Angels and Demons: Αφώτιστοι οι κινηματογραφικοί Ιλουμινάτι

του Λουκά Τσουκνίδα

Στον κήπο μιας εκκλησίας, κάπου στη γειτονιά μου, υπάρχει μια καλλιγραφημένη πινακίδα που γράφει: «Το κόψιμο των λουλουδιών απογυμνώνει τον Άγιο». Είτε είναι κανείς πιστός είτε όχι, νομίζω ότι καταλαβαίνει πολύ καλά το νόημα της υπόδειξης. Μην κόβετε τα λουλούδια γιατί ομορφαίνουν τον κήπο και θέλει χρόνο και κόπο για να μεγαλώσουν καινούργια στη θέση τους. Αλλά πρόκειται για έναν χριστιανικό ναό και η παραίνεση δε θα μπορούσε να μην εντάσσεται στο νοηματικό πλαίσιο ενός τέτοιου χώρου, δίνοντας παράλληλα στον πιστό την αίσθηση της ασέβειας προς κάτι οικείο και στον άσχετο περαστικό την αίσθηση της διατάραξης μιας ξένης, προς εκείνον, αρμονίας. Ποιο θα ήταν άραγε το αποτέλεσμα αν η ταμπέλα έγραφε: «Το κόψιμο των λουλουδιών ενδυναμώνει τους Ιλουμινάτι;» Μάλλον το γέλιο, από πιστούς και άσχετους μαζί. Εκείνοι πάντως που το έγραψαν, δεν υπάρχει περίπτωση να το πιστεύουν.

Στο Βατικανό του Νταν Μπράουν, του Ακίβα Γκόλντσμαν και του Ρον Χάουαρντ, η αρμονία μιας ολόκληρης εκκλησίας, της Χριστιανοκαθολικής φυσικά, διαταράσσεται απ' τον ξαφνικό θάνατο του Πάπα. Η αστυνομία του Βατικανού, η ελβετική φρουρά κι ο καμεράριος (δεξί χέρι του Ποντίφικα και διάδοχός του για το διάστημα ώσπου να εκλεγεί ο επόμενος) είναι αναστατωμένοι, καθώς παράλληλα εξαφανίζονται και οι «Εκλεκτοί», οι τέσσερις επικρατέστεροι δηλαδή για αντικαταστάτες του νεκρού ηγέτη. Λίγο πριν, στην Ελβετία, στο ναό της επιστήμης που λέγεται CERN, κάτι πάει στραβά κατά το σούπερ-υπερπείραμα που, ασεβώς, αποκαλείται «το γονίδιο του Θεού». Η αντι-ύλη (ικανή για τεράστιες εκρήξεις απ' ότι φαίνεται) έχει κλαπεί κι ένας επιβλέπων επιστήμονας (που συγχρόνως είναι και καθολικός ιερέας) βρίσκεται νεκρός, χωρίς το ένα του μάτι. Μήπως την έκλεψε ο Μάικλ Μπέι (Χα, κινηματογραφικό αστείο);

Η βοηθός του δεύτερου νεκρού, η Δρ. Βιτόρια Βέτρα πάντως, υποψιάζεται κάτι άλλο και σπεύδει για το Βατικανό, όπου έχει κληθεί κι ο γνωστός μας συμβολολόγος Δρ. Ρόμπερτ Λάνγκντον (Τομ Χανκς) μιας και ο ανθυποπάπας καμεράριος (Γιούαν Μαγκρέγκορ) φοβάται για την επιστροφή των ορκισμένων εκείνων εχθρών της Καθολικής Εκκλησίας απ' τα παλιά, σκοτεινά χρόνια... της επιστημονικής αδελφότητας των «Ιλουμινάτι» (Αααα!).

[Το trailer της ταινίας]

Το κεντρικό βαρυσήμαντο θέμα βγάζει μάτι: Η αιώνια μάχη επιστήμης και θρησκείας. Ένας συμπαθής παπάς, ένας μυστικοπαθής αρχιεκλέκτορας, ένας εξυπηρετικός ντετέκτιβ, μια δυναμική επιστήμονας, ένας δύστροπος αρχηγός φρουράς και τέσσερις καλοκάγαθοι καρδινάλιοι, μοιάζουν νά 'χουν πλήρη άγνοια για τα τεκταινόμενα και κρέμονται απ' τις ικανότητες του «τουρίστα» Λάνγκντον στο διάβασμα των συμβόλων και τη βαθιά, ακαδημαϊκή (!) του γνώση για τους μύθους. Αποστασιοποιημένος και σκεπτικιστής (παρ' ότι ασχολείται με πρωτοφανή ζήλο με οτιδήποτε παραθρησκευτικό) δίνει τις υπηρεσίες του, όχι τελείως ανιδιοτελώς, σ' αυτούς που του αρνήθηκαν, λίγο πριν, την πρόσβαση στ' αρχεία του Βατικανού για την ακαδημαϊκή έρευνά του. Είναι ο μοναδικός που μπορεί να προλάβει, μέσα στις επόμενες έξι ώρες, την εκτέλεση του παρανοϊκού σχεδίου της καταστροφής του Χριστιανικού Κρατιδίου (μαντέψτε με ποια άκρως επιστημονική εκρηκτική ύλη), τήρηση μιας παλιάς απειλής των Ιλουμινάτι. Από ποιον; Από έναν άνθρωπο, κακό στην όψη, αλλά και πλανεμένο από μια διεστραμμένη σχέση με την πίστη. Τι μου θυμίζει;

