Τα fake news μπορούν να καταστρέψουν ζωές
Σε μια εποχή που το ίντερνετ ξεχειλίζει από θεωρίες συνωμοσίας, άνθρωποι που είδαν τις ζωές τους να καταστρέφονται προειδοποιούν. Δεν παίζουμε με αυτά.
Ο κορωνοϊός είναι βιολογικό όπλο, που το κατασκεύασαν και μας το έστειλαν οι ΗΠΑ για να μας αφανίσουν. Πώς σου ακούγεται; Είναι μια πιθανότητα, που δεν θα μπορούσε να αποδειχτεί ποτέ, αλλά κουβέντα να γίνεται; Είναι μια ακίνδυνη σαχλαμάρα, από τις πολλές που κυκλοφορούν στο ίντερνετ, να περνά η ώρα και η καραντίνα;
Πώς θα σου ακουγόταν αν αυτή η αστεία θεωρία συνωμοσίας σταματούσε να είναι απρόσωπη, και κατηγορούσε συγκεκριμένους ανθρώπους με σάρκα και οστά και ονοματεπώνυμο; Πώς θα σου φαινόταν αν αυτός ο άνθρωπος ήσουν εσύ ή κάποιος που αγαπάς; Πώς θα ένιωθες αν η φωτογραφία σου έκανε τον γύρο του ίντερνετ, η διεύθυνση του σπιτιού σου δημοσιευόταν παντού, και τα social media σου πλημμύριζαν μηνύματα που απειλούσαν να σε σκοτώσουν για το έγκλημα που διέπραξες κατά της ανθρωπότητας;
Αυτό συνέβη σε ένα ζευγάρι Αμερικάνων δημοσίων υπαλλήλων, την Maatje και τον Matt Benassi. Η Maatje έλαβε τον περασμένο Οκτώβριο μέρος σε μια αθλητική διοργάνωση, το Military World Games (σαν να λέμε, τους στρατιωτικούς Ολυμπιακούς) στη Γουχάν της Κίνας. Η θεωρία συνωμοσίας που ξεκίνησε μήνες αργότερα, τον Μάρτιο, υποστήριξε πως αυτή ήταν η «ασθενής μηδέν» που πληρώθηκε από την αμερικανική κυβέρνηση να φέρει τον ιό (ως βιολογικό όπλο είπαμε, δεν προσέχεις) στην Κίνα. Το αστείο είναι πως ούτε η Maatje ούτε ο σύζυγός της διαγνώστηκαν ποτέ με κορωνοϊό, ούτε εμφάνισαν ποτέ συμπτώματα.
Αυτό βέβαια καθόλου δεν εμπόδισε τον 59χρονο YouTuber George Webb και τους εκατό χιλιάδες followers του να την απειλούν για τη ζωή της, εξαπολύοντας ένα κυνήγι μαγισσών που ξεκίνησε από το YouTube και εξαπλώθηκε σαν τον ιό σε πολλά ακόμα κοινωνικά δίκτυα της Κίνας. Μέχρι πρόσφατα, τα βίντεο του Webb, ο οποίος δήλωσε στο CNN πως θεωρεί τον εαυτό του ρεπόρτερ-ερευνητή και όχι συνωμοσιολόγο, περιλάμβαναν διαφημίσεις, πράγμα που σημαίνει ότι το YouTube, που ανήκει στην Google, είχε έσοδα από την παραπληροφόρηση του –όπως βέβαια και ο Webb ο ίδιος.
O Matt Benassi προσπάθησε να ζητήσει να κατέβουν τα βίντεο, και να εμποδίσει την περαιτέρω διάδοσή τους online: Συμβουλεύτηκε δικηγόρο, ο οποίος όμως του είπε πως δεν μπορούσε να κάνει πολλά, καθώς και την τοπική αστυνομία, που του είπε πάνω-κάτω τα ίδια. Όπως είπε χαρακτηριστικά στο CNN η Daniell Citron, καθηγήτρια Νομικής του Πανεπιστημίου της Βοστώνης, αυτή τη στιγμή το YouTube και οι αντίστοιχες πλατφόρμες «έχουν πρακτικά ανοσία στη νομική ευθύνη υπό τον ομοσπονδιακό νόμο. Δεν μπορείς να τους κάνεις τίποτα».
