The Brain...storm στο Ίδρυμα Μείζονος Ελληνισμού

Από τις πλέον ενδιαφέρουσες εκθέσεις που έχουμε δει ποτέ, η The Brain, που φιλοξενείται στον Ελληνικό Κόσμο έως τις 16 Μαρτίου 2008, μας ξεναγεί μέσα από 42 διαδραστικά εκθέματα σε ένα από τα μεγαλύτερα θαύματα του σύμπαντος: το ανθρώπινο μυαλό.
The Brain...storm στο Ίδρυμα Μείζονος Ελληνισμού
Είμαι συνήθως επιφυλακτική με τις προ-κατ διθυραμβικές κριτικές που διαβάζω για κάθε τι νέο που φθάνει στην Αθήνα, ιδιαίτερα όταν αυτές περιλαμβάνουν, κάπου ψηλά ψηλά, στην περιγραφή, τον όρο «διαδραστικός». Όρος που λίγο θέλει για να συναγωνίζεται τα «άκου να δεις», «ας πούμε», «ξέρω ‘γω» κι όλες εκείνες τις φράσεις που χρησιμοποιούμε για να γεμίζουμε τις προτάσεις μας, χωρίς να σημαίνουν απολύτως τίποτα. «Διαδραστική» έχω δει να βαφτίζεται και μια έκθεση με μινιατούρες πόλεων. Όταν ρώτησα πού ήταν το διαδραστικό του πράγματος, μου είπαν «μα, στο ότι μπορείς να αγγίξεις τα εκθέματα φυσικά». Φοβερή διάδραση. Όπως και το ότι μπορείς να φανταστείς πως βρίσκεσαι εκεί, υποθέτω.

Με αυτές τις σκέψεις πήγα στα εγκαίνια της έκθεσης The Brain στο Ίδρυμα Μείζονος Ελληνισμού, χωρίς να περιμένω κάτι συγκεκριμένο –και σίγουρα όχι κάτι συγκλονιστικό– πέραν μιας επιστημονικής έκθεσης, που θα είχε αναμφίβολα ενδιαφέρον εξ ορισμού, λόγω του θέματός της. Και διαψεύστηκα πανηγυρικά.

Η έκθεση είναι χωρισμένη σε τρεις θεματικές ενότητες και δεκατρείς κατηγορίες, υπό τους γενικούς τίτλους «ο εγκέφαλός σου», «ο σκεπτόμενος εγκέφαλος» και «ο εγκέφαλος ελέγχει την κίνηση». Η πρώτη ενότητα, στην είσοδο της έκθεσης, εξηγεί με επιστημονικά αλλά απλά γραμμένα κείμενα και ορισμένα εξαιρετικά ενδιαφέροντα αντικείμενα- εκθέματα τον τρόπο λειτουργίας του εγκεφάλου, τα στάδια της ανάπτυξής του από το εμβρυακό στάδιο μέχρι την ενηλικίωση, το ρόλο των ορμονών και τη λειτουργία του νευρικού συστήματος στην επικοινωνία του σώματος με τον εγκέφαλο.

Εξίσου ενδιαφέρουσα, αλλά πολύ πιο διασκεδαστική και –ναι, θα το πω– διαδραστική, η δεύτερη ενότητα είναι, κατά την ταπεινή μου άποψη, το highlight της έκθεσης. Υπό τον τίτλο «ο σκεπτόμενος εγκέφαλος», πραγματεύεται θέματα όπως η γλώσσα του σώματος, η νοημοσύνη σε σχέση με την προσωπικότητα, η διαφορά στον τρόπο σκέψης των δύο φύλων, η λειτουργία των δύο ημισφαιρίων του εγκεφάλου και η επικράτηση του ενός εκ των δύο, η μνήμη, η ικανότητα μάθησης και η συναισθηματική νοημοσύνη.

Μέσα από μια σειρά επιστημονικών επεξηγήσεων, ιστοριών, παραδειγμάτων και –το σπουδαιότερο– τεστ ικανοτήτων, μνήμης, ασκήσεων λογικής και αντανακλαστικών, μπορούμε να μάθουμε ποιο ημισφαίριο του εγκεφάλου χρησιμοποιούμε σε διαφορετικές περιπτώσεις –σύμφωνα με τα αποτελέσματα που πήρα, ο εγκέφαλός μου εμφανίζει το παράδοξο να ακούει ομιλία με το δεξί και νότες και με τα δύο εξίσου–, να τεστάρουμε τη μνήμη μας, να αποδείξουμε στον εαυτό μας ή στους άλλους πόσα καταλαβαίνουμε –ή παρεξηγούμε– από τη γλώσσα του σώματος, να δούμε αν διαθέτουμε «ανδρικό» ή «γυναικείο» τρόπο σκέψης –κι αυτά είναι μόνο λίγα παραδείγματα.

