Γραμμή ζωής: Άμεση δράση για την 3η ηλικία

της Έλενας Μπούλια

Στην Ελλάδα σήμερα ζουν περίπου 2.500.000 ηλικιωμένοι (από 65 ετών και άνω). Από αυτούς το 27% ζει κάτω από το όριο της φτώχειας και το 70% λαμβάνει μηνιαία σύνταξη που κυμαίνεται από 400 έως 650 ευρώ. Περίπου 1.000.000 από αυτούς τους ανθρώπους ζουν εντελώς μόνοι, ενώ τα προγράμματα «Βοήθεια στο Σπίτι» που έχουν θεσπίσει η Πολιτεία με την αρωγή της Ευρωπαϊκής Ένωσης λειτουργούν συγκεκριμένες ημέρες και ώρες, 5 ημέρες την εβδομάδα, και δεν επαρκούν να καλύψουν τις ανάγκες τους.

Ακριβώς αυτές τις ανάγκες, και πολλές ακόμα, δημιουργήθηκε για να καλύψει η Μη Κυβερνητική Οργάνωση «Γραμμή Ζωής», η μοναδική στην Ελλάδα που δραστηριοποιείται για πρακτικά ζητήματα που αντιμετωπίζουν οι ηλικιωμένοι.

«Η Γραμμή Ζωής μετρά ήδη 6 χρόνια λειτουργίας», μας λέει η υπεύθυνη τύπου και επικοινωνίας της οργάνωσης κ. Πελίνα Θεοδοσίου. «Στελεχώνεται από ανθρώπους ευαισθητοποιημένους στα προβλήματα της 3ης ηλικίας που κάποια στιγμή συνειδητοποίησαν ότι η βοήθεια του κράτους προς αυτή την κοινωνική ομάδα είναι ανύπαρκτη. Ένιωσαν, λοιπόν, πως έπρεπε να βρεθεί μία οργάνωση για να ασχοληθεί ουσιαστικά με τα πρακτικά ζητήματα των ηλικιωμένων».

Σύμφωνα με την κ. Θεοδοσίου, η ομάδα της αποτελείται τόσο από απλούς πολίτες όσο και από άτομα με επιστημονική γνώση και εμπειρία στον χώρο της κοινωνικής μέριμνας, της σωματικής και ψυχικής υγείας. Όλοι όμως είναι εξίσου ευαισθητοποιημένοι από το προβλήματα των ηλικιωμένων. Στόχοι της ομάδας είναι η παροχή άμεσης φροντίδας, προστασίας και ασφάλειας στους ηλικιωμένους, αλλά και η γενικότερη ευαισθητοποίηση της κοινωνίας μέσα από έρευνες και προγράμματα στήριξης.

Ως προς την άμεση βοήθεια, διατίθεται η υπηρεσία «Τηλεειδοποίηση», η οποία δίνει τη δυνατότητα στους ηλικιωμένους να επικοινωνούν άμεσα με το Συντονιστικό Κέντρο Διαχείρισης Κλήσεων της Γραμμής Ζωής, αμφίδρομα και με ανοιχτή ακρόαση, πατώντας απλά ένα κόκκινο κουμπί, 24 ώρες του 24ωρο. Ανά πάσα στιγμή ο ηλικιωμένος το κρίνει απαραίτητο, πατά το κόκκινο κουμπί που πατά στο χέρι ή τον λαιμό του και κατάλληλα εκπαιδευμένο προσωπικό ανταποκρίνεται άμεσα στις ανάγκες του ή/και ενημερώνει συγγενικά του πρόσωπα ή εθελοντή γείτονα για να παρέχουν βοήθεια.

«Η συσκευή δεν έχει κανένα κόστος, ούτε υπάρχει κάποια συνδρομή. Καθώς, όμως, η Γραμμή Ζωής στηρίζεται μόνο από πόρους ιδιωτών και μέσω χορηγιών, χωρίς καμία κρατική επιχορήγηση, δεν έχουμε την δυνατότητα να καλύψουμε τη μεγάλη ζήτηση που υπάρχει για αυτό το μαγικό κουμπί. Έτσι, παρόλο που μέχρι σήμερα έχουμε μοιράσει 1045 Κόκκινα Κουμπιά, η λίστα αναμονής ξεπερνά τα 3.500 άτομα», λέει η κ. Θεοδοσίου.

Την ρωτάμε ποιοι είναι οι συχνότεροι λόγοι για τους οποίους οι ηλικιωμένοι κάνουν χρήση της Τηλεειδοποίησης. «Οι περισσότεροι θέλουν απλά να κουβεντιάσουν επειδή νιώθουν μοναξιά και δεν έχουν κάποιον άνθρωπο να τους μιλήσει. Άλλοτε κάτι έχουν πάθει, είτε ως προς την υγεία τους είτε φοβούνται κάτι π.χ. πως κάποιος προσπαθεί να τους διαρρήξει. Τον τελευταίο χρόνο, που η κρίση όσο πάει και χειροτερεύει, άνθρωποι επικοινωνούν μαζί μας για να εκφράσουν τα παράπονά τους ή να ζητήσουν άμεση βοήθεια. Δεν θα ξεχάσω τον περσινό Χειμώνα που μας κάλεσε μία ηλικιωμένη γυναίκα, η οποία ίσα που μπόρεσε να ψελλίσει ‘κρυώνω’. Αμέσως πήγαμε στο σπίτι της, της τοποθετήσαμε μία σόμπα και της δώσαμε μερικές κουβέρτες, για να μην πέθαινε από το κρύο», περιγράφει η κ. Θεοδοσίου.
«Πιο πολύ ανησυχούμε, όμως, όταν λάβουμε σήμα από κάποιο κουμπί και δεν μιλήσει ο κάτοχός του. Αυτό μπορεί να σημαίνει ότι κινδυνεύει, ότι χτύπησε σοβαρά, οπότε στέλνουμε αμέσως κοντά του είτε κάποιον εθελοντή είτε ειδοποιούμε κάποιο συγγενικό του πρόσωπο».

