του Λουκά Τσουκνίδα
Δε θα έλεγα ότι είμαι φαν του Ντέιβιντ Λιντς. Φιλικά προσκείμενος, ίσως. Το ”Mulholland Drive” μου άρεσε: οι εικόνες του, η μουσική του και φυσικά η συζήτηση μετά για το τι είχε συμβεί, τι μπορεί να είχε στο μυαλό του αυτός ο απίθανος τύπος. Συζήτηση, που μάλλον δεν κατέληξε πουθενά.
Ένα σενάριο έχει συνήθως δυο δεδομένα, δυο σταθερές, που ο θεατής αντιλαμβάνεται από την αρχή: το ”που” και το ”πότε”. Με αυτά τα δυο σίγουρα, ξεκινάει κανείς να ρωτά ”γιατί”. Βλέποντας την καινούργια ταινία του ιδιοφυούς ξανθομάλλη, το ”Inland Empire”, ρωτούσα διαρκώς ”που” και ”πότε” ενώ είχα σίγουρο –σαν τάκλιν του Παχατουρίδη- το ”γιατί”: απλά, επειδή είναι ο Ντέιβιντ Λιντς.
Τρεις ώρες βγαλμένες απ’ το μυαλό ενός από τους πιο ιδιαίτερους σύγχρονους σκηνοθέτες μπορούν να συνοψιστούν μόνο κάπως έτσι. Η ηθοποιός Νίκι Γκρέις (Λόρα Ντερν), που παίρνει έναν σημαντικό ρόλο για την καριέρα της, σ’ ένα ριμέικ μιας παλιάς ανολοκλήρωτης ταινίας, η οποία θεωρείται… καταραμένη. Αυτό φυσικά είναι και το υπόβαθρο για το αόριστο πέπλο μυστηρίου που ο Λιντς υποβάλλει διαρκώς από την αρχή κιόλας. Όμως το μόνο που κάνει η Νίκι, είναι να περιφέρεται σ’ έναν κόσμο πλασμένο από κομμάτια της δικιάς της ζωής, το σενάριο που πρέπει να ερμηνεύσει, τους προσωπικούς της δαίμονες, κάτι τύπους που μιλάν πολωνικά και τρεις λαγούς.
Το σημαντικό εδώ είναι ο χρόνος. Γίνεται παιχνίδι στα χέρια του σκηνοθέτη, τον ξεχειλώνει, τον συμπυκνώνει και τον αντιστρέφει, για να δημιουργήσει κάτι που ούτε κι ο ίδιος γνωρίζει, πριν αυτό συμβεί. Η ταινία είναι πλήρως δικιά του αφού δεν υπάρχει σενάριο και οι ηθοποιοί μαθαίνουν τελευταία στιγμή το τι θα παίξουν. Φαίνεται ως κάτι ασύνδετο κι όμως, εφόσον έρχεται από το ίδιο κεφάλι, δε μπορεί να είναι. Αυτό είναι που διδάσκει ο Ντέιβιντ Λιντς, σ’ αυτό το λογικό συμπέρασμα, βασίζει την παράλογη αφήγησή του.
Οι νέοι έχουν εμμονή με το μέλλον και οι γέροι με το παρελθόν. Αν η προηγούμενη εμπειρία καθορίζει σ’ ένα βαθμό την επόμενη, πως μπορείς ν’ αποφύγεις κάτι χωρίς να προδώσεις τον εαυτό σου; Μπέρδεμα; Για μένα, οι τρεις αυτές ώρες στην ταινία, θα μπορούσαν να είναι μια μόνο στιγμή. Μία σκέψη, που πυροδοτήθηκε από μιαν αόριστη αίσθηση κινδύνου, την αίσθηση πως έφτασε η ώρα γι’ αυτό που φοβόσουν.
Οι συνδυασμοί τέτοιων σκέψεων είναι αναπόφευκτοι αν αφεθεί κάποιος στο σύμπαν της ταινίας. Ακόμα και κάτι τόσο θεωρητικό όμως, μπορεί ν’ αποδειχθεί διασκεδαστικό. Τι κρίμα που οι εικόνες του Λιντς είναι, χαμηλού σχετικά, ψηφιακού επιπέδου και η μουσική του εκνευριστικά υποβλητική. Αυτά τα δυο, ήταν παλιότερα, σημαντικά ατού των ταινιών του.
Το ”Inland Empire” πάντως, αξίζει προσοχής και δεν είναι σε καμία περίπτωση, όσο ”δύσκολο” ακούγεται.
Βγαίνουν ακόμα:
- Το θρίλερ, βασισμένο σε μια αληθινή περίπτωση φόνων, ”Lonely Hearts” με Τραβόλτα και Σάλμα Χάγιεκ.
- Η γαλλική ταινία φαντασίας ”Les Anges exterminateurs”.
- Και η ταινία που όλοι περιμέναμε, το έπος-αποθέωση του Σάκη Ρουβά, ”Alter Ego”.
