La Zona: Το θρίλερ στα καλύτερά του

του Λουκά Τσουκνίδα

Πριν από 58 χρόνια, ο Λουίς Μπουνιουέλ έδινε μια γεύση απ' τις φτωχογειτονιές της πόλης του Μεξικού στον υπόλοιπο κόσμο, με το εκπληκτικό “Los Olvidados”. Οι δικοί του φτωχοί, βέβαια, όχι όσο ανυπεράπιστοι θα τους ήθελαν κάποιοι, ήταν απλά μία πιο ωμή και αφτιασίδωτη εκδοχή ενός κακού, που δυνητικά υπάρχει στη στόφα όλων μας. Με λίγα λόγια, αν ρέπεις προς τη σαπίλα, δε θα σε σταματήσει το περιβάλλον, οι συνθήκες ή η καλή σου ανατροφή, θα σε βοηθήσουν όμως να είσαι σάπιος με στιλ. Κι όπως και να το κάνουμε, το στιλ μετράει... απλά στη φτώχεια, η υποκρισία είναι πολυτέλεια.

Σήμερα, ο μεξικανός Ροντρίγκο Πλα, κάνει ακόμα πιο σχολαστικό ζουμ στην καρδιά της φτωχογειτονιάς, εκεί που έχουν βρει καταφύγιο απ' τους απόκληρους και τους περιθωριακούς οι ευυπόληπτοι και προνομιούχοι νεο-αστοί. “Η Ζώνη” είναι μια περιφραγμένη κοινότητα, από εκείνες που ευδοκιμούν στην αμερικάνικη ήπειρο, τη Νότια Αφρική και, τελευταία, ακόμα και στη Βουλγαρία. Αυτό που κάνει ο Πλα, είναι να εξετάζει από τι χαρμάνι είναι φτιαγμένοι οι “εντός των τειχών”, συμπληρώνοντας τον αείμνηστο δάσκαλο Μπουνιουέλ. Δυστυχώς δε διαθέτει τον μισανθρωπικό κυνισμό εκείνου. Παρ' ολ' αυτά, η ταινία του ίσως ταρακουνά για λίγο όσους πιστεύουν πως οι κακοί... είναι στη φυλακή.

Μία βροχερή νύχτα έξω απ' τη “Ζώνη”, ένας κεραυνός ρίχνει μία τεράστια διαφημιστική πινακίδα που στέκεται στην περίφραξη, φτιάχνοντας έτσι μια γέφυρα για πιθανούς εισβολείς. Δύο άντρες κι ένας πιτσιρικάς, μπαίνουν μέσα με σκοπό να ληστέψουν το πρώτο σπίτι που θα βρουν. Η κυρία όμως, που κατοικεί εκεί, ξυπνά και η επιχείρηση πάει στραβά, με αποτέλεσμα το θάνατο των δύο αντρών, της ίδιας της οικοδέσποινας και του σεκιουριτά, απ' το όπλο ενός γείτονα. Οι κάτοικοι της “Ζώνης” ξεκινούν άμεσα την προσπάθεια συγκάλυψης του εγκλήματος, ώστε να μη χάσουν το προνομιακό καθεστώς που απολαμβάνουν. Όμως υπολογίζουν χωρίς τον αστυνομικό που τους έχει στη μπούκα και τον πιτσιρικά, που είναι ζωντανός και κρύβεται κάπου ανάμεσα στα σπίτια τους. Όταν το αντιλαμβάνονται, οι ευυπόληπτοι προνομιούχοι της “Ζώνης”, γίνονται ανθρωποκυνηγοί κι ο ανήλικος επίδοξος κακοποιός το θήραμα...

