Fan Clubs: Η λατρεία στα όρια της παραφροσύνης

Η μουσική είναι πάθος. Και ο καλλιτέχνης που την εκφράζει ένα είδωλο λατρείας. Τι ρόλο παίζουν, όμως, τα fan clubs στην καριέρα ενός καλλιτέχνη, ποια είναι τα μεγαλύτερα της Ελλάδας και τι κρύβεται πίσω από τη δημιουργία τους;
Fan Clubs: Η λατρεία στα όρια της παραφροσύνης
της Φιλουμένας Ζλατάνου

Οπαδός: 1) αυτός που υποστηρίζει ιδέες, πρόσωπα, θεσμούς ή ομάδες σε πολιτικό, ιδεολογικό, κοινωνικό, θρησκευτικό ή άλλο επίπεδο.
2) αυτός που υποστηρίζει με φανατισμό κάποιον ή κάτι, που το πάθος του υπερβαίνει τη λογική.
Φανατικός: αυτός που είναι υπερβολικά και τυφλά προσηλωμένος σε ιδέα, πίστη, πρόσωπο.

Δύο έννοιες που τις συναντάμε σε αρκετούς τομείς της καθημερινότητάς μας, της κοινωνίας μας γενικά. Ένας από αυτούς είναι και η μουσική. Η μουσική που γαληνεύει τα πάθη, που ευφραίνει την ψυχή, που ψυχαγωγεί, που διασκεδάζει, έχει τους οπαδούς της και τους φανατικούς της.

Καθώς η μουσική είναι μια ευρεία έννοια και εμπεριέχει είδη και ανθρώπους που την εκπροσωπούν, έχουν αναπτυχθεί στους κόλπους της φανατικοί οπαδοί που πολλές φορές αντιμάχονται ο ένας τον άλλον. Είδη διαφορετικά δημιουργούν αντιπαραθέσεις, άνθρωποι και γκρουπ αποκτούν "ακολούθους", που όχι απλά ακούν και επηρεάζονται από αυτούς αλλά συγκρούονται με όσους διαφωνούν ή δε συγκλίνουν «μουσικά».

Δημιουργούνται, εν ολίγοις, τα επονομαζόμενα fan clubs, που στόχο έχουν να ενώσουν ανθρώπους που ακούν το τάδε είδος ή τον δείνα καλλιτέχνη. Και οι αντιμαχίες συνεχίζονται.

Η ανταλλαγή απόψεων μπορεί να οδηγήσει σε τσακωμό ή σε ευεργετικό διάλογο. Δεν υπάρχει κανόνας. Οι οπαδοί κρίνουν τον καλλιτέχνη, για παράδειγμα, που τους αρέσει για τις επιλογές του και τον επιδοκιμάζουν ή αποδοκιμάζουν. Μέχρι εκεί καλά. Όταν τα όρια ξεπερνιούνται και αρχίζουν οι βωμολοχίες, οι απειλές, τα γιουχαΐσματα μεταξύ οπαδών τότε υπάρχει θέμα και πρόβλημα.

Στην Ελλάδα υπάρχουν πολλά fan clubs καλλιτεχνών, αθλητών κ.ο.κ. Πληθώρα αυτών μπορεί να ανακαλύψει κανείς στο Pathfinder. Αρκετά από αυτά είναι και επίσημα, με τη σύμφωνη γνώμη του εκάστοτε καλλιτέχνη. Όρεξη να έχεις κανείς και χρόνο να ψάχνει και μπορεί να βρει τον καλλιτέχνη που θαυμάζει.

Τα πράγματα γίνονται πιο κλειστά, όταν μιλάμε για καλλιτέχνες όπως ο Θανάσης Παπακωνσταντίνου, ο Σωκράτης Μάλαμας, ο Αλκίνοος Ιωαννίδης, ο Γιάννης Αγγελάκας που έχουν τα δικά τους ανεπίσημα- ημιεπίσημα φόρα, όπου μια μεγάλη κοινότητα ατόμων συζητεί, αψιμαχεί, διαφωνεί, ανταλλάσεις κρίσεις και επικρίσεις. Στα συγκεκριμένα μπορεί να βρει ο κάθε οπαδός και νέα, φωτογραφικό και οπτικοαουστικό υλικό και πολλές φορές να έρθει σε διαδικτυακή επαφή με τον ίδιο τον καλλιτέχνη. Το κάθε φόρουμ έχει τα δικά του χαρακτηριστικά και τη δική του χάρη. Η δημοκρατία και η απουσία λογοκρισίας στο παγκόσμιο χωριό που λέγεται ίντερνετ έχει ως αποτέλεσμα να μπαίνει στο εκάστοτε φόρουμ όποιος θέλει και να καταθέτει την άποψη του ή και να δημιουργεί προβλήματα.

