει να είναι απόλυτα καθαρή και αλειμμένη με ελαιόλαδο πριν το ψήσιμο. Για να την καθαρίσετε από τα καμένα λίπη πριν το ψήσιμο ξύστε την με την ειδική συρματόβουρτσα (βλ. αξεσουάρ) και αλείψτε τις με λεμόνι χρησιμοποιώντας την ίδια την λεμονόκουπα.
* Για τα κρεατικά η φωτιά πρέπει να είναι πιο δυνατή απ’ ό,τι για τα ψάρια. Για να ελαττώσετε την θερμοκρασία του ψησίματος, είτε ανεβάζετε πιο ψηλά την σχάρα, είτε σκορπίζετε τα κάρβουνα.
* Μην χρησιμοποιείτε τους χυμούς των τροφίμων που ψήνετε για να φτιάξετε σάλτσες.
* Ιδανικό κρέας για το Barbecue είναι το μοσχαρίσιο, και κυρίως οι μπριζόλες με κόκαλο, καθώς στην περιοχή κοντά σε αυτό συγκρατούνται χυμοί και υγρασία που διατηρούν το κρέας μαλακό.
* Όχι άλλο – συσκευασμένο – κάρβουνο. Προτιμήστε το άγριο κάρβουνο από ξύλο, όπως επίσης και άλλα φυσικά προσανάμματα που θα ενισχύσουν την φωτιά σας και θα δώσουν άλλο άρωμα στο φαγητό (π.χ. ξερές κουκουνάρες, κλαδάκια ρίγανης, φύλα δάφνης κτλ.)
Μεράκι, χώρος και χρήμα. Το τρίπτυχο του ιδανικού barbecue μπορεί να μας τα «χαλάει» στον οικονομικό τομέα – ιδιαίτερα αν επιλέξετε να το χτίσετε- αλλά πρόκειται πιθανότατα για μια επένδυση που θα σας ανταμείψει σε βάθος χρόνου, πόσο μάλλον τώρα που το καλοκαίρι πλησιάζει.
Οικογενειακές και φιλικές συγκεντρώσεις, τραπέζια και πάρτι μπορούν να στηριχθούν εξολοκλήρου στο ψήσιμο και στο όλο «τζέρτζελο» που το συνοδεύει. Οι – γευστικές- επιλογές που έχετε είναι δεκάδες: μπριζόλες, κόκκινα κρέατα, μπιφτέκια, λουκάνικα, πουλερικά, λαχανικά, θαλασσινά αποκτούν ξεχωριστή γεύση στην ψησταριά, αφήνοντάς σας ελεύθερους να αυτοσχεδιάσετε, να βγάλετε τον gourmet ψήστη που πάντα κρύβατε μέσα σας και να ανταγωνιστείτε στα ίσια το κοντινότερο ψητοπωλείο.
Ξεκινώντας...
Αρχικά θα πρέπει να προσδιορίσετε αν ο χώρος που διαθέτετε μπορεί να «φιλοξενήσει» μια ψησταριά. Ένας μεγάλος κήπος ή ταράτσα για παράδειγμα, θα ήταν ιδανική τοποθεσία για να στήσετε το barbecue σας, χωρίς αυτό να αποκλείει μέρη όπως το μπαλκόνι ή η τη βεράντα σας. Εν ολίγοις, κάθε εξωτερικός χώρος μπορεί να «μεταμορφωθεί» σε barbecue, αρκεί να έχετε διάθεση και μεράκι.
Επιλογή ψησταριάς: Γκάζι vs. Κάρβουνο Εδώ οι επιλογές που έχετε είναι ουσιαστικά τρεις. Η ψησταριά κάρβουνου ενδείκνυται για παραδοσιακό ψήσιμο άπαχων κρεάτων και ψαριών και χρησιμοποιείται μόνο σε εξωτερικούς χώρους. Η ψησταριά υγραερίου ανάβει ευκολότερα, διατηρεί την θερμότητα σταθερή και παράλληλα σας παρέχει την δυνατότητα να ελέγξετε την θερμοκρασία, χωρίς να «καπνίζει» ιδιαίτερα τα τρόφιμα. Τέλος, υπάρχουν και οι ηλεκτρικές ψησταριές, οι οποίες χρησιμοποιούνται ως επί το πλείστον για ψήσιμο σε εσωτερικούς χώρους. Για εύκολο και γρήγορο ψήσιμο οι ψησταριές υγραερίου είναι ιδανικές, αλλά αν σας αρέσει η «καπνιστή» γεύση στο φαγητό, τότε οι ψησταριές με κάρβουνο είναι μονόδρομος.
