Περικλής: Το Εθνικό Θέατρο πάει Λονδίνο

της Ιωάννας Κλεφτόγιαννη

Μια σπουδαία στιγμή για το παγκόσμιο θέατρο. Μια μεγάλη στιγμή και για το ελληνικό. Κάτω από τον ουρανό, στο ξύλινο ανοικτό οκταγωνικό αμφιθέατρο με τις τρεις γαλαρίες και την αρένα των ορθίων, πιστό αντίγραφο της αυθεντικής πρώτης σκηνής όπου ο ίδιος ο Σέξπιρ από το 1599 παρουσίαζε τα έργα του, δίπλα στον ποταμό Τάμεση, στο περίφημο Globe Shakespeare Theatre, σήμερα και αύριο το Εθνικό μας θέατρο παρουσιάζει τον «Περικλή» του Σέξπιρ.

Είναι η ελληνόγλωσση παράσταση ενός σεξπιρικού έργου, ανάμεσα στο «Ημέρωμα της στρίγκλας» που θα παιχτεί στα ούρντου, του «Βασιλιά Λιρ» που ανεβαίνει στα αμπορίτζιναλ, του μαορί «Τρωίλου και η Χρυσηίδας», του καντονέζου «Τίτου Ανδρόνικου» και της «Τρικυμίας» που θα αποδοθεί στα αραβικά. Διότι τριανταοκτώ θίασοι από όλο τον κόσμο θα καταθέσουν στη μητρική γλώσσα ή διάλεκτό τους ισάριθμες εκδοχές πάνω στο σύνολο των θεατρικών κειμένων του Σέξπιρ, στη μεγαλύτερη θεατρική διοργάνωση που έγινε ποτέ για να τιμήσει το έργο του.
 
Το περίφημο Shakespeare's Globe, το θεατρικό «σπίτι» του Σέξπιρ στο Λονδίνο, αποφάσισε να γιορτάσει τους Ολυμπιακούς Αγώνες του 2012 με ένα μοναδικό στα διεθνή θεατρικά χρονικά project θέτοντας σημείο εκκίνησης την ημέρα γέννησης του βάρδου, τις 23 Απριλίου. Από την Δευτέρα που μας πέρασε και για έξι εβδομάδες, θα φιλοξεί, παράλληλα με τους Ολυμπιακούς Αγώνες, τους 38 θιάσους από όλη την υφήλιο σε ένα συγκλονιστικά πρωτοφανή πολύγλωσσο μαραθώνιο που ενεπνεύσθη ο καλλιτεχνικός διευθυντής του θεάτρου, Ντόμινικ Ντρόμγκουλ.

Για τον 48χρονο σκηνοθέτη και δραματουργό Ντόμινικ Ντρόμγκουλ, που εδώ και έξι χρόνια είναι ο καλλιτεχνικός διευθυντής του Shakespeare's Globe, ο Σέξπιρ «εκτός από σπουδαίος δραματουργός, είναι μια διεθνής γλώσσα που καταργεί τα σύνορα». Δεν έχει άδικο. Ωστόσο η πρωτότυπη σύλληψή του γεννήθηκε, όπως μας έχει αναπτύξει τηλεφωνικά, όχι από το έργο του αλλά από τον χώρο: το περίφημο Globe Theatre, «ένα καταπληκτικό κτήριο που σε αποπλανεί», όπως παραδέχεται. «Η αρχιτεκτονική και τα υλικά του καθορίζουν την παράσταση, ακριβώς όπως συμβαίνει και με την Επίδαυρο». Από την ανοικτή ξύλινη σκηνή του για ενάμισι μήνα θα ανοικτεί επομένως ο πρωτόγνωρος διάλογος των... γλωσσών, των φυλών και των εθνών. «Δεν είναι μόνο ένα μεγάλο στοίχημα. Είναι τρέλα», διαπιστώνει ψύχραιμος ο Ντόμινικ Ντρόμγκουλ.

Στο Φεστιβάλ Σέξπιρ 2012 στο Globe θα παρουσιαστούν επίσης, μεταξύ άλλων, στα ιταλικά ο «Ιούλιος Καίσαρας» (Cometa Off Theatre της Ρώμης), στα σόνα (Ζιμπάμπουε) οι «Δυο κύριοι από τη Βερόνα», στα ισπανικά ο «Ερρίκος VIII» («Rakata» της Μαδρίτης) και στην αγγλική νοηματική το «Αγάπης Αγώνας Άγονος» (Deafinitely Theatre). Θα είναι η πρώτη φορά που οι Βρετανοί θεατές θα «ανεχτούν» την παρουσίαση του εθνικού τους βάρδου από ξένες φυλετικές παραδόσεις. Κι επειδή το θέατρο είναι ένας δημόσιος χώρος, όλες οι παραστάσεις της διοργάνωσης τελειώνουν με χορό. Με μια υποσημείωση: δεν θα δίνονται στο φως της ημέρας, όπως γινόταν επί Σέξπιρ, αλλά τα απογεύματα και τα βράδια.

Ο ελληνικός «Περικλής», που παρουσιάζεται σήμερα και αύριο, η μινιμαλιστική παράσταση ουσίας («μια άσκηση στο τίποτα και στην ασκητική», όπως μας έλεγε ο σκηνοθέτης της και καλλιτεχνικός διευθυντής του Εθνικού Γιάννης Χουβαρδάς) συσπειρώνει σκηνικά «μερικά από τα μεγαλύτερα ταλέντα της Ελλάδας», σύμφωνα με τον Ντρόμγκουλ. Τους Στεφανία Γουλιώτη, Χρήστο Λούλη, Δημήτρη Πιατά, Μηνά Χατζησάββα, Μαρία Σκουλά, Λυδία Φωτοπούλου, Γιάννη Βογιατζή, Κώστα Βασαρδάνη, Γιώργο Κοτανίδη, Μανώλη Μαυροματάκη, Γιώργο Γλάστρα και Βασίλη Παπαγεωργίου.

Χωρίς σκηνικά, ένας από τους διαχρονικούς όρους του Globe, οι ηθοποιοί μόνο με μουσικές, τα σώματα και τις φωνές τους θα ζωντανέψουν σκηνικά αυτό το παραμύθι για ενήλικες που συνέθεσε ο Σέξπιρ. Θα καταπλήξουν, όπως συνέβη στην Αθήνα, και το βρετανικό κοινό μαζί με το διεθνές που θα έχει σπεύσει για τους Ολυμπιακούς Αγώνες; Η σημαντική πάντως παράσταση θα επιστρέψει στη βάση της, στο Εθνικό Θέατρό μας, στις 3, 9 και 11 Μαΐου, για εκείνους που δεν την πρόλαβαν.