Slumdog Millionaire: Ποιος θέλει να γίνει... νικητής;

του Λουκά Τσουκνίδα

Γιατί κέρδισε το «Slumdog Millionaire» του Ντάνι Μπόιλ 8 βραβεία Όσκαρ;
Α. Επειδή το άξιζε.
Β. Επειδή το Benjamin Button ήταν για τα θηρία.
Γ. Επειδή το Gran Torino έφαγε πόρτα.
Δ. Επειδή χρειαζόμαστε μια αχτίδα ελπίδας κι ένα αισόδοξο δίδαγμα σε καιρούς οικονομικής κρίσης.

Η συνταγή είναι πολύ απλή. Παίρνουμε ένα προσφάτως πετυχημένο βιβλίο, το μετατρέπουμε σε κινηματογραφικό σενάριο, το προσαρμόζουμε με γνώμονα την εμπορική του επιτυχία λαβαίνοντας υπ' όψιν και το κλίμα της εποχής και το εμπιστευόμαστε σ' έναν καλό σκηνοθέτη που ψάχνει την ευκαιρία να επανέλθει στο προσκήνιο. Αν όλα παν καλά κι ο ανταγωνισμός δεν είναι μεγάλος έχουμε την επιτυχία στο τσεπάκι. Το μπεστ-σέλερ «Q&A» του Βίκας Σουαράπ έγινε «Slumdog Millionaire» —ο τίτλος είναι το πρώτο επικοινωνιακό ατού κάθε έργου— ο ήρωας έγινε μουσουλμάνος από απλός φτωχός ινδός και κινητήρια δύναμη της πλοκής έγινε ο αγνός έρωτας αντί για την απεχθή εκδίκηση. Στους δύσκολους καιρούς μας δεν υπάρχει θέση για κυνισμό. Ο Ντάνι Μπόιλ ανέλαβε τη σκηνοθεσία και ιδού το αποτέλεσμα.

Ο νεαρός Τζαμάλ Μαλίκ βρίσκεται μόλις μια ανάσα πριν την τελευταία ερώτηση στο «Ποιος θέλει να γίνει εκατομμυριούχος;» της Ινδίας, όταν τον συλλαμβάνουν και τον ανακρίνουν για την πιθανότητα απάτης. Πώς μπορεί ένας ορφανός, αγράμματος μουσουλμάνος απ' την παραγκούπολη να γνωρίζει τις απαντήσεις σε μια τόσο ευρεία γκάμα ερωτήσεων; Στο γραφείο του ανακριτή, οι δυο τους παρακολουθούν την πορεία του Τζαμάλ στο τηλεπαιχνίδι βήμα-βήμα κι εκείνος εξηγεί το πώς ήξερε την κάθε απάντηση, σχετίζοντάς την μ' ένα περιστατικό στην περιπετειώδη ζωή του. Μαθαίνουμε έτσι πώς, παιδάκια ακόμη, ο Τζαμάλ μαζί με τον αδερφό του Σαλίμ και τη φίλη τους Λατίκα έφυγαν απ' την, καμμένη απ' τους ινδουιστές, ισλαμική παραγκούπολη για ν' αναζητήσουν την τύχη τους στον έξω κόσμο, πρώτα μαζί κι ύστερα ο καθένας για τον εαυτό του...

Η μόνη τύχη που μπορεί να έχει ένα τόσο εξόφθαλμα κι ανερυθρίαστα μελοδραματικό παραμύθι, είναι να πέσει στα χέρια ενός σκηνοθέτη που θα του δώσει ρυθμό και θα το κάνει ενδιαφέρον παρά την προβλέψιμη και γλυκανάλατη φύση του. Ο Ντάνι Μπόιλ αρπάζει την ευκαιρία ν' αποδείξει ότι μπορεί να ξαναγίνει «εμπορικός», μπλέκει άψογα τα τρία επίπεδα αφήγησης (την ανάκριση, το φλας-μπακ στο παιχνίδι και το φλας-μπακ στη ζωή του Τζαμάλ) χωρίς ν' αφήνει ασάφειες πριν τη στιγμή που όλα συναντιούνται και δίνει στην ταινία ρυθμό βίντεο-κλιπ κι αίσθηση χιπ-χοπ μύθου, κάνοντάς την ακόμη πιο φιλική προς τον, απαίδευτο σε ινδικά θέματα, δυτικό θεατή. Ο κεντρικός του χαρακτήρας είναι ένας μικρός ήρωας, με φυσική ροπή προς την αρετή, αλλά και την υπερβολή προκειμένου να φτάσει σ' αυτό που, με αγνότητα, αγαπά. Και πόσο πιο προφανές να γίνει αυτό, απ' όσο το κάνει μια βουτιά του ανέμελου μπόμπιρα στο λάκκο με τα περιττώματα, ώστε ν' απεγκλωβιστεί απ' την κλειδωμένη τουαλέτα και ζητήσει να του υπογράψει στη φωτό που κατάφερε να κρατήσει άσπιλη ο αγαπημένος του σταρ του Μπόλιγουντ. Τέλειο στήσιμο με μια υπερβολική, αλλά άψογα κωμικοτραγική σκηνή.

[Δείτε το trailer της ταινίας]

Σπουδαία δουλειά κι απ' όλο το καστ με προεξέχοντες τον νεαρό πρωταγωνιστή Ντεβ Πατέλ, που εμπνέει τη συμπάθεια και δίνει στο ρόλο αξιοπιστία και τον Ανίλ Καπούρ, που ενσαρκώνει τέλεια τον γλοιώδη παρουσιαστή, έναν πετυχημένο πρώην τυχοδιώκτη που δε λέει ν' αφήσει να του κλέψει το προσκήνιο ο φτωχός σερβιτόρος απ' την παραγκούπολη.

Οι επιθέσεις που δέχτηκε η ταινία, ότι δήθεν δεν ανταποκρίνεται σε κάποιον αυθαίρετα αποδοσμένο κοινωνικό ρόλο κι επιδίδεται σε στερεοτυπικές γραφικότητες σχετικά με τη ζωή στα «νταμάρια» της Βομβάης, μόνο γέλια μπορούν να προκαλέσουν αντίστοιχα σχεδόν με την υπέροχα αντιφατική φράση «εταιρική κοινωνική ευθύνη». Το «Slumdog Millionaire» είναι μια καλή ταινία δράσης και μια οριακά ανεκτή ρομαντσάδα με φόντο μια απλοϊκή τουριστική εικόνα του πολύπλοκου ινδικού αστικού μωσαϊκού. Είναι ρυθμική, καλοφτιαγμένη και καλοπαιγμένη, άκρως ψυχαγωγική κι απόλυτα εφήμερη.

Όσο για την απάντηση στην πρώτη ερώτηση, ποιος νοιάζεται; Περνάς καλά; Αυτό είναι που μετράει.

Βγαίνουν ακόμη:
- Η ταινία που σάρωσε τα τελευταία κρατικά βραβεία, το «Σκλάβοι στα Δεσμά τους» του Τώνη Λυκουρέση, το τουρκικό δράμα «My Only Sunshine», η αμερικανική κωμωδία με σκύλο «Marley and Me», οι «Ισοβίτες» του Θόδωρου Μαραγκού και σε επανέκδοση, η «Εαρινή Σύναξις των Αγροφυλάκων» του Δήμου Αβδελιώδη.