Ακόμα και αν το YouTube συμφωνήσει τελικά να κατεβάσει τα βίντεο, θα χρειαστεί μέρες για να το κάνει, και η ζημιά θα έχει ήδη γίνει. Τα βίντεο που κατηγορούσαν την Maatje Benassi είχαν 27 εκατομμύρια views μόνο στο YouTube, ενώ μέσα σε λίγες μέρες είχαν μεταφραστεί στα κινέζικα και ανέβει και σε άλλα δημοφιλή κινέζικα social media σαν το WeChat, το Weibo, και το Xigua Video.
Άπαξ και ανάψει τέτοια φωτιά, δε σβήνει: Ο κόσμος χρειάζεται αποδιοπομπαίους τράγους, και είναι έτοιμος να πιστέψει οτιδήποτε προκειμένου να στρέψει κάπου την οργή και τον φόβο του. Γι' αυτό έχει μεγάλη σημασία, ειδικά σε περιόδους σαν αυτή που διανύουμε, να προσέχεις πάρα πολύ από πού ενημερώνεσαι. "Εναλλακτικά" ΜΜΕ, ανώνυμα μπλογκ και "ερευνητές-δημοσιογράφους" τα ονόματα των οποίων δεν έχεις ξανακούσει ποτέ, καλύτερα άφησέ τα για πιο ειρηνικές περιόδους.
Δυστυχώς, η περίπτωση των Benassi δεν είναι ούτε μοναδική, ούτε πρωτόγνωρη: Χρόνια πριν, μια άλλη παρανοϊκή θεωρία μιλούσε για ένα δίκτυο παιδόφιλων που με κάποιο τρόπο περιλάμβανε την Χίλαρι Κλίντον, και υποτίθεται πως χρησιμοποιούσε για βιτρίνα του μια συγκεκριμένη πιτσαρία στην Ουάσινγκτον των ΗΠΑ. Το παραλήρημα δεν είχε διαδοθεί ιδιαίτερα στα mainstream ΜΜΕ, μέχρι που στα τέλη του 2016 ένας άνδρας εμφανίστηκε στη συγκεκριμένη πιτσαρία και άρχισε να πυροβολεί, λέγοντας πως είχε έρθει για να ερευνήσει το Pizzagate.
Κι αν γέλασες (ναι εντάξει, είναι κάπως αστείο το Pizzagate) σκέψου πως αυτό θα μπορούσε να είναι το δικό σου μαγαζί.
Με πληροφορίες από CNN
Πώς θα σου ακουγόταν αν αυτή η αστεία θεωρία συνωμοσίας σταματούσε να είναι απρόσωπη, και κατηγορούσε συγκεκριμένους ανθρώπους με σάρκα και οστά και ονοματεπώνυμο; Πώς θα σου φαινόταν αν αυτός ο άνθρωπος ήσουν εσύ ή κάποιος που αγαπάς; Πώς θα ένιωθες αν η φωτογραφία σου έκανε τον γύρο του ίντερνετ, η διεύθυνση του σπιτιού σου δημοσιευόταν παντού, και τα social media σου πλημμύριζαν μηνύματα που απειλούσαν να σε σκοτώσουν για το έγκλημα που διέπραξες κατά της ανθρωπότητας;
Αυτό συνέβη σε ένα ζευγάρι Αμερικάνων δημοσίων υπαλλήλων, την Maatje και τον Matt Benassi. Η Maatje έλαβε τον περασμένο Οκτώβριο μέρος σε μια αθλητική διοργάνωση, το Military World Games (σαν να λέμε, τους στρατιωτικούς Ολυμπιακούς) στη Γουχάν της Κίνας. Η θεωρία συνωμοσίας που ξεκίνησε μήνες αργότερα, τον Μάρτιο, υποστήριξε πως αυτή ήταν η «ασθενής μηδέν» που πληρώθηκε από την αμερικανική κυβέρνηση να φέρει τον ιό (ως βιολογικό όπλο είπαμε, δεν προσέχεις) στην Κίνα. Το αστείο είναι πως ούτε η Maatje ούτε ο σύζυγός της διαγνώστηκαν ποτέ με κορωνοϊό, ούτε εμφάνισαν ποτέ συμπτώματα.
