Τα χειρότερα σουβενίρ: Τα "τσολιαδάκια" είναι παντοτινά

Γυρίστε ανάποδα το απαύγασμα της παράδοσης που κρατάτε στα χέρια σας σκεπτόμενοι να το πάρετε μαζί σας στο σπίτι. Η σφραγίδα “made in China” (θα έπρεπε να) σας στέλνει ένα μήνυμα: πως το σουβενίρ σας, κατ’ αρχάς, δεν είναι παραδοσιακό –εκτός και αν βρίσκεστε όντως στην Κίνα. Κι αυτό είναι το λιγότερο σημαντικό από τα προβλήματά του. Τα υπόλοιπα έχουν να κάνουν με την μαζική παραγωγή του, την έλλειψη έμπνευσης που το χαρακτηρίζει και την τεράστια πιθανότητα να καταλήξει θαμμένο σε κάποιο ντουλάπι αμέσως μόλις το βγάλετε από τη βαλίτσα σας.

Δεν λέμε ότι δεν υπάρχουν όμορφα, πρωτότυπα και πραγματικά παραδοσιακά σουβενίρ, η αγορά των οποίων θα στηρίξει την τοπική κοινότητα και οικονομία (σημαντικότατο αν βρίσκεστε μακριά από τον υπερ-ανεπτυγμένο δυτικό κόσμο) και τα οποία θα θέλετε να χαζεύετε ονειροπολώντας όταν επιστρέψετε από το ταξίδι σας. Απλώς, αυτά δεν πωλούνται σε μαγαζιά με σουβενίρ. Διότι τα ράφια αυτών των τελευταίων είναι ήδη γεμάτα: οι θέσεις έχουν καταληφθεί από τσολιαδάκια, μινιατούρες του Κολοσσαίου και των Πυραμίδων, σπαρτιάτικες περικεφαλαίες και αρκουδάκια ντυμένα πυροσβέστες. Υπάρχουν, όμως, πάντα και χειρότερα. Όπως αυτά που ακολουθούν.

Οι «κακές» Μπάμπουσκες
Δεν θέλατε πάντα έναν Στάλιν για το σαλόνι σας; Σε οποιαδήποτε υπαίθρια αγορά της Ανατολικής Ευρώπης που σέβεται τον εαυτό της θα έχετε την μοναδική ευκαιρία να τον αποκτήσετε, και μάλιστα σε μορφή Μπάμπουσκας, για να στολίσετε το τζάκι σας με διάφορα μεγέθη του μουστακιού του, όπως έκαναν οι γιαγιάδες με τις χαριτωμένες ρώσικες κούκλες. Συμπληρώστε τη συλλογή σας με όλα τα μοντέλα της σειράς: τώρα και σε Μπιν Λάντεν, Σαντάμ, Χίτλερ και Μουσολίνι. Αναμένουμε εναγωνίως την επετειακή κυκλοφορία –σε συλλεκτική πάντα έκδοση– των Αχμαντινετζάντ, Καντάφι και Μουμπάρακ.

Τα καπέλα «Άγαλμα της Ελευθερίας»
Στη Νέα Υόρκη κυκλοφορούν διάφορα σουβενίρ εμπνευσμένα από το Άγαλμα της Ελευθερίας –μπλουζάκια, σημειωματάρια, κουκλάκια ακόμα και πλαστικά παπάκια για το μπάνιο, εξοπλισμένα με τη δάδα και το στεφάνι. Κανένα, όμως, δεν είναι τόσο εξωφρενικό, τόσο περιττό και τόσο ντροπιαστικό όσο τα καπέλα που φορούν οι τουρίστες στο ferry boat για το Staten Island. Αν η ιδέα σας πέρασε έστω και στιγμιαία από το μυαλό, έχουμε άλλο ένα επιχείρημα για να σας αποθαρρύνουμε: θυμίζουν επικίνδυνα τον ήλιο του ΠΑΣΟΚ φορεμένο στο κεφάλι σας. Scary.