Οι συνεργασίες μεταξύ καλλιτεχνών είναι ένα καυτό θέμα προς συζήτηση και εκεί παρατηρούνται αρκετά ακραίες αντιδράσεις όπως συνέβη με την καλοκαιρινή συνεργασία Αλκίνοου Ιωαννίδη και Σωκράτη Μάλαμα, όπου οι οπαδοί του ενός "κράζανε" τους οπαδούς του άλλου, ή στην επερχόμενη συνεργασία Θανάση Παπακωνταντίνου με Διονύση Σαββόπουλο, που άλλοι την περιμένουν αγωνιωδώς και άλλοι διατυπώνουν με διακριτικό ή σκανδαλωδώς άσχημο τρόπο την αντίθεσή τους. Και είναι άξιον απορίας, καθώς ανήκουν όλοι οι παραπάνω σε παρεμφερές είδος τραγουδιού. Η περίπτωση του Γιάννη Αγγελάκα ίσως διαφέρει, καθώς το φανατικό κοινό του είναι μεν φανατικό και τον ακολουθεί και τον λατρεύει, όμως σέβεται περισσότερο τις εκάστοτε επιλογές του, ή ακόμη και στις διαφωνίες του κρίνει με πιο διακριτικό τρόπο.

Ο φανατισμός μεταξύ των οπαδών της Άννας Βίσση με την Καίτη Γαρμπή παλαιότερα ή με την Δέσποινα Βανδή, έχει οδηγηθεί στα άκρα με την εκτόξευση πολύ άσχημων λόγων. Η συνεργασία επί σκηνής των δύο πρώτων ηρέμησε τα πνεύματα ενώ η αψιμαχία και ο φανατισμός μεταξύ Βανδικών και Βισσικών καλά κρατεί.

Πολύ προσεγμένο είναι από άποψη οργάνωσης, γραφιστικής και αισθητικής το site του Θανάση Παπακωνσταντίνου που έχει καθημερινά υψηλή επισκεψιμότητα και μετράει περίπου 2000 μέλη εγγεγραμμένα. Αυτό που το ξεχωρίζει είναι ότι το forum όπου γίνονται οι συζητήσεις, οι ανταλλαγές, οι διαξιφισμοί κ.ο.κ. είναι ενταγμένο στο γενικότερο site που έχει από γλωσσάρι των στίχων του Θ. Παπακωνσταντίνου και φωτογραφίες μέχρι συνεντεύξεις, βιογραφικά αλλά και τομέα που αναφέρεται στους αστερισμούς που χρησιμοποιεί στα τραγούδια του ο συνθέτης.

Η αναγνωρισιμότητα του είναι μεγάλη –έχει μάλιστα παρουσιαστεί σε άρθρο της εφημερίδας Τα Νέα. Εκτός όμως από την χρησιμότητά του για τους πανταχόθεν φαν του Λαρισαίου τραγουδοποιού, στο παρελθόν έχουν σημειωθεί και αρκετά έντονες λογομαχίες ενώ πολλοί βρήκαν εδώ το ταίρι τους. Ναι, ω ναι, αρκετά από τα μέλη του γνωρίστηκαν είτε μέσα από το site ή σε συναυλίες και το site τους έφερε κοντά! Διαθέτει επίσης δικηγόρους μέλη, που μπορούν να σας προσφέρουν τις γνώσεις τους καθώς και λογοτέχνες, με εισαγωγικά ή χωρίς, που ξετυλίγουν το ταλέντο τους απαντώντας με στιχάκια καυστικά ή αναφερόμενοι σε γνωστούς συγγραφείς. Στην Κοιλάδα των Τεμπών το σίγουρο είναι ότι δε θα βαρεθείς ποτέ.