Αυτό βέβαια καθόλου δεν εμπόδισε τον 59χρονο YouTuber George Webb και τους εκατό χιλιάδες followers του να την απειλούν για τη ζωή της, εξαπολύοντας ένα κυνήγι μαγισσών που ξεκίνησε από το YouTube και εξαπλώθηκε σαν τον ιό σε πολλά ακόμα κοινωνικά δίκτυα της Κίνας. Μέχρι πρόσφατα, τα βίντεο του Webb, ο οποίος δήλωσε στο CNN πως θεωρεί τον εαυτό του ρεπόρτερ-ερευνητή και όχι συνωμοσιολόγο, περιλάμβαναν διαφημίσεις, πράγμα που σημαίνει ότι το YouTube, που ανήκει στην Google, είχε έσοδα από την παραπληροφόρηση του –όπως βέβαια και ο Webb ο ίδιος.
O Matt Benassi προσπάθησε να ζητήσει να κατέβουν τα βίντεο, και να εμποδίσει την περαιτέρω διάδοσή τους online: Συμβουλεύτηκε δικηγόρο, ο οποίος όμως του είπε πως δεν μπορούσε να κάνει πολλά, καθώς και την τοπική αστυνομία, που του είπε πάνω-κάτω τα ίδια. Όπως είπε χαρακτηριστικά στο CNN η Daniell Citron, καθηγήτρια Νομικής του Πανεπιστημίου της Βοστώνης, αυτή τη στιγμή το YouTube και οι αντίστοιχες πλατφόρμες «έχουν πρακτικά ανοσία στη νομική ευθύνη υπό τον ομοσπονδιακό νόμο. Δεν μπορείς να τους κάνεις τίποτα».
Ακόμα και αν το YouTube συμφωνήσει τελικά να κατεβάσει τα βίντεο, θα χρειαστεί μέρες για να το κάνει, και η ζημιά θα έχει ήδη γίνει. Τα βίντεο που κατηγορούσαν την Maatje Benassi είχαν 27 εκατομμύρια views μόνο στο YouTube, ενώ μέσα σε λίγες μέρες είχαν μεταφραστεί στα κινέζικα και ανέβει και σε άλλα δημοφιλή κινέζικα social media σαν το WeChat, το Weibo, και το Xigua Video.
Άπαξ και ανάψει τέτοια φωτιά, δε σβήνει: Ο κόσμος χρειάζεται αποδιοπομπαίους τράγους, και είναι έτοιμος να πιστέψει οτιδήποτε προκειμένου να στρέψει κάπου την οργή και τον φόβο του. Γι' αυτό έχει μεγάλη σημασία, ειδικά σε περιόδους σαν αυτή που διανύουμε, να προσέχεις πάρα πολύ από πού ενημερώνεσαι. "Εναλλακτικά" ΜΜΕ, ανώνυμα μπλογκ και "ερευνητές-δημοσιογράφους" τα ονόματα των οποίων δεν έχεις ξανακούσει ποτέ, καλύτερα άφησέ τα για πιο ειρηνικές περιόδους.
Δυστυχώς, η περίπτωση των Benassi δεν είναι ούτε μοναδική, ούτε πρωτόγνωρη: Χρόνια πριν, μια άλλη παρανοϊκή θεωρία μιλούσε για ένα δίκτυο παιδόφιλων που με κάποιο τρόπο περιλάμβανε την Χίλαρι Κλίντον, και υποτίθεται πως χρησιμοποιούσε για βιτρίνα του μια συγκεκριμένη πιτσαρία στην Ουάσινγκτον των ΗΠΑ. Το παραλήρημα δεν είχε διαδοθεί ιδιαίτερα στα mainstream ΜΜΕ, μέχρι που στα τέλη του 2016 ένας άνδρας εμφανίστηκε στη συγκεκριμένη πιτσαρία και άρχισε να πυροβολεί, λέγοντας πως είχε έρθει για να ερευνήσει το Pizzagate.
Κι αν γέλασες (ναι εντάξει, είναι κάπως αστείο το Pizzagate) σκέψου πως αυτό θα μπορούσε να είναι το δικό σου μαγαζί.
Με πληροφορίες από CNN