Το Manneken Pis των Βρυξελλών

Σαν να μην ήταν αρκετό που το διασημότερο αξιοθέατο της πόλης είναι το άγαλμα ενός αγοριού που ουρεί στο σιντριβάνι κοντά στην Grande Place, οι ιδιοκτήτες καταστημάτων σουβενίρ φρόντισαν να το αναπαράγουν σε εκατομμύρια μικρά αγαλματάκια, μαγνητάκια, κουκλάκια και σφηνάκια κατακλύζοντας την πόλη με την εικόνα του. Όχι, δεν είναι χαριτωμένο. Είναι ένα αγόρι που κατουράει ένα σιντριβάνι.

Τα καπελάκια της Βρετανικής Αστυνομίας

Ας πούμε ότι οι γονείς σας σάς έντυναν αστυνομικό όταν ήσασταν μικρός. Ή ότι πάσχετε από τη γνωστή φαντασίωση με τις στολές, οι γυναίκες. Έστω. Το καταλαβαίνουμε. Όποια, όμως, και αν είναι η δικαιολογία σας, το καπελάκι-κράνος του βρετανικού αστυνομικού σώματος είναι απλά αστείο. Και πιθανότατα το πιο κιτς από τα δεκάδες κιτς σουβενίρ με τα οποία το Λονδίνο εφοδιάζει τους τουρίστες του κάθε χρόνο.



Τα μποξεράκια με τον Πύργο της Πίζας

Εντάξει, οι Ιταλοί έχουν χιούμορ, και εντάξει, το χιούμορ τους είναι συχνά εμποτισμένο με σεξουαλικές αναφορές. Αυτό δεν είναι απαραίτητα κακό. Οι τοπικές αρχές, βέβαια, δεν έδειξαν να συμμερίζονται την αίσθηση του χιούμορ των ιδιοκτητών καταστημάτων σουβενίρ που εμπνεύστηκαν και πωλούσαν τα μποξεράκια της φωτογραφίας: έσπευσαν να τους κόψουν πρόστιμα για –το μαντέψατε– προσβολή συμβόλου. Αυτό, βέβαια, τα κατατάσσει στη σφαίρα του cult, οπότε θα μπορούσατε να αγοράσετε ένα για συλλεκτικούς λόγους. Αρκεί να μην το φοράτε.

Οτιδήποτε πωλείται πλάι στα highways των μεσοδυτικών ΗΠΑ

Πλαστικοί «ανδριάντες» Ινδιάνων αρχηγών φυλής με άπειρα φτερά. Καουμπόικα καπέλα –γίνεται και χειρότερο: στολισμένα με στρας. Παντελώς αναληθοφανή ομοιώματα αγριόπαπιων. Και, για να σας αποτελειώσουμε: ταπισερί από εκείνα που έφερναν οι μετανάστες θείοι τη δεκαετία του ’70 και απεικόνιζαν είτε τίγρεις που κολυμπούσαν είτε άλογα που έτρεχαν σε λιβάδια –με το κεφάλι απαραιτήτως στο πλάι. Ναι, υπάρχουν ακόμα.

Τα ζωγραφισμένα κοχύλια/ μπουκαλάκια/ ξύλα/ καραβάκια στα ελληνικά νησιά
Δεν είναι πως πάνω τους συγκεντρώνονται όλα τα κλισέ του ελληνικού τουρισμού της δεκαετίας του ’80 –ο κατακίτρινος ήλιος, τα ροζουλί κοχύλια, μια βάρκα που ήταν μόνη της σε θάλασσα γαλάζια κι είχε παρέα γλάρους με ολόλευκα φτερά. Δεν είναι καν ότι είναι άσχημα: την πρώτη φορά που τα βλέπεις δεν είναι. Το πρόβλημα είναι ότι δεν διαφέρουν στο ελάχιστο από νησί σε νησί: είναι πανομοιότυπα στην Κρήτη, την Κέρκυρα, τη Ρόδο, τη Σάμο… Και πρόσφατα τα είδαμε και στη Μονεμβασιά. Η επιδημία εξαπλώνεται και στην ηπειρωτική Ελλάδα. Σας προειδοποιήσαμε.

Η.Κ.