Κουίζ: Πόσο Κυκλαδο-γνώστης είσαι;

της Ηρώς Κουνάδη

Θυμάστε με αλφαβητική σειρά τα μπαράκια της Μυκόνου και τα ταβερνάκια που αγναντεύουν την Καλντέρα της Σαντορίνης. Πόσα, όμως, μπορείτε να πείτε για τα «μυστικά» των Κυκλάδων, την ιστορία τους και τις άγνωστες γωνιές που κάθε χρόνο ορκίζεστε ότι θα ανακαλύψετε, αλλά πάντα το αναβάλλετε για του χρόνου, γιατί η παραλία είναι υπέροχη και τα θαλασσινά στο ταβερνάκι δίπλα της βαριά; Σας προκαλούμε να απαντήσετε στις δώδεκα ερωτήσεις που ακολουθούν και να μας αποδείξετε (γράφοντας το σκορ σας στα σχόλια, στο τέλος του κειμένου) ότι είστε πραγματικοί Κυκλαδογνώστες, και όχι εποχιακοί «τουρίστες».

1. Στο βυθό ποιας «μικρής Κυκλάδας» μπορείτε να δείτε βυθισμένο αεροπλάνο του Β’ Παγκοσμίου Πολέμου;
α. της Δονούσας
β. της Σχοινούσας
γ. της Ηρακλειάς

Στην παραλία Αλιμιά της Ηρακλειάς, η οποία τυγχάνει και μια από τις ωραιότερες των Μικρών Κυκλάδων, μια σημαδούρα που εκ πρώτης δεν μοιάζει να έχει λόγο ύπαρξης, δείχνει το σημείο στο οποίο έχει βυθιστεί ένα γερμανικό μαχητικό αεροσκάφος, κατά τη διάρκεια του Β’ Παγκοσμίου Πολέμου. Ο σκελετός του είναι εντυπωσιακά ορατός, από την επιφάνεια του νερού.

2. Τις εγκαταλελειμμένες σήραγγες των λατομείων στο Μέγα Λειβάδι της Σερίφου μπορεί κανείς να τις διασχίσει –με τη βοήθεια ενός ντόπιου, αλλιώς είναι επικίνδυνο. Τι βρίσκεται στο τέλος τους;
α. ένας αρχαιολογικός χώρος
β. μια μυστική παραλία
γ. ένα εγκαταλελειμμένο χωριουδάκι

Μετά από 50 περίπου λεπτά πεζοπορίας στις σήραγγες του λατομείου που διαπερνά το βουνό, η διαδρομή καταλήγει σε μια μοναδική ερημική παραλία. Λόγω των κατολισθήσεων και των ιστοριών που διηγούνται οι ντόπιοι για διαβάτες που χάθηκαν στους λαβύρινθους, καλό θα ήταν να μην επιχειρήσετε να διασχίσετε το ορυχείο μόνοι σας.



3. Ας υποθέσουμε πως θέλετε να ξυπνήσετε τον Ροβινσώνα που κρύβεται μέσα σας, νοικιάζοντας ένα δωμάτιο χωρίς ηλεκτρικό ρεύμα. Πού θα το βρείτε;
α. στο Γαλίφο της Φολεγάνδρου
β. στο Κάτω Κουφονήσι
γ. Πουθενά, οι Κυκλάδες έχουν αλωθεί από την επέλαση του σύγχρονου πολιτισμού

Μια όμορφη, τοσοδούλα παραλία με λίγα ενοικιαζόμενα δωμάτια χωρίς ηλεκτρικό ρεύμα, για να μετράτε καλύτερα τα αστέρια στον ουρανό τα βράδια, είναι ο Γαλίφος της Φολεγάνδρου. Θα τον βρείτε περπατώντας περί τα 10 λεπτά, από την Αγκάλη προς τον Άγιο Νικόλαο. Τα δωμάτια είναι λίγα και γεμίζουν γρήγορα, γι’ αυτό πριν ξεκινήσετε κάντε ένα τηλεφώνημα στα 22860 41069 και 22860 41072.

4. Το πατατάτο είναι η τοπική σπεσιαλιτέ που δεν θα βρείτε πουθενά αλλού παρά μόνο στην…
α. Σίκινο
β. Αμοργό
γ. Νάξο

Το πατατάτο, αρνάκι ή μοσχάρι κοκκινιστό με πατάτες και μυρωδικά στο πήλινο, είναι η ανυπέρβλητη ντόπια σπεσιαλιτέ της Αμοργού. Δοκιμάστε το, δύο και τρεις και περισσότερες φορές, παραδοσιακό στη Μαρουσσώ στην Αρκεσίνη, ή δημιουργικά παραλλαγμένο (ανάλογα με την έμπνευση της ημέρας: εμείς, για παράδειγμα, το πετύχαμε με συκωτάκια στη θέση του αρνιού) στην Ταβέρνα του Νίκου στη Λαγκάδα.

5. Το Ακρωτήρι, ο εντυπωσιακός αρχαιολογικός χώρος της Σαντορίνης άνοιξε φέτος ξανά τις πόρτες του για τους επισκέπτες. Γιατί είχε μείνει κλειστός για περισσότερα από εφτά χρόνια;
α. Για εργασίες αναστήλωσης
β. Γιατί δεν υπήρχαν αρκετοί υπάλληλοι για να τον επανδρώσουν
γ. Γιατί είχε καταρρεύσει ένα στέγαστρο, σκοτώνοντας έναν τουρίστα

Το Ακρωτήρι, η αρχαία Θήρα, κατοικήθηκε για πρώτη φορά κατά την Ύστερη Νεολιθική περίοδο (γύρω στο 4500 π.Χ.) και κατά τον 18ο αιώνα π.Χ. είχε εξελιχθεί σε πόλη. Άκμασε κατά την Υστεροκυκλαδική περίοδο, μέχρι τον ενταφιασμό του από την Μινωική έκρηξη. Στα εντυπωσιακότερα ευρήματα των ανασκαφών του Ακρωτηρίου περιλαμβάνονται οι περίφημες τοιχογραφίες (οι πυγμάχοι, τα δελφίνια και οι κροκοσυλλέκτριες είναι μερικές από τις πιο διάσημες) που κοσμούσαν τους επάνω ορόφους των κτιρίων. Ο αρχαιολογικός χώρος, που ξανάνοιξε τις πόρτες του φέτος τον Απρίλιο, παρέμενε κλειστός από τις 23 Σεπτεμβρίου του 2005, όταν τμήμα του υπό ανέγερση στεγάστρου του είχε καταρρεύσει, σκοτώνοντας έναν Ουαλό τουρίστα, τον Richard George Bennion.



6. Πού βρίσκεται η παραλία της φωτογραφίας;
α. στην Νάξο
β. στην Κίμωλο
γ. στην Κύθνο

Η παραλία - υπερπαραγωγή της Κύθνου ακούει στο όνομα Κολώνα, προσεγγίζεται από σχετικά δύσβατο –αλλά προσπελάσιμο– για μη 4x4 όχημα χωματόδρομο και είναι ουσιαστικά δύο παραλίες, που χωρίζονται μεταξύ τους από μια στενή λωρίδα άμμου, σε ένα τοπίο που θα σας θυμίσει τους εξωτικούς παραδείσους που θαυμάζουμε σε πόστερ ταξιδιωτικών γραφείων και καταχωρήσεις περιοδικών.

7. Πού ανακαλύφθηκαν για πρώτη φορά τα κυκλαδικά ειδώλια –τα τόσο αναγνωρίσιμα πλέον αγαλματάκια όπως αυτό της φωτογραφίας;
α. στα νησάκια της Καλντέρας, στη Σαντορίνη
β. στη Νάξο
γ. στην Κέρο

Η Κέρος είναι μία από τις μικρές Κυκλάδες, ακατοίκητη σήμερα, αλλά μέλος της αθηναϊκής συμμαχίας και ιδιαίτερα σημαντικός τόπος θρησκευτικής λατρείας στην αρχαιότητα. Σε αυτό το βραχώδες νησάκι των 15 τετραγωνικών χιλιομέτρων ανακαλύφθηκαν τα περίφημα αγαλματίδια - σύμβολα του Πρωτοκυκλαδικού Πολιτισμού, ο Αυλητής και ο Αρπιστής (ειδώλια των μουσικών), που εκτίθενται σήμερα στο Αρχαιολογικό Μουσείο της Αθήνας. Οι ανασκαφές διενεργήθηκαν από την Αρχαιολογική Υπηρεσία το 1963 και το 1967.



8. Η Πορτάρα της Νάξου, αυτή που όλοι φωτογραφίζουν το ηλιοβασίλεμα, είναι το μόνο σωζόμενο τμήμα του ναού του…
α. Ποσειδώνα
β. Απόλλωνα
γ. Δία

Η Πορτάρα, η μεγάλη μαρμάρινη πύλη που στέκεται ψηλά στη νησίδα Παλάτια, η οποία σήμερα είναι ενωμένη με τη Χώρα της Νάξου, είναι ό,τι απέμεινε από τον αρχαίο ναό του Απόλλωνα. Ο ναός κτίστηκε τον 6ο π.Χ. αιώνα, την εποχή του τυράννου Λύγδαμι, όταν η Νάξος ήταν μεγάλο ναυτικό, εμπορικό και πολιτιστικό κέντρο. Εδώ, σύμφωνα με την παράδοση, κάτω από τα «Παλάτια», ο Θησέας εγκατέλειψε την Αριάδνη και από εδώ την απήγαγε ο Διόνυσος με την ακολουθία του. Στον χώρο αυτό σύμφωνα με την παράδοση γιορτάστηκαν τα πρώτα «Διονύσια».

9. Σε ποιο νησί βρίσκεται ο τάφος του Ομήρου;
α. στην Ίο, μάλλον
β. στη Σαντορίνη
γ. δεν έχει ανακαλυφθεί ακόμα

Παρά το γεγονός ότι την καταγωγή του Ομήρου την διεκδικούν ούτε λίγο ούτε πολύ επτά διαφορετικές πόλεις –με επικρατέστερες μεταξύ αυτών τη Σμύρνη και την Χίο– ο τάφος του βρίσκεται, σύμφωνα με την επικρατέστερη θεωρία, στην Ίο. Το μνημείο είναι επισκέψιμο, αν και οι απόψεις διίστανται σχετικά με το αν πρόκειται πράγματι για τον τάφο του Ομήρου (που όπως αναφέρει ο Ηρόδοτος είναι θαμμένος εδώ, στο νησί όπου γεννήθηκε η μητέρα του) ή για ελληνιστικό πύργο, όπως επιμένουν αρκετοί αρχαιολόγοι. Το μνημείο, πάντως, ανακαλύφθηκε το 1175 στην περιοχή Πλακωτό, απ’ όπου η θέα στο κυκλαδίτικο τοπίο είναι φαντασμαγορική.

10. Τρεχούμενα νερά, ψηλά πλατάνια και φυσικές πηγές να αναβλύζουν δεν θα βρείτε σε όλες τις Κυκλάδες, παρά μόνο…
α. στην Άνδρο, την Τήνο και την Νάξο
β. στην Κύθνο, την Κίμωλο και την ίο
γ. στη Σίκινο, την Αμοργό και την Τζια

Αν η πηγή Σάριζα σας λέει κάτι, τότε μάλλον μαντέψατε την απάντηση εύκολα. Η Άνδρος είναι διάσημη ως μια από τις ελάχιστες πράσινες Κυκλάδες, χάρη στην ενδοχώρα της και πιο συγκεκριμένα τα χωριά Μένητες, με τα τρεχούμενα νερά, τα περιβόλια και τα πλατάνια τους, και τα Αποίκια με την πηγή Σάριζα και την Πυθάρα, έναν καταπράσινο βιότοπο με λίμνες και καταρράκτες. Το ίδιο ισχύει και για την Τήνο, με την Κάρδιανη, μια καταπράσινη όαση με πανύψηλα πλατάνια και τρεχούμενα νερά που δεν θυμίζει σε τίποτα κυκλαδίτικο τοπίο –τουλάχιστον μέχρι να προσέξεις την παραδοσιακή κυκλαδίτικη αρχιτεκτονική των σπιτιών της. Η Νάξος, τέλος, είναι ένα από τα πιο εύφορα και πράσινα Κυκλαδονήσια –θα το διαπιστώσετε με την πρώτη στην Ποταμιά, τα τρία χωριουδάκια (Άνω, Μέση και Κάτω Ποταμιά) που είναι χτισμένα κατά μήκος μίας καταπράσινης, εύφορης κοιλάδας, στολισμένη με παλιούς νερόμυλους. Κάντε έναν περίπατο δίπλα στο φαράγγι και θα εκπλαγείτε από το μοναδικό τοπίο και τα μικρά, κρυμμένα του μυστικά.



11. Σε ποιο νησί μπορείτε να επισκεφθείτε ρωμαϊκές κατακόμβες;
α. στη Σαρδηνία, υποθέτω
β. στη Μήλο
γ. στη Σαντορίνη

Ίσως το πιο spooky αξιοθέατο των Κυκλάδων, οι κατακόμβες που χρονολογούνται από τον 2ο αιώνα μ.Χ. (και πιθανολογείται πως χρησιμοποιούνταν μέχρι τον 5ο αιώνα μ.Χ.) βρίσκονται κοντά στο χωριό Τρυπητή, στη Μήλο. Πρόκειται για ένα υπόγειο νεκροταφείο, σκαλισμένο στο μαλακό πέτρωμα της περιοχής, Το μνημείο αποτελείται από τρεις κατακόμβες με ισάριθμους νεκρικούς θαλάμους (Α, Β και Γ) και μικρότερους διαδρόμους, που ξεκινούν από κάθε νεκρικό θάλαμο. Το πλάτος των διαδρόμων κυμαίνεται μεταξύ ενός και πέντε μέτρων. Το ελάχιστο ύψος τους είναι 1,60 μέτρα, ενώ το μέγιστο δεν ξεπερνά τα 2,50 μέτρα. Οι νεκρικοί θάλαμοι και οι δευτερεύοντες διάδρομοι παρουσιάζουν την ίδια διαμόρφωση. Στις πλευρές τους είναι λαξευμένοι τοξωτοί τάφοι (αρκοσόλια), ενώ τάφοι υπάρχουν σε πολλά σημεία και στο δάπεδο.



12. Πώς λέγεται και πού βρίσκεται ο αρχαιολογικός χώρος της φωτογραφίας;
α. Αρχαία Καρθαία, στην Τζια
β. Ναός του Ποσειδώνα και της Αμφιτρίτης, στην Τήνο
γ. Αρχαία Μινώα, στην Αμοργό



Η Τζια φημίζεται για τις πεζοπορικές διαδρομές της, οι οποίες ακολουθούν την δομή των λιθόστρωτων μονοπατιών που συνέδεαν μεταξύ τους τις πόλεις-κράτη της αρχαιότητας. Η μικρότερη από αυτές τις διαδρομές εκτείνεται σε μήκος 1,7 χιλιομέτρων και καταλήγει στον φαντασμαγορικό αρχαιολογικό χώρο της αρχαίας Καρθαίας. Κάτω από τον λοφίσκο που φιλοξενεί τα ερείπια δύο αρχαίων ναών, της Αθηνάς και του Απόλλωνα, βρίσκεται η υπέροχη παραλία Μικρές Πόλες, που βλέπετε στην δεύτερη φωτογραφία. Η θέα της θάλασσας από το ύψωμα θα ανταμείψει ακόμη και τους ορκισμένους εχθρούς της πεζοπορίας.

Σωστές απαντήσεις:
1-γ, 2-β, 3-α, 4-β,5-γ, 6-γ,7-γ, 8-β, 9-α, 10-α, 11-β, 12-α

Αποτελέσματα:
Λιγότερες από 4 σωστές απαντήσεις: Ομολογήστε το, η σχέση σας με τις Κυκλάδες εξαντλείται στις ξαπλώστρες της Μυκόνου και τα beach bars της Πάρου. Γούστα είναι αυτά, δεν θα σας παρεξηγήσουμε –τουλάχιστον όχι αν δεν γράψετε στα σχόλια «καλά ρε, είστε σοβαροί, ποιος ασχολείται με αξιοθέατα όταν παραδίπλα παίζουν αστακοπόλεμο στο beach bar;».

5-9 σωστές απαντήσεις: Μια γενική ιδέα την έχετε, δυο συμβουλές στους τουρίστες που δεν νοιάζονται και πολύ για το ποιο μπαράκι φτιάχνει την καλύτερη caipirinha μπορείτε να τις δώσετε. Συνεχίστε τις εξερευνήσεις, και σε λίγο θα είστε σε θέση να φτιάχνετε τα δικά σας κουίζ (και να μας τα στέλνετε, να τα δημοσιεύουμε).

Περισσότερες από 10 σωστές απαντήσεις: Συγχαρητήρια, είστε επίσημα Κυκλαδογνώστης. Αν δεν έχετε γεννηθεί σε κάποιο νησί των Κυκλάδων, πιθανότατα έχετε κάνει ευτυχισμένες τις ακτοπλοϊκές εταιρείες που συνδέουν τα νησιά με τον Πειραιά, και γνωρίζετε πολύ καλά πως καλοκαίρι χωρίς Κυκλάδες είναι σαν άνοιξη χωρίς λουλούδια.