Η Οδύσσεια αλά Γουίλσον στο Εθνικό θέατρο

Ένα «μύθο για όλη την οικογένεια» έστησε ο μέγας Αμερικανός εικονοκλάστης Ρόμπερτ Γουίλσον στο Εθνικό μας Θέατρο, δουλεύοντας με Έλληνες ηθοποιούς την ομηρική «Οδύσσεια»,που θα κάνει πρεμιέρα στις 26 του μήνα. Πρόκειται για την παράσταση –γεγονός της σεζόν που ξεκινά. «Φέρτε ως εκ τούτου και τα παιδιά σας», μας ενθάρρυνε ευδιάθετος στη σημερινή συνέντευξη τύπου ο κοσμοπολίτης σκηνοθέτης, χορογράφος, εικαστικός και φωτιστής και εν συνεχεία έκανε, συναισθηματικά φορτισμένος, κάτι που δεν συνηθίζει. Μπαινοβγαίνοντας σε μια άτυπη, αλλά ολοζώντανη performance μέσα σε «ρόλους», μίλησε εξαντλητικά για τα μεγάλα μυστικά πίσω από τη δουλειά του. Δίπλα του βρισκόταν ο καλλιτεχνικός διευθυντής του Εθνικού Θεάτρου Γιάννης Χουβαρδάς και ο διευθυντής του συμπαραγωγού της πολυαναμενόμενης «Οδύσσειας» Piccolo Teatro, Σέρτζο Εσκομπαρ. Αμφότεροι υπογράμμισαν το ειδικό βάρος της παραγωγής και της συνεργασίας σε μια εποχή κρίσης κι αμφισβήτησης του ρόλου και της θέσης της Ελλάδας στην Ευρώπη.

Απέναντί από τον θεόρατο φορμαλιστή σκηνοθέτη βρίσκονταν δυο από τους πρωταγωνιστές της παράστασης που τον Απρίλιο ( με προπωλημένο ήδη τα 40% των εισιτηρίων της) θα φιλοξενηθεί στο ιστορικό Piccolo του Μιλάνο: Ο Όμηρος και Τειρεσίας Νικήτας Τσακίρογλου και η Αντίκλεια, Αρήτη και Ευρύκλεια Λυδία Κονιόρδου."Η δουλειά μου είναι κυρίως οπτική. Αυτό κάνω δεν είναι νατουραλιστικό, αλλά φορμαλιστικό" ξεκαθάρισε εξαρχής ο Γουίλσον. "Θα ήταν παράλογο αν καταπιανόμουν εγώ ψυχολογικά και ρεαλιστικά με την «Οδύσσεια». Αυτό που έστησα είναι ένα ταξίδι , ένα φανταστικό ταξίδι".

Πριν χρόνια είχε παρακολουθήσει στην Ελλάδα μια παράσταση της «Οδύσσειας», που τον έκανε να δυσφορήσει και να βαρεθεί. «Πώς θα αισθανόταν ένα παιδί βλέποντάς την;», αναρωτήθηκε τότε. Θα βαριόταν αφάνταστα, σκέφτηκε. Και φιλοτέχνησε μια δουλειά που όχι μόνο δεν θα κάνει τους θεατές της να πλήξουν, αλλά μπορεί να μιλήσει στους πάντες, και ας μην γνωρίζουν την ελληνική γλώσσα, στην οποία ούτως ή άλλως δεν έριξε το κέντρο βάρους. Ο λόγος και οι ήχοι μονταρίστηκαν τελευταίοι.

Ο τρόπος που επέλεξε τον Οδυσσέα- Σταύρο Ζαλμά, τον Τηλέμαχο Αποστόλη Τότσικα, την Πηνελόπη και Καλυψώ Μαρία Ναυπλιώτου και την υπόλοιπη διανομή δεν διαφέρει από αυτόν που ακολουθεί σαράντα πέντε και πλέον χρόνια στις ανορθόδοξες οντισιόν του. Ζητησε από τους ηθοποιούς να στέκονται άλαλοι (άλλωστε «το δυσκολότερο πράγμα είναι να στέκεται ένας ηθοποιός στη σκηνή», θεωρεί), να διανύσουν ένα μέτρο σε πέντε λεπτά («για να δω την ισορροπία τους), να διαβάσουν κάτι (οτιδήποτε, ακόμα και εφημερίδα) και να τραγουδήσουν κάτι απλό (όπως το Happy Birthday).