[Το trailer της ταινίας]

Για να μην κοροιδεύω τον εαυτό μου, είναι, σε απλοϊκό βαθμό, προφανές ποιος ειν' ο κύριος στόχος της κριτικής του σκηνοθέτη και σεναριογράφου του “La Zona”. Οι νεόπλουτοι μεξικανοί που έσπευσαν να ζήσουν στον απομονωμένο παράδεισο, ενώ έξω ακριβώς απ' τη σιδερένια πύλη τους βασιλεύουν η φτώχια, η μιζέρια και η δυστυχία, την οποία βλέπουν απ' τις κάμερες της περιμέτρου. Για να προστατεύσουν αυτήν την ψευδαίσθηση, είναι αποφασισμένοι να φτάσουν στα άκρα, να κάνουν, αν χρειαστεί, όλα εκείνα απ' το φόβο των οποίων θέλησαν να ξεφύγουν εξαρχής. Αυτή είναι κι η ειρωνεία που συνοδεύει την ανθρώπινη μικρόνοια σε όλη τη διαδικασία μετατροπής της σε παράνοια. Αυτό είναι το χαρτί που παίζει κι ο Πλα στην επιφάνεια της ταινίας του.

Το θετικό για εκείνον, είναι ότι δεν αρκείται σ' αυτό: να κάνει δηλαδή ένα θρίλερ, όπου οι απειλούμενοι μετατρέπονται σε απειλή κι ο αρχικός θύτης σε θύμα, αντιστρέφοντας απλά την ηθική των πραγμάτων ώστε να βγαίνει λάδι το φτωχαδάκι που οδηγήθηκε στο έγκλημα απ' το γουργουρητό της κοιλιάς του. Θέτει τους πάντες προ των ευθυνών τους κι αφήνει τα πράγματα να εξελιχθούν φυσικά, να κερδίσουν δηλαδή εκείνοι που τυφλώνονται περισσότερο απ' το πάθος, επειδή απλά έχουν πιο πολλά να χάσουν απ' τους υπόλοιπους. Ή, τουλάχιστον, έτσι πιστεύουν.

Το θρίλερ του Πλα είναι πυκνογραμμένο, με τους πολλούς διαφορετικούς χαρακτήρες να έχουν αρκετό χρόνο στην οθόνη και την ένταση ν' ανεβοκατεβαίνει με καλό ρυθμό όσο οδηγούμαστε στη δραματική κλιμάκωση και αποφόρτιση. Η φωτογραφία και η κίνηση της κάμερας συνθέτουν μια αισθητική που δεν είναι πια πρωτότυπη, αλλά συμβάλλει πολύ στο χτίσιμο της ατμόσφαιρας φόβου και παράνοιας. Άψογη δουλειά κι απ' το πολυπληθές καστ, αφού τυχόν υπερβολικές ερμηνείες θα μπορούσαν άνετα να χαντακώσουν τη συγκεκριμένη ταινία και να υποβαθμίσουν την ουσία της.

Ένα πολύ καλό φιλμ από έναν ακόμα ελπιδοφόρο μεξικανό σκηνοθέτη.

Βγαίνουν ακόμα:
- Οι καλές ρομαντικές κομεντί (με τελείως διαφορετικές προσεγγίσεις όμως) “Forgetting Sarah Marshall” και “In Search of a Midnight Kiss”.
- Η ενδιαφέρουσα βιογραφία του εκτελεσθέντος ισπανού αναρχικού “Salvador Puig Antich”. Καλογυρισμένη, αλλά πολύ ποπ για ν' αποδώσει τη βαρύτητα του θέματός της, τελικά το υποβαθμίζει.
- Το “Flashbacks of a Fool” με τον Ντάνιελ Κρεγκ, το “Le Voyage du Ballon rouge” του Χου Σιάο-Σιεν, το αργοπορημένο και υπερβαρετό σίκουελ “The X-Files: I Want to Believe”, το στομφώδες μα πρόχειρο “The Mutant Chronicles” και η επανέκδοση της ταινίας “The Pitfall” του ιάπωνα Χιρόσι Τεσιγκαχάρα απ' το 1962.

Όλες οι Ταινίες