Πίσω από όρους και χαρακτηρισμούς όπως “groove”, “soul thing”, “acid jazz”, “jazz funk” ή οτιδήποτε παρεμφερές, βρίσκουμε το πρόσωπο και την κιθάρα του Melvin Sparks. Είναι ο ζωντανός θρύλος που αντιπροσωπεύει μια ολόκληρη εποχή της σόουλ τζαζ που απλώνεται ως τα μέσα των seventies. Άμεσος συνεχιστής του ήχου και της τεχνοτροπίας του θρυλικού Grant Green, ο Melvin Sparks έκανε μερικές σπέσιαλ ηχογραφήσεις εκείνη την εποχή που σήμερα θεωρούνται ως η βάση της acid jazz. Στα 13 του ο Melvin έπαιζε κιθάρα με τον B.B. King – και μετά με τον Little Richard και τον Sam Cooke – ενώ στο διάστημα 1966-67 ήταν μόνιμος συνεργάτης του Jack McDuff. Δεινός αυτοσχεδιαστής, συνεργάστηκε με ονόματα όπως Charles Earland, Sonny Stitt, Lou Donaldson, Sonny Phillips, Reuben Wilson , Johnny "Hammond" Smith – μέχρις ότου πέρασε η μόδα της σόουλ τζαζ. Ο Sparks όμως συνέχισε απτόητος να παίζει με φίλους και «ομοϊδεάτες» όπως ο Houston Person, ο Hank Crawford και ο Jimmy McGriff, μέχρι που η ιστορία τον δικαίωσε. Η ανανέωση του ενδιαφέροντος για τη σόουλ τζαζ στα nineties, τον τοποθέτησε εκεί που πάντα του άξιζε: στην κορυφή… 
Από τις πιο σπουδαίες τραγουδίστριες της σύγχρονης βραζιλιάνικης μουσικής, η Barbara Mendes έχτισε το καλλιτεχνικό της πρόσωπο με απλά και σταθερά βήματα, πιάνοντας μια ευρεία εκφραστική γκάμα που ξεκινάει από την πατρίδα της, πάει στη Νέα Υόρκη και έρχεται στην Ευρώπη – όπου συμπεριλαμβάνεται, φυσικά, και η χώρα μας καθώς είναι ένα από τα πιο αγαπημένα πρόσωπα του ελληνικού κοινού. Η Barbara Mendes ηχογράφησε το θαυμάσιο πρώτο live άλμπουμ της στο Half Note Jazz Club την εποχή που διαμόρφωνε το καλλιτεχνικό της προφίλ και, βαθμιαία, έχει αναπτύξει μια παρουσία που, εκφραστικά και ερμηνευτικά, πάει όλο και πιο μπροστά χρόνο με τον χρόνο, επεκτείνοντας την τέχνη της από την σύγχρονη musica popular brasileira και την bossa nova ως την dance electronica – έχοντας σαν μόνιμη βάση της την τζαζ. Φωνή που περιέχει αίσθημα και βγάζει εκφραστική δύναμη, με πλούσια μουσική κληρονομιά μέσα της, η Barbara Mendes απλώνει το ταλέντο της όλο και πιο πολύ, ξεχωρίζοντας με τις εμφανίσεις της στα τζαζ κλαμπ και τα φεστιβάλ του κόσμου, βγάζοντας μεστούς προσωπικούς δίσκους και συμμετέχοντας σε σημαντικές σύγχρονες ηχογραφήσεις. 