Η τρίτη ενότητα επικεντρώνεται στον έλεγχο της κίνησης από τον εγκέφαλο. Οδηγώντας ένα ανάποδο ποδήλατο, ανεβαίνοντας μια ανεμόσκαλα και προσπαθώντας να περπατήσουμε φορώντας γυαλιά που αντιστρέφουν την όραση του κάθε ματιού διαπιστώνουμε –κατά πολύ διασκεδαστικό τρόπο– ότι κινήσεις που θεωρούσαμε ότι κάνουμε «μηχανικά» δεν είναι, στην πραγματικότητα, καθόλου αυτονόητες. Μαθαίνουμε, επίσης, πώς ελέγχεται η κίνηση από τον εγκέφαλο, πώς επιτυγχάνεται η ισορροπία και πού οφείλονται ασθένειες όπως το πάρκινσον.

Άλλα πολύ ενδιαφέροντα στοιχεία που προκύπτουν και εξηγούνται με επιστημονικό αλλά απολύτως κατανοητό για το ευρύ κοινό τρόπο είναι ότι αντιλαμβανόμαστε το χώρο χωρίς να τον βλέπουμε, ότι η αίσθηση του χώρου στις γυναίκες αλλάζει κατά τη διάρκεια του κύκλου τους, ότι η γλώσσα του σώματος του καθενός είναι μοναδική, όπως ακριβώς τα δακτυλικά αποτυπώματά του και ότι το τζετ λαγκ οφείλεται στη διαταραχή της ορμόνης που ρυθμίζει το λεγόμενο «βιολογικό ρολόι» του οργανισμού, η οποία συμβαίνει και στα άτομα που δουλεύουν σε βάρδιες ή κοιμούνται και ξυπνούν πολύ διαφορετικές ώρες κάθε μέρα.

Καθώς γράφω αυτό το κείμενο, μπαίνω όλο και περισσότερο στον πειρασμό να περιγράψω πολλά από τα 42 διαδραστικά εκθέματα, και ιδίως τα συμπεράσματα –ή «διδάγματα»– τους. Θα αντισταθώ στην παρόρμηση, και θα πω απλά ότι αξίζει να τα δείτε –και κυρίως να τα δοκιμάσετε– όλα, ακόμη κι αν οι ουρές μπροστά τους είναι τεράστιες. Επίσης, να προειδοποιήσω ότι θα πρέπει να υπολογίσετε αρκετό χρόνο –το λιγότερο δύο ώρες– για να δείτε όλη την έκθεση, όχι τόσο γιατί είναι μεγάλη, όσο γιατί κατά πάσα πιθανότητα θα «κολλήσετε» για πολλή ώρα μπροστά σε αρκετές κατασκευές- δραστηριότητες.

Η έκθεση θα παραμείνει στην Αθήνα έως τις 16 Μαρτίου 2008, ενώ θα λειτουργεί όλες τις ημέρες του χρόνου, εκτός της Πρωτοχρονιάς του 2008, από τις 9.00 έως τις 14.00 Δευτέρα έως Πέμπτη, από τις 9.00 έως τις 21.00 τις Παρασκευές και από τις 10.00 έως τις 19.00 τα Σαββατοκύριακα. Τα εισιτήρια κοστίζουν 10 ευρώ, ή 7 ευρώ για μαθητές, φοιτητές και οικογένειες από 3 άτομα και πάνω, ή 5 ευρώ για συνταξιούχους, πολύτεκνους και άτομα με ειδικές ικανότητες και προπωλούνται στο TicketShop.gr, στη Fnac και στο ταμείο της έκθεσης.

Ειδικά για τις επισκέψεις των σχολείων προβλέπεται εκπαιδευτικό πρόγραμμα από εκπαιδευμένους στο αντικείμενο, μουσειοπαιδαγωγούς, ενώ η έκθεση έχει ήδη εγκριθεί ως εγκεκριμένο εκπαιδευτικό θεάμα απο το Υπουργείο Παιδείας, κατάλληλο για την πρωτοβάθμια και την δευτεροβάθμια εκπαίδευση.

Υπεύθυνη για την οργάνωση και παραγωγή της έκθεσης σε συνεργασία με το Δανέζικo κέντρο επιστημών Experimentarium είναι η εταιρεία Next Generation, μία από τις κορυφαίες εταιρείες οργάνωσης και παραγωγής εκδηλώσεων στην Ελλάδα, βραβευμένη με χάλκινο Ερμή το 2004, που είχε επίσης αναλάβει την παραγωγή της επιτυχημένης έκθεσης Λεονάρντο, Η Μεγαλοφυΐα που φιλοξενήθηκε στον Ελληνικό Κόσμο το 2006.

Ηρώ Κουνάδη

Πολιτιστικό Κέντρο Ελληνικός Κόσμος, Πειραιώς 254, Ταύρος, Κτίριο 56, Είσοδος Γ’ από Οδό Πολυκράτους
Πληροφορίες και κρατήσεις θέσεων στο τηλ.: 210 9834776

Μπείτε στη συζήτηση

σχόλια

v