Έχετε υπ’ όψιν σας πάντως ότι κατά το ψήσιμο στα κάρβουνα τα τρόφιμα εκτίθενται σε πολύ υψηλές θερμοκρασίες και υπεροξειδώνονται, με αποτέλεσμα να καταστραφούν αρκετά από τα θρεπτικά συστατικά τους. Επίσης, το «στάξιμο» του λίπους και ο καπνός της φωτιάς δημιουργεί ορισμένες χημικές ενώσεις, οι οποίες σε αρκετές περιπτώσεις μπορεί να είναι καρκινογόνες. Μέρος των ενώσεων αυτών μπορεί να προσκολληθεί στα τρόφιμα. (Tip: Για να περιορίσετε την ποσότητα του λίπους που καίγεται, μπορείτε να ρίξετε πάνω από τα κάρβουνα μερικά φύλλα δάφνης).
Φορητές ψησταριές: Να μείνω ή να φύγω; Αρκετά πρακτικές για μικρούς χώρους, συνήθως έχουν ροδάκια και μπορείτε να τις μετακινήσετε οπουδήποτε. Οι τιμές για φορητές ψησταριές με κάρβουνα ξεκινούν από 40€ και μπορούν να φτάσουν μέχρι και τα 500€ ανάλογα με το μέγεθος και τα εξαρτήματά τους. Για παράδειγμα μια μικρή ψησταριά από σμαλτωμένο χάλυβα με σχάρα για την χόβολη, καλάθι για τα μπαχαρικά, ξύλινους πάγκους και διαστάσεις 71x53x88 κοστίζει 60€ (perfect shop) , ενώ μια ψησταριά διαστάσεων 100x56,5 εκατοστών με θήκη προετοιμασίας κάρβουνου, σύστημα αερισμού και συρτάρι για την στάχτη κοστίζει 279€ (Perfect shop)
Tip: Για φορητή ψησταριά με όλη τη σημασία της λέξης, ανακαλύψαμε την ψησταριά... χαρτοφύλακα από το Gadget Life, με διαστάσεις 45.7εκ x 40.6εκ x 29.2εκ. Ανοίγετε, ψήνετε, διπλώνετε, φεύγετε. (42€)
Οι τιμές για ψησταριά υγραερίου είναι αρκετά υψηλότερες και ξεκινάνε από 120€ περίπου, φτάνοντας ακόμα και τα 2.000€. Για παράδειγμα, μια ψησταριά με τροχήλατη βάση στήριξης, έναν καυστήρα αλουμινίου με διαχυτή θερμότητας και διαστάσεις 40x115x101 εκατοστά κοστίζει 155€ (Bigstore) και μια ψησταριά διαστάσεων 177x74x112 με τρεις σχάρες από μαντέμι και πέντε καυστήρες κοστίζει 1570€ (Bigstore).
Οι τιμές για τις ηλεκτρικές ψησταριές είναι σαφώς πιο οικονομικές και πολύ πιο μικρές σε μέγεθος, ιδανικές για... indoor barbecue. Βρήκαμε επιτραπέζια ψησταριά με θερμομόνωση και μεταλλικό συλλέκτη για τα λίπη με 28€, barbecue grill διαστάσεων 37x23 εκατοστά με δίσκο νερού και καπνού με 61€ και ηλεκτρικό barbecue με αποσπώμενο ανοξείδωτο ταψί, πλάκες διπλής όψης και ρυθμιζόμενο θερμοστάτη με 100€.
Σταθερές ψησταριές: Εδώ να μείνεις Ένα μόνιμο barbecue, συνήθως χτιστό, θα σας κοστίσει αρκετά περισσότερο, αλλά αν έχετε μεγάλο κήπο ή αυλή, τότε σίγουρα αξίζει την επένδυση. Συνήθως κατασκευάζονται με πυρότουβλα και μπορείτε είτε να αναθέσετε σε κάποιον ειδικό χτίστη να σας το φτιάξει «πετραδάκι- πετραδάκι», είτε να επιλέξετε κάποιο έτοιμο – προκάτ. Η δεύτερη επιλογή είναι συνήθως και η πιο οικονομική, μιας και η ψησταριά έρχεται ουσιαστικά έτοιμη πάνω σε παλέτα και η τοποθέτησή της γίνεται άμεσα. Και στις δύο περιπτώσεις αν το μήκος της ψησταριάς είναι αρκετά μεγάλο, θα σας έρθει σε δύο κομμάτια, τα οποία ο χτίστης θα «ενώσει» κατά την τοποθέτησή της.
