Another Year: Μαθήματα ευτυχίας από τον Μάικ Λι

του Λουκά Τσουκνίδα

Αν κάποιος σκηνοθέτης καταλαβαίνει πραγματικά τους χαρακτήρες του και χτίζει την αφήγησή του γύρω απ' αυτούς, αυτός είναι χωρίς αμφιβολία ο Μάικ Λι. Στο “Another Year” δεν κάνει τίποτε περισσότερο. Χωρίς περιττά δράματα ή συντριπτικές ανατροπές, μας ανοίγει ένα παράθυρο σε μια ευτυχισμένη οικογένεια και τον δυστυχισμένο περίγυρό της, μέσα στη σύγχρονη βρετανική πραγματικότητα. Παράλληλα θέτει ερωτήματα περί ευτυχίας και δυστυχίας, σωστών και λάθος επιλογών, αυτάρκειας και εξάρτησης.

Το ζευγάρι των ευτυχισμένων εξηντάρηδων που βρίσκεται στο επίκεντρο της ταινίας είναι ο Τομ (Τζιμ Μπρόουντμπεντ) και η Τζέρι (Ρουθ Σιν), δύο άνθρωποι με καρτουνίστικο συνδυασμό ονομάτων, αλλά και με μια εικόνα ευτυχίας και ικανοποίησης απ' τη ζωή τους που μοιάζει επίσης καρτουνίστικη σε σύγκριση με τη θλιβερή εικόνα των γύρω τους. Αγαπούν ειλικρινά ο ένας τον άλλον και είναι ικανοποιημένοι απ' όσα έχουν κάνει και απ' όσα τους έφερε η ζωή τους μέχρι τώρα, χωρίς να δείχνουν θορυβημένοι που βρίσκονται στην κατηφόρα προς το τέλος του ταξιδιού και αρκετοί συνομήλικοί τους φτάνουν εκεί πρόωρα. Επιπλέον, είναι καλοί ακροατές και ακούν τα προβλήματα των άλλων, ειδικά αφού οι ίδιοι δε φαίνεται να έχουν τέτοια.

Εκείνοι που έχουν πρόβλημα είναι η Μέρι (Λέσλι Μάνβιλ), η φίλη της Τζέρι απ' τη δουλειά που έχει φτάσει τα σαράντα, έχει αποτύχει στις επιλογές των αντρών της ζωής της και αρνείται να δεχτεί ότι δεν είναι πια όσο θελκτική ήταν πιο νέα. Μιλάει πολύ, πίνει πολύ, είναι κυκλοθυμική και θέλει να είναι στο επίκεντρο του ενδιαφέροντος. Παράλληλα, σε μια εξαιρετικά εμφατική αντίφαση, περιστρέφεται γύρω από την οικογένεια της Τζέρι προσπαθώντας να αντλήσει λίγη απ' την παραμυθένια ευτυχία τους.

Στην ίδια θέση βρίσκεται και ο παιδικός τους φίλος, ο Κεν (Πίτερ Γουίτ), μίζερος και παραιτημένος, μέθυσος και πρόωρα γερασμένος, εισπράττει παθητικά την περιφρόνηση της Μέρι και αναπολεί τις καλές μέρες στην παμπ και στο γήπεδο. Οι δυο τους, όπως και οι άλλοι, περνούν απ' το σπίτι του Τομ και της Τζέρι για ένα χτύπημα στην πλάτη, μια αγκαλιά, και μια άνευ επικριτικότητας ακρόαση, σε στιλ εξομολόγησης.

Οι δύο αβίαστα και εντελώς φυσικά ευτυχείς άνθρωποι, τους ακούν σαν καλοί πνευματικοί και όταν ο ένας πάει να γίνει λίγο επικριτικός, ο άλλος τον συμπληρώνει και εξισορροπεί τα πράγματα. Και λέω, φυσικά, γιατί σε ένα περιβάλλον γεμάτο δυστυχείς και ανικανοποίητους ανθρώπους μοιάζει εντελώς αφύσικο να είσαι έτσι, σαν ένα ιδιοσυγκρασιακό στοιχείο παρά σαν απόρροια των σωστών επιλογών στη ζωή. Αυτό ενισχύεται κι απ' την παρουσία του γιου τους Τζο (Όλιβερ Μάλτμαν), ο οποίος τριαντάρησε κι ακόμη να παντρευτεί κι έτσι μοιάζει προβληματισμένος. Αλλά όχι και δυστυχισμένος γιατί, την κατάλληλη στιγμή, εμφανίζεται στο σπίτι με την Κέιτι (Καρίνα Φερνάντεζ), η οποία μοιάζει επίσης να ρέπει φυσικά προς την ευτυχία. Πρόκειται, δηλαδή, για την τέλεια επιλογή για να προστεθεί στην οικογένεια και να εξηνταρίσει με τη σειρά της δίπλα στον Τζο.

Το τραγικό της υπόθεσης, όμως, δεν είναι τόσο οι θλιβερές υπάρξεις που σκιαγραφούνται δίπλα στην παρηγορητική λάμψη του Τομ, της Τζέρι και του Τζο με την Κέιτι, όσο η απόσταση που διαγράφεται όλο και πιο πολύ μεταξύ τους και των υπολοίπων με το πέρασμα του καιρού. Μια απόσταση που γίνεται αντιληπτή στον συγκαταβατικό τρόπο με τον οποίο το ζευγάρι βλέπει τους ξεπεσμένους δορυφόρους του, αλλά και στο βλέμμα της Μέρι στα τελευταία λεπτά, το γεμάτο αδυναμία να κατανοήσει την καρτουνίστικη ευτυχία των μοναδικών φίλων της σ' αυτόν τον κόσμο.

[Δείτε το trailer της ταινίας]


Ο Μάικ Λι σκηνοθετεί και αφηγείται υπέροχα, από εποχή σε εποχή, μια χρονιά απ' τη ζωή του τυχερού ζεύγους, η οποία είναι γι' αυτούς σαν όλες τις άλλες όπως και για τους υπόλοιπους που είτε δε θέλουν είτε δε μπορούν ν' αλλάξουν κάτι προς το καλύτερο. Σύμμαχός του, όπως πάντα, ένα εκπληκτικό καστ που αποδίδει τέλεια τους χαρακτήρες του, απ' την εξωστρεφή Λέσλι Μάνβιλ μέχρι την συγκρατημένη Ρουθ Σιν και τον ανέκφραστο Ντέιβιντ Μπράντλεϊ στο ρόλο του αδερφού του Τομ, Ρόνι.

Το “Another Year” είναι μια ταινία του Μάικ Λι, ενός πραγματικού δασκάλου του παγκόσμιου σινεμά, και γι' αυτό και μόνο δε χάνεται με τίποτα.

Βγαίνουν ακόμη:
- Το πολυαναμενόμενο σε κύκλους καμένων “Machete” του Ρόμπερτ Ροντρίγκεζ, η πολύ καλή ταινία κινουμένων σχεδίων “Despicable Me” και το κουραστικό δράμα “The Eclipse”. Η κακή ελληνική ταινία τρόμου “Ο θάνατος που ονειρεύτηκα” του Παναγιώτη Κράββα, η “Μοιραία Σχέση” του Ερρίκου Ανδρέου (ναι, του παλιού), και η ταινία του Στράτου Μαρκίδη “Στο ξέσπασμα του φεγγαριού” και σε επανέκδοση, το “Edvard Munch” του Πίτερ Γουάτκινς.