Έχει φανατικούς οπαδούς και είναι ένα εξαιρετικά ενημερωμένο forum. Είναι το Malamas.tk και έχει γύρω στα 700 μέλη. Διαθέτει εξαιρετική ενημέρωση για τις κινήσεις του Σωκράτη, ενώ εκτός από φωτογραφίες από την παιδική του ηλικία θα βρείτε και ιστορίες ανθρώπων που γνώρισαν ή πέτυχαν τον Σωκράτη σε μια έξοδό τους. Το ότι τον λατρεύουν δεν τους σταματά από το να διαπληκτίζονται έντονα μεταξύ τους και να αποδοκιμάζουν όποιες κινήσεις του τραγουδοποιού βρίσκουν άτοπες, όπως συνέβη φέτος με τις παραστάσεις με τον Αλκίνοο Ιωαννίδη, του οποίου το forum είναι από τα πιο ευγενικά που υπάρχουν στο χώρο.

Και εκείνο μόνο υπό τη μορφή forum και όχι site, το Alkinoos.gr έχει ένα εξαιρετικά προσεγμένο γραφιστικά ίντρο, ενώ μέσα στις σελίδες του εκτός από υλικό για τον Αλκίνοο θα βρείτε και τομέα με τις εμπνεύσεις των μελών καθώς και ανταλλαγή λογοτεχνικών αγαπημένων έργων. Φαίνεται πως ο Αλκίνοος εμπνέει ποιητές.

Το forum της Alltogethernow, της εταιρίας που δημιούργησε ο Γιάννης Αγγελάκας με φίλους του μουσικούς υπάγεται στο γενικό site και ουσιαστικά είναι το επίσημο fan club του Αγγελάκα –αν και δεν ξέρουμε αν ο ίδιος θα δεχόταν τον όρο. Το καθεστώς εδώ αλλάζει, καθώς πλέον μιλάμε για επίσημο forum, όπου πολλές φορές τριγυρνάει και ο ίδιος ο Αγγελάκας. Εξαιρετικά καυστικό και έξυπνο φόρουμ, χωρίς φαγωμάρες, αλλά με μια δόση από το χαρακτήρα του ιδρυτή του. Ενώ δε φαίνεται να έχει μια κάποια δομή, ο επισκέπτης θα βρει το δρόμο του. Πολύ έντονα χρώματα και σκίτσα ενώ διατίθεται μέσα από το site υλικό για μέλη της εταιρία όπως ο cult καλλιτέχνης με το κωδικό όνομα Φρυόβολος Χαρούπης. Μπείτε στον κόσμο του, αξίζει. Από τα καλύτερα site- fan clubs-forum.

Στην άλλη όχθη, τα μεγαλύτερα και πιο φανατικά fan clubs τα έχουν η Άννα Βίσση και η Δέσποινα Βανδή. Στο Fannatics.gr για να εισχωρήσετε στα άδυτα του επίσημου φόρουμ, πρέπει να μπείτε στη διαδικασία του να γίνετε μέλος. Πολύ καλό artwork και προσεγμένο site. Η Δέσποινα Βανδή έχει εντάξει φόρουμ στο επίσημο site της, DespinaVandi.gr που είναι αρκετά φορτωμένο γραφιστικά, αλλά αξίζει για τους φαν της.

Ανεξαρτήτως είδους λοιπόν και καλλιτέχνη, τα fan clubs έρχονται σε ρήξη ή απλά ανέχονται το ένα το άλλο. Πολλές φορές και η στάση του ίδιου του καλλιτέχνη παίζει ρόλο, καθώς και η ψυχολογία του εκάστοτε οπαδού. Σε συνέντευξη του στο Δίφωνο Δεκεμβρίου 2007 ο Σωκράτης Μάλαμας είχε πει ότι ο φανατικός θέλει πολλές φορές να νιώσει μοναδικότητα μέσα από τον καλλιτέχνη που θαυμάζει και ίσως είναι αλήθεια.

Πολλοί λόγοι οδηγούν στη διαφοροποίηση και στην εξέλιξη ίσως ενός οπαδού από φιλοθεάμον σε φανατικό. Δε σημαίνει ότι το να είσαι μέλος ενός fan club σε κατηγοριοποιεί αμέσως ως φανατικό, καθώς πολλοί ανήκουν σε ένα ή και περισσότερα fan club. Δε θα επεκταθούμε στο παρόν άρθρο, απλώς θα αναρωτηθούμε σιωπηλά εάν το εκάστοτε fan club αντικατοπτρίζει εντέλει και τον ίδιο τον καλλιτέχνη.
Μπείτε στη συζήτηση

σχόλια

v