The Great Gatsby: Λαμπερό και διασκεδαστικό Χόλιγουντ

του Λουκά Τσουκνίδα 

Το πολυαναμενόμενο υπερθέαμα του Μπαζ Λούρμαν, χτισμένο επάνω στο “απόλυτο αμερικάνικο μυθιστόρημα” του Σκοτ Φιτζέραλντ “The Great Gatsby”, ανοίγει απόψε το Φεστιβάλ των Κανών κι από αύριο καλείται να γεμίσει τις αθηναϊκές αίθουσες σώζοντας πιθανόν μια κινηματογραφική χρονιά που ακόμη περιμένουμε να μας αιφνιδιάσει ευχάριστα. Εκ πρώτης όψεως μπορεί και να τα καταφέρει, έτσι εντυπωσιακό, προκλητικό και τρισδιάστατο όπως —με μαεστρία, ομολογουμένως— έχει κατασκευαστεί για να είναι. Δυστυχώς όμως, ελάχιστη σχέση έχει με την οποιαδήποτε λογοτεχνικού τύπου ομορφιά ή διεισδυτικότητα διαθέτει το πρωτότυπο, καταδικάζοντας εαυτόν σε μια πορεία διάττοντος αστεριού, ανάλογης μ' εκείνη του ήρωά του.

Η υπόθεση

Ο νεοφερμένος στη Νέα Υόρκη Νικ Κάραγουεϊ, προσεγγίζεται απ' τον διαβόητο γείτονά του, Τζέι Γκάτσμπι, και αφού ζει για λίγο μέσα στο λαμπερό lifestyle για το οποίο εκείνος φημίζεται, γίνεται κάτι σαν έμπιστός του, μπαίνει στα ενδότερα της ζωής και της προσωπικότητάς του. Φυσικά, δεν έχει επιλεγεί τυχαία και πολύ γρήγορα μαθαίνει τον πραγματικό λόγο που αυτός ο μοναχικός, εκκεντρικός πολυεκατομυρριούχος με το σκιώδες παρελθόν και τους άψογους τρόπους επεδίωξε τη συντροφιά του. Σύντομα, η βιτρίνα θα καταρρεύσει κι ο Νικ, ελάχιστα μπορεί να κάνει γι' αυτό...



Η κριτική

Απ' το πρώτο έως το τελευταίο λεπτό, ο Μπαζ Λούρμαν δε μας αφήνει να ξεχάσουμε ούτε στιγμή ότι παρακολουθούμε μια glossy εκδοχή ενός κλασικού λογοτεχνικού έργου, μια σαπουνόπερα δηλαδή βασισμένη σε μια τραγική ιστορία, μια εντυπωσιοθηρική κυριολεξία που προκύπτει απ' την ισοπέδωση μιας χιλιοπαινεμένης αλληγορίας. Τίμιο από μία άποψη, αφού μας κρατά προσγειωμένους και προσηλωμένους σ' αυτό που βλέπουμε παρά σ' εκείνο που θα θέλαμε να δούμε και, χαλαρωμένοι πλέον, απολαμβάνουμε σε 3D τη χολιγουντιανή ονείρωξη ενός δημιουργού που, σίγουρα, μπορεί να φέρει κάτι τέτοιο εις πέρας με το ένα χέρι πίσω απ' την πλάτη.

Ο “Μεγάλος Γκάτσμπι” του αυστραλού σκηνοθέτη είναι ουσιαστικά ένα παλιομοδίτικο μιούζικαλ με όλη την αμετροέπεια, την πομπώδη αφέλεια, τις ντιζαϊνο-κεντρικές σκηνογραφικές ανακρίβειες και τους μουσικούς αναχρονισμούς που κάτι τέτοιο συνεπάγεται, μόνο που οι ηθοποιοί δεν τραγουδούν, αλλά παίζουν.

Για καλή του τύχη μάλιστα, παίζουν πολύ καλά, προεξέχοντος ενός ώριμου πια Λεονάρντο Ντι Κάπριο που δίνει σώμα και ψυχή στον Τζέι Γκάτσμπι, τον μυθοποιεί και τον απομυθοποιεί με τρόπο πειστικό και σχεδόν σώζει μαζί και την ψυχή της ταινίας. Εντάξει, δεν τη σώζει. Ο έτερος αυστραλός Τζόελ Έντγκερτον δίνει μία ακόμη εξαιρετική ερμηνεία, ενώ ο Τόμπι Μαγκουάιρ με την Κάρι Μάλιγκαν υστερούν εμφανώς, παγιδευμένοι όπως είναι σε ρόλους υποδεέστερους και αρκετά προχειρογραμμένους.

Το σενάριο ακολουθεί κατά μία έννοια την πορεία του ήρωα του τίτλου του, μας βάζει επιτυχώς στη θέση του άσημου και ασήμαντου καθημερινού ανθρώπου Νικ, ο οποίος βρίσκεται εν μία νυκτί σε ένα κόσμο τόσο εντυπωσιακό, αλλά και τόσο ξένο, που δεν μπορεί παρά να μείνει παρατηρητής, όσο και να υποψιάζεται ότι το όνειρο που ζει ο καινούργιος κολλητός του είναι τζούφιο. Παρ' όλ' αυτά, ακολουθεί τη γοητεία που του ασκεί ο Γκάτσμπι ως μια περσόνα που υπερβαίνει την πεζή πραγματικότητα, κάτι που ίσως κι εκείνος θα ήθελε να είναι, ειδικά τώρα που τριανταρίζει και παραμένει βαρετός και μόνος με μια βαρετή δουλειά για προίκα.

Το μυστικό του μεγιστάνα τον κάνει ακόμη πιο αρεστό σ' εκείνον και σε μας κι η σταδιακή αποκάλυψή του δίνει στην ταινία αυτό που λείπει για ολόκληρο το πρώτο μέρος της, ένα συναισθηματικό διακύβευμα για να μας κρατήσει στην καρέκλα κι έναν καταδικασμένο σκοπό για να κάνει τον ήρωά της φορέα μιας ακαταμάχητης ρομαντικής ουτοπίας. Επωφελούμενος απ' την πολύ καλή πρώτη ύλη του, λοιπόν, ο Λούρμαν αφήνει όλα τα συστατικά να μπουν στη θέση τους μόνα τους, αποτυγχάνοντας όμως να πάει πέρα απ' την επιφάνειά τους.

Το “The Great Gatsby” είναι μια εκτυφλωτική ταινία, διασκεδαστική, αλλά χωρίς κάτι αξιομνημόνευτο, πλην ίσως, του πρωταγωνιστή της.

Βγαίνουν ακόμη:
Η βιογραφική “Hanna Arendt”, οι “Μικρές Εξεγέρσεις” του Κυριάκου Κατζουράκη και το ντοκιμαντέρ “Ο Μανάβης” του Δημήτρη Κουτσιαμπασάκου.