Αποτυχία: 5 τρόποι για να την αντιμετωπίσεις

Γράφει η Ελπίδα Παναγιωτουνάκου – Ψυχολόγος/Ψυχοθεραπεύτρια

«Δεν έγινα δεκτή στο πρόγραμμα σπουδών που είχα επιλέξει», «Δεν πήρα προαγωγή», «Απέρριψαν την αίτηση για εργασία μου», «Δεν πέρασα στις εξετάσεις»…

Όλοι, κάποια στιγμή στη ζωή μας, έχουμε βιώσει κάποιου είδους αποτυχία, σημαντικότερη ή λιγότερο σημαντική για εμάς. Αν και είναι υποκειμενικό το τι ορίζει κανείς ως αποτυχία, θα μπορούσε να ειπωθεί πως η αποτυχία ορίζεται ως η ανικανότητα πραγματοποίησης μιας προσδοκίας. Ταυτόχρονα, όμως, η αποτυχία μπορεί να αποτελέσει προαπαιτούμενο της επιτυχίας, αρκεί το άτομο να μαθαίνει μέσα από αυτή.

Μαθαίνοντας μέσα από την αποτυχία

Είναι φυσικό, όταν δεν φτάνεις στο επιθυμητό αποτέλεσμα, να βιώνεις απογοήτευση, στεναχώρια, ακόμα και ντροπή. Είχες σκεφτεί, όμως, πως αποτυγχάνοντας μαθαίνεις να γίνεσαι πιο:

·         Ανθεκτικός. Η ψυχική ανθεκτικότητα καλλιεργείται όταν αναζητάς διαφορετικούς τρόπους για να φτάσεις στο επιθυμητό αποτέλεσμα. Με τον τρόπο αυτό γίνεσαι πιο προσαρμοστικός και μαθαίνεις να διαχειρίζεσαι καλύτερα την αλλαγή.

·         Ταπεινός. Η αποτυχία καταλαγιάζει το εσωτερικό αίσθημα παντοδυναμίας το οποίο πολλές φορές μπορεί να σε αποπροσανατολίσει. Με ταπεινότητα και σύνεση παίρνονται πιο καθαρά οι αποφάσεις.

·         Δημιουργικός. Αποτυγχάνοντας, αναγκάζεσαι πολλές φορές να ξεφύγεις από τα στερεότυπα και να σταματήσεις να ακολουθείς την πεπατημένη οδό, με αποτέλεσμα να γίνεσαι πιο δημιουργικός και καινοτόμος.

·         Επίμονος. Η αποτυχία μπορεί να ενισχύσει το κίνητρό σου να προσπαθήσεις ξανά και ξανά για κάτι, με αποτέλεσμα όχι μόνο να γίνεσαι καλύτερος σε αυτό μέσω της εξάσκησης, αλλά και να βιώνεις μεγαλύτερη ικανοποίηση φτάνοντας στον τελικό στόχο.

Όταν μαθαίνεις από την αποτυχία, φτάνεις ένα βήμα πιο κοντά στην επιτυχία. Για το λόγο αυτό:

·         Ποτέ μην παραδίδεις τα όπλα με την πρώτη δυσκολία.

·         Ανάπτυξε διαφορετικό τρόπο σκέψης, όταν κάτι δεν αποδίδει.

·         Δούλεψε εσωτερικά με τον εαυτό σου, ώστε να αντιμετωπίσεις τυχόν άγχος, φοβίες και έλλειψη αυτοπεποίθησης.

·         Μην χάνεις το κουράγιο σου, αλλά να προσπαθείς ξανά και ξανά.

·         Φτιάξε τη δική σου εργαλειοθήκη, κρατώντας όσα σε βοηθούν να πας παρακάτω και πετώντας στη διαδρομή αυτά που σε καθηλώνουν στο ίδιο σημείο.

Ακολουθούν μερικοί τρόποι για να διαχειριστείς καλύτερα την αποτυχία:

1.      Αναγνώρισε και αποδέξου τα συναισθήματά σου. Η αποτυχία πληγώνει. Αποδέξου το και δώσε λίγο χρόνο στον εαυτό σου να βιώσει τη νέα κατάσταση, δίχως πολλά «γιατί» και ενοχές.

2.      Μην το παίρνεις προσωπικά. Είναι τελείως διαφορετικό να λες στον εαυτό σου: «απέτυχα σε αυτό το εγχείρημα» και άλλο «είμαι μια αποτυχία». Η αποτυχία, όπως και η επιτυχία, είναι κομμάτια της ζωής μας, δίχως όμως να μας χαρακτηρίζουν ως άτομα.

3.      Σταμάτα να βάζεις σε πρώτο πλάνο τη γνώμη των άλλων. Συχνά, το τι θεωρείται αποτυχία είναι συνυφασμένο με το πόσο ευχαριστημένοι θα είναι οι άλλοι. Να κάνεις τις επιλογές σου βάσει αυτών που εσύ θεωρείς ότι θα σε εξελίξουν ή θα σε οδηγήσουν στην ευτυχία και όχι σύμφωνα με το τι νομίζεις ότι θα ευχαριστήσει τους γύρω σου.

4.      Να παίρνεις την ευθύνη που σου αναλογεί. Δεν είναι υγιές ούτε να θεωρείς τον εαυτό σου υπεύθυνο για το καθετί που συμβαίνει, ούτε όμως να κατηγορείς διαρκώς τους άλλους για ότι δεν σου πηγαίνει καλά. Να αναλαμβάνεις την ευθύνη για όσους παράγοντες μπορείς πραγματικά να ελέγξεις, αλλά και να μην κρύβεσαι πίσω από δικαιολογίες.

5.      Να γίνεσαι καλύτερος μέσα από την αποτυχία. Αντιμετώπισε την αποτυχία ως ένα μέσο για να κατανοήσεις καλύτερα και να ενδυναμώσεις τον εαυτό σου. Το ότι απέτυχες μια φορά, δε σημαίνει ότι θα αποτυγχάνεις για πάντα.

«Η επιτυχία δεν είναι οριστική, η αποτυχία δεν είναι μοιραία: αυτό που μετράει είναι το θάρρος να συνεχίσεις»