Las Acacias: Ένα ήσυχο road-movie από την Αργεντινή

του Λουκά Τσουκνίδα

Ο Πάμπλο Τζιορτζέλι είναι ένας πρωτοεμφανιζόμενος σκηνοθέτης απ' την Αργεντινή. Με το “Las Acacias”, την πρώτη του ταινία, έφυγε από το τελευταίο Φεστιβάλ των Κανών με τη Χρυσή Κάμερα στις αποσκευές του. Το απλό, λιτό και βασισμένο στις ερμηνείες δύο ενηλίκων κι ενός μωρού ρόουντ-μούβι αποτελεί πραγματικό μάθημα στην απλή αφήγηση και στην διακριτική, αβίαστη σκιαγράφηση των χαρακτήρων και της σχέσης που αναπτύσσεται μεταξύ τους.

Η υπόθεση

Ο Ρούμπεν είναι ένας οδηγός νταλίκας ο οποίος μεταφέρει ξυλεία μεταξύ του Μπουένος Άιρες και της Ασουνσιόν στη γειτονική Παραγουάη. Λιγομίλητος και σκοτεινιασμένος, δέχεται μετά βίας να μεταφέρει τη Τζασίντα πίσω στην Αργεντινή ως χάρη στο αφεντικό του, δυσανασχετεί δε και θυμώνει, όταν ανακαλύπτει ότι μαζί της έχει κι ένα πολύ μικρό κοριτσάκι, την Αναχί. Το ταξίδι τους περιλαμβάνει πολύ σιωπή αλλά και τη σταδιακή αποκάλυψη μιας εν δυνάμει αδελφής ψυχής για τον καθένα τους...

Η κριτική

Εκ πρώτης όψεως, η ταινία του Τζορτζέλι παρουσιάζει ενδιαφέρον μόνο για όποιον αναρωτηθεί πώς είναι δυνατόν, στην εποχή μας, να επιχειρεί κανείς να πει μια τόσο συνηθισμένη ιστορία και μάλιστα κατ' αυτόν τον τρόπο, απογυμνωμένη από κάθε ευτράπελο ή δραματουργική ευκολία, γυρισμένη σχεδόν εξ' ολοκλήρου στον περιορισμένο χώρο μιας καμπίνας φορτηγού. Ο Αργεντίνος, όμως, έχει τρομερή εμπιστοσύνη στη δύναμη που κρύβεται στην απλότητα των χαρακτήρων του και της ιστορίας τους, στο πόσο αληθινοί μοιάζουν, ακριβώς επειδή δεν είναι υπερφορτωμένοι με απλοϊκούς συμβολισμούς και παράταιρα μεταξύ τους χαρακτηριστικά για να εξυπηρετήσουν ένα πιο πολύπλοκο, πιο “συναρπαστικό” ή και πιο “βαθυστόχαστο” σενάριο.

Ο Ρούμπεν είναι ένας άνθρωπος που κρύβεται απ' τον κόσμο στην καμπίνα του φορτηγού του και μοιάζει να κουβαλά κάτι βαρύ στην πλάτη του. Ο Τζορτζέλι φροντίζει να μας το κάνει αντιληπτό χωρίς αφηγήσεις, εκφωνημένες σκέψεις ή περιττούς διαλόγους. Ο μισανθρωπισμός του φτάνει μέχρι το σημείο να θεωρεί ένα μωρό ως πιθανή διατάραξη της εύθραυστης ισορροπίας και της εκκωφαντικής σιωπής που εφαρμόζει σε κάθε ταξίδι του. Η Τζασίντα είναι μια γυναίκα προσγειωμένη, που προσδοκεί κάτι καλύτερο απ' τη ζωή της. Είναι ταλαιπωρημένη αλλά και αγέρωχη, αποφασισμένη να δώσει στην Ανάχι όσα έλειψαν από 'κείνη. Δε χρειάζεται να το δηλώσει, βγαίνει σταδιακά απ' τον τρόπο που αντιμετωπίζει τον ιδιότροπο σωφέρ της.

Οι “τύποι” του νταλικέρη και της οικονομικής μετανάστριας και μητέρας, με τις ελάχιστες διαφοροποιήσεις που έχουν ανά τον κόσμο, βοηθούν τον Τζορτζέλι να εδραιώσει απ' το ξεκίνημα μια σταθερή επαφή με ό,τι κοινό κι αν συναντήσει η ταινία του. Το μωρό, με τις απρόβλεπτες αντιδράσεις του και την αθωότητά του απέναντι σ' αυτό που ζει και σ' ότι προμηνύεται, αποτελεί τον παράγοντα που απορρυθμίζει την προβλεπόμενη εξέλιξη και πυροδοτεί τις μικρές ανατροπές που μπορεί να βγάλουν τους δυο ενήλικους απ' τα οχυρά τους. Όσο το ταξίδι προχωρά η σιωπή δίνει τη θέση της στα βλέμματα και τα βλέμματα σε λέξεις και χειρονομίες, ώσπου ξέρουμε ακριβώς με ποιους έχουμε να κάνουμε και γιατί θέλουμε να τους πάνε όλα πρίμα.

Ο διευθυντής φωτογραφίας του Τζορτζέλι, Ντιέγκο Πολέρι, κάνει ό,τι το καλύτερο με τον τόσο περιορισμένο χώρο στον οποίο έπρεπε να δουλέψει, ενώ το γεγονός ότι ο σκηνοθέτης είχε ήδη θητεύσει ως μοντέρ πρέπει να μέτρησε πάρα πολύ στο να καταφέρει να βγάλει μια σχετικά ρυθμική αφήγηση από μια τόσο στενή γκάμα πλάνων και λήψεων. Το ότι όλ' αυτά λειτουργούν στην εντέλεια, σε συνδυασμό με τις εκπληκτικές ερμηνείες των πρωταγωνιστών, ακόμη και της μικρής, είναι που δίνει στην ταινία μια φρεσκάδα, μια αληθοφάνεια και μια συναισθηματική φόρτιση που δε θα περίμενε κανείς να τον απορροφήσει στο βαθμό που το επιτυγχάνει.

Το “Las Acacias” είναι μια υπέροχη ταινία, όσο και ένα εξαιρετικό παράδειγμα του πόσο απλή μπορεί να είναι η υπόθεση κινηματογράφος.

Βγαίνουν ακόμη:
- Το εντυπωσιακό αλλά γεμάτο απιθανότητες και σεναριακές ευκολίες θρίλερ “Safe House”, η ταινία δράσης επιστημονικής φαντασίας “The Hunger Games”, το αστυνομικό θρίλερ “Transit” και τα “Δεσμά Αίματος” του Νίκου Παναγιωτόπουλου.

Όλες οι Ταινίες