Η πρόκληση που θέτει ο ίδιος ενώπιόν του είναι εξίσου ανορθόδοξη: «να ακούω χάρη σε αυτό που βλέπω στη σκηνή καλύτερα από όταν θα έχω κλειστά τα μάτια, οπότε οι ήχοι γίνονται ανάγλυφοι». Εν κατακλείδι «όλοι στο θέατρο πρέπει να υπακούμε στο ίδιο πράγμα . Παρ’ότι καθένας είναι μια μονάδα πρέπει όλοι να γίνονται ένα». Όπως και στον Μπρέχτ και στο επικό θέατρο, στις άρτιες παραστάσεις του μια απλή χειρονομία, μια καρέκλα, ή ένα φως είναι εξίσου σημαντικά.

Ο κορυφαίος σκηνοθέτης βρέθηκε στην πρώτη κρατική σκηνή μας σε μια δύσκολη συγκυρία, καθώς η χώρα βρίσκεται στο μάτι του κυκλώνα. «Ευκαιρία και πρόκληση», αρκέστηκε να αποκαλέσει ο ίδιος τη συνεργασία του «ειδικά αυτή τη δύσκολη εποχή».

Μέγα κέρδος για το Εθνικό, χαρακτήρισε ο Γιάννης Χουβαρδάς το γεγονός ότι «ένας από τους μεγαλύτερους καλλιτέχνες της εποχής είναι στη χώρα και ασχολείται από την αρχή μέχρι το τέλος με ένα πρωτότυπο συναρπαστικό τρόπο με την «Οδύσσεια», ένα συμβολικό κείμενο για τον ελληνισμό πάντοτε κα ιδίως τώρα». Δημιουργώντας μια παράσταση που «δεν θα αποκλείσει κανένα». Εξίσου σημαντικό χαρακτήρισε το γεγονός ότι μια δουλειά της σύγχρονης Ελλάδας , με το κείμενο της Οδύσσειας και την αφρόκρεμα των ηθοποιών της, θα ταξιδέψει και εκτός ελληνικών συνόρων. (ήδη γίνονται συζητήσεις με Λονδίνο, Αμβούργο και Ολσο, για το ‘13-’14).

«Η Ελλάδα συνεχίζει να υπάρχει μεταβαλλόμενη. Έχει μέλλον», κατέληξε ο Γιάννης Χουβαρδάς ως προς το μήνυμα που εκπέμπει η «Οδύσσεια».

Η υπογραφή του συμβολαίου με το Piccolo Τeatro έγινε το Νοέμβριο του 2011, μια εποχή που «όλοι αμφισβητούσαν τη σημασία της μοίρας της Ελλάδας», σύμφωνα με τον Σ. Εσκομπαρ, ο οποίος ωστόσο τόλμησε να συνάψει μια πολιτική συμμαχία με όχημα το θέατρο. «Ισχυρίζονταν στην Ιταλία ότι ήμουν τρελός», προσέθεσε. Εντούτοις, η Corriere de la Sierra παραδέχτηκε, βάσει δημοσιεύματός της, ότι «ο Όμηρος είναι πιο σημαντικός από τον Στρέλερ», διότι μπορεί ο πρώτος λόγος που το Piccolo ,η θαυματουργή θεατρική στέγη του Στρέλερ, να είπε το ναι στο Εθνικό Θέατρο εξαιτίας του Γουίλσον, αλλά ο Δεύτερος λόγος ήταν η Οδύσσεια. «Ζούμε μια περίοδο που έχει γεμίσει Οδυσσείς», υπογράμμισε ο Εσκομπαρ.«Το Piccolo θέλει να τονίσει με αυτή τη συνέργεια το νόημα της σημερινής Ελλάδας. Το ταξίδι προς ένα προορισμό που κανείς δεν ξέρει ποιος είναι είναι κοινό σε όλη την Ευρώπη», προσέθεσε ο Εσκομπαρ.

*Εθνικό θέατρο
Κτίριο Τσιλλερ
Κεντρική σκηνή
Αγ.Κων/νου 22-24 (Ομόνοια)
Τηλ.ταμείου:
210 5288170 - 171

Τιμές εισιτηρίων 
Διακεκριμένη: 40 ευρώ
Α Ζώνη: 35 ευρώ
Β Ζώνη: 25 ευρώ
Γ Ζώνη: 20 ευρώ
Δ Ζώνη: 16 ευρώ (Β' Εξώστης)
Φοιτητικό/Νεανικό: 16 ευρώ (Γ' Ζώνη) 

Οικογενειακά εισιτήρια 
(έκδοση μόνο από ταμείο
ή τηλεφωνικά)
2 γονείς + 1 παιδί
Β Ζώνη: 52€
Γ Ζώνη: 45€
2 γονείς + 2 παιδιά
Β Ζώνη: 65€
Γ Ζώνη: 55€