Μια από τις σπουδαιότερες acid jazz κολεκτίβες της Νέας Υόρκης, οι Brooklyn Funk Essentials διέπρεψαν στη διάρκεια των nineties όχι μόνο στον στενό χώρο της dance σκηνής και των κλαμπ αλλά και σε ένα ευρύτερο δημιουργικό πεδίο καθώς προσέγγιζαν τη μουσική – και τη τζαζ και το φανκ – με ιδιαίτερη φρεσκάδα. Έκαναν το πρώτο μεγάλο τους χιτ με το γνωστό trance κομμάτι του Pharoah Sanders και του Leon Thomas, “The Creator Has a Master Plan”, το καλοκαίρι του ΄94. Αλλά και όλο το άλμπουμ, “Cool and Steady and Easy” ήταν εξαιρετικό – παρόλα αυτά η τραγουδίστρια Joi Cardwell έδωσε τη θέση της στην γνωστή μας Stephanie McKay. Και οι Brooklyn Funk Essentials συνέχισαν να προχωρούν τη μουσική τους – κάνοντας στην Κωνσταντινούπολη το εκπληκτικό άλμπουμ “In the Buzz Bag”, όπου συμπράττουν μοναδικά με την τσιγγάνικη ορχήστρα Laco Tayfa. Το γκρουπ φτιάχνει μια θαυμάσια μείξη με φανκ, λάτιν, ρέγγε, τζαζ, χάουζ, ραπ, electro, dub κ.ά. στοιχεία – όμως το 2001 σταματάει τις εμφανίσεις και αυτοδιαλύεται. Μέχρι το 2006 οπότε επιστρέφει δριμύτερο, με δύναμη και νέα live έξοδο σε όλες τις ηπείρους. Και με νέο άλμπουμ: “Watcha Playin”… 
Μια ξεχωριστή φυσιογνωμία στον χώρο της σύγχρονης τζαζ, ο σαξοφωνίστας Chico Freeman κρατάει μια εξέχουσα θέση σαν σαξοφωνίστας από τα μέσα των seventies ως τις μέρες μας. Γόνος γνωστής τζαζικής οικογενείας του Σικάγου (πατέρας του είναι ο Von Freeman, επίσης σαξοφωνίστας, και θείοι του ο κιθαρίστας George και ο ντράμερ Bruz Freeman), ο Chico έχει αναπτύξει μια αντίληψη που αγκαλιάζει συνολικά της τζαζ, από το σουίνγκ και το μπίμποπ ως την λάτιν και τη free). Αυτό είναι κάτι που αντικατοπτρίζεται απόλυτα στην πλούσια δισκογραφία του – και, φυσικά, στην ιστορία του, που αναπτύσσεται απρόσκοπτα και δημιουργικά, περιλαμβάνοντας και την Ελλάδα, με την οποία έχει αναπτύξει ιδιαίτερες σχέσεις τα τελευταία χρόνια κάνοντας συχνές και ποικίλες εμφανίσεις εδώ. Σαν γνήσιος και δημιουργικός τζάζμαν όμως, ο Chico Freeman είναι ένας πολίτης του κόσμου (από καλλιτεχνική άποψη) με ποικίλα projects – ένα από τα οποία είναι το σχήμα Guataca, που περιλαμβάνει εξαίρετους μουσικούς της λάτιν τζαζ και με το οποίο ο Chico «απλώνει» την τζαζική του ευαισθησία σε πρωτότυπους αφρο-λάτιν ρυθμούς, χιπ-χοπ εντάσεις και world χρώματα. Ο Chico Freeman είναι πάντα μπροστά – δυναμικά και με ανανεωμένο γκρουπ… 
Μια δεκαπενταετία τώρα, ο Steve Lucky και το γκρουπ του, οι Rhumba Bums, αποτελούν το σήμα κατατεθέν του πιο εκρηκτικού jump σουίνγκ και του πιο κεφάτου ρυθμ εντ μπλουζ που ακούγεται αυτή τη στιγμή τόσο στην Αμερική όσο και στον υπόλοιπο κόσμο. Το φανταστικό αυτό γκρουπ δημιουργήθηκε στο Σαν Φρανσίσκο από τον πιανίστα / τραγουδιστή Steve Lucky και την τραγουδίστρια / κιθαρίστρια Carmen Getit. Οι δυο τους, με τη μοναδική χημεία και το χιούμορ τους αλλά και την ερμηνευτική τους άνεση, αναβιώνουν με μοναδικό τρόπο μια ποικιλία από μουσικά στυλ (μπλουζ, μπούγκι, ρυθμ εντ μπλουζ, σουίνγκιν τζαζ) της δεκαετίας του ’40 και του ’50, έχοντας όμως πλήρη επαφή με το σήμερα και το σύγχρονο χορευτικό σόου. Ο Steve Lucky έχει μακρά ιστορία στο μπλουζ της σκηνής του Ντιτρόιτ και της Νέας Υόρκης – παίζοντας με θρύλους όπως Johnny Copeland, Odetta, John Hammond, Carey Bell κ.ά. Το 1993 εγκαταστάθηκε στο Σαν Φρανσίσκο όπου έφτιαξε τους Rhumba Bums. Το γκρουπ ολοκληρώθηκε με την εκρηκτική Carmen Getit, που τραγουδάει υπέροχα και παίζει θαυμάσια τζαζ κιθάρα. Και το σόου τους κρατάει μέχρι σήμερα… 
Το χιούμορ του αλλά και η σοβαρή, γεμάτη αγάπη, προσέγγιση της παλιάς ιταλικής ποπ παίζει με τις αναμνήσεις μας – αλλά, παράλληλα, ενισχύει την κοινωνικοπολιτική μας συνείδηση. Ο Tonino Carotone παίζει με την εμφάνιση και τη στάση του – φορώντας εκπληκτικά old-time κοστούμια και μάγκικα καπέλα, και υιοθετώντας την ερμηνευτική αντίληψη ενός Gino Paoli ή ενός Rocky Roberts – όμως πίσω από την εικόνα βρίσκεται πάντα η ουσία. Ο Tonino Carotone είναι ένας καθαρά ιταλικών προδιαγραφών Βάσκος καλλιτέχνης, με ελληνοϊταλικό image, που συνδυάζει δημιουργικά την κοινωνικοπολιτική α λα Manu Chao θέαση με την πλούσια ιταλοπόπ τραγουδοποιητική παράδοση, δίνοντας σύγχρονες καντσονέτες και σερενάτες ή διερμηνεύοντας αισθήματα που δένουν με τον λυρισμό και την μπριγιαντίνη με μεγάλη επιτυχία. Με punk παρελθόν πίσω του, ο Antonio de la Cuesta (όπως είναι το πραγματικό του όνομα) αποδίδει τον δέοντα σεβασμό και τιμή στον μετρ Renato Carosone και προχωράει επάξια στην παράδοση του Adriano Celentano. Έτσι γίνεται ένας αυθεντικός εκφραστής μιας σύγχρονης λαϊκής μουσικής που φέρει το πνεύμα του δρόμου – σε συνδυασμό με ethnic και world μουσικές, με χιούμορ και έκδηλη κοινωνική ευαισθησία, ανοίγοντας πια τον δικό του δρόμο… 
Μια ιδιαίτερη μείξη καταγωγής από τη Λουιζιάνα και το Τέξας χαρακτηρίζει την πολύχρονη καλλιτεχνική παρουσία του Phillip Walker στον χώρο του μπλουζ. Ο Phillip έμαθε την τέχνη του μικρός, στα χωράφια, με μια ιδιοκατασκευασμένη (από κουτί πούρων και σύρμα) κιθάρα, και το ταλέντο του τον οδήγησε πολύ σύντομα στο επάγγελμα του μουσικού. Στα 16 του ήταν ήδη στον δρόμο, παίζοντας με τον Clifton Chenier και, παράλληλα, με αστέρια του ροκ εν ρολ όπως η Etta James, ο Little Richard, ο Fats Domino κ.ά. Αυτά γύρω στα μέσα των fifties οπότε ο Phillip Walker αποφάσισε να εγκατασταθεί μόνιμα στην Καλιφόρνια και να γίνει μέλος της West Coast μουσικής σκηνής. Υπήρξε από τους πιο δραστήριους μπλούζμεν της δεκαετίας του ’60 παρόλο που το πρώτο προσωπικό του άλμπουμ, “The Bottom of the Top”, το έκανε το 1973 για την εταιρία του (γνωστού) Playboy του (επίσης γνωστού) Hugh Hefner. Φοβερός δεξιοτέχνης κιθαρίστας και μετρ σε όλα τα στυλ, ο Walker έφτιαξε μια εκπληκτική καριέρα που – με πρωτοφανή και μοναδική δύναμη – κρατάει μέχρι σήμερα. Ο Phillip Walker είναι ένας πραγματικός θρύλος του μπλουζ… 
Ο Al Foster ήταν ο ντράμερ στο γκρουπ του Miles Davis για ένα μεγάλο και καθοριστικό διάστημα: από το 1972 ως το 1984 ή, μιλώντας δισκογραφικά, από το “Get Up With It” ως το “You’re Under Arrest”. Πριν από αυτό, ο Al Foster είχε εξελιχθεί σε έναν εξαίρετο post-bop ντράμερ που έπαιζε στρέιτ τζαζ με μουσικούς όπως ο Blue Mitchell. Τον ξεχώρισε όμως ο Miles Davis όταν τον είδε να παίζει στο Cellar Café του Μανχάταν: «Είχε ένα εκπληκτικό groove στο παίξιμό του και μπορούσε να το κρατήσει όσο ήθελε. Αυτό ήταν που έψαχνα σε ένα ντράμερ τότε – και ο Al το είχε». Έτσι ο Al Foster αντικατέστησε τον Jack DeJohnette – και έγινε ένας από τους κορυφαίους μουσικούς της ηλεκτρικής τζαζ fusion. Από εκεί και πέρα όμως, εξελίχθηκε σε έναν από τους μεγαλύτερους και αδιαμφισβήτητους σύγχρονους jazz masters. Ο Al Foster έχει παίξει πρακτικά με όλους τους μεγάλους της σύγχρονης τζαζ – όμως αξίζει να κρατήσουμε στη μνήμη μας τη συνεισφορά του στα γκρουπ των Herbie Hancock, Sonny Rollins και Joe Henderson. Όσο για τα δικά του γκρουπ, είναι πάντα κορυφαία… 
Στο επίκεντρο είναι η εκφραστική δύναμη του φλαμένκο, ηλεκτρισμένη και ενισχυμένη με ροκ εντάσεις και ποιητικές τζαζ ευαισθησίες. Κάλλιστα θα μπορούσε να είναι μείξη ανάμεσα σε διαφορετικούς μουσικούς κόσμους – όμως το αίσθημα βγαίνει ατόφιο και άμεσο σαν τη φυσική αναπνοή. Οι LaXula υπερβαίνουν την post-punk καταγωγή τους και μόνο από το γεγονός ότι χειρίζονται μια αισθησιακή και μαγευτική μουσική με τρόπο ιδιοφυή, μεταφέροντάς την στη σκηνή σαν θεατρική δράση ενός live θιάσου που βιώνει την πραγματικότητα ενός ονείρου. Στο κέντρο βρίσκεται η χαρισματική τραγουδίστρια, performer και τραγουδοποιός Monte Palafox που, με τα τραγούδια της, βγάζει αποσπάσματα από την ίδια τη ζωή της. Το γκρουπ έγινε κατά τύχη, στο Λονδίνο, το 2002, όταν η Ισπανίδα καλλιτέχνις έψαχνε να βρει ένα γάτο! Βρήκε όμως τους μουσικούς που θα μοιράζονταν μαζί της τα κοινά τους όνειρα και, μέσα από μια post-rock ψυχεδέλεια, με αραβικές και ανατολίτικες νύξεις, με τάνγκο και, κυρίως, φλαμένκο, άνοιξε ο δρόμος. Ήδη πριν κυκλοφορήσει ο πρώτος τους δίσκος, με τον χαρακτηριστικό τίτλο “In X-ile”, είχαν ήδη εντυπωσιάσει. Τώρα, απλά, θα γίνουν διάσημοι…