Μια οικονομική πρόταση για έτοιμη ψησταριά εξωτερικού μήκους 113 εκατοστών, με βάθος εστίας 51 εκατοστά και ύψος δύο μέτρα είναι για 450€, χωρίς σούβλες και σχάρα. Οι σχάρες, το μοτέρ και η σούβλα τοποθετούνται επιπλέον και κοστίζουν περίπου 250-300€.
Αν έχετε κήπο, φροντίστε ο προσανατολισμός της ψησταριάς και η καμινάδα της να μην είναι προς την μεριά που πιθανώς να υπάρχουν ξερά χόρτα ή δέντρα. Σημαντικό επίσης είναι, η ψησταριά να «τραβάει» καλά τον καπνό. Αυτό μπορεί να γίνει είτε με την τοποθέτηση ενός ειδικού μοτέρ που λειτουργεί σαν απορροφητήρας, είτε με τους παραδοσιακούς «κόκορες» (οι τιμές ξεκινούν από 30€), είτε με τα στρογγυλά περιστρεφόμενα «καπέλα» (στον «Αλαμάρα» βρήκαμε με 35€) . Αν η ψησταριά σας είναι σχετικά κοντή, τότε συστήνεται να τοποθετήσετε μια χοντρή αλυσίδα, η οποία κρέμεται κατά μήκος της καμινάδας και θερμαινόμενη δημιουργεί ανοδικό ρεύμα αέρα, το οποίο «τραβάει» τον καπνό προς τα πάνω.
Αξεσουάρ: Οι λεπτομέρειες που κάνουν την διαφορά Τα «εργαλεία» του ψήστη περιλαμβάνουν κυρίως πιρούνες, τσιμπίδες, σπάτουλες, καθαριστικά σπρέι και συρματόβουρτσες για τον καθαρισμό της σχάρας. Οι τιμές για τις πιρούνες ξεκινάνε από 7€ περίπου – αν και δεν συστήνεται να «τρυπάτε» το κρέας αφού έτσι χάνονται όλα τα γευστικά υγρά του – οι σπάτουλες κοστίζουν περίπου 10€, ενώ για ένα ολοκληρωμένο σετ ψησίματος θα πληρώσετε περίπου 20€. Μερικά τέτοια αξεσουάρ μπορείτε να βρείτε εδώ, εδώ και εδώ.
Tips για επίδοξους ψήστες....
* Η σχάρα θα πρέπει να είναι απόλυτα καθαρή και αλειμμένη με ελαιόλαδο πριν το ψήσιμο. Για να την καθαρίσετε από τα καμένα λίπη πριν το ψήσιμο ξύστε την με την ειδική συρματόβουρτσα (βλ. αξεσουάρ) και αλείψτε τις με λεμόνι χρησιμοποιώντας την ίδια την λεμονόκουπα.
* Για τα κρεατικά η φωτιά πρέπει να είναι πιο δυνατή απ’ ό,τι για τα ψάρια. Για να ελαττώσετε την θερμοκρασία του ψησίματος, είτε ανεβάζετε πιο ψηλά την σχάρα, είτε σκορπίζετε τα κάρβουνα.
* Μην χρησιμοποιείτε τους χυμούς των τροφίμων που ψήνετε για να φτιάξετε σάλτσες.
* Ιδανικό κρέας για το Barbecue είναι το μοσχαρίσιο, και κυρίως οι μπριζόλες με κόκαλο, καθώς στην περιοχή κοντά σε αυτό συγκρατούνται χυμοί και υγρασία που διατηρούν το κρέας μαλακό.
* Όχι άλλο – συσκευασμένο – κάρβουνο. Προτιμήστε το άγριο κάρβουνο από ξύλο, όπως επίσης και άλλα φυσικά προσανάμματα που θα ενισχύσουν την φωτιά σας και θα δώσουν άλλο άρωμα στο φαγητό (π.χ. ξερές κουκουνάρες, κλαδάκια ρίγανης, φύλα δάφνης κτλ.)