Ένας άλλος άμεσος τρόπος βοήθειας προς τους ηλικιωμένους έχει να κάνει και με τα επισιτιστικά προγράμματα της Γραμμής Ζωής, μέσω των οποίων βοηθούνται άνθρωποι που έχουν άμεση ανάγκη από τρόφιμα, σε συνεργασία με τους Δήμους. Όποιος ενδιαφέρεται να βοηθήσει μπορεί να επικοινωνήσει με την Γραμμή Ζωής για να δωρίσει τρόφιμα, φάρμακα, ακόμα και χρήματα, τα οποία αναλαμβάνουν οι εθελοντές να παράσχουν σε ανθρώπους που τα έχουν ανάγκη για να τραφούν.

Silver Alert
Η Γραμμή Ζωής, σε συνεργασία με κρατικούς φορείς, τηλεοπτικά κανάλια, εθελοντές αναζήτησης, εθελοντές στην Εθνική Γραμμή SOS 10-65, συνεργάτες διαδικτύου, ενεργούς πολίτες και χορηγούς, έχει θέσει σε λειτουργία από τον Απρίλιο του 2011 το Εθνικό Συντονιστικό Πρόγραμμα έγκαιρης και έγκυρης ειδοποίησης των πολιτών σε περιστατικά εξαφάνισης ηλικιωμένων «Silver Alert Hellas» και την Εθνική Γραμμή SOS 1065.

«Για να ενεργοποιηθεί το Silver Alert, ο ηλικιωμένος που έχει εξαφανιστεί πρέπει να είναι άνω των 65 ετών, να πάσχει από Alzheimer ή από Συναφείς Διαταραχές ή να βρίσκεται σε κίνδυνο», εξηγεί η κ. Θεοδοσίου. «Άτομα που δεν αντιμετωπίζουν κάποιο πρόβλημα υγείας και που έχουν σώας στας φρένας αποφεύγουμε να τα αναζητάμε, επειδή μπορεί να θέλουν να χαθούν».

Επιπλέον, προκειμένου να ενεργοποιηθεί το Silver Alert απαιτούνται και ορισμένα δικαιολογητικά που πρέπει να προσκομίσουν οι συγγενείς ή φροντιστές του εξαφανισθέντος –δείτε τα αναλυτικά εδώ.

Στους περίπου 18 μήνες ύπαρξης του Silver Alert έχουν προκύψει περισσότερες από 85 περιπτώσεις εξαφάνισης, λέει η κ. Θεοδοσίου, και συνήθως πρόκειται για άτομα που φεύγουν από την οικογένειά τους για να πάνε μια βόλτα, να ψωνίσουν κάτι, στα χωριά πάνε για να μαζέψουν φρούτα κ.λ.π. και απλά ξεχνούν την διαδρομή για να επιστρέψουν στο σπίτι τους. Άλλοτε, μπορεί να έχουν και τάσεις φυγής, λόγω των ασθενειών τους, και σκόπιμα να εξαφανίζονται.

Τους καλοκαιρινούς μήνες, συμπληρώνει η ίδια, που η οικογένεια επισκέπτεται κάποιο εξοχικό, οι ηλικιωμένοι μένουν λίγο πιο ελεύθεροι στην εξοχή και καταλήγουν να χάνονται συχνότερα. «Συνήθως δεν έχουν απομακρυνθεί πολύ και οι εθελοντές μας, σύλλογοι όπως οι Καλοί Σαμαρείτες, η ΕΜΑΚ ή η Αστυνομία, τους βρίσκουν μέσα στο πρώτο 24ωρο, το πολύ 48ωρο. Αν περάσει και τρίτη μέρα χωρίς να βρεθούν, οι ελπίδες να είναι ζωντανοί μειώνονται», εξηγεί η κ. Θεοδοσίου.

«Σε κάθε περίπτωση, το ποσοστό επιτυχίας του Silver Alert ξεπερνά το 85%, είτε ο ηλικιωμένος βρεθεί ζωντανός είτε νεκρός. Οι πρώτοι βρίσκονται συνήθως μερικά χιλιόμετρα μακριά από το σπίτι τους –τελευταία μάλιστα μας ειδοποιούν ιδιώτες που τους είδαν π.χ. σε κάποιο πάρκο. Όσο για τους δεύτερους, στην Αθήνα τους βρίσκουμε κατά κανόνα ως σωρούς αγνώστων στοιχείων σε νοσοκομεία, ενώ στην επαρχία βρίσκονται σε χαράδρες ή χαντάκια. Η κατάληξή τους οφείλεται είτε επειδή έπεσαν και χτύπησαν είτε επειδή, καθώς έλειψαν πολλές ώρες από το σπίτι τους, δεν έλαβαν την φαρμακευτική τους αγωγή και ο οργανισμός τους δεν άντεξε», καταλήγει η κ. Θεοδοσίου.

*Δείτε εδώ πώς αλλιώς μπορείτε να συνεισφέρετε στην Γραμμή Ζωής, καθώς και τις θέσεις εργασίας και εθελοντισμού που προσφέρει η οργάνωση.