Ομολογώ ότι ο «Κώδικας Ντα Βίντσι» δε μου φάνηκε κακός, απλά φλύαρος. Δεν είχα διαβάσει, βέβαια, το βιβλίο, αλλά βρήκα την κινηματογραφική εκδοχή κατανοητή και κάποιες σκηνές αναζήτησεων κι επεξηγήσεων ιδιαίτερα ευφάνταστες από πλευράς Γκόλντσμαν και Χάουαρντ. Το «Angels and Demons» μοιάζει αντίστοιχα ικανοποιητικό στη διεκπεραίωσή του, μα νομίζω ότι το σενάριό του είναι μακράν πιο σοβαροφανές και κακοστημένο κι αυτή τη φορά, η παντελής έλλειψη αυτογνωσίας και χιούμορ (σήμα κατατεθέν όλων των δημιουργών, αλλά και του πρωταγωνιστή που, παραδόξως, υπήρξε ένας απ' τους πιο εκφραστικούς κωμικούς της γενιάς του), λειτουργεί τελείως απωθητικά.

Η δράση, που στην προηγούμενη ταινία μεταφερόταν από χώρα σε χώρα, δίνοντας έναν ενδιαφέρον ρυθμό, εδώ μένει στα στενά όρια του κέντρου της Ρώμης, το οποίο είναι και πήχτρα απ' τον κόσμο που περιμένει την ανακοίνωση του καινούργιου Πάπα. Κι όμως, πρέπει να είναι όλοι υπνωτισμένοι καθώς δεν παίρνουν χαμπάρι τίποτε απ' ό,τι καταχθόνιο συμβαίνει κάτω απ' τη μύτη τους, ακόμη και μπροστά στο συντριβάνι μιας πολυσύχναστης πλατείας. Οι μόνοι άνθρωποι που κινούνται είναι οι πρωταγωνιστές, που εκτός του Λάνγκντον, ο οποίος σκέφτεται κιόλας, δεν κάνουν τίποτε σημαντικό παρά να τρέχουν συνέχεια ξωπίσω του. Οι μπερδεμένες και ακατάληπτες σχέσεις στο μπλέξιμο Βατικανού, CERN, επιστήμης, θρησκείας, Ιλουμινάτι, συμβόλων, ναών και παλιών ιταλών καλλιτεχνών, εξηγούνται με κουραστικά επεξηγηματικούς διαλόγους που γίνονται ανάμεσα ή κατά τη διάρκεια του τρεξίματος. Με βιαστικές προσποιήσεις, οι σεναριογράφοι θέλουν να μας αποσπάσουν την προσοχή απ' την τελική επίλυση του γρίφου, την οποία μας δίνουν με ένα φλας-μπακ, αφού μας την έφεραν «έξυπνα» λίγο πιο πριν. Είναι όμως κλισέ πάνω στο κλισέ κι εκνευρίζει περισσότερο με την απλοϊκότητά της, παρά εντυπωσιάζει.

Το «Angels and Demons» έγινε προφανώς για να τραφεί απ' την εμπορική επιτυχία του προκατόχου του, αλλά δεν το βλέπω να συμβαίνει. Ακόμη κι αν τα καταφέρει όμως, ο Νταν Μπράουν δε «γράφει» το ίδιο στον κινηματογράφο, ο Ρον Χάουαρντ δεν είναι Στίβεν Σπίλμπεργκ κι ο Δρ. Ρομπερτ Λάνγκντον δεν είναι σε καμία περίπτωση Δρ. Ιντιάνα Τζόουνς.

Βγαίνουν ακόμη:
- Η συμπαθητική ανεξάρτητη αμερικάνικη κομεντί «Sunshine Cleaning» με την γλυκύτατη Έιμι Άνταμς που αρχίζει να τυποποιείται επικίνδυνα, το γαλλικό δράμα «La Frontiere de l`aube» του Φιλίπ Γκαρέλ, το δεύτερο γαλλικό δράμα «Le Premier Jour du reste de ta Vie» του Ρεμί Μπεζανσόν, το αργοπορημένο «Southland Tales» του Ρίτσαρντ Κέλι, η επανέκδοση του «Take the Money and Run» (1969) του Γούντι Άλεν και το πειραματικό (ότι κι αν σημαίνει αυτό) «Beket».

Όλες οι Ταινίες