Πασχάλης Τσαρούχας: Δεν στάθηκα σε πρότυπα
Ένας καλλιτέχνης που δεν ενδιαφερόταν για την εικόνα του και τα φώτα της διασημότητας, ο Πασχάλης Τσαρούχας μας μιλά για τον Ληστή που ενσαρκώνει.
Υποδύεται τον ανώνυμο Ληστή, σε έναν παραληρηματικό μονόλογο που καταφέρνει να είναι ταυτόχρονα το μανιφέστο ενός ανθρώπου που δεν συμβιβάστηκε ποτέ, μα και σκληρή κριτική για τους δύσκολους καιρούς που ζούμε. Ο Πασχάλης Τσαρούχας μας χάρισε λίγο από τον χρόνο του για να μιλήσει για τον χαρακτήρα του και για την ελευθερία της έκφρασης σε μια εποχή που οι άνθρωποι είναι «εκπαιδευμένοι» να ανέχονται την καταπίεση.
Ο Ληστής εκπροσωπεί μια κρυμμένη πλευρά του ατόμου, την ασυμβίβαστη. Πώς πιστεύετε θα ταυτιστεί το κοινό μαζί του;
Το κοινό καταρχάς βρίσκει αναφορές από την παράδοσή του στην εικόνα και τον λόγο του Ληστή. Στη συνέχεια, και έχετε απόλυτο δίκαιο, αναγνωρίζει αυτήν την ασυμβίβαστη πλευρά που έχει κάθε άνθρωπος απέναντι σε κάθε τύπου "οργάνωση". Η ταύτιση με τον ήρωα, έχω την εντύπωση, είναι ανάλογη του βαθμού συνειδητότητας κάθε θεατή ξεχωριστά. Όσο λιγότερο έχει διαβρωθεί η προσωπικότητα καθενός στη διαδικασία "κοινωνικοποίησης", τόσο περισσότερο του επιτρέπεται να ταυτιστεί και να συγκινηθεί με τον Ληστή μας.
Ποια κοινά έχουν η κοινωνία υπό οικοδόμηση όπου δρούσαν οι κοινωνικοί ληστές τότε, με την Ελλάδα του σήμερα;
Η αλήθεια είναι ότι η οργάνωση του ελληνικού κράτους ποτέ δεν υπήρξε στέρεη και αυτόνομη μετά την επανάσταση του '21. Ό, τι οικοδομήθηκε, χτίστηκε κάτω από τις επιταγές των εξωτερικών "προστατών" και με κύριο γνώμονα την εξυπηρέτηση των δικών τους συμφερόντων. Τα αποτελέσματα αυτής της στρεβλότητας είναι απολύτως ορατά και στις μέρες μας. Η γνώμη μου λοιπόν είναι ότι σαν συνθήκες, το τότε με το τώρα, βρίσκονται σε απόλυτη αναλογία. Η διαφορά έγκειται στο ότι οι άνθρωποι τότε λειτουργούσαν περισσότερο με το θυμικό τους, ενώ σήμερα είναι βαθύτερα "εκπαιδευμένοι" στην ανοχή αυτής της συνθήκης.
Είναι ο Ληστής – ή έστω κομμάτια του – πρότυπο;
Πρότυπο θα μπορούσαμε να πούμε ότι είναι όσον αφορά την ανάγκη του για ελευθερία και αυτοδιάθεση. Πρότυπο επίσης θα μπορούσε να είναι στο επίπεδο της προσωπικής του έγνοιας για την αποκατάσταση του δικαίου. Στο επίπεδο της προσφοράς του στους απόκληρους και αναξιοπαθούντες. Στην έργω αμφισβήτηση της κοινωνικής αδικίας που πηγάζει από τις κρατικές δομές.
Από το κείμενο δεν λείπει και ο έρωτας. Πόσο πιστεύετε ότι ο έρωτας έχει συνδιαμορφώσει την προσωπικότητα του Ληστή;
Δεν θα έλεγα ότι συνδιαμορφώνει την προσωπικότητα του Ληστή μας. Παίζει καταλυτικό ρόλο, ωστόσο, στην εξέλιξη της ιστορίας μας γιατί αποτελεί την αστάθμητη παράμετρο που κρύβει και τελικά φέρνει την ανατροπή των όποιων ισορροπιών.
Νιώθετε ότι έχετε υπάρξει αντισυμβατικός μέχρι τώρα στην καριέρα σας; Αυτό το κείμενο σας γέμισε μια βαθύτερη ανάγκη για καλλιτεχνική ελευθερία;
Ναι. Θα τολμούσα να πω, ναι. Στο μεγαλύτερο κομμάτι της μέχρι τώρα πορείας μου υπήρξα αντισυμβατικός και αντιμετώπιζα την εξέλιξή μου μέσα από διαφορετικές οπτικές και διαδρομές. Πάντα αυτό με ενδιέφερε να κάνω. Δεν στάθηκα σε πρότυπα, ούτε με απασχόλησε ποτέ αυτό που λέμε η "εικόνα" μου. Επίσης δοκίμασα και δοκιμάστηκα να εκφραστώ μέσα από διαφορετικούς δρόμους. Θέατρο, κινηματογράφο, τηλεόραση, συγγραφή, τραγούδι. Και επιμένω. Μόνο έτσι έχει ενδιαφέρον για μένα. Αυτό το κείμενο λοιπόν, το οποίο προέκυψε από έναν δικό μου προβληματισμό στην θεματική του Ληστή, μου δίνει για μία ακόμα φορά την ευκαιρία να ασχοληθώ με κάτι που πραγματικά ανταποκρίνεται στον δικό μου τρόπο σκέψης και συνεπώς να ζήσω την "πολυτέλεια" να συνεργαστώ και να συνδημιουργήσω με ανθρώπους που εκτιμώ πολύ, όπως τον Δημήτρη Μανιάτη, τον Σταμάτη Κραουνάκη και τον Βασίλη Παπατσαρούχα.
συνέντευξη στον Θοδωρή Διάκο
Ο Ληστής εκπροσωπεί μια κρυμμένη πλευρά του ατόμου, την ασυμβίβαστη. Πώς πιστεύετε θα ταυτιστεί το κοινό μαζί του;
Το κοινό καταρχάς βρίσκει αναφορές από την παράδοσή του στην εικόνα και τον λόγο του Ληστή. Στη συνέχεια, και έχετε απόλυτο δίκαιο, αναγνωρίζει αυτήν την ασυμβίβαστη πλευρά που έχει κάθε άνθρωπος απέναντι σε κάθε τύπου "οργάνωση". Η ταύτιση με τον ήρωα, έχω την εντύπωση, είναι ανάλογη του βαθμού συνειδητότητας κάθε θεατή ξεχωριστά. Όσο λιγότερο έχει διαβρωθεί η προσωπικότητα καθενός στη διαδικασία "κοινωνικοποίησης", τόσο περισσότερο του επιτρέπεται να ταυτιστεί και να συγκινηθεί με τον Ληστή μας.
Ποια κοινά έχουν η κοινωνία υπό οικοδόμηση όπου δρούσαν οι κοινωνικοί ληστές τότε, με την Ελλάδα του σήμερα;
Η αλήθεια είναι ότι η οργάνωση του ελληνικού κράτους ποτέ δεν υπήρξε στέρεη και αυτόνομη μετά την επανάσταση του '21. Ό, τι οικοδομήθηκε, χτίστηκε κάτω από τις επιταγές των εξωτερικών "προστατών" και με κύριο γνώμονα την εξυπηρέτηση των δικών τους συμφερόντων. Τα αποτελέσματα αυτής της στρεβλότητας είναι απολύτως ορατά και στις μέρες μας. Η γνώμη μου λοιπόν είναι ότι σαν συνθήκες, το τότε με το τώρα, βρίσκονται σε απόλυτη αναλογία. Η διαφορά έγκειται στο ότι οι άνθρωποι τότε λειτουργούσαν περισσότερο με το θυμικό τους, ενώ σήμερα είναι βαθύτερα "εκπαιδευμένοι" στην ανοχή αυτής της συνθήκης.
Είναι ο Ληστής – ή έστω κομμάτια του – πρότυπο;
Πρότυπο θα μπορούσαμε να πούμε ότι είναι όσον αφορά την ανάγκη του για ελευθερία και αυτοδιάθεση. Πρότυπο επίσης θα μπορούσε να είναι στο επίπεδο της προσωπικής του έγνοιας για την αποκατάσταση του δικαίου. Στο επίπεδο της προσφοράς του στους απόκληρους και αναξιοπαθούντες. Στην έργω αμφισβήτηση της κοινωνικής αδικίας που πηγάζει από τις κρατικές δομές.
Από το κείμενο δεν λείπει και ο έρωτας. Πόσο πιστεύετε ότι ο έρωτας έχει συνδιαμορφώσει την προσωπικότητα του Ληστή;
Δεν θα έλεγα ότι συνδιαμορφώνει την προσωπικότητα του Ληστή μας. Παίζει καταλυτικό ρόλο, ωστόσο, στην εξέλιξη της ιστορίας μας γιατί αποτελεί την αστάθμητη παράμετρο που κρύβει και τελικά φέρνει την ανατροπή των όποιων ισορροπιών.
Νιώθετε ότι έχετε υπάρξει αντισυμβατικός μέχρι τώρα στην καριέρα σας; Αυτό το κείμενο σας γέμισε μια βαθύτερη ανάγκη για καλλιτεχνική ελευθερία;
Ναι. Θα τολμούσα να πω, ναι. Στο μεγαλύτερο κομμάτι της μέχρι τώρα πορείας μου υπήρξα αντισυμβατικός και αντιμετώπιζα την εξέλιξή μου μέσα από διαφορετικές οπτικές και διαδρομές. Πάντα αυτό με ενδιέφερε να κάνω. Δεν στάθηκα σε πρότυπα, ούτε με απασχόλησε ποτέ αυτό που λέμε η "εικόνα" μου. Επίσης δοκίμασα και δοκιμάστηκα να εκφραστώ μέσα από διαφορετικούς δρόμους. Θέατρο, κινηματογράφο, τηλεόραση, συγγραφή, τραγούδι. Και επιμένω. Μόνο έτσι έχει ενδιαφέρον για μένα. Αυτό το κείμενο λοιπόν, το οποίο προέκυψε από έναν δικό μου προβληματισμό στην θεματική του Ληστή, μου δίνει για μία ακόμα φορά την ευκαιρία να ασχοληθώ με κάτι που πραγματικά ανταποκρίνεται στον δικό μου τρόπο σκέψης και συνεπώς να ζήσω την "πολυτέλεια" να συνεργαστώ και να συνδημιουργήσω με ανθρώπους που εκτιμώ πολύ, όπως τον Δημήτρη Μανιάτη, τον Σταμάτη Κραουνάκη και τον Βασίλη Παπατσαρούχα.
συνέντευξη στον Θοδωρή